استعمال توتون توسط مرحوم محمد تقی مجلسی در هنگام روزه !!!!
🤔#پرسش :
❓علامه محمد تقى مجلسى عالم بزرگ شیعه توتون مصرف می کرده است !!!!
▪️نعمت الله جزايرى از علماى بزرگ شيعه و از شاگردان علامه مجلسى در ص ٤١ از جلد ٤ كتاب أنوار النعمانيةدر مورد علامه محمد تقى مجلسى مينويسد:
محمد تقى مجلسى حشيش ميكشيد در هنگامى كه روزه مستحبى داشت ولى در روزه واجب(ماه رمضان) بدليل ترس از حرف مردم آنرا ترك ميكرد
▪️متن عربى: انّ التقيّ المجلسي طاب ثراه كان يشربه في صوم التطوع و يترك إستعماله في الصوم الواجب حذرا من كلام العوام ❗️❗️
💠#پاسخ💠
👌یکی از اختلافات در به دست آوردن حکم شرعی که میان علمای شیعه وجود دارد ، این است که مثلا اگر در موردى، به جهت نبودن نصّ و دليل، شك در تكليف داشته باشيم و ندانيم كه چيزى از وجوب و يا حرمت به آن تعلق گرفته يا نه، آيا در صورتى كه آن شىء مشكوك مخالفت شود آیا مجازات دارد يا ندارد ؟
❕بين اصولیون و اخباريان از علمای شیعه ، اختلاف در گرفته است. مشهور از فقها و مجتهدان، بعد از فحص، احتياط را لازم نمى دانند و قائل به برائت شده اند و به اخباريان نسبت داده شده كه آنان قائل به توقّف و احتياط شده اند ؛
📚اخباری گری ، تاریخ و عقاید ، ص 406
👌علامه محمد تقی مجلسی اگرچه از اخباریون بود , اما چنین نبود که در مواردی که نص و روایتی در مورد موضوعی نبود , به صورت مطلق قائل به احتیاط باشد , بلکه او نیز مانند اصولیون اهل برائت جاری کردن بود و به روایت امام صادق ع استناد می کرد که می فرمود :
« همه چيز، تا زمانى كه امرى و نهيى درباره آن به تو نرسيده آزاد است. هر چيزى كه حلال و حرام دارد، همواره براى تو حلال است، تا آنگاه كه به حرام آن يقين پيدا كنى و آن را واگذارى » " الْأَشْيَاءُ مُطْلَقَةٌ مَا لَمْ يَرِدْ عَلَيْكَ أَمْرٌ وَ نَهْيٌ وَ كُلُّ شَيْءٍ يَكُونُ فِيهِ حَلَالٌ وَ حَرَامٌ فَهُوَ لَكَ حَلَالٌ أَبَداً مَا لَمْ تَعْرِفِ الْحَرَامَ مِنْهُ فَتَدَعَهُ. "
📚امالی طوسی ص ٦٦٩
❗️در قضیه استعمال توتون هم میان اخباریون و اصولیون اختلاف بود , اخباریون قائل به حرمت و احتیاط و ممنوعیت استعمال بودند اما اصولیون قائل به برائت و جواز .
👌علامه محمد تقی مجلسی در این قضیه رویه اخباریون افراطی را نمی پسندید و به مانند اصولیون قائل به برائت بود و برای آنکه عملا به اخباریون افراطی نشان دهند که نباید در استنباط مسائل چنین افراط کنند و در هر موضوعی از طریق احتیاط وارد شوند , خود نیز در مواردی شرب توتون می کرد و مثلا توتون استعمال می کرد , تا اخباریون افراطی را متوجه اشتباهشان کند , چنان که برخی در قضیه ای مشابه می نویسند :
" شايان توجه است كه اين كار علامه مجلسى، تلاشى اجتماعى براى جلوگيرى از تندروىهاى اخباريانِ افراطى بوده است . در آن زمان، بازار بگومگو ميان اخباريان و اصوليان داغ بود و به دليل اصرار و تأكيد فراوان اخباريان بر نهى از دخانيات، استفاده از آن به نمادى براى مخالفت با اين اخباريان تبديل شده بود. از اينرو، علامه مجلسى كه خود زعامت حوزه اصفهان و رياست عام در امور مذهبى داشت، با استفاده از موقعيت خويش مى كوشيد تا عملًا با افراط در اخباريگرى بستيزد؛ هرچند خود او نيز اخبارگرا بود و مرام فكرى اش فاصله دورى با اخباريگرى نداشت. "
📚اخباری گری , تاریخ و عقاید ص ١٥٠
❗️البته با توجه به آنکه در زمان کنونی ضررهای استعمال موارد مخدر روشن شده است , حکم شرعی بر ممنوعیت استعمال است , به خلاف زمان سابق که ضررهای مذکور روشن نبوده است , چنان که در ذیل توضیح داده ایم :
💠https://eitaa.com/Rahnamaye_Behesht/75
👌اما در مورد استعمال توتون در هنگام روزه , مشهور علمای شیعه معتقدند که دود غلیظ به حلق رسیدن مبطل روزه است ( بنابراین نباید در هنگام روزه دخانیت مصرف کرد , چون دود غلیظی دارد ) :" مشهور رساندن غبار غليظ به حلق را موجب بطلان روزه مىدانند. "
📚فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بيت ، ج5، ص: 542
👌و به روایتی استناد می کنند که این ممنوعیت از آن استفاده می شود : " شَمَّ رَائِحَةً غَلِيظَةً أَوكَنَسَ بَيْتاً فَدَخَلَ فِي أَنْفِهِ وَ حَلْقِهِ غُبَارٌ "
📚التهذیب ج ٤ ص ٢١٤
👌اما مرحوم محمد تقی مجلسی استدلال به این روایت را کافی نمی دانست و معتقد بود که رسیدن غبار و دود غلیظ به حلق چون مصداق خوردن و آشامیدن نیست , لذا مبطل روزه نیست :
📚لوامع صاحبقرانى مشهور به شرح فقيه، ج6، ص: 391
❗️لذا چون مرحوم علامه محمد تقی مجلسی رساندن غبار و دود به حلق را مبطل روزه نمی دانست , در هنگام روزه توتون استعمال می کرد , اما در هنگام روزه واجب و در برابر مردم استعمال نمی کرد , زیرا مردم به پیروی از مشهور علمای شیعه معتقد بودند که رساندن دود و غبار غلیظ به حلق باطل کننده روزه است .
@Rahnamye_Behesht
https://instagram.com/porsemane_eteghadi