⁉️آیا عید نوروز مقبولیت شرعی دارد؟ ✍مرضیه رمضان‌قاسم 1⃣ معنای نوروز نوروز، يعنی روز نو، روز اولين فصل بهار که از آيات خداست و زمين دوباره بعد از موتش زنده می‌شود، و چنان‌كه در قرآن مجيد می‌فرمايد «اعْلَمُوا أَنَّ اللهَ يُحْيِ الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِها» 2⃣ واژه‌ی عید در قرآن واژه عيد در قرآن فقط يك بار آمده است. (أَللّهُمَّ أَنزِل علينا مائدۀً مِنَ السَّماء تكون لنا عيداً لأَوّلنا و آخرنا و آية منك)سوره مائده، آيه ۱۱۴ خدايا! نازل كن براى ما مائده‌اى از آسمان كه براى اوّلين و آخرين از ما عيد باشد و نشانه‌اى از تو. در تفسير اين آيه آمده است: عيد در لغت از مادّه عود به معنى بازگشت است. در اعياد اسلامى به مناسبت اين كه در پرتو اطاعت يك ماه مبارك رمضان و يا انجام فريضه بزرگ حج، صفا و پاكى فطرى نخستين به روح و جان باز مى گردد و آلودگی‌ها كه برخلاف فطرت است از ميان می‌رود، «عيد» گفته شده است. از آنجا كه روز نزول مائده، روز بازگشت به پيروزى و پاكى و ايمان به خدا بوده است؛ حضرت مسيح (ع) آن را «عيد» ناميده است. 📚تفسير نمونه، ج ۵، ص ۱۳۱ 3⃣ شیوه‌ی مواجهه‌ی اسلام با سنت‌های قبل از اسلام برخی از آیین‌های نوروز با دین مطابقت دارد مثلا در شریعت اسلام بر انجام صله رحم، محبت و احترام و مهربانی و صله دادن تاکید فراوان شده است، همچنین روایات زیادی برای اصلاح بین افراد داریم. این‌ها همه از سنت‌هایی است که در نوروز به آن عمل می‌شود. اسلام با سنّت‌هایی که از قبل از اسلام باقی مانده است، 🔻دو نوع رفتار می‌کند. 〽️یک نوع رفتار این است که بعضی از سنّت‌های غلط را به‌ کلّی از بین می‌برد و نابود می‌کند؛ چون سنّت‌های درستی نیست. 〽️ رفتار دوم اینکه: اسلام بعضی از سنّت‌ها را از بین نبرده است. کالبد سنّت را نگه داشته و محتوا و روح آن را عوض کرده است. این محتوای امروز نوروزی که ما داریم غیر از محتوای باستانی است. ملت ایران نوروز را نگه داشتند؛ اما محتوای آن را عوض کردند. «نوروز»‌ خوب است، ولی «باستانی‌اش» خوب نیست زیرا نوروز باستانی جشنی در ایرانِ قبل از اسلام که نه تنها محتوایی مردمی و خدایی نداشته بلکه در خدمت حکومت‌های استبدادی و سلطنت‌های پوسیده‌ی دوران جاهلیت بوده است چون در آن توجّه و ارادت به حضرت حق نبوده‌ و جهات عاطفی، انسانی و مردمی در آن وجود نداشته‌است. 4⃣ نوروز در روایات برخی روایات نوروز را عید مذهبی دانسته‌اند که حوادث تاریخی مطلوب و یا پیروزی‌هایی در آن واقع شده است اما با توجّه به این که اعتبار این روایات ثابت نیست می‌شود رجاءً به روایات نوروز عمل کرد و همین مقدار که در اسلام نهی‌ای نسبت به عید نوروز نداریم نشانه‌ی امضاست هر چند مرحوم محدث قمی در مفاتیح شکل شرعی به این عید ملی می‌دهند و آن را علاوه بر عید ملی عید شرعی نیز می‌دانند و روایتی از معلی بن خنیس و او از امام صادق «سلام‌الله‌علیه» را نقل می‌کنند که فرموده‌اند: روز عید نوروز غسل عید نوروز کن و لباس نو بپوش، مثل مردم که لباس نو می‌پوشند و روزه باش برای اینکه نزدیک به خدا شوی. بعد از ظهر چهار رکعت نماز بخوان و بعد از نماز به سجده برو و دعایی را نقل کردند و در وسط دعا این جمله آمده: «وَ بَارِکْ لَنَا فِی یَوْمِنَا هَذَا الَّذِی فَضَّلْتَهُ وَ کَرَّمْتَهُ وَ شَرَّفْتَهُ وَ عَظَّمْتَ خَطَرَهُ» خدایا این روز، روز با شرافتی است و روزی است که تو این روز را گرامی داشتی و روزی است که برای این روز عظمت قائل شدی. این روایت گرچه مرسل است و بعضی در معلی بن خنیس ایراد کردند حال اگر کسی روایت را معتبر نداند، قانون تسامح در ادله سنن اجرا می‌گردد به همین جهت می‌توانیم بگوییم عید نوروز از اعیاد ملی است که شارع مقدس امضا کرده است. ♻️نتیجه اینکه: اساس عیدنوروز در آغاز بهار است که تحوّل مهمّی در عالم طبیعت و موجودات به وجود می‌آید و به موازات این عید سنّت‌های حسنه و کارهای پسندیده‌ای از جمله دعا و توجّه به خداوند در آغاز سال، صله رحم، کنار گذاشتن کدورت‌ها، نظافت، مسافرت و تجدید قوا برای انجام کار بهتر، کمک به نیازمندان در هفته احسان و مانند آن انجام می‌شود که آثار مثبتی دارد و از نظر اسلام مطلوب است. در عيد نوروز اگر مؤمنين برنامه‌های دينی، مانند ديدار با برادران مؤمن يا عيادت بيماران و رسيدگی به‌ حال مستمندان داشته و برنامه‌های بدآموز نداشته باشند مناسب است. در حديث است «كُلُّ يَوْمٍ لَا يُعْصَى اللهُ فِيهِ فَهُوَ يَوْمُ عِيدٍ»؛ هر روزی كه در آن معصيت خدا نگردد، آن روز عيد است. #نوروز #جهاد_روایت #پویش_نوشتن #مجله_افکار_بانوان_حوزوی @AFKAREHOWZAVI