✅#پاسخ_کارشناس 👤 🔻پـاسـخ:🔻(۷۲) علت باید بر معلول، تقدم داشته باشد اما هر تقدمی لزوما تقدم زمانی نیست. در فرهنگ معارف اسلامى، ج‏1، ص: 569 آمده است: «اقسام تقدم عبارت است از: 1- تقدم بالرتبه: كه متقدم اقرب بمبدأ موجود يا مفروض باشد چنانكه گويند بغداد قبل از كوفه است اين نوع تقدم بر دو قسم است يكى آنكه ترتيب آن طبيعى باشد يعنى بالطبع باشد و لو آنكه تقدمش بالطبع نباشد مانند تقدم جسم بر حيوان و حيوان بر انسان و ديگر آنكه ترتيب آن باعتبار وضع باشد مانند زمانيات و مانند تقدم امام بر مأموم. 2- تقدم بالطبع: مانند تقدم واحد بر اثنين و خطوط بر مثلث. 3- تقدم بالعلية: كه وجود متقدم علت، براى وجود متأخر باشد. 4- تقدم بالزمان: مانند تقدم نوح بر حضرت محمد صلّى اللّه عليه و آله 5- تقدم بالشرف: مانند تقدم عالم بر جاهل. 6- تقدم بالماهية: بنا بر قول كسانى كه ماهيات را مجعول بالذات ميدانند. 7- تقدم بالحقيقة: مانند تقدم وجود بر ماهيت بنا بر قول صدرا و ساير اصالت وجوديان. 8- تقدم بالحق: صدرا گويد: اين نوع از تقدم از امورى است كه ادراك آن بسيار دشوار است و عارفان بالله و راسخون در علم دريابند كه وجود هر علت موجبه مقدم بر معلول است بنحو تقدم بالحق و بالاخره تقدم وجود علت بر وجود معلول نه تقدم ذات علت بر ذات معلول كه تقدم بالعليت است» بنابراین علت قبل از معلول تحقق دارد اما تقدمش لزوما تقدم زمانی نیست. اساسا در عالم ماده علت هستی بخش(فاعلی) یافت نمیشود زیرا معلول از علت خود وجودی ضعیفتر دارد و عالم ماده ضعیفترین و پایین ترین عالم است . تنها علت حقیقی که در عالم ماده یافت میشود علت قابلی یا مادی است و البته علت های معدّه نیز موجودند که علت حقیقی نیستند. بنابراین اگر از موجودات زمانمند و مادی صحبت میکنیم اساسا علت فاعلی در بین آنها یافت نمیشود و اگر از مجردات غیر مادی صحبت میکنیم دیگر در بین آنها زمان و تقدم زمانی معنا ندارد. اما اگر از علت قابلی و مادی صحبت میکنیم؛ امکان دارد که همزمان با معلول باشد هرچند غالبا تقدم زمانی بر معلول دارد مانند تقدم چوب درخت بر میز چوبی. که در فرضی که میز چوبی دفعتا ایجاد شود علت قابلی بر معلول تقدم زمانی ندارد. #فلسفه 🆔@aqldin2 🌐https://aqldin.blog.ir