❇️ در منظر فقهي آیت‌الله سیستانی 🛑قسمت يازدهم: ⭕️سخن پایانی 🔻آیت‌الله سیستانی در بستر (context) و در چارچوب و التزام به اصول اجتهاد جواهری البته با عنصر نواندیشی و توجه به مبانی معرفت‌شناختی و انسان‌شناختی، به مبانی و مصادیق حقوق شهروندی پرداخته و به مناسبت‌های مختلف آن‌ها را مورد تأکید قرار داده است، و با اصرار و پافشاری بر لزوم رعایت به جریان‌های افراطی اعلام کرده میان حقوق شهروندی با مسائل فقهی تعارض و ناسازگاری وجود ندارد. 👈روش آیت‌الله سیستانی در رویارویی با ناسازگاری‌هایی که گاهی میان احکام فقهی با جهان مدرن به‌چشم می‌آید این است که با موضوع‌شناسی دقیق و بررسی مناط و ملاک احکام به ارائه فتوای مناسبی می‌پردازد که در چارچوب فقه جواهری با و مدرن نیز سازگار باشد، البته ایشان گاهی در چارچوب فقه و توجه به محدودیت‌های متنی و نصوص دینی راه حل دیگری در پیش می‌گیرد. به عنوان نمونه در باب در کتاب‌های فقهی و فتوایی خود به موضوع حدود نمی‌پردازد و به قانون‌گذاران بر وضع قوانینی در راستای اجرای حدود شرعی نیز تأکید نمی‌کند و تنها به بیان رعایت در قانون‌گذاری بسنده می‌کند. 🌱🔸پیام آیت‌الله سیستانی مبنی بر پاسخ‌گویی فقه در عصر حاضر و روش ایشان در رویارویی با تعارض‌ها و ناسازگاری‌ها، نه تنها برای نواندیشان دینی بلکه برای روشنفکران دینی و همه کسانی که دغدغه دینداری در جهان مدرن را دارند، حائز اهمیت بسیاری است. چرا که با پیمودن این مسیر و استفاده از این روش؛ یعنی فعال کردن عناصر فراموش شده و مورد غفلت واقع شده در فقه چون کرامت ذاتی انسان و لوازم و پی‌آمدهای آن، می‌توان گام‌به‌گام البته استوار و محکم و دور از آشوب، آوار و برانگیختن حساسیت‌ها و با همراهی طیف وسیعی از دینداران به حل تعارض‌ها و تضادها پرداخت. 🔸آیت‌الله سیستانی به صراحت شرکت در را شهروندان می‌داند و در این‌باره از عباراتی چون؛ تکلیف یا وظیفه ملی و شرعی استفاده نمی‌کند، و بر این باور است که مردم با تأیید و حمایت خود به حکومت مشروعیت می‌دهند، 🔻 و در زمانی که دولتی در عراق مستقر نبوده نیز مالکیت دولتی را محترم دانسته و به شهروندان نسبت به تعرض و تصرف اموال دولتی هشدار داده است و از سوی دیگر به گوشزد کرده که در فراهم کردن برای همه عراقی‌ها نهایت کوشش خود را انجام دهند و حقوق شهروندی آنان را نیز به‌رسمیت بشناسند و نادیده نگیرند. ایشان در هر فرصت و مناسبتی همگان را به رعایت حقوق شهروندان، احترام به جان و مال آنان و التزام به موازین انسانی و اخلاقی دعوت می‌کند؛ از این‌رو می‌توان آیت‌الله سیستانی را مرجعی و دانست که فارغ از نام و عنوان یا پسوند و پیشوند حکومت به دولت کارآمد و شهروند خوب باور دارد. ⭕️👈خلاصه سخن آنکه همان‌طور که بیان شد؛ از جمله حقوق چالشی می‌باشد و این چالش در حکومت‌های اسلامی نیز بیشتر به‌چشم می‌آید، اما می‌توان با استناد به نظرات آیت‌الله سیستانی این چالش‌ها را کمتر کرد و یا از میان برداشت. به عنوان نمونه‌ای کوچک در کشور ما برخی از مراکز آموزشی و ادارات برای تحصیل و شرط یا اهل کتاب قائل هستند، از این‌رو فرد محصل یا متقاضی کار که پیرو آیین دیگری باشد در چالش میان راست‌گویی و از تحصیل و استخدام و یا بیان خلاف واقع و تحصیل و استخدام قرار می‌گیرد، روشن است انتخاب هر کدام از گزینه‌ها برای فرد و اجتماع مشکلاتی پدید خواهد آورد. پايان🌱 🖥🖌محمدهادی زاهد غروی، برگرفته از سايت دين انلاين کانالِ قرآن‌پویان تدبر در قرآن ،تفقه در دين ┏━━🌹💠🌹━━┓ 🆔@quranpuyan ┗━━🌹💠🌹━━