شرح بند های 25 تا 28 دعای شانزدهم ‏ 1 ✳️ سير حركت طبيعت هستى بر صورت تدريجى و مرحله‏اى به پيش مى‏رود و هر پديده‏اى بر اساس قانون تكامل از اصل تا پايان زمان او مراحلى را بايد بگذراند. اگر گاهى امرى يا حادثه‏اى ناگهانى اتفاق مى‏افتد. به خاطر اين است كه آن زنجيره طبيعى دچار بحران و دگرگونى گشته پس حقيقت حركت آن، وارونه شده است. خداى متعال در نظام قانونمند، مقدّمات خاصى براى تربيت قدم به قدم انسان تدبير فرموده است. از خلقت نطفه؛ تا رسيدن به كمال مراحلى تكاملى مى‏پيمايد و هرگز در مجازات آن موجود شتاب نمى‏كند، چون انسانى در جوانى به كارهاى خلاف و ناهنجار دست مى‏زند؛ پس از زمانى در برخى افكار يا اعمالش تجديد نظر مى‏كند و سرانجام او به نيكى پايان مى‏پذيرد. يا گاهى وضعيت ناگوار مانند فقر، بيمارى، يا سلطه دشمن سبب توكّل يا توسّل بنده خدا مى‏شود و با دل شكستگى از كردار گذشته خود توبه مى‏كند يا گاهى در سفر زيارت اماكن مقدس يا ديدار دانشمندان و عارفان و يا مطالعه كتابهاى اخلاقى در او تحوّلى پيدا شده و در پى اصلاح خود رفته است. بنابراين حكمت پروردگار حكيم بر پايه رحمت و بنده پرورى و طبيعت آفرينش او مقتضى تأخير و تقدير در جزاى اعمال موجودات مى‏گردد. هر چند ممكن است مدارا كردن حق موجب طغيان و شقاوت در باطن فردى گردد و به خيالش در زندگى حساب و كتابى وجود ندارد ولى او مسير كمال خود را عوض مى‏كند، پس سنت الهى بر صبر و قدرت رو به تكامل موجودات است؛ اگر همگام با هدايت رسولان و اوليا در صراط مستقيم قرار گيرد؛ به مقام مقربان مى‏رسد و اگر در راه باطل گام بردارد؛ در دامن شيطان به چاه گمراهى و سرگردانى سقوط مى‏كند. 👈ادامه دارد ... ✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه ، ج‏ 7 ، ص: 371 ◀️کانال انس با 🆔 @sahife2