11 ‏ 7 ✳️ مشخص است كه بر هيچ كس مسلّط نيست: انَّ عِبادى‏ لَيْسَ لَكَ عَلَيْهِمْ سُلْطانٌ وَ كَفى بِرَبِّكَ وَكيلًا» «اسری 65» [ولى آگاه باش كه‏] يقيناً تو را بر بندگانم هيچ تسلّطى نيست، و كافى است كه پروردگارت نگهبان و كارساز [آنان‏] باشد. و در سوره ابراهيم آیه 22 مى ‏فرمايد كه: شيطان در قيامت مى‏گويد: من جز دعوت سمتى ديگر نداشتم. اگر كسى به دنبال دعوتش به راه افتاد و دعوت همه انبيا و عقل‏ها را رها كرد، آنگاه شيطان بر او مسلّط مى‏شود ولى باز هم نه در حدّ اجبار. در سوره حجر مى‏فرمايد: انَّ عِبادى لَيْسَ لَكَ عَلَيْهِمْ سُلْطانٌ الّا مَنِ اتَّبَعَكَ مِنَ الْغاوينَ» «حجر 42» قطعاً تو را بر بندگانم تسلّطى نيست، مگر بر گمراهانى كه از تو پيروى مى‏كنند. محدوده كار شيطان، مشخص شده كه چه كسى تابع شيطان است؟ آن كس كه گوش به حرف شيطان مى‏دهد تحت سلطه اوست، نه اين كه شيطان در ابتدا بر كسى مسلّط باشد. وَكَذَ لِكَ جَعَلْنَا لِكُلّ نَبِىّ عَدُوًّا شَيطِينَ الْإِنسِ وَالْجِنّ يُوحِى بَعْضُهُمْ إِلَى‏ بَعْضٍ زُخْرُفَ الْقَوْلِ غُرُورًا وَلَوْ شَآءَ رَبُّكَ مَا فَعَلُوهُ فَذَرْهُمْ وَمَا يَفْتَرُونَ» «انعام 112» و اين گونه براى هر پيامبرى دشمنانى از شياطين انس و جن قرار داديم كه براى فريب مردم همواره گفتارى باطل ولى به ظاهر آراسته و دلپسند به يكديگر القاء مى‏كنند، و اگر پروردگارت مى‏خواست چنين نمى‏كردند، پس‏ آنان و آنچه را به دروغ به هم مى‏بافند واگذار. دشمن قرار دادن براى هر رهبر و پيامبرى جزء رحمت مطلقه است، انسان تا در جهاد اصغر و اكبر تلاش نكند، كامل نمى‏شود. در ادامه آيه مى‏فرمايد: حرف شيطنت‏آميز شياطين را فقط يك گروه گوش مى‏دهند. وَلِتَصْغَى‏ إِلَيْهِ أَفِدَةُ الَّذِينَ لَايُؤْمِنُونَ بِالْأَخِرَةِ وَلِيَرْضَوْهُ وَلِيَقْتَرِفُواْ مَا هُم مُّقْتَرِفُونَ» «انعام 113» و [ما به عنوان آزمايش بندگان از القاى گفتار باطل توسط شياطين انس و جن به يكديگر مانع نشديم‏] تا دل‏هاى كسانى كه به آخرت ايمان ندارند به آن القائات متمايل شود، و آن را بپسندد و [براى رسيدن به منتهاى شقاوت كه كيفر لجاجت و عناد آنان است‏] هر عمل زشتى را كه بخواهند انجام دهند، نهايتاً انجام دهند. ✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه ، ج‏ 8 ، ص: 70 ◀️کانال انس با 🆔 @sahife2