eitaa logo
انس با صحیفه سجادیه
4.9هزار دنبال‌کننده
16.4هزار عکس
2.3هزار ویدیو
1.5هزار فایل
من به شما عزیزان توصیه میکنم با صحیفه سجادیه انس بگیرید! کتاب بسیار عظیمی است! پراز نغمه های معنوی است! مقام معظم رهبری Sahifeh Sajjadieh در اینستاگرام https://www.instagram.com/sahife2/ ادمین کانال @yas2463
مشاهده در ایتا
دانلود
5 https://eitaa.com/sahife2/42930 🔴 چون ساعات روز را در مسير الهى بگذارى و به طاعت و عبادت خرج كنى، مستحقّ فضل حضرت حق شوى كه چون فضل الهى تو را دريابد سعادت دنيا و آخرتت تأمين شود و اگر محروم از فضل او شوى به خسارت ابدى دچار گردى. ثُمَّ تَوَلَّيْتُم مّن بَعْدِ ذَ لِكَ فَلَوْلا فَضْلُ اللَّهِ عَلَيْكُمْ وَ رَحْمَتُهُ لَكُنْتُمْ مِنَ الْخاسِرينَ آن گاه بعد از [پيمان گرفتن، از وفاكردن به آن‏] سرپيچى كرديد، و اگر فضل و رحمت خدا بر شما نبود، قطعاً از زيانكاران بوديد. وَ اللَّهُ يَخْتَصُّ بِرَحْمَتِهِ مَنْ يَشاءُ وَاللَّهُ ذُوالفَضْلِ الْعَظيمِ در حالى كه خدا هركه را بخواهد به رحمت خود اختصاص مى‏دهد؛ و خدا داراى فضل بزرگى است. وَ لَقَدْ عَفا عَنْكُمْ وَاللَّهُ ذُوفَضْلٍ عَلَى الْمُؤْمِنينَ و از شما درگذشت؛ و خدا بر مؤمنان داراى فضل است. فانْقَلَبُوا بِنِعْمَةٍ مِنَ اللَّهِ وَ فَضْلٍ لَمْ يَمْسَسْهُمْ سُوءٌ وَ اتَّبَعُوا رِضْوانَ اللَّهِ وَاللَّهُ ذُوفَضْلٍ عَظيمٍ پس با نعمت و بخششى از سوى خدا [از ميدان جنگ‏] بازگشتند، در حالى كه هيچ گزند و آسيبى به آنان نرسيده بود، و از خشنودى خدا پيروى كردند؛ و خدا داراى فضلى بزرگ است. وَ مَنْ يُطِعِ اللَّهَ وَ الرَّسولَ فَاولئِكَ مَعَ الَّذينَ أنْعَمَ اللَّهُ عَلَيْهِمْ مِنَ النَّبيّينَ وَ الصّدّيقينَ وَ الشُّهَداءِ وَ الصّالِحينَ وَ حَسُنَ اولئِكَ رَفيقاً* ذلِكَ الْفَضْلُ مِنَ اللَّهِ وَ كَفى بِاللَّهِ عَليماً و كسانى كه از خدا و پيامبر اطاعت كنند، در زمره كسانى از پيامبران و صدّيقان و شهيدان و شايستگان خواهند بود كه خدا به آنان نعمت [ايمان، اخلاق و عمل صالح‏] داده؛ و اينان نيكو رفيقانى هستند.* اين [رفاقت با آنان‏] بخشش و فضلى از سوى خداست، و [در استحقاق اين كرامت و فضل‏] كافى است كه خدا [به نيّات و اعمال مطيعان‏] داناست. وَ لَوْلا فَضْلُ اللَّهِ عَلَيْكُمْ وَ رَحْمَتُهُ لَاتَّبَعْتُمُ الشَّيْطانَ إلّا قَليلًا و اگر فضل و رحمت خدا بر شما نبود، يقيناً همه شما جز اندكى، از شيطان پيروى مى‏كرديد. يا أيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا إنْ تَتَّقُوا اللَّهَ يَجْعَلْ فُرْقاناً وَ يُكَفِّرْ عَنْكُمْ سَيِّئاتِكُمْ وَ يَغْفِرْلَكُمْ وَاللَّهُ ذُوالْفَضْلِ الْعَظيمِ اى اهل ايمان! اگر [در همه امورتان‏] از خدا پروا كنيد، براى شما [بينايى و بصيرتى ويژه‏] براى تشخيص حق از باطل قرار مى‏دهد، و گناهانتان را محو مى‏كند، و شما را مى‏آمرزد؛ و خدا داراى فضل بزرگ است. ياأيُّهَا النّاسُ قَدْ جائَتْكُمْ مَوْعِظَةٌ مِنْ رَبِّكُمْ وَ شِفاءٌ لِما فِى الصُّدورِ وَ هُدىً وَ رَحْمَةٌ لِلْمُؤْمِنينَ* قُلْ بِفَضْلِ اللَّهِ وَ بِرَحْمَتِهِ فَبِذلِكَ فَلْيَفْرَحُوا هُوَ خَيرٌ مِمّا يَجْمَعُونَ اى مردم! يقيناً از سوى پروردگارتان براى شما پند وموعظه‏اى آمده، و شفاست براى آنچه [ازبيمارى‏هاى اعتقادى و اخلاقى‏] در سينه‏هاست، و سراسر هدايت و رحمتى است براى مؤمنان.* بگو: [اين موعظه، دارو، هدايت و رحمت‏] به فضل و رحمت خداست، پس بايد مؤمنان به آن شاد شوند كه آن از همه ثروتى كه جمع مى‏كنند، بهتر است. آرى، براى انسان سرمايه و مايه‏اى بالاتر و بهتر و سودمندتر از فضل الهى نيست، فضلى كه تجلّيش در دنيا قرآن و نبوّت و امامت و توفيق عبادت و اطاعت و در آخرت بهشت و رضوان الهى است. بايد از دنيا به اندازه‏اى كه زندگى بگذرد برداشت كرد و بقيه را تبديل به توشه‏ آخرت نمود. و اين جز با معرفت به قرآن و توسل به پيامبر و امام معصوم ميسّر نيست. ما در خلوت به روى خلق ببستيم از همه بازآمديم و با تو نشستيم‏ هر چه نه پيوند يار بود بريديم وآنچه نه پيمان دوست بود شكستيم‏ مردم هوشيار زين معامله دورند شايد اگر عيب ما كنند، كه مستيم‏ مالك خود را هميشه غصّه گدازد مِلك پرى پيكرى شديم و برستيم‏ شاكر نعمت به هر طريق كه بوديم داعى دولت به هر مقام كه هستيم‏ در همه چشمى عزيز و نزد تو خواريم در همه عالم بلند و پيش تو پستيم‏ اى بت صاحبدلان مشاهده بنماى تا تو ببينيم و خويشتن نپرستيم‏ ديده نگه داشتيم تا نرود دل با همه عيّارى از كمند نجستيم‏ تا تو اجازت دهى كه در قدمم ريز جان گرامى نهاده بر كف دستيم‏ دوستى آن است سعديا كه بماند عهد وفا هم بر اين قرار كه بستيم‏ ( شيرازى) 👈 ادامه دارد ... تفسير و شرح صحيفه سجاديه، ج‏ 5 ، ص: 79 👌 دعای ◀️کانال انس با 🆔 @sahife2
🔈فایل صوتی کامل (305 فایل ) نورانی « صحیفه سجادیه » 👤با صدای استاد علوی 👤 با صدای استاد حسین غریب 👤 با صدای استاد موسی اسدی 👤 با صدای استاد میثم کاظم 👤 با صدای اساتید ابو بشیر_نجفی - حسن عیسی - روح الله اسدی 🙏کانال انس با 🆔 @sahife2
⏪ متن –صوت -– ترجمه – شرح نورانی 👈 « صحیفه سجادیه » به همراه جستجو با قابلیت تکرار تا 9 بار مفید برای 🙏کانال انس با 🆔 @sahife2
👤 همه سعی کنیم با استمداد از امام سجاد علیه السلام ، علاوه بر انس بیشتر خود با این کتاب نورانی ، مبلغ آن در حد توان در کانال ها و گروه های اجتماعی خود هم باشیم ... 🙏کانال انس با 🆔 https://eitaa.com/sahife2
طرح هفته 31 از عبارات نورانی 👌صفحه ی ویژه اعضا در روزهای ✳️ عبارت 🔹اللَّهُمَّ .... وَ هَبْ لِى مَكْرا عَلَى مَنْ كَايَدَنِى، وَ قُدْرَةً عَلَى مَنِ اضْطَهَدَنِى 🔹 🔸 خدایا هر كس با من از در خدعه و كذب وارد مى‏شود ، تو به من چاره و مكرى عطا فرما كه بتوانم كيد او را دفع كنم ، و هر كه مى‏خواهد از راه قهر و غلبه بر من سلطه پيدا كند تو به من قدرتى عطا فرما كه مانع جباريت و قهاريت او شوم. https://eitaa.com/sahife2/5187 دعای 👈 نظرات، دل نوشته ها و حرفهای صمیمانه ی شما درخصوص عبارت فوق که از هم اکنون برای ما ارسال شود، در این قسمت بارگذاری میشود ◀️ انشاالله سعی کنید در این طرح به عشق امام سجاد علیه السلام و انس بیشتر با این کتاب نورانی ولو درحد یک خط!! مشارکت فرمایید 👌 ادمین 👇 @yas2463 👈 میتوانید این دعای زیبا را با 🎙 صدای مداحان مختلف گوش دهید 👈 و متن آن را بخوانید ◀️ کانال انس با 🆔 @sahife2
👈 دعای 👤 با صدای زیبای مداح جوان بحرینی 👇 https://www.aparat.com/v/MGhF7/ 🖋کانال انس با صحیفه سجادیه 🆔 @sahife2
برنامه ی ترغیب به وَ قَالَ (عليه السلام): يَا أَسْرَى الرَّغْبَةِ أَقْصِرُوا، فَإِنَّ الْمُعَرِّجَ عَلَى الدُّنْيَا لَا يَرُوعُهُ مِنْهَا إِلَّا صَرِيفُ أَنْيَابِ الْحِدْثَانِ. أَيُّهَا النَّاسُ تَوَلَّوْا مِنْ أَنْفُسِكُمْ تَأْدِيبَهَا، وَ اعْدِلُوا بِهَا عَنْ ضَرَاوَةِ عَادَاتِهَا. امام علی علیه السلام که درود خدا بر او باد درخصوص راه فرمودند : اى اسيران آرزوها، بس كنيد زيرا صاحبان مقامات دنيا را تنها دندان حوادث روزگار به هراس افكند، اى مردم كار تربيت خود را خود بر عهده گيريد، و نفس را از عادت هايى كه به آن حرص دارد باز گردانيد. 🖋کانال انس با صحیفه سجادیه 🆔 @sahife2
◀️ اى اسيران هوس! قسمت 1 📜 امام عليه السلام در اين گفتار حكيمانه خود به دو مطلب اشاره مى كند: نخست دنياپرستان را مخاطب قرار داده مى فرمايد: «اى اسيران حرص در دنيا بازايستيد»؛ (يَا أَسْرَى الرَّغْبَةِ أَقْصِرُوا). تعبير به «اسير» بيان بسيار مناسبى است، زيرا دنياپرستانى كه گرفتار حرص در دنيا مى شوند به جايى مى رسند كه از خود اراده اى ندارند و همچون اسير، شب و روز در فكر به چنگ آوردن اموال بيشتر يا مقامات بالاترند و چقدر زشت است انسانى كه گل سرسبد جهان آفرينش است چنان اسير حرص شود كه اراده خود را از دست بدهد. افزون بر اين، تشبيه به «اسير» دليل بر بى ارزش بودن اين افراد است، زيرا همواره به اسيران با ديده حقارت مى نگريستند و براى آنها مقام و موقعيتى قائل نبودند و در بسيارى از موارد آنها را به صورت بردگان خريد و فروش مى كردند. آنگاه امام عليه السلام دليلى براى دستور بازايستادن اسيران حرص ذكر كرده مى فرمايد: «زيرا افراد دلبسته به دنيا را جز صداى برخورد دندان هاى حوادث سخت، به خود نمى آورد»؛ (فَإِنَّ آلْمُعَرِّجَ عَلَى آلدُّنْيَا لاَ يَرُوعُهُ مِنْهَا إِلاَّ صَرِيفُ أَنْيَابِ آلْحِدْثَانِ). امام عليه السلام در اينجا تشبيه شگفتى كرده، حوادث سخت را به حيوانات درنده اى شبيه مى داند كه به هنگام حمله دندان هايشان را به هم مى سايند و دندان قروچه مى كنند به گونه اى كه صداى دندانهاى آنها شنيده مى شود. امام عليه السلام مى فرمايد : حوادث خطرناك هنگامى كه دامان آنها را گرفت و همچون حيوان درنده اى كه لحظه اى پيش از حمله دندانهايش را به هم مى سايد به آنها حمله ور مى شود وهنگامى بيدار مى شوند كه كار از كار گذشته است. افراد زيادى را سراغ داريم يا در تاريخ نامشان آمده كه چنان غرق زرق و برق دنيا و هوا و هوسها مى شدند كه هيچ موعظه اى در آنها موثر نمى شد. تنها زمانى بيدار مى شدند كه حوادث سخت و خطرناك دامن آنها را گرفته بود. ادامه دارد .... 🖋کانال انس با صحیفه سجادیه 🆔 @sahife2
◀️ اى اسيران هوس! قسمت 2 📜 علامه شوشترى؛ در شرح نهج البلاغه خود ماجراى عبرت انگيزى از كامل ابن اثير نقل مى كند كه شبى از شبها جعفر برمكى (وزير معروف و پرقدرت هارون) در مجلس عياشى خود نشسته بود و زن آوازه خوانى براى او آواز مى خواند از جمله اين شعر را در ميان آوازش خواند: وَلَوْ فُوديتَ مِنْ حَدَثِ اللَّيالي فَدَيْتُکَ بِالطَّريفِ وَبِالتّلادِ اگر بتوانى از حوادث ناگوار شبها رهايى يابى من جوايز زيبا و پرقيمتى را فداى تو خواهم كرد. در اين هنگام ناگهان مسرور خادم، (جلاد) هارون الرشيد وارد شد. (جعفر تعجب كرد) مسرور گفت: آمده ام سر تو را براى هارون ببرم. جعفر خودش را روى پاى مسرور انداخت و آن را مى بوسيد و تقاضا مى كرد كه اين كار را به تأخير بيندازد و او را زنده نزد هارون ببرد تا هرچه او خواست درباره اش تصميم بگيرد؛ ولى مسرور نپذيرفت و در همان جا سر او را از تن جدا كرد و در دامنش انداخت و نزد هارون برد. اين داستان با تفاوتهايى در كتب ديگر مانند الوافى بالوفيات آمده است؛ از جمله اينكه مسرور جعفر را نكشت و نزد هارون برد و در آنجا هارون دستور داد سر او را از تن جدا كنند و بعد از آن نيز دستور داد سر مسرور، قاتل او را از تن جدا كنند و گفت: من نمى خواهم قاتل جعفر را (كه روزى مورد علاقه شديد من بود) ببينم. ادامه دارد .... 🖋کانال انس با صحیفه سجادیه 🆔 @sahife2
◀️ اى اسيران هوس! قسمت 3 📜 سپس امام عليه السلام در نكته دوم راه را به همه انسانها نشان مى دهد وتمام مردم جهان را مخاطب ساخته مى فرمايد: «اى مردم! خودتان به خويش بپردازيد و آن را از جاذبه عادتها بازداريد»؛ (أَيُّهَا النَّاسُ، تَوَلَّوْا مِنْ أَنْفُسِكُمْ تَأْدِيبَهَا، وَاعْدِلُوا بِهَا عَنْ ضَرَاوَةِ عَادَاتِهَا). اشاره به اينكه معلم و مربى انسان قبل از هركس بايد خود او باشد و تا انسان به تربيت خويش نپردازد تعليم و تربيت معلمان و پيشوايان و مربيان در او اثر نخواهد گذاشت. در خطبه 90 نيز امام عليه السلام تعبير جالبى در اين زمينه دارد مى فرمايد: «وَاعْلَمُوا أَنَّهُ مَنْ لَمْ يعَنْ عَلَى نَفْسِهِ حَتَّى يكُونَ لَهُ مِنْهَا وَاعِظٌ وَ زَاجِرٌ لَمْ يكُنْ لَهُ مِنْ غَيرِهَا لا زَاجِرٌ وَلا وَاعِظٌ؛ بدانيد كسى كه بر ضد هواى نفس خود كمك نشود تا واعظ و رادعى از درون جانش براى او فراهم گردد، مانع و واعظى از غير خود نخواهد يافت». جمله (وَاَعْدِلُوا بِها...) درواقع اشاره به يكى از طرق مهم تهذيب نفس است و آن اينكه بسيار مى شود انسان عادت هايى پيدا مى كند كه براى او كشش وجاذبه زيادى دارد و همين عادات او را دائمآ در هواپرستى غرق مى سازد؛ مانند عادت به شراب و يا حتى عادت به مواد مخدر. امام عليه السلام دستور مى دهد خود را از جاذبه اين عادات سوء، رهايى بخشيد تا بتوانيد نفس خويشتن را اصلاح كنيد. «اسرى» و اسارى جمع اسير و «رغبت» به معناى حرص و ولع است. «الْمُعَرِّجَ»از ريشه عَرَج (بر وزن حرج) به معناى تمايل داشتن به چيزى است. «لايروعه»ازريشه روع (بروزن قول) به معناى ترساندن وترسيدن آمده است. «صريف» به معناى صداى برخورد دندانها و مانند آن است. «الحدثان» به معناى بلاها و حوادث ناخوشايند روزگار است و در بعضى از نسخ «حَدَثان» (بر وزن ضربان) آمده است. «ضراوة» به معناى جاذبه و كشش است. 🖋کانال انس با صحیفه سجادیه 🆔 @sahife2
❇️ قرآن کریم هر روز یک آیه تفسیر نور – استاد محسن قرائتی سوره وَقَالَ لَهُمْ نَبِيُّهُمْ إِنَّ اللَّهَ قَدْ بَعَثَ لَكُمْ طَالُوتَ مَلِكاً قَالُواْ أَنَّى‏ يَكُونُ لَهُ الْمُلْكُ عَلَيْنَا وَنَحْنُ أَحَقُّ بِالْمُلْكِ مِنْهُ وَلَمْ يُؤْتَ سَعَةً مِنْ الْمَالِ قَالَ إِنَّ اللَّهَ اصْطَفَهُ عَلَيْكُمْ وَزَادَهُ بَسْطَةً فِى الْعِلْمِ وَ الْجِسْمِ وَ اللَّهُ يُؤْتِى مُلْكَهُ مَنْ يَشَاءُ وَاللَّهُ وَ سِعٌ عَلِيمٌ‏ وپیامبرشان به آنها گفت: همانا خداوند «طالوت» را براى زمامدارى شما مبعوث (وانتخاب) كرده است، گفتند: چگونه او بر ما حكومت داشته باشد در حالى كه ما از او به فرمانروایى شایسته‌تریم و به او ثروت زیادى داده نشده است؟ پیامبرشان گفت: خداوند او را بر شما برگزیده و توان علمى و جسمى او را افزون نموده است وخداوند ملكش (فرماندهى ورهبرى) را به هر كس بخواهد مى‌بخشد وخداوند (احسانش) وسیع و (به لیاقت‌ها وتوانایى‌هاى افراد) آگاه است. 1- پیامبران بر اساس وحى، جانشین خود را انتخاب مى‌كنند. «ان اللّه قد بعث» 2- رهبرى كه خداوند تعیین كند، به نفع مردم است. «بعث لكم» 3- اگر مى‌خواهید به آزادى و نجات برسید، باید رهبر الهى را بپذیرید. «انّ اللّه قد بعث لكم طالوت ملكا» 4- دین از سیاست جدا نیست. انبیا مستقیماً در مسائل نظامى دخالت وفرمانده نظامى عزل ونصب مى‌كردند. «انّ اللّه قد بعث لكم» 5 - از استعدادهاى نهفته در افراد گمنام و فقیر، غافل نباشید. «قد بعث لكم» 6- نشانه‌ى ایمان واقعى، تسلیم خدا و رسول بودن است و بنى‌اسرائیل به خاطر پندار غلط تسلیم نبودند. «انّى یكون له الملك‌علینا» 7- یكى از امتحانات الهى، نحوه برخورد ما با رهبر الهى است. «قالوا انّى یكون...» 8 - خودبرتربینى، محكوم است «نحن احقّ بالملك منه» 9- نام و مقام و شهرنشینى، نشانه برترى نیست. در این آیه از كسانى كه ملاك برترى را مال و مقام دانسته‌اند، انتقاد شده است. «لم یؤت سعة من المال» 10- انتخاب الهى، بر اساس لیاقت است، نه گزاف و بیهوده.«ان اللّه اصطفاه علیكم وزاده بسطة فى العلم والجسم» 11- قدرت علمى و توانایى جسمى، دو شرط لازم براى فرماندهى لشكر است. «بسطة فى العلم و الجسم» 12- توانایى علمى، مهم‌تر از توانایى جسمى است. «زاده بسطة فى العلم و الجسم» ابتدا كلمه‌ى «علم» آمد، سپس «جسم». 13- اعلم بودن، در گزینش یك اصل است. «بسطة فى العلم» 14- رهبر و مدیر باید زیر دستان خود را توجیه كند و دلیل كار و انتخاب خود را بازگو كرده و ابهامات را برطرف كند و نگوید این حقّ من است كه هر كارى بخواهم انجام دهم. پیامبر دلیل انتخاب طالوت را توانایى علمى وجسمى او بیان كرد. «زاده بسطة فى العلم و الجسم» 15- نه فقر وگمنامى، مانع لطف الهى است و نه ثروت وشهرت، باعث آن. «واللّه واسعٌ علیم» 16- سرچشمه‌ى اكثر اعتراضات مردم، كوته نظرى و كوته فكرى است، ولى علم خداوند بى‌نهایت ونامحدود است. «واسع علیم» 🔗 با نصب نرم افزار زیر با ما در این دوره ی تفسیر خوانی همراه شوید 👇 https://cafebazaar.ir/app/com.ghadeer.tafsirnour ⏺کانال انس با 🆔 @sahife2
🌹 یک زیبای دیگر با حضرت دوست از مرحوم فیض کاشانی : 👈 بدل و بجان زد آتش سبحات حسن و زیبت بجهان فکند شوری حرکات دلفریبت دل عالمی زجا شد زتجلی جمالت دو جهان بهم برآمد زکرشمهٔ غریبت تو گل کدام باغی چه شود دهی سراغی که برم بدیده و سر نه بدامن بجیبت گل گلشن وفائی همه مهری و وفائی چه شود که گوش داری بفغان عندلیبت بنشین دمی به پیشم برهان دمی زخویشم بحلاوت خطانت بملاحت عتیبت بنشین دمی و بنشان غمی از دل پریشان بنوید لطف و احسان که بمردم از تهیبت بنشین دمی و برخیز بزن آتشی و بکریز بکجا روی که من دست ندارم از رکیبت دل من نمی شکیبد زجمال دوست زاهد تو که طالب بهشتی تو و وعده و شکیبت من و رو برو و نقدا تو و انتظار فردا من و صحبت حبیبم تو و نسیه و نصیبت بدر تو آمد بامید آنکه یابد زعطای بیشمارت زنوال بی حسیبت ◀️ کانال انس با 🆔 @sahife2
👆 با تشکر از همه دوستانی که در این بحث ما مشارکت داشتند
...وهب لی مکرا علی من کایدنی وقدرة علی من اضطهدنی در این فراز امام علیه السلام از خداوند می خواهد راه چاره ای در برابر خدعه اهل نیرنگ،به او عطا کند و توانایی بر کسی که قصد از بین بردن او را دارد.... اسلام ،دین کوچه پس کوچه های بن بست نیست،که مومن درآن ،گم شود یا راه بر او بسته شود.برای هر تنگنا،راه کار برون رفت، قرار داده است.«مکر»،بر خلاف آنچه بین ما مصطلح است،معنای حیله ونیرنگ نمی دهد. در ادبیات دینی،بار مثبت دارد، راه چاره است.چاره جویی برای تبدیل تهدید به فرصت. به همین جهت،از واژه«هب»به معنای عطاوبخشیدن استفاده شده است... وقدرت بر آن کس که قصد «له کردن»مرا دارد. همه این ها را امام علیه السلام ،از خداوند می خواهد،تا دعا کننده را به توحید و یکتا پرستی،رهنمون شود. همان که بزرگان فرموده اند «صحیفه سجادیه ،درس توحید می دهد» کودکی ام به عاشقی طی شدولطف ایزدم عمر به خوان هفتم و....مثل همان اوایلم
و هب لى مكرا على من كايدنى كلمه‏ ى «مكر» : راغب مى‏گويد: المكر صرف الغير عما يقصده بحيله و ذلك ضربان: مكر محمود و ذلك ان يتحرى بذلك فعل جميل و على ذلك قال (و الله خير الماكرين)، و مذموم و هو ان يتحرى به فعل قبيح، قال (و لا يحيق المكر السى‏ء الا باهله). مكر عبارت از اين است كه مكر كننده با حيله فكر ديگرى را از آن چيزى كه قصد كرده است بگرداند و اين دو قسم است: يكى مكر محمود و آن مكرى است كه مكر كننده در طلب كار خوبى باشد و در اين باره خدا فرموده است كه: «پروردگار، بهترين مكر كنندگان است.»، و مكر مذموم آن مكرى است كه مكر كننده در طلب عمل قبيحى باشد و خداوند درباره‏ى چنين مكرى فرموده است: «جزاى مكر ناپسند نازل نمى‏شود مگر بر آنان كه مرتكب عمل مكر شده‏اند.»
خدعه و مكر، اغفال نمودن و گمراه كردن مردم است، افراد مكار مى‏توانند در جميع شئون اجتماعى، دينى، اخلاقى، اقتصادى، و ديگر امور، اين روش پليد را به كار بندند و از اين راه به هدف نامشروع خود دست يابند. اسلام، اين قبيل مكرها را كه براى نيل به مقاصد خائنانه و ناپاك است تقبيح نموده و اولياى گرامى اسلام مسلمانان را جدا از آن برحذر داشته‏اند: رسول اكرم فرموده است: مكر و خدعه و خيانت در آتش است.
كسى كه مردم را فريب مى‏دهد بايد از جهت هوش و استعداد قوى و نيرومند باشد تا بتواند قصد خود را به گونه‏اى طرح كند و آنرا طورى پياده نمايد كه اشخاص عادى در نظره‏ى اولى نتوانند به فريبكارى او واقف شوند. بنابراين هر قدر شخص باهوشتر باشد مى‏تواند مكر خود را با نقشه‏ اى پيچيده‏تر بنيان نهد و با ابهام زيادترى به اجرا بگذارد. حضرت اميرالمومنين مولى الموحدين على عليه‏السلام كه تمام وجود مقدسش هوش و درايت بود، روى همين اصل و اساس مى‏فرمايد: لولا ان المكر و الخديعه فى النار لكنت امكر الناس. اگر نمى‏بود كه مكر و فريب و خدعه در آتش است من در مكر نمودن و فريب دادن از همه‏ى مردم قويتر بودم.
دشمنان اسلام در عصر رسول گرامى و همچنين در ايام ائمه‏ى معصومين عليهم‏السلام براى نابودى اسلام و از ميان بردن اولياى دين مكرها كردند و به صور مختلف خدعه‏ها نمودند، بعضى از آن مكرها با عنايت خداوند دفع شد و بعضى از آنها تحقق يافت و اثر سوء آن به جاى ماند و هم اكنون پس از گذشت قرنها هنوز اسلام و مسلمين گرفتار عوارض شوم آن مكر هستند. خداوند در قرآن مجيد فرمود: و اذ يمكر بك الذين كفروا ليثبتوك او يقتلوك او يخرجوك و يمكرون و يمكر الله و الله خير الماكرين. وقتى كه كفار نقشه‏ى مكر كشيدند تا ترا زندانى كنند يا به قتل برسانند يا از مكه اخراجت نمايند و خلاصه، كارى كنند كه نتوانى به تبليغ دين مقدس حق ادامه بدهى، باريتعالى در مقابل مكر خائنانه‏ى آنان مكرى مفيد و ثمربخش به كار برد كه بهترين مكركننده، ذات اقدس الهى است.