eitaa logo
انس با صحیفه سجادیه
4.9هزار دنبال‌کننده
16.7هزار عکس
2.5هزار ویدیو
1.6هزار فایل
من به شما عزیزان توصیه میکنم با صحیفه سجادیه انس بگیرید! کتاب بسیار عظیمی است! پراز نغمه های معنوی است! مقام معظم رهبری Sahifeh Sajjadieh در اینستاگرام https://www.instagram.com/sahife2/ ادمین کانال @yas2463
مشاهده در ایتا
دانلود
2 1 ✳️ امام على عليه السلام در مى‏فرمايد: نَسْأَلُهُ الْمُعافاةَ فِى الادْيانِ كَما نَسْالُهُ المُعافاةَ فِى الْابْدانِ. از حضرت حق درخواست عافيت دردينمان مى‏كنيم چنانچه درخواست سلامتى كامل در بدن‏هايمان مى‏نمائيم. https://eitaa.com/sahife2/51570 حضرت صادق عليه السلام مى‏فرمايد: الْعافِيَةُ نِعْمَةٌ خَفِيَّةٌ اذا وُجِدَتْ نُسِيَتْ، وَ اذا عُدِمَتْ ذُكِرَتْ. سلامتى و عافيت نعمت پنهانى است، قدرش بر همگان مجهول است، چون يافت شود فراموش گردد، و زمانى كه از دست برود با آه و حسرت از آن ياد كنند. امام على عليه السلام مى‏فرمايد: الْعافِيَةُ اهْنَأُ النِّعَمْ. سلامتى و تندرستى خوشگوارترين نعمت است. الْعافِيَةُ افْضَلُ‏ [أَشْرَفُ‏ ] اللِّباسَيْنِ. تندرستى شريف‏ترين دو لباس است. لا لِباسَ اجْمَلُ مِنَ الْعافِيَةِ. لباسى زيباتر از عافيت نيست. ايُّهَا النّاسُ سَلُوا اللّهَ الْيَقينَ، وَ ارْغَبُوا الَيْهِ فِى الْعافِيَةِ، فَانَّ اجَلَّ النِّعْمَةِ الْعافِيَةُ. اى مردم از حضرت حق طلب يقين كنيد، و در تحقق عافيت به او رغبت نماييد كه بزرگترين نعمت عافيت است. انَّ الْعافِيَةَ فِى الدِّينِ وَ الدُّنْيا لَنِعْمَةٌ جَليلَةٌ، وَ مَوْهِبَةٌ جَزيلَةٌ. به حقيقت كه سلامتى دردين و دنيا، هر آينه نعمت با عظمت و موهبت بزرگى است. بِالْعافِيَةِ تُوجَدُ لَذَّةُ الْحَياةِ. با عافيت وتندرستى لذّت زندگى يافت مى‏شود. انْ اتاكُمُ اللّهُ بِعافِيَةٍ فَاقْبَلُوا، وَ انِ ابْتُليتُمْ فَاصْبِرُوا، فَانَّ الْعاقِبَةَ لِلْمُتَّقينَ. « » https://eitaa.com/sahife2/51526 اگر حضرت حق شما را عافيت داد از آن استقبال نماييد، و اگر به آزمايش و ابتلا و رنج و محنت دچار شديد استقامت ورزيد كه عاقبت خوش براى پرهيزكاران است. كُلُّ نَعِيمٍ دُونَ الْجَنَّةِ فَهُوَ مَحْقُورٌ، وَ كُلُّ بَلاءٍ دُونَ النّارِ عافِيَةٌ. هر نعمت و عنايتى منهاى بهشت كم و كوچك است، و هر بلائى منهاى آتش جهنّم عافيت و سلامت است. ✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه، ج‏9، ص: 216 ادامه دارد ... ◀️کانال انس با 🆔 @sahife2
2 2 ✳️ حضرت باقر عليه السلام مى‏فرمايد: لا نِعْمَةَ كَالْعافِيَةِ، وَ لاعافِيَةَ كَمُساعَدَةِ التَّوفِيقِ. هيچ نعمتى چون سلامت و عافيت نيست، و هيچ عافيتى مانند مساعدت نمودن توفيق با انسان نيست. امير المؤمنين عليه السلام مى‏فرمايد: الْعافِيَةُ عَشَرَةُ اجْزاءٍ، تِسْعَةٌ مِنْها فِى الصَّمْتِ الّا بِذِكْرِ اللّهِ، وَ واحِدٌ فِى تَرْكِ مُجالَسَةِ السُّفَهاءِ. عافيت و سلامتى ده جزء است، نه جزء آن خاموشى است مگر ذكر خدا در ميان باشد، و يك جزء ديگر آن ترك همنشينى با نادانان است. رسول اللّه صلى الله عليه و آله فرمود: مَنْ صَلَّى‏ عَلَىَّ مَرَّةً فَتَحَ اللّهُ عَلَيْهِ باباً مِنَ الْعافِيَةِ. هر كس بر من يك بار صلوات فرستد، خداوند درى از عافيت به روى او باز مى‏كند. سَمِعَ النَّبِىُّ صلى الله عليه و آله رَجُلًا يَقُولُ: اللَّهُمَّ انّى اسْألُكَ الصَّبْرَ، فَقالَ: سَأَلْتَ الْبَلاءَ فَاسْأَلْهُ الْعافِيَةَ. رسول خدا صلى الله عليه و آله شنيد كه مردى مى‏گويد: خدايا از تو طلب صبر مى‏كنم. حضرت فرمود: از خدا بلا خواستى، طلب عافيت كن. رسول خدا صلى الله عليه و آله بر مريضى وارد شد و از او احوال پرسيد، عرضه داشت: نماز مغرب را خواندم و در نماز سوره قارعه را قرائت كردم سپس به حضرت حق عرضه داشتم: الهى اگر براى من نزد تو گناهى است و مى‏خواهى مرا در آخرت به آن گناه عذاب كنى، آن را در دنيا مكافات كن، يا رسول اللَّه اين شدم كه مى‏بينيد! حضرت فرمود: درخواست بدى كردى، چرا اين گونه دعا نكردى؟ رَبَّنا آتِنا فِى الدُّنْيا حَسَنَةً وَ فِى الْآخِرَةِ حَسَنَةً وَقِنا عَذابَ النّارِ پروردگارا! به ما در دنيا نيكى و در آخرت هم نيكى عطا كن، و ما را از عذاب آتش نگاه دار. رسول خدا صلى الله عليه و آله مى‏فرمايد: ما سُئِلَ اللّهُ شَيْئاً احَبَّ الَيْهِ مِنْ انْ يُسْأَلَ الْعافِيَةَ. درخواستى از حضرت حق محبوب‏تر از درخواست عافيت از او نشده است. ✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه، ج‏9، ص: 218 ادامه دارد ... ◀️کانال انس با 🆔 @sahife2
2 3 ✳️ مردى نزد رسول خدا صلى الله عليه و آله آمد و گفت: يا رسول اللَّه چه دعائى برتر است؟ فرمود: درخواست عفو و عافيت در دين و دنيا و آخرت از خدا، فردا آمد همان سؤال را كرد و همان جواب را شنيد، روز سوم آمد همان را پرسيد و همان را شنيد روز چهارم آمد عرضه داشت: چه درخواستى از حق از همه درخواست‏ها برتر است؟ حضرت فرمود: از خدا عفو و عافيت در دنيا و آخرت بخواه كه اگر اين دو در دنيا به تو عطا شود، سپس در آخرت هم از آن نصيب ببرى به رستگارى و فلاح رسيده‏اى. رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود: سَلُوا اللّهَ الْمُعافاةَ فَانَّهُ لَمْ يُؤْتَ احَدٌ بَعْدَ الْيَقِينِ خَيْراً مِنَ الْمُعافاةِ. از خداوند درخواست عافيت كنيد، به حقيقت كه احدى را بعد از يقين به حقايق، بهتر از عافيت عنايت نكرده‏اند. امير المؤمنين عليه السلام به فرزندش حضرت مجتبى عليه السلام اين دعا را تعليم داد: لا تُفَرِّقْ بَيْنِى وَ بَيْنَ الْعافِيَةِ ابَداً ما ابْقَيْتَنى. خداوندا! بين من و عافيت، تا هستم جدائى مينداز. حضرت موسى بن جعفر عليه السلام به پيشگاه حق عرضه مى‏داشت: اللَّهُمَّ انِّى اسْأَلُكَ الْعَافِيَةَ، وَ اسْأَلُكَ جَميلَ الْعافِيَةِ، وَ اسْأَلُكَ شُكْرَ الْعافِيَةِ، وَ اسْأَلُكَ شُكْرَ شُكْرِ الْعافِيَةِ. خداوندا از تو درخواست عافيت مى‏كنم و عافيت زيبا مى‏خواهم و توفيق شكر بر عافيت و شكر بر شكر عافيت مى‏طلبم. رسول خدا صلى الله عليه و آله دعا مى‏كرد: اسْأَلُكَ تَمامَ الْعافِيَةِ. ثُمَّ قالَ: تَمامُ الْعافِيَةِ: الْفُوْزُ بِالْجَنَّةِ، وَ النَّجاةُ مِنَ النّارِ. الهى از تو تمام عافيت را مى‏خواهم، سپس فرمود: تمام عافيت رستگارى به بهشت ونجات از آتش جهنم است. امام صادق عليه السلام مى‏فرمايد: براى ابوذر دعائى بود كه در آسمان معروف بود: اللَّهُمَّ انّى اسْأَلُكَ الْايْمانَ بِكَ، وَ التَّصْدِيقَ بِنَبِيِّكَ، وَ الْعافِيَةَ مِنْ جَميعِ الْبَلاءِ، وَ الشُّكْرَ عَلَى الْعافِيَةِ، وَ الْغِنى عَنْ شِرار النّاسِ. الهى از تو طلب ايمان به تو، و تصديق به پيغمبرت، و عافيت از تمام بلاها، و شكر بر عافيت، و بى نيازى از شرار خلق، مى‏كنم. حضرت باقر عليه السلام مى‏فرمايد: انَّ لِلّهِ عَزَّوَجَلَّ ضَنائِنَ يَضَنُّ بِهِمْ عَنِ الْبَلاءِ فَيُحْييهِمْ فِى عافِيَةٍ، وَ يَرْزُقُهُمْ فِى عافِيَةٍ، وَ يُميتُهُمْ فِى عافِيَةٍ، وَ يَبْعَثُهُمْ فِى عافِيَةٍ، وَ يُسْكِنُهُمْ الْجَنَّةَ فِى عافِيَةٍ. براى خداوند بندگان باارزش و خاصى است كه آنان را از بلا حفظ مى‏كند، آنان را در عافيت و سلامت همه جانبه زنده مى‏كند، و در عافيت روزى مى‏دهد، و در عافيت مى‏ميراند، و در عافيت وارد قيامت مى‏كند، و در عافيت در بهشت مسكن مى‏دهد. در هر صورت اگر از نعمت عافيت و سلامت چه در بدن، چه در عقل، چه در امور مادى و معيشت دنيايى برخورداريد، قدر آن را بدانيد، و آن را يك فرصت بى نظير الهى ببينيد و از اين فرصت و مهلت براى تأمين سعادت دو سرا بهره بگيريد، و اگر از عافيت كم داريد از حضرت حق تمام عافيت را بخواهيد كه او از عنايت و لطف به شما بخل نمى‏ورزد. ✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه، ج‏9، ص: 214 ادامه دارد ... ◀️کانال انس با 🆔 @sahife2
«3» وَ امْنُنْ عَلَيَّ بِالصِّحَّةِ وَ الْأَمْنِ وَ السَّلَامَةِ فِي دِينِي وَ بَدَنِي وَ الْبَصِيرَةِ فِي قَلْبِي وَ النَّفَاذِ فِي أُمُورِي وَ الْخَشْيَةِ لَكَ وَ الْخَوْفِ مِنْكَ وَ الْقُوَّةِ عَلَى مَا أَمَرْتَنِي بِهِ مِنْ طَاعَتِكَ وَ الاجْتِنَابِ لِمَا نَهَيْتَنِي عَنْهُ مِنْ مَعْصِيَتِكَ‏ و بر من منّت گذار، به تندرستى و و در و بدنم و بينايى در دلم، و قاطعيت در امورم، و هراس برايت، و بيم از حضرتت، و توان و نيرو بر آنچه از طاعتت به من فرمان دادى، و دورى از نافرمانيت نسبت به آنچه مرا از آن برحذر داشتى. ◀️کانال انس با 🆔 @sahife2
‏ 1 ✳️ روانى و جسمى انسان در گرو سلامتى در دين است؛ زيرا باورها و اعتقادات سالم و عميق برگرفته از دريافت معارف حقيقى، سبب آرامش و ايمنى روحى و بدنى مى‏شود. چنانچه بشر گرايش‏هاى دينى را در درجه نخست همه امور خويش قرار دهد خود و خانواده و جامعه را بيمه كرده است و به نفس و بدن خود اجازه هر گونه بدانديشى و دست درازى به حقوق ديگران را نمى‏دهد، پس همه آفرينش از وجود او در امان هستند. اميرمؤمنان و امام متقيان على عليه السلام در ارتباط دين با امنيّت مى‏فرمايد: إِنِّى إِذا اسْتَحْكَمْتُ فِى الرَّجُلِ خَصْلَةً مِنْ خِصالِ الْخَيْرِ احْتَمَلْتُهُ لَها وَ اغْتَفَرْتُ لَهُ فَقْدَ ما سِواها وَ لااغْتَفِرُ لَهُ فَقْدَ عَقْلٍ وَ لا عَدَمَ دِينٍ، لِأَنَّ مُفارَقَةَ الدِّينِ مُفارَقَةُ الْأَمْنِ وَ لاتَهْنَأُ حَياةٌ مَعَ مَخافَةٍ، وَ عَدَمُ الْعَقْلِ عَدَمُ الْحَياةِ وَ لاتُعاشِرِ الْأَمْواتَ. هر گاه در كسى خصلتى از خصلت‏هاى خوب را استوار ديدم او را به سبب داشتن آن تحمل مى‏كنم و بى‏بهره‏گيش از ديگر ويژگى‏هاى نيك را ناديده مى‏گيرم. اما نادانى و بى‏دينى او را نمى‏توانم ببخشم؛ زيرا جدايى از دين، جدا شدن از امنيّت است و زندگى همراه با ترس گوارا نيست، نابخردى نيز مردن است و با مردگان كسى معاشرت نمى‏كند. بنابراين فرمايش حضرت، پايدارى امنيّت با ديندارى گره خورده است و هر جا اصل دين يا آموزه‏هاى دينى در ملّتى نباشد يا كمرنگ شده باشد، امنيّت روانى و اجتماعى از بين رفته است و سلامت جامعه به خطر افتاده است. به اين خاطر مى‏بينيد كه شيطان و مستكبران براى سلطه‏پذير كردن ملت‏ها به اصل دين و كانون اعتقادات مردم حمله مى‏برند و در فرهنگ اصيل و سنتى آنان نفوذ مى‏كنند كه در صورت سكوت عالمان دينى نتيجه اين مى‏شود كه پس از تضعيف اعتقادات ملى و دينى، در زير امواج آسمانى و زمينى به ذلّت كشيده شده و در وضعيت ناگوار امنيتى، به تلخ‏ترين حال، روزگار سپرى مى‏كنند؛ زيرا امنيّت و غيرت كه لازمه ديندارى است از جامعه رخت بربسته و ترس و وحشتِ پوچى، سراسر وجودشان را فرا گرفته و حق را فراموش كرده‏اند. از اين رو امام صادق عليه السلام از فايده‏هاى دين دارى مى‏فرمايد: آدم ديندار مى‏انديشد و در نتيجه آرامش بر جان او چيره مى‏شود. كرنش و فروتنى مى‏كند و قناعت مى‏ورزد و به سبب آن از مردم بى‏نياز مى‏شود و به‏ آنچه به او داده مى‏شود خشنود است، گوشه تنهايى را مى‏گزيند و از دوستان بى‏نياز مى‏گردد. قيد شهوت‏ها و خواهش‏هاى نفس را مى‏زند پس آزاد مى‏شود، دنيا را كنار مى‏گذارد و در نتيجه از بدى‏ها و گزندهاى آن خود را حفظ مى‏كند، حسادت را دور مى‏افكند پس دوستى و محبت آشكار مى‏شود، مردم را نمى‏ترساند و از آنان هم نمى‏ترسد. به آنان تجاوز نمى‏كند، بنابراين از گزندشان در امان است. به هيچ چيز دل نمى‏بندد و در نتيجه، به رستگارى و كمال فضيلت دست مى‏يابد. عافيت را به ديده بصيرت مى‏بيند و از اين رو از پشيمانى در امان است. ✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه، ج‏9، ص: 221 ادامه دارد ... ◀️کانال انس با 🆔 @sahife2
‏ 2 ✳️ كسانى كه دين و دستورهاى قرآن را به بازيچه مى‏گيرند در حقيقت اهداف خلقت بشر و كمال جويى را ناديده مى‏گيرند، اينان از سلامت عقلى و روانى بى بهره ‏اند و سخت‏ترين مجازات پروردگار، فراموشى آنان است. يعنى توجه به حال و مقام آنها نمى‏شود. خداوند متعال در وصف آنان مى‏فرمايد: الَّذِينَ اتَّخَذُواْ دِينَهُمْ لَهْوًا وَلَعِبًا وَغَرَّتْهُمُ الْحَيَوةُ الدُّنْيَا فَالْيَوْمَ نَنسَيهُمْ كَمَا نَسُواْ لِقَآءَ يَوْمِهِمْ هذَا وَمَا كَانُواْ بَايتِنَا يَجْحَدُونَ» «اعراف 51» آنان كه دينشان را سرگرمى و بازى گرفتند و زندگى دنيا آنان را فريفت، پس ما امروز از ياد مى‏بريمشان، همان گونه كه آنان ديدار امروزشان را از ياد بردند وهمواره آيات ما را انكار مى‏كردند. دين را لقله زبان قرار دادن همان مى‏شود كه در دفاع از دين و فرهنگ اسلامى سنگرهاى مبارزه خالى مى‏ماند، بيشتر مردم در آسايش و راحتى‏ها، بسيار به‏ دين دارى و آداب و رسوم مذهبى علاقه نشان مى‏دهند امّا همين كه دشمنى با ابزار فتنه و فساد در بين آنان رسوخ مى‏كند از سلامت دين و جسم غافل شده و در زمره پيروان او قرار مى‏گيرند، از آن جا كه باطل داراى رنگ و زيور جذاب و شيرين است به دام شيطانى آنها مى‏افتند و همه ارزش‏ها و اصالت‏هاى قومى و مذهبى خود را به باد فنا مى‏دهند. پيامبر گرامى اسلام صلى الله عليه و آله در بيان سلامت قلب كه ارزش حقيقى در دين مدارى است مى‏فرمايد: إِنَّ اللَّهَ تَعالى‏ لايَنْظُرْ إِلى‏ احْسابِكُمْ وَ لا إِلى‏ انْسابِكُمْ وَ لا إِلى‏ اجْسامِكُمْ وَ لا إِلى‏ امْوالِكُمْ وَلكِنْ يَنْظُرُ إِلى‏ قُلُوبِكُمْ، فَمَنْ كانَ لَهُ قَلْبٌ صالِحٌ تَحَنَّنَ اللَّهُ عَلَيْهِ وَ إِنَّما أَنْتُمْ بَنُو آدَمَ وَ احَبَّكُم الَيهِ أَتْقاكُمْ. خداوند به موقعيت خانوادگى و قبيله‏اى و بدنى و مالى نظر نمى‏افكند، بلكه به دل‏هايتان نگاه مى‏كند. هر كسى كه قلبى شايسته دارد خداوند به او لطف و مهربانى مى‏كند؛ شما همگى فرزندان آدميد؛ محبوب‏ترين شما نزد خدا با تقواترين شماست. دل‏هاى پاك نهاد و پرهيزگار جايگاه و پايگاه آيين حق و حقيقت ايمان و اسلام است و آنان كه از حقايق فطرى و دينى فاصله مى‏گيرند، در دنيا و آخرت در ذلّت‏ها و كيفرها جاودانه مى‏مانند. ✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه، ج‏9، ص: 221 ادامه دارد ... ◀️کانال انس با 🆔 @sahife2
«4» اللَّهُمَّ وَ امْنُنْ عَلَيَّ بِالْحَجِّ وَ الْعُمْرَةِ وَ زِيَارَةِ قَبْرِ رَسُولِكَ صَلَواتُكَ عَلَيْهِ وَ رَحْمَتُكَ وَ بَرَكَاتُكَ عَلَيْهِ وَ عَلَى آلِهِ وَ آلِ رَسُولِكَ عَلَيْهِمُ السَّلَامُ أَبَداً مَا أَبْقَيْتَنِي فِي عَامِي هَذَا وَ فِي كُلِّ عَامٍ وَ اجْعَلْ ذَلِكَ مَقْبُولًا مَشْكُوراً مَذْكُوراً لَدَيْكَ مَذْخُوراً عِنْدَكَ‏ خدايا! بر من منت گذار به و ، و قبر ( ) و رسولت كه درود و رحمت و بركاتت بر او و بر آل او باد، و بر زيارت قبور اهل بيت رسولت عليهم السلام، هميشه تا وقتى كه مرا زنده بدارى، در امسالم و همه سال و آن زيارت را مقبول و پسنديده و منظور نظر پيشگاهت، و اندوخته‏اى برايم نزد خود قرار ده. ◀️کانال انس با 🆔 @sahife2
1 ✳️ مناسك بنا به فرموده قرآن مجيد و روايات، سلسله برنامه‏هاى ظاهرى و باطنى بسيار مهمى است كه به وسيله حضرت ابراهيم عليه السلام جهت تأمين فلاح و رستگارى مردم مؤمن و بلكه همه انسان‏ها به اذن پروردگار عالم اعلام شد. حج تا زمانى كه ابراهيم و پيامبر عزيز اسلام حيات ظاهرى داشتند، نتيجه و محصولش شكستن بت‏هاى درون و برون، و ايجاد ميدان منافع براى مردم بود. پس از ابراهيم در مناسك حج تحوّلاتى شيطانى ايجاد شد، و خانه توحيد دست خوش بندهاى گران شرك، و اسير شدن انسان به بند هوا و هوس گشت. و پس از اين كه رسول اسلام مناسك را به وضع زمان ابراهيم برگرداند، و خانه را محل امن و هدايت و فروغ آزادى از شياطين ظاهرى و باطنى نمود، و مى‏رفت كه جهانيان از بند بت‏هاى درونى و برونى نجات پيدا كنند، مكتب سقيفه و مدرسه خلفاى اموى و عباسى دو مرتبه مناسك را به عصر جاهليت برگرداند، و دوباره مسئله حج تبديل به يك مسئله بى روح و بدون نتيجه شد. حج گرفتار اشراف سلطه گران و سردمداران كفر و شرك است كه بر تمام برنامه‏هاى حج مسلاطّند. اكنون دستور حضرت حق به ابراهيم تحقق يافته، و با تكيه به مناسك ابراهيمى، جهان اسلام از اين همه بلا و گرفتارى نجات يابد. وَ عَهِدْنا الى ابْراهِيمَ وَ اسْماعيلَ انْ طَهِّرا بَيتِىَ لِلطّائِفِينَ وَ الْعاكِفينَ وَ الرُّكَّعِ السُّجُودِ» «بقره 125» و به ابراهيم و اسماعيل سفارش كرديم كه خانه‏ام را براى طواف كنندگان و اعتكاف‏كنندگان و ركوع كنندگان وسجده‏گذاران [از هر آلودگى ظاهرى و باطنى‏] پاكيزه كنيد. ✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه، ج‏9، ص: 225 ادامه دارد ... ◀️کانال انس با 🆔 @sahife2
2 ✳️ ارزش حج در روايات‏ ثوابى كه در روايات اهل بيت عليهم السلام براى بيان شده ناظر به حج ابراهيمى است. حضرت صادق عليه السلام فرمود: الْحَجُّ افْضَلُ مِنْ عِتْقِ عَشْرِ رَقَباتٍ حَتّى عَدَّ سَبْعينَ رَقَبَةً، وَ الطَّوافُ وَرَكْعَتاهُ افْضَلُ مِنْ عِتْقِ رَقَبَةٍ. حج بهتر از آزاد كردن ده بنده است، حتى هفتاد بنده، و طواف و دو ركعت نمازش بهتر از آزاد كردن يك بنده در راه خداست. رسول خدا صلى الله عليه و آله به مردى از انصار فرمود: نزد من آمده‏اى تا از حج و عمره خود و ثواب بر آن بپرسى؟ آگاه باش وقتى قصد حج كردى و سوار بر مركبت شدى به هر قدمى كه بر مى‏دارى و زمين مى‏گذارى حسنه‏اى در نامه عملت ثبت مى‏شود، و سيّئه‏اى از پرونده‏ات محو مى‏گردد. وقتى هفت طواف را انجام دادى براى تو نزد خداوند عهد و ذكرى است كه ديگر پروردگار مهربان حيا مى‏كند تو را دچار عذاب كند. و چون دو ركعت نماز نزد مقام بجا آوردى به هر ركعت هزار ركعت نماز مقبول در نامه‏ات ثبت مى‏شود. چون هفت شوط سعى بين صفا و مروه را بجا آورى، ثوابش مانند حج كسى است كه پياده از خانه‏اش به حج رفته و مثل اجر كسى است كه هفتاد بنده در راه خدا آزاد كند. چون به عرفات وقوف كنى تا غروب آفتاب، اگر گناهانت به اندازه يك تپه ريگ و كف دريا باشد هر آينه خداوند آنها را مورد مغفرت قرار مى‏دهد. چون رمى جمره نمودى به هر سنگى تا آخر عمرت ده حسنه نوشته مى‏شود. و هنگامى كه قربانى كردى به هر قطره خونش تا پايان عمرت به طور مرتب حسنه نوشته مى‏شود. و چون آخرين طواف را انجام دادى و دو ركعت نمازش را خواندى، ملك كريم بر شانه‏ات مى‏زند سپس مى‏گويد: آنچه بود آمرزيده شد، و تا صد و بيست روز عملت را از سر بگير. معاوية بن عمار مى‏گويد از حضرت صادق عليه السلام پرسيدم: از كسى كه مستطيع‏ بوده و حج بجا نياورده؟ فرمود: او مصداق اين آيه است: وَ نَحْشُرُهُ يَوْمَ الْقِيامَةِ اعْمى و روز قيامت او را نابينا محشور مى‏كنيم. گفتم: سبحان اللَّه! كور وارد محشر مى‏شود؟ فرمود: آرى، كورى كه از ديدن راه بهشت محروم است. «2» حضرت باقر از رسول خدا صلى الله عليه و آله روايت مى‏كند: براى حاجى يكى از سه بهره است: يا به او مى‏گويند: گذشته و آينده‏ات بخشيده شد، يا مى‏گويند: گذشته‏ات آمرزيده شد عمل را از سر بگير، يا مى‏گويند: اهل و فرزندت را پس از بازگشت سالم و صحيح مى‏بينى. «3» امير المؤمنين عليه السلام مى‏فرمايد: نَفَقَةُ دِرْهَمٍ فِى الْحَجِّ تَعْدِلُ الْفَ دِرْهَمٍ. يك درهم خرج در راه حج معادل هزار درهم است. حضرت صادق عليه السلام مى‏فرمايد: لايَزالُ عَلَى الْحاجِّ نُورُ الْحَجِّ ما لَمْ يُذْنِبْ. نور حج پيوسته با حاجى است به شرطى كه مرتكب گناه نشود. حضرت رضا عليه السلام مى‏فرمايد: اعْلَمْ يَرْحَمُكَ اللّهُ انَّ الْحَجَّ فَريضَةٌ مِنْ فَرائِضِ اللّهِ جَلَّ وَ عَزَّ اللَّازِمَةُ الْواجِبَةُ مَنِ اسْتَطاعَ الَيْهِ سَبيلًا، وَ قَدْ وَجَبَ فِى طُولِ الْعُمْرِ مَرَّةً واحِدَةً. وَ وُعِدَ عَلَيْها مِنَ الثَّوابِ الْجَنَّةَ وَ الْعَفْوَ مِنَ الذُّنُوبِ، وَ سَمّى‏تارِكَهُ كافِراً، وَ تُوُعِّدَ عَلى تارِكِهِ بِالنّارِ، فَنَعُوذُ بِاللّهِ مِنَ النّارَ. بدان! خدا تو را رحمت كند كه حج واجبى از واجبات خداوند جلّ و عزّ است، امرى لازم است بر آن كه استطاعت دارد، در تمام عمر يك بار واجب شده، و ثوابى كه به آن وعده داده شده بهشت و عفو از گناهان است، و به تارك آن وعده آتش داده‏اند، پس پناه به خدا از آتش قيامت. ثواب حج و عقاب تارك اين فريضه عظيم الهى را در كتابهاى بسيار مهم «الكافى»، «وسائل الشيعة»، «بحار الأنوار» و «الوافى» ببينيد. ✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه، ج‏9، ص: 227 ادامه دارد ... ◀️کانال انس با 🆔 @sahife2
3 و رسول خدا صلى الله عليه و آله ✳️ حق رسول خدا بر امت و بلكه بر تمام انسان‏هاى عصر نبوت تا صبح قيامت حق عظيمى است كه ممكن نيست كسى بتواند به نحو كامل از اداى آن حق برآيد! وجود مقدس او با تحمل انواع مشقات و آزارها و شكنجه‏هاى بدنى و روحى، تمام توان خود را براى هدايت انسان به سوى كمالات و حقايق به كار گرفت. رسول خدا صلى الله عليه و آله درباره زيارت قبرش مى‏فرمايد: هر كس به حج خانه خدا آيد و قبر مرا در مدينه زيارت نكند، روز قيامت از او دورى مى‏كنم، و هر كه به زيارتم آيد شفاعتم بر او واجب مى‏گردد، و هر كه شفاعتم براو واجب شود، بهشت براى او حتمى است. حضرت سيدالشهداء عليه السلام از جدّ بزرگوارش رسول خدا صلى الله عليه و آله پرسيد: اى پدر! براى كسى كه تو را زيارت كند چه خواهد بود؟ فرمود: پسرم! هر كه مرا در حال حيات يا پس از مرگ زيارت كند، يا پدرت يا برادرت، يا تو را زيارت نمايد، حقى است بر من كه روز قيامت او را زيارت نمايم و از گناهانش او را برهانم. ✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه، ج‏9، ص: 229 ادامه دارد ... ◀️کانال انس با 🆔 @sahife2
«5» وَ أَنْطِقْ بِحَمْدِكَ وَ شُكْرِكَ وَ ذِكْرِكَ وَ حُسْنِ الثَّنَاءِ عَلَيْكَ لِسَانِي وَ اشْرَحْ لِمَرَاشِدِ دِينِكَ قَلْبِي «6» وَ أَعِذْنِي وَ ذُرِّيَّتِي مِنَ الشَّيْطَانِ الرَّجِيمِ وَ مِنْ شَرِّ السَّامَّةِ وَ الْهَامَّةِ و الْعَامَّةِ وَ اللَّامَّةِ وَ مِنْ شَرِّ كُلِّ شَيْطَانٍ مَرِيدٍ وَ مِنْ شَرِّ كُلِّ سُلْطَانٍ عَنِيدٍ وَ مِنْ شَرِّ كُلِّ مُتْرَفٍ حَفِيدٍ وَ مِنْ شَرِّ كُلِّ ضَعِيفٍ وَ شَدِيدٍ وَ مِنْ شَرِّ كُلِّ شَرِيفٍ وَ وَضِيعٍ وَ مِنْ شَرِّ كُلِّ صَغِيرٍ وَ كَبِيرٍ وَ مِنْ شَرِّ كُلِّ قَرِيبٍ وَ بَعِيدٍ «7» وَ مِنْ شَرِّ كُلِّ مَنْ نَصَبَ لِرَسُولِكَ وَ لِأَهْلِ بَيْتِهِ حَرْباً مِنَ الْجِنِّ وَ الْإِنْسِ وَ مِنْ شَرِّ كُلِّ دَابَّةٍ أَنْتَ آخِذٌ بِنَاصِيَتِهَا إِنَّكَ عَلَى صِرَاطٍ مُسْتَقِيمٍ‏ و زبانم را به سپاس و شكر و ذكر و ستايش نيك، نسبت به حضرتت گويا كن، و دلم را براى راههاى مستقيم دينت گشاده فرما، و مرا و فرزندانم را پناه ده از رانده شده، و از شرّ جانوران زهردار، و حيوانات بدون زهر، و ساير جانداران، و مردم چشم شور، و از شر هر شيطان سركش، و شر هر پادشاه ستمگر، و شر هر خوش گذران نازپرورده، و شر هر ناتوان و قوى، و شرّ هر عالى مقام و فرومايه، و شر هر كوچك و بزرگ، و شر هر دور و نزديك، و از شرّ هر جن و انس كه در برابر پيامبرت و اهل بيتش، جنگى را برپا كرد، و از شر هر جنبنده‏اى كه تو زمام اختيارش را به دست دارى. همانا تو بر راه راستى. ◀️کانال انس با 🆔 @sahife2
‏ 1 ✳️ با بررسى آيات و روايات معلوم مى‏شود كه نقش در تكامل انسان بسيار كارساز بوده است. اگر اندكى انديشه شود روشن مى‏گردد كه وجود اين دشمن شرور، كمكى به پيشرفت و رشد بشر است. و بخش زيادى از موفقيت‏هاى آدمى مديون شرارت‏ها و فتنه‏هاى شيطانى اوست و اين ترجمانِ همان جمله معروف است كه مى‏گويد: «عدو شود سبب خير اگر خدا خواهد.» هر چند شيطان وظيفه خود مى‏داند كه بندگان خدا را گمراه سازد و با ابزار و ترفندهاى گوناگون، بشر را از سوى حق به بيراهه بكشاند ولى در عين حال شيطنت او نه تنها زيانى به بندگان حق جو نمى‏رساند بلكه نردبان ترقى آنهاست. خداوند در پاسخ پرسشى از سوى شيطان كه پرسيد: پروردگارا! اگر مى‏دانستى كه من موجود شرورى هستم چرا مرا آفريدى؟ حضرت حق فرمود: آيا قبول دارى كه من قادر حكيم هستم. او گفت: بلى. فرمود: همين بس است. يعنى تو نمى‏دانى چه هستى، ولى من داناى مطلق بر اساس حكمت كار مى‏كنم. بنابراين اگر موجودى نداند كه حكمت وجودى او چيست، اما بايد بپذيرد كه وجود او در نظام آفرينش نقش كليدى يا كمالى دارد. دانشمندان امروز درباره فلسفه وجود ميكرب‏هاى مزاحم بدن مى‏نويسند: اگر آنها نبودند سلول‏هاى بدن انسان در يك حالت سستى و فرسودگى مى‏ماندند و رشد و نمو بدن انسان‏ها از هشتاد سانتيمتر تجاوز نمى‏كرد و به صورت آدم كوتوله باقى مى‏ماندند. به اين ترتيب رشد جسمى و فكرى بشر تا امروز مرهون مزاحمت ميكرب‏ها و مشكلات مادى است. پس جاى تعجب نيست كه بندگان بزرگ خدا با مبارزه پى‏گير و اطاعت حق در برابر شيطان، روز به روز نيكوتر و نيرومندتر شوند. امام صادق عليه السلام درباره حكمت ديگر خداوند در ميدان دادن به شيطان مى‏فرمايد: أَمَرَ اللَّهُ إِبْليسَ بِالسُّجُودِ لِآدَمَ، فَقالَ: يا رَبِّ وَ عِزَّتِكَ إِنْ أَعْفَيْتَنى‏ مِنَ السُّجُودِ لِآدَمَ لَأَعْبُدَنَّكَ عِبادَةً ما عَبَدَكَ أَحَدٌ قَطُّ مِثْلَها، قالَ اللَّهُ جَلَّ جَلالُهُ: إِنِّى‏ أُحِبُّ أَنْ أُطاعَ مِنْ حَيْثُ اريدُ. خداوند به ابليس دستور داد بر آدم سجده كند. او گفت: پروردگارا! سوگند به عزتت كه اگر مرا از سجده بر آدم معاف دارى، تو را چنان پرستشى كنم كه هرگز كسى مانند آن تو را نپرستيده باشد. خداوند با عظمت فرمود: من دوست دارم آن گونه كه خودم مى‏خواهم اطاعت شوم. بنابر آن سوگندى كه ابليس در ابتداى خلقت آدم ياد كرده كه همه بندگان را به هر وسيله و شيوه‏اى فريب مى‏دهد و تمام نيرو و امكانات خود و يارانش را در راه نيت پليدش به كار مى‏برد، هيچ گونه امنيّت و اطمينانى براى مصونيت باقى نمى‏ماند. به ويژه كه انبيا و اولياى الهى هم درگير نقشه‏ها و وسوسه‏هاى او بوده‏اند و حتّى پيامبر اسلام صلى الله عليه و آله هم با استغفار بسيار و دورى از لذّت‏ها و تحمل سختى‏هاى دنيا به درگاه حق تعالى پناه مى‏برد، ولى بندگان مخلص كه مراقب نفس و هوس‏هاى او هستند در تله زينورى او و سپاهيانش نمى‏افتند؛ زيرا خداوند متعال سلطه همه جانبه براى شيطان را مقدّر نكرده است و تنها زمينه سازى و راهنمايى بر رفتار آدمى را فراهم مى‏سازد و در كنار آن گذرگاه‏هاى گريزى مانند تقوا، توبه، استغفار، دعا، مناجات، روزه رمضان و ... را باز گذاشته است كه بندگان هميشه اسير شيطان نباشند. ✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه، ج‏9، ص: 232 ادامه دارد ... ◀️کانال انس با 🆔 @sahife2
‏ 2 ✳️ خداوند اگر چه شيطان را در انجام وسوسه‏هايش آزاد گذاشت، ولى انسان را در برابر او بى‏دفاع قرار نداده است، بلكه چندين سرمايه و سنگر محكم و دژ امنى در وجود او قرار داده است: 1- نيروى عقل و انديشه به او بخشيده كه مى‏تواند سد نيرومندى در مقابل وسوسه‏هاى شيطان به وجود آورد. اگر عقل به يارى وحى بر كشور جان حكومت كند نيروهاى رحمانى را به كار مى‏گمارد و همه چيز را به خوبى اداره مى‏كند. در حكومت عقل، غرايز بشر فروگذار نمى‏شود بلكه سهم هر يك از خواسته‏ها و نيازهاى او عادلانه تقسيم مى‏شوند. و آتشفشان نفس امّاره مهار مى‏شود و دشمن آرام مى‏گيرد. اگر عقل بر شهوات چيره شود جان و جسم در تعادل طبيعى حركت مى‏كنند و چنانچه هوس‏ها بر عقل پيروز شوند نعمت بزرگ الهى در نهاد انسان خفه شده و نورانيّت برترى او به تاريكى مى‏رود. 2- فطرت پاك و عشق به تكامل را درون انسان به عنوان عامل سعادت قرار داده است. اين فطرت توحيدى با شناخت و گرايش به حق، جايگاه اصلى هدايت انسان است. ما در سرشت خويش پروردگار و نظام هستى را با بينش شهودى و گرايش آگاهانه مى‏يابيم و اين بينانى اصيل و واقعى و سرمايه گران‏بهايى از جانب پروردگار حكيم است كه به جان ما اهدا نموده است. برماست كه نگذاريم با غفلت‏ها و آلودگى‏ها و غلبه شياطين راه تكامل بسته شود. 3- فرشتگان الهام بخش نيكى‏ها در وقت هجوم شيطان‏ها به يارى انسان مى‏آيند و براى تقويت روحيه او انواع بشارت‏ها و دلگرمى‏ها را به او الهام مى‏كنند. يارى فرشتگان در بسيارى از صحنه‏هاى پيكار نفس، مانند بيدار كردن نفس لَوَّامه (سرزنش گر) و نفس مُلهِمه (الهام گر) و تحريك نيروهاى فوق احساس در سطحى برتر براى درك پيام‏هاى وحى و شناخت راه از بيراهه، مانند باز شدن چشم دل براى ديدن حقيقت و گوش جان براى شنيدن كلام حق و دريچه عقل براى درك آيات هستى، نجات بخش انسان است. از سوى ديگر در روايات ما محورهايى كه امنيّت بشر را در برابر شيطان‏ به خطر مى‏اندازد و او را گرفتار شديد مى‏كند، چنين برشمرده‏اند. در اين زمينه امام على عليه السلام مى‏فرمايد: الْفِتَنُ ثَلاثٌ: حُبُّ النِّساءِ وَ هُوَ سَيْفُ الشَّيْطانِ وَ شُرْبُ الْخَمْرِ وَ هُوَ فَخُّ الشَّيْطانِ، وَ حُبُّ الدِّينارِ وَ الدِّرْهَمِ وَ هُوَ سَهْمُ الشَّيْطانِ، فَمَنْ احَبَّ النِّساءَ لَمْ‏يَنْتَفِعْ بِعَيْشِهِ وَ مَنْ أَحَبَّ الأَشْرِبَةَ حَرُمَتْ عَلَيْهِ الْجَنَّةُ وَ مَنْ أَحَبَّ الدِّينارَ وَ الدِّرْهَمَ فَهُوَ عَبْدُ الدُّنْيا. وَ قالَ عِيسَى بْنُ مَرْيَمَ عليه السلام: الدِّينارُ داءُ الدِّينِ وَ العالِمُ طَبيبُ الدِّينِ فَاذا رَأَيْتُمُ الطَّبيبَ يَجُرُّ الدَّاءَ إِلى‏ نَفْسِهِ فَاتَّهِمُوهُ وَ اعْلَمُوا أَنَّهُ غَيْرُ ناصِحٍ لِغَيْرِهِ. عامل گمراه كننده سه تاست: افراط در محبت به زن كه شمشير شيطان است؛ شرابخوارى كه دام شيطان است؛ و عشق به درهم و دينار كه تير شيطان است. پس هر كه زنان را بيش از اندازه دوست داشته باشد؛ از زندگى خود سود نمى‏برد، و هر كه شراب را دوست داشته باشد، بهشت بر وى حرام است و هر كه دينار و درهم را دوست داشته باشد، دنيا را پرستش كرده است. حضرت عيسى عليه السلام فرمود: دينار بيمارى دين است و دانشمند دينى طبيب دين است؛ پس هر گاه طبيبى را ديديد كه مرض را به طرف خود مى‏كشاند، او را متهم كنيد و بدانيد كه او نمى‏تواند، نصيحت كننده ديگران باشد. ✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه، ج‏9، ص: 233 ادامه دارد ... ◀️کانال انس با 🆔 @sahife2
«8» اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ وَ مَنْ أَرَادَنِي بِسُوءٍ فَاصْرِفْهُ عَنِّي وَ ادْحَرْ عَنِّي مَكْرَهُ وَ ادْرَأْ عَنِّي شَرَّهُ وَ رُدَّ كَيْدَهُ فِي نَحْرِهِ «9» وَ اجْعَلْ بَيْنَ يَدَيْهِ سُدّاً حَتَّى تُعْمِيَ عَنِّي بَصَرَهُ وَ تُصِمَّ عَنْ ذِكْرِي سَمْعَهُ وَ تُقْفِلَ دُونَ إِخْطَارِي قَلْبَهُ وَ تُخْرِسَ عَنِّي لِسَانَهُ وَ تَقْمَعَ رَأْسَهُ وَ تُذِلَّ عِزَّهُ وَ تَكْسُرَ جَبَرُوتَهُ وَ تُذِلَّ رَقَبَتَهُ وَ تَفْسَخَ كِبْرَهُ وَ تُؤْمِنَنِي مِنْ جَمِيعِ ضَرِّهِ وَ شَرِّهِ وَ غَمْزِهِ وَ هَمْزِهِ وَ لَمْزِهِ وَ حَسَدِهِ وَ عَدَاوَتِهِ وَ حَبَائِلِهِ وَ مَصَائِدِهِ وَ رَجِلِهِ وَ خَيْلِهِ إِنَّكَ عَزِيزٌ قَدِيرٌ. خدايا! بر محمّد و آلش درود فرست، و هر كه نسبت به من آهنگ بدى كند، او را از من بگردان، و نيرنگش را از من دور ساز، و شرش را از من دفع كن، و مكرش را به گلوگاهش برگردان، و مانعى پيش رويش قرار ده تا چشمش را از ديدن من كور، و گوشش را از شنيدن گفتار من كر سازى، و دلش را از ياد من قفل كنى، و زبانش را از گفتگو درباره من لال گردانى، و سرش را بكوبى، و عزّتش را خوار كنى، و بزرگيش را بشكنى، و بر گردنش، گردن بند خوارى اندازى، و كبرياييش را از هم بپاشى، و مرا از تمام زيان و شرّ و طعنه و غيبت و عيب جويى، حسد، دشمنى، بندها، دام‏ها، پياده و سواره‏اش ايمن دارى؛ همانا تو شكست‏ناپذير توانايى. ◀️کانال انس با 🆔 @sahife2
‏‏ 1 ✳️ گاهى روزگار براى گروهى خوشايند و گواراست و چون به مقام و مالى انبوه دست مى‏يابند؛ از قدرت و هيبت خود به نفع هواى نفس بهره مى‏گيرند و سيل تلخى عمل و مفاسد اخلاقى را به سوى ديگران سرازير مى‏كنند. به ويژه از ابزار ترس و وحشت و تهديد و حمله نظامى هم در پيشبرد آرزوها و هوس‏هاى خود بسيار بد استفاده مى‏كنند. رسول اللّه صلى الله عليه و آله در اين زمينه مى‏فرمايد: شَرُّ النَّاسِ عِنْدَ اللَّهِ يَوْمَ الْقِيامَةِ الَّذينَ يُكْرَمُونَ إِتِّقاءَ شَرِّهِمْ. بدترين مردم نزد خداوند در روز قيامت كسى است كه مردم از ترس شرارت او به وى احترام گذارند. و نيز مى‏فرمايد: خَصْلَتانِ لَيْسَ فَوْقَهُما مِنَ الْبِرِّ شَئٌ: الْايمانُ بِاللَّهِ وَ النَّفْعُ لِعِبادِ اللَّهِ وَ خَصْلَتانِ لَيْسَ فَوْقَهُما مِنَ الْشَرِّ شَئٌ: الشِّركُ بِاللَّهِ وَ الضُّرُّ لِعِبادِ اللَّهِ. دو ويژگى است كه هيچ خوبى بالاتر از آن دو نيست: ايمان به خدا و سود رساندن به بندگان خدا. دو ويژگى است كه بالاتر از آن دو بدى وجود ندارد: شرك ورزيدن به خدا و گزند رساندن به بندگان خدا. ✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه، ج‏9، ص: 237 ادامه دارد ... ◀️کانال انس با 🆔 @sahife2
‏‏ 2 ✳️ روزى امام على عليه السلام در محضر پيامبر گرامى صلى الله عليه و آله عرض كرد: خدايا! مرا به كسى از مردم محتاج نكن؟ حضرت فرمود: اى على! اين گونه مگو؛ زيرا كسى نيست كه به مردم نيازمند نباشد. عرض كرد: اى رسول خدا صلى الله عليه و آله چه بگويم؟ فرمود: بگو بار خدايا! مرا به بدترين افراد خلق نيازمند مگردان. عرض كرد: اى رسول خدا! بدترين خلق كيانند؟ فرمود: آنان كه عطا شوند دريغ مى‏كنند و چون محروم شوند عيب‏جويى مى‏كنند. «1» امام على عليه السلام در اين موضوع مى‏فرمايد: شَرُّ أَخْلاقِ النُّفُوسِ الجَوْرُ. بدترين خوى‏هاى نفس، ستمكارى است. شَرُّ النَّاسِ مَنْ لايَشْكُرُ النِّعْمَةَ وَ لايَرْعى‏ الحُرْمَةَ. بدترين مردم كسى است كه سپاس نعمت نگزارد و حرمت مردم را پاس ندارد. شَرُّ النَّاسِ مَنْ يَتَّقِيهِ النَّاسُ مَخافَةَ شَرِّهِ. بدترين مردم كسى است كه مردم از ترس شرارت او از وى پرهيز كنند. شَرُّ النَّاسِ مَنْ لايُرْجى‏ خَيْرُهُ، وَ لايُؤْمَنُ شَرُّهُ. بدترين مردم كسى است كه به خيرش اميدى نرود و از بدى او ايمنى نباشد. هر چند خداوند متعال، فطرت انسان را بر توحيد و پرستش حق و نيك خواهى‏ سرشته است امّا سرچشمه پيدايش شرارت و طغيان گرى او به نفس أمّاره و هواى خاكى آن بر مى‏گردد و اين بر اساس آفرينش آدميان از خاك مخلوط به عناصر است و كالبد آدمى شالوده‏اى از مواد كاينات و حالات گوناگون زمين است. ✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه، ج‏9، ص: 237 ادامه دارد ... ◀️کانال انس با 🆔 @sahife2
‏‏ 3 ✳️ مولاى متقيان على عليه السلام در وصف آفرينش آدم مى‏فرمايد: ثُمَّ جَمَعَ سُبْحانَهُ مِنْ حَزْنِ الْأَرْضِ وَ سَهْلِها وَ عَذْبِها وَ سَبْخِها تُرْبَةً سَنَّها بِالْماءِ حَتَّى خَلَصَتْ وَ لاطَها بِالْبِلَّةِ حَتَّى لَزُبَتْ، فَجَبَلَ مِنْها صُوَرةً ذاتَ احْناءٍ وَ وُصُولٍ، وَ اعْضاءٍ وَ فُصُولٍ. اجْمَدَها حَتَّى اسْتَمْسَكْتَ وَ اصْلَدَها حَتَّى صَلْصَلَتْ لِوَقْتٍ مَعْدُومٍ وَ اجَلٍ مَعْلُومٍ ... « » سپس خداوند سبحان از قسمت‏هاى سخت و نرم و شيرين و شور زمين خاكى را جمع كرد و بر آن آب پاشيد تا پاك و خالص شد، آن گاه آن مادّه خالص را با رطوبت آب به صورت گِل چسبنده درآورد، سپس از آن گِل صورتى پديد آورد داراى جوانب گوناگون و پيوستگى‏ها، و اعضاى مختلفه و گسيختگى‏ها. آن صورت را خشكاند تا خود را گرفت، و محكم و نرم ساخت تا خشك و سفالين شد، و او را تا زمان معيّن و وقت مقرر به حال خود گذاشت. https://eitaa.com/sahife2/46812 بر اين اساس دانشمندان و حكيمان طبيعت شناس در اين زمينه گفته‏اند: «خداوند، جهان را بر پايه دو عنصر گرمى و سردى آفريد. از گرمى‏ها جهانِ عالى و از سردى‏ها جهانِ دانى را برپا ساخت. در پى آن دو، چهار عنصر آب، آتش، خاك و هوا را پديد آورد و نظام خلقت شكل گرفت. در آسمان‏ها فرشتگان و جن و شيطان كه همه از نور و آتش بودند قرار گرفتند و بر روى زمين كه طبيعت سرد داشت، گياهان و حيوانات و آدمى را كه هر يك داراى‏ يك يا چند عنصرند به وجود آورد. خداوند براى آفرينش موجودى كامل فرشتگان را مأمور كرد تا از هر گوشه كره زمين مقدارى خاك به هم درآميزند و اين آميخته در مدت معلوم (40 روز) را در معرض بارش باران و آفتاب قرار داد، سپس كالبد آدم را خلق كرد كه تبلورى از عناصر مادى زمينى و آسمانى و معنوى لطيف روح الهى است. و بر اين ملاك مزاج‏ها و طبايع در وجود آدمى جاى گرفت كه در بنيه و روحيه او تأثير دارد. بنابراين انسان‏هايى كه داراى طبيعت گرم و مزاج تندخو و رفتارى خشمناك از روى شهوت دارند، به ويژه اگر نطفه آنان بر مبناى قانون طبيعت و شريعت بسته نشده باشد، در مسير باطل حركت مى‏كنند و نظام خالق و خلق را به زحمت مى‏اندازند و سرنوشت هستى را دگرگون مى‏سازند.» ✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه، ج‏9، ص: 237 ادامه دارد ... ◀️کانال انس با 🆔 @sahife2
‏‏ 4 ✳️ خداوند منان درباره چنين موجودى مى‏فرمايد: إِنَّ الْإِنسنَ خُلِقَ هَلُوعًا* إِذَا مَسَّهُ الشَّرُّ جَزُوعًا* وَ إِذَا مَسَّهُ الْخَيْرُ مَنُوعًا» «معارج 19» همانا انسان حريص و بى ‏تاب آفريده شده است؛* چون آسيبى به او رسد، بى‏ تاب است،* و هنگامى كه خير و خوشى [و مال و رفاهى‏] به او رسد، بسيار بخيل و بازدارنده است. به هر حال شر و بدى در نهاد آدمى نهفته است. اگر انسان بر آن چيره شود در نهان مى ‏ماند وگرنه آشكار مى‏شود. حضرت على عليه السلام با اشاره به اين نكته مى‏فرمايد: نفس آدمى بر بى ‏ادبى سرشته شده و بنده مأمور است كه آداب خوب را كسب كند، نفس به طور طبيعى در ميدان مى‏تازد و بنده مى ‏كوشد خواهش ‏هاى بد او را دفع كند. پس هر گاه زمام نفس را رها سازد، در فساد آن شريك است و هر كه نفس را در خواهش ‏هايش يارى رساند در قتل خود، شريك نفس خويش شده است. ✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه، ج‏9، ص: 237 ادامه دارد ... ◀️کانال انس با 🆔 @sahife2
‏‏ 5 ✳️ امام زين العابدين عليه السلام در دعاى -، توفيق شناخت خير و شر را طلبيده و در مناجاتش مى‏فرمايد: خدايا! بر محمد و آلش درود فرست، و مرا به زيور شايستگان بياراى، و زينت پرهيزكاران را به من بپوشان كه زيور و زينت شايستگان و پرهيزكاران در اين امور است: گسترش عدالت، فروخوردن خشم، خاموش كردن آتش فتنه، جمع كردن پراكنده شدگان، اصلاح بين مردم، آشكار كردن كارهاى خوب مردم، پوشاندن عيوب انسان‏ها، نرم خويى، فروتنى، خوش رفتارى، آرامش، وقار، خوش اخلاقى، پيشى گرفتن به سوى فضيلت، انتخاب نيكى و احسان، ترك سرزنش، خوبى كردن به غير مستحق، حق گويى، گرچه سنگين باشد، اندك دانستن گفتار و كردار خوبم، هر چند زياد باشد و زياد شمردن گفتار و رفتار بدم، هر چند اندك باشد، و همه اين امور را به دوام اطاعتم از حضرتت، و همراهى با مسلمانان، و دست برداشتن از اهل بدعت، و آنان كه رأى ساختگى در دين را به كار مى‏گيرند، كامل ساز. https://eitaa.com/sahife2/60302 و شيطان صفتان كه دشمنان خدا و انبيا و امامان و انسانيّت هستند جز قدرت حق و عنايت او قدرت و عنايتى نمى‏تواند اين همه شر و فتنه و حيله آنان را از سر انسان‏ها بگرداند، پس حضرت سجّاد عليه السلام گرداندن ضررها را از حيات انسان؛ از خداوند قاهر و غالب مى‏طلبد. خداوندا! آن كه تو را خواست، و دل به تو بست، و از عشق تو سرشار شد، و به دنبال وصلت برآمد، و به خواسته هايت گردن نهاد، و به انبيايت اقتدا كرد و به اطاعت از امامان راه سپرد، و در تمام گرفتارى‏ها به تو پناه آورد، و از شر هر صاحب شرى از تو امان خواست، او را پذيرفتى، و امانش دادى و دلش را شاد كردى، و دردش را به دوا رساندى، و خير دنيا و آخرت را نصيبش فرمودى. ✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه، ج‏9، ص: 237 ادامه دارد ... ◀️کانال انس با 🆔 @sahife2