eitaa logo
انس با صحیفه سجادیه
4.9هزار دنبال‌کننده
16.6هزار عکس
2.4هزار ویدیو
1.6هزار فایل
من به شما عزیزان توصیه میکنم با صحیفه سجادیه انس بگیرید! کتاب بسیار عظیمی است! پراز نغمه های معنوی است! مقام معظم رهبری Sahifeh Sajjadieh در اینستاگرام https://www.instagram.com/sahife2/ ادمین کانال @yas2463
مشاهده در ایتا
دانلود
1 ❇️ از اسماى حسناى الهى به معناى و دهنده تمام موجودات است كه‏ خداوند رازق از باب لطف و كرم از سفره خود به همه مخلوقات زمينى و آسمانى، رزق و نعمتى فراخور او عطا مى‏كند و اين موهبت را بر خويش واجب مى‏داند و مى‏فرمايد: وَ مَا مِن دَآبَّةٍ فِى الْأَرْضِ إِلَّا عَلَى اللَّهِ رِزْقُهَا و هيچ جنبده‏اى در زمين نيست مگر اينكه روزىِ او برخداست. پروردگار كريم در هر روزىِ مادّى و معنوى؛ اندازه را بر پايه دانش و بينش كه نسبت به قابليت و استعداد هر يك از بندگانش دارد؛ نصيب او مى‏گرداند و همه انسان‏ها نمى‏توانند از عطيه‏هاى حق به طور يكسان بهره‏مند گردند؛ زيرا سهم هر ظرفى به فراخور حال او پر مى‏شود كه خداوند در اين باره مى‏فرمايد: أَنزَلَ مِنَ السَّمَآءِ مَآءً فَسَالَتْ أَوْدِيَةُ بِقَدَرِهَا خدا از آسمان آبى نازل كرد كه در هر درّه و رودى به اندازه گنجايش و وسعتش [سيلابى‏] جارى شد. روى اين اصل قرآنى خداوند حكيم اساس رزق بندگانش را بر پايه حكمت بالغه‏اش تنظيم نموده است و براى رسيدن به درجه‏هاى بالاتر در كسب روزى افزونتر زمينه‏هايى را فراهم ساخته است: قُلْ إِنَّ رَبّى يَبْسُطُ الرّزْقَ لِمَن يَشَآءُ مِنْ عِبَادِهِ‏وَ يَقْدِرُ لَهُ وَ مَآ أَنفَقْتُم مّن شَىْ‏ءٍ فَهُوَ يُخْلِفُهُ وَ هُوَ خَيْرُ الرَّ زِقِينَ بگو: يقيناً پروردگارم روزى را براى هر كس از بندگانش بخواهد وسعت مى‏دهد و يا تنگ مى‏گيرد، و هرچه را انفاق مى‏كنيد [چه كم و چه زياد] خدا عوضى را جايگزين آن مى‏كند؛ و او بهترين روزى دهندگان است. بنابراين؛ آگاهى خداوند به عوامل و حجاب‏هايى كه براى سهميه هر آدمى مقدر است، انسان را از تباهى و گردنكشى نگه مى‏دارد. و برپايه حكمت، ظهور اطلاقى رزق را محدود مى‏سازد. وَ لَوْ بَسَطَ اللَّهُ الرّزْقَ لِعِبَادِهِ‏لَبَغَوْاْ فِى الْأَرْضِ وَ لكِن يُنَزّلُ بِقَدَرٍ مَّا يَشَآءُ إِنَّهُ بِعِبَادِهِ‏خَبِيرُبَصِيرٌ و اگر خدا روزى را بر بندگانش وسعت دهد، در زمين سركشى و ستم كنند، ولى آنچه را بخواهد به اندازه نازل مى‏كند؛ يقيناً او به بندگانش آگاه و بيناست. گاهى ما در روزى مادى و جسمانى از خداوند درخواست زياده‏طلبى ويژه‏اى همراه با تلاش فراوان مى‏كنيم و مى‏گوييم: خدايا! دارايى زيادى به ما ارزانى دار در حالى كه چنين دعايى ارزنده نيست؛ زيرا اگر سزاوار نباشى و روزى تو نباشد باعث وزر و وبال مى‏شود، سپس از خداوند طلب راحتى و مرگ مى‏كنى از اين رو گاه فرزند، دارايى و دانش و خردى كه ايمان و تقوا به همراه نداشته باشد سبب گرفتارى و عذاب وجدان مى‏گردد. چون هر افزايشى خير و بركت نمى‏آورد. 👈 ادامه دارد ... ✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه ، ج‏11، ص: 168 دعای ◀️کانال انس با 🆔 @sahife2
‏ 2 1 ✳️ جمله نورانى: وَ أَنْتَ الَّذِي جَعَلْتَ لِكُلِّ مَخْلُوقٍ فِي نِعَمِكَ سَهْماً و تويى آن وجود مباركى كه براى هر آفريده‏اى در نعمت‏هاى خود بهره قرار داده‏اى. وَ ما مِنْ دابَّةٍ فِى الْارْضِ الّا عَلَى اللّهِ رِزْقُها وَ يَعْلَمُ مُسْتَقَرَّها وَ مُسْتَوْدَعَها كُلٌّ فى كِتابٍ مُبينٍ» «هود 6» و هيچ جنبده‏اى در زمين نيست مگر اين كه روزىِ او برخداست، و [او] قرارگاه واقعى و جايگاه موقت آنان را مى‏داند؛ همه در كتابى روشن ثبت است. انَّ اللّهَ هُوَ الرَّزّاقُ ذُوالْقُوَّةِ الْمَتينُ» «ذاریات 58» بى‏ترديد خدا خود روزى‏دهنده و صاحب قدرت استوار است. اسم مبالغه است، اشاره به اين حقيقت مى‏باشد كه در عين كثرت و متنوع بودن موجودات كه شماره آنها را احدى جز حضرت او نمى‏داند، بدون اين كه كسى از قلم بيفتد و فراموش شود روزى او را مى‏دهد. ذوالقوة به معناى صاحب قدرت و اقتدار است و اين كه او بى نهايت قوى است. و المتين هم كه از اسماى حق تعالى است همان معنا را افاده مى‏كند. و اين سه اسم مبارك: رزّاق، ذوالقوة، متين دلالت بر انحصار روزى دهى در او دارد و اين كه در رساندن رزق به موجودات هستى اعم از غيبى و شهودى ضعفى در او راه ندارد.» «تفسیر المیزان» 👈ادامه دارد ... ✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه ، ج‏ 7 ، ص: 304 ◀️کانال انس با 🆔 @sahife2
‏ 2 2 ✳️ وَ كَايِّنْ مِنْ دابَّةٍ لاتَحْمِلُ رِزْقَها اللّهُ يَرْزُقُها وَ إِيّاكُمْ وَ هُوَ السَّميعُ الْعَليمُ» «عنکبوت 60» چه بسيارند جنبندگانى كه قدرت ندارند [به دست آوردن‏] روزى خود را بر عهده بگيرند، خداست كه به آنان و شما روزى مى‏دهد، و او شنوا و داناست. «قرآن مجيد مردم با ايمان ضعيف را و آنان كه نسبت به رزق و روزى كج فكر هستند دلگرمى مى‏دهد كه: غم روزى را نخوريد و ننگ ذلّت و اسارت و افتادن در حرام را نپذيريد، روزى رسان خداست، نه تنها شما بلكه جنبندگانى كه حتى نمى‏توانند روزى خود را حمل‏ كنند و هرگز ذخيره غذايى در لانه خود ندارند و هر روز روزى نو مى‏خواهند، ولى خداوند مهربان آنها را گرسنه نمى‏گذارد و روزى مى‏دهد و هم او نيز روزى شما را مى‏رساند. در ميان جنبندگان و حيوانات و حشرات انواع كمى هستند كه همچون مورچگان و زنبورداران عسل مواد غذايى خود را از صحرا و بيابان به سوى لانه حمل و ذخيره مى‏كنند، يعنى هر روز بايد دنبال روزى تازه‏اى بروند و ميليون‏ها ميليون از آنها در اطراف ما در نقاط دور و نزديك، در بيابان‏ها و اعماق درهّ‏ها، بر فراز كوهها و درون درياها وجود دارند كه همه از خوان نعمت بى دريغش روزى مى‏خورند. و تو اى انسان كه از آنها براى به دست آوردن روزى و ذخيره كردن با هوش و تواناترى، چرا اين چنين از ترس قطع روزى به زندگى آلوده و ننگين چسبيده‏اى و زير بار هر ظلم و ستم و خوارى و مذلّت مى‏روى؟ تو هم از درون اين محدوده زندگى تنگ و تاريك خود بيرون آى و بر سر سفره گسترده پروردگارت بنشين و غم روزى به خود راه مده، در آن روز كه به صورت جنين ضعيف و ناتوانى در شكم مادر محبوس بودى و هيچ كس حتى پدر و مادر مهربانت به تو دسترسى نداشتند پروردگارت تورا فراموش نكرد و آنچه را نياز داشتى در اختيار تو گذاشت، امروز كه موجودى توانا و نيرومندى. خداوند سخن همه را مى‏شنود و حتى زبان حال شما و همه جنبندگان را مى‏داند، از نيازهاى همه به خوبى باخبر است و چيزى از دايره علم بى پايان او پنهان نيست.» « تفسير نمونه » 👈ادامه دارد ... ✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه ، ج‏ 7 ، ص: 304 ◀️کانال انس با 🆔 @sahife2
‏ 2 3 ✳️ آياتى كه گذشت در رابطه با روزى تمام جنبندگان و موجودات بود و درس و عبرتى براى انسان كه او هم روزى خور خدا است و نبايد براى اين چند روزه زندگى‏ كه مهمان حضرت حق است براى پركردن سفره خود دست از پا خطا كند و خود را به هر آب و آتشى بزند و آلوده به حرام گردد و لقمه‏اى كه حق ديگران است از گلوى آنان بيرون بكشد! آيات زيادى هم درباره روزى انسان است كه با قيد طيبات و حلال مقيد است: وَلَقَدْ كَرَّمْنا بَنى آدَمَ وَ حَمَلْناهُمْ فِى الْبَرِّ وَالْبَحْرِ وَرَزَقْناهُمْ مِنَ الطَّيِّباتِ وَ فَضَّلْناهُمْ عَلى‏ كَثيرٍ مِمَّنْ خَلَقْنا تَفْضيلًا» «اسرا 70» به يقين فرزندان آدم را كرامت داديم، و آنان را در خشكى و دريا [بر مركب‏هايى كه در اختيارشان گذاشتيم‏] سوار كرديم، و به آنان از نعمت هاى پاكيزه روزى بخشيديم، وآنان را بر بسيارى از آفريده‏هاى خود برترى كامل داديم. در اين باره در تفسير نمونه آمده است: «در اين جا اين نكته جلب توجه مى‏كند كه چرا خداوند از ميان تمام مواهبى كه به انسان بخشيده نخست به مسئله حركت او در خشكى و دريا اشاره مى‏كند؟ اين ممكن است به آن جهت باشد كه بهره‏گيرى از طيبات و انواع روزى‏ها بدون حركت امكان‏پذير نيست و حركت انسان بر صفحه زمين نياز به مركب راهوار دارد، حركت مقدّمه هر گونه بركت است. و يا به اين جهت كه مى‏خواهد سلطه او را بر كل پهناى زمين، اعم از دريا و صحرا مشخّص كند، چرا كه هر يك از انواع موجودات بر قسمتى از محدوده زمين سلطه دارند، تنها انسان است كه بر كل اين كره خاكى حكومت مى‏كند. 👈ادامه دارد ... ✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه ، ج‏ 7 ، ص: 304 ◀️کانال انس با 🆔 @sahife2
‏ 2 4 ✳️ در اين كه خداوند انسان را به چه چيز گرامى داشته كه در آيه فوق به طور سربسته مى‏گويد: ما انسان را گرامى داشتيم، در ميان اهل تفسير اختلاف است: بعضى به خاطر اعطاى قوه عقل و نطق و استعدادهاى مختلف، آزادى اراده مى‏دانند. بعضى اندام موزون و قامت راست. بعضى موهبت انگشتان كه انسان با آن بسيار كارهاى ظريف و دقيق را مى‏تواند انجام دهد و همچنين قدرت بر نوشتن دارد. بعضى به اين كه انسان تقريباً تنها موجودى است كه مى‏تواند غذاى خود را با دست بخورد. بعضى به خاطر سلطه او بر تمام موجودات روى زمين. و بعضى به خاطر شناخت خدا و قدرت بر اطاعت فرمان او مى‏دانند. ولى روشن است كه اين مواهب در انسان جمع است و هيچ گونه تضادّى با هم ندارند، بنابراين گراميداشت خدا نسبت به اين مخلوق بزرگ با همه اين موهبت و غير اين مواهب است. و روح انسان علاوه بر امتيازات جسمى، مجموعه‏اى است از استعدادهاى عالى و توانايى بسيار براى پيمودن مسير تكامل به طور نامحدود. 👈ادامه دارد ... ✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه ، ج‏ 7 ، ص: 304 ◀️کانال انس با 🆔 @sahife2
‏ 2 5 ✳️ ميان كرّمنا و فضّلنا چه تفاوتى است؟ نظرات گوناگونى اظهار شده است: بعضى گفته‏اند كرّمنا اشاره به مواهبى است كه خداوند ذاتاً به انسان داده است و فضّلنا اشاره به فضايلى است كه انسان به توفيق الهى اكتساب مى‏كند. اين احتمال نيز بسيار نزديك است كه جمله كرّمنا به جنبه‏هاى مادى اشاره مى‏كند و فضّلنا به مواهب معنوى؛ زيرا كلمه فضّلنا غالباً در قرآن مجيد به همين معنا آمده است. بعضى از مفسران آيه فوق را دليل بر فضيلت بر كل بنى آدم دانسته‏اند، چرا كه قرآن مى‏گويد: ما انسان‏ها را بر بسيارى از مخلوقات خود برترى داديم و طبعاً گروهى در اين جا باقى مى‏ماند كه انسان برتر از آنها نيست و اين گروه جز فرشتگان نخواهند بود. ولى با توجه به آيات آفرينش آدم و سجود و خضوع فرشتگان براى او، با تعليم علم اسما به آنها از سوى آدم، ترديد باقى نمى‏ماند كه انسان از فرشته برتر است. بنابراين كثير در اين جا به معنى جميع خواهد بود و به گفته مفسر بزرگ طبرسى در قرآن و مكالمات عرب بسيار معمول است كه اين كلمه به معنى جميع مى‏آيد. مرحوم طبرسى ر مجمع البيان مى‏گويد معنى جمله اين است: انّا فَضَّلْناهُمْ عَلى‏ مَنْ خَلَقْناهُمْ وَ هُمْ كَثيرٌ. ما انسان را بر ساير مخلوقات برترى بخشيديم و ساير مخلوقات بسيارند. قرآن درباره شياطين مى‏گويد: وَاكْثَرُهُمْ كاذِبُونَ» «شعرا 223» و بيشتر شيطان‏ها دروغگويند. و به هر حال اگر اين معنى را خلاف ظاهر بدانيم، آيات آفرينش انسان قرينه روشنى براى آن خواهد بود. 👈ادامه دارد ... ✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه ، ج‏ 7 ، ص: 304 ◀️کانال انس با 🆔 @sahife2
‏ 2 6 ✳️ چرا انسان برترين مخلوق خدا است؟ پاسخ اين پرسش چندان پيچيده نيست؛ زيرا مى‏دانيم تنها موجودى كه از نيروهاى مختلف مادى و معنوى، جسمانى و روحانى تشكيل شده و در لابه لاى تضادها مى‏تواند پرورش پيدا كند و استعداد تكامل و پيشروى نامحدود دارد، انسان است. حديث معروفى كه از امير المؤمنين على عليه السلام نقل شده نيز شاهد روشنى بر اين مدعاست: عَن عَبْدِاللّهِ بْنِ سِنانٍ قالَ: سَأَلْتُ ابا عَبْدِاللّهِ عليه السلام فَقُلْتُ: الْمَلائِكَةُ افْضَلُ امْ بَنُو آدَمَ؟ فَقالَ: قالَ امير المُؤْمِنينَ عَلِىُّ بْنُ ابيطالِبٍ عليه السلام: انَّ اللّهَ عَزَّوَجَلَّ رَكَّبَ فِى الْمَلائِكَةِ عَقْلًا بِلاشَهْوَةٍ، وَرَكَّبَ فِى الْبَهائِمِ شَهْوَةً بِلا عَقْلٍ، وَ رَكَّبَ فى بَنى آدَمَ كِلْتَيْهِما، فَمَنْ غَلَبَ عَقْلُهُ شَهْوَتَهُ فَهُوَ خَيْرٌ مِنَ الْمَلآئِكَةِ، وَ مَنْ غَلَبَتْ شَهْوَتُهُ عَقْلَهُ فَهُوَ شَرٌ مِنَ الْبَهائِمِ. عبداللّه بن سنان مى‏گويد: از امام صادق عليه السلام سؤال كردم: فرشتگان برترند يا انسان‏ها، حضرت مى‏فرمايد: امام على عليه السلام فرمود: به درستى كه خداوند فرشتگان را با عقل و بدون شهوت آفريد؛ و حيوانات را با شهوت و بدون عقل آفريد؛ و انسان را با عقل و شهوت آفريد؛ پس كسى كه عقلش بر شهوتش پيروز شود برتر از فرشتگان است و كسى كه شهوتش بر عقلش پيروز گردد از حيوانات پست‏تر و بدتر مى‏باشد. در اين جا يك سؤال باقى مى‏ماند و آن اين است كه آيا همه انسان‏ها از فرشتگان برترند؟ در حالى كه گروهى بى ايمان وشرور و ستمگر هستند كه از پست‏ترين خلق خدا محسوب مى‏شوند و به تعبير ديگر آيا بنى آدم در آيه مورد بحث همه انسان‏ها را شامل مى‏شود، يا تنها گروهى از آنها را. پاسخ اين سؤال را در يك جمله مى‏توان خلاصه كرد و آن اين كه: آرى، همه انسان‏ها برترند، اما بالقوه و بالاستعداد، يعنى همگى اين زمينه وشايستگى را دارند، حال اگر از آن استفاده نكنند و سقوط نمايند مربوط به خودشان است. گرچه برترى اساسى انسان بر ساير موجودات، روى جنبه‏هاى معنوى و انسانى اوست، ولى به گفته دانشمندان، انسان حتى از نظر نيروهاى جسمانى در بعضى از جهات از ساير جانداران قوى‏تر و نيرومندتر است. كارل نويسنده كتاب «انسان موجود ناشناخته» مى‏گويد: بدن انسان داراى استحكامات و ظرافت فوق العاده‏اى مى‏باشد و در مقابل هر نوع حادثه‏اى استقامت مى‏ورزد، همچنين در مقابل بى غذايى، بى خوابى، خستگى، غصه افراطى، درد، بيمارى، رنج، پركارى و در مورد حفظ موازنه و تعادل حيرت‏انگيز بدن و روح خويش تحمّل عجيبى از خود نشان مى‏دهد، حتى مى‏توان گفت كه انسان از تمام حيوانات پردوام‏تر، پرتلاش‏تر است، با اين توانايى جسمى و فكرى شگرفش توانسته است، اين همه امور، صنايع و تمدن كنونى را به وجود آورد و برتريش را بر همه جانداران به اثبات رساند . يا ايُّهَا النّاسُ كُلُوا مِمّا فِى الْارْضِ حَلالًا طَيِّباً وَلا تَتَّبِعُوا خُطُواتِ الشَّيْطانِ انَّهُ لَكُمْ عَدُوٌّ مُبينٌ» «بقره 168» اى مردم! از آنچه [از انواع ميوه‏ها و خوردنى‏ها] در زمين حلال و پاكيزه‏ است، بخوريد و از گام‏هاى شيطان پيروى نكنيد؛ زيرا او نسبت به شما دشمنى آشكار است. از آيه شريفه استفاده مى‏شود كه حلال خدا را نبايد بر خود حرام كرد و در زمينه خوردنى‏ها به دنبال هواى نفس نبايد رفت و از شيطان نبايد پيروى كرد. 👈ادامه دارد ... ✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه ، ج‏ 7 ، ص: 304 ◀️کانال انس با 🆔 @sahife2
‏ 2 7 ✳️ بر اساس آيات ذکر شده كه سند محكم الهى است روزى هر موجود زنده‏اى تا آخرين نفسش مقرر است كه كانال به دست آوردن آن كسب حلال و كوشش مشروع و زحمت و رنج در راه صحيح است. امام على عليه السلام در نهج البلاغه مى‏فرمايد: انْظُرُوا الَى النَّمْلَةِ فى صِغَرِ جُثَّتِها، وَلَطافَةِ هَيْئَتِها، لاتَكادُ تُنالُ بِلَحْظِ الْبَصَرِ، وَلا بِمُسْتَدْرِكِ الْفِكْرِ، كَيْفَ دَبَّتْ عَلى‏ ارْضِها، وَ صُبَّتْ عَلى‏ رِزْقِها، تَنْقُلُ الْحَبَّةَ الى‏ جُحْرِها، وَ تَعُدُّها فى مُسْتَقَرِّها، تَجْمَعُ فى حَرِّها لِبَرْدِها، وَ فى وِرْدِها لِصَدَرِها، مَكْفُولَةٌ بِرِزْقِها، مَرْزُوقَةٌ بِوَفْقِها، لايُغْفِلُها الْمَنّانُ، وَلايَحْرِمُهَا الدَّيّانُ. مورچه را با جثه كوچك و ظرافت اندامش بنگريد، به گونه‏اى است كه نمى‏توان او را با گوشه چشم ديد و به انديشه درك كرد، چگونه به نرمى روى زمين راه مى‏رود و بر رزقش مى‏جهد، دانه را به لانه مى‏برد و در قرارگاهش قرار مى‏دهد، به تابستان براى زمستان جمع مى‏كند و به وقت آمدن براى زمان بازگشتن مهيّا مى‏نمايد، خدايش ضامن روزى او شده و او را موافق حالش رزق داده، خداوند منّان از او غفلت ندارد و پروردگار ديّان محرومش نمى‏گذارد. در قسمتى ديگر از همين خطبه مى‏فرمايد: فَهذا غُرابٌ، وَ هذا عُقابٌ، وَ هذا نَعامٌ، دَعا كُلَّ طائِرٍ بِاسْمِهِ وَ كَفَلَ لَهُ بِرِزْقِهِ اين كلاغ، اين عقاب، اين كبوتر و اين شترمرغ است، هر پرنده‏اى را به نامش خوانده و رزقش را ضامن گشته. در جملات زيبايى از دعاى اول صحيفه آمده است: وَجَعَلَ لِكُلِّ رُوحٍ قُوتاً مَعْلُوماً مَقْسُوماً مِنْ رِزْقِهِ، لايَنْقُصُ مَنْ زادَهُ ناقِصٌ، وَلا يَزيدُ مَنْ نَقَصَ مِنْهُمْ زائِدٌ. براى هر جاندارى معلوم مقرر قرار داده كه فراخى آن را كاهنده‏اى نمى‏كاهد و كاستى آن را افزاينده‏اى نمى‏افزايى. حضرت على عليه السلام مى‏فرمايد: لِكُلِّ ذى‏ رَمَقٍ قُوتٌ. براى هر صاحب رمقى، روزى معين است. و نيز مى‏فرمايد: عِيالُهُ الْخَلائِقُ، ضَمِنَ ارْزاقَهُمْ، وَ قَدَّرَ اقْواتَهُمْ. موجودات نانخور حضرت حقّند، روزى آنان را ضامن شده، وقوت آنان را اندازه قرار داده. رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود: الا وَ انَّ الرُّوحَ الْامينَ نَفَثَ فى رُوعى انَّهُ لَنْ تَمُوتَ نَفْسٌ حَتّى‏ تَسْتَكْمِلَ رِزْقَها. آگاه باشيد، امين وحى در قلبم دميد كه جاندارى از دنيا نمى‏رود، مگر آن كه روزى خود را كامل كند. 👈ادامه دارد ... ✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه ، ج‏ 7 ، ص: 304 ◀️کانال انس با 🆔 @sahife2
‏ 2 8 ✳️ از اشتباهات بسيار بزرگ مردم دنبال حرام رفتن است، آنان توجّه ندارند كه خداوند مهربان روزى آنان را تا لحظه آخر حيات مقرّر فرموده و واسطه به دست آوردن آن را كار و كوشش مشروع قرار داده، چنانچه در به دست آوردنش از حرام تأمين كنند، به اندازه آن حرام از رزق حلال آنان كم مى‏شود و بايدبه يقين بدانند كه حرام اضافه درآمدى نيست كه آنان به چنگ آورده‏اند. حضرت باقر عليه السلام مى‏فرمايد: لَيْسَ مِنْ نَفْسٍ الّا وَقَدْ فَرَضَ اللّهُ لَها رِزْقَها حَلالًا يَأْتيها فى عافِيَةٍ، وَ عَرَضَ لَها بِالْحَرامِ مِنْ وَجْهٍ آخَرَ، فَانْ هِىَ تَناوَلَتْ مِنَ الْحَرامِ شَيْئاً قاصَّها بِهِ مِنْ الْحَلالِ الَّذى فَرَضَ اللّهُ وَ عِنْدَ اللّهِ سِواهُما فَضْلٌ كَبيرٌ. انسانى نيست مگر آن كه خداوند براى او روزى حلال واجب فرموده كه اين روزى از راه سلامت و عمل مشروع و كار صحيح به او مى‏رسد، از غير اين راه حرام در برابرش قرار مى‏گيرد، اگر چيزى از آن حرام بردارد، به مقدار آن از حلال واجبش تقاص مى‏شود و نزد خداوند به غير حلال و حرام، فضل بزرگ براى انسان هست. حضرت باقر عليه السلام از رسول خدا صلى الله عليه و آله روايت مى‏فرمايد: وَلايَحْمِلَنَّكُمْ اسْتِبْطاءُ شَىْ‏ءٍ مِنَ الرِّزْقِ انْ تَطْلُبُوهُ بِشَىْ‏ءٍ مِنْ مَعْصِيَةِ اللّهِ فَانَّ اللّهَ تَعالى قَسَّمَ الْارْزاقَ بَيْنَ خَلْقِهِ حَلالًا وَ لَمْ يُقَسِّمْها حَراماً، فَمَنِ اتَّقى اللّهَ وَ صَبَرَ اتاهُ رِزْقُهُ مِنْ حِلِّه‏ وَ مَنْ هَتَكَ حِجابَ سِتْرِ اللّهِ عَزَّوَجَلَّ وَاخَذَهُ مِنْ غَيْرِ حِلِّهِ قُصَّ بِهِ مِنْ رِزْقِهِ الْحَلالِ وَ حُوْسِبَ عَلَيْهِ. كندى چيزى از روزى و رزق الهى، شما را وادار نكند كه آنچه لازم داريد از طريق معصيت خدا به دست آوريد، به حقيقت كه خداوند متعال ارزاق را از طريق حلال نه از حرام در ميان بندگانش قسمت فرموده، كسى كه تقواى الهى پيشه كند و به راه صبر و استقامت برود، روزيش از حلال مى‏رسد و آن كه در برابر حضرت حق پرده درى كند و از غير حلال به كسب معاش برخيزد، به همان اندازه‏اى كه از حرام به دست آورده از رزق حلالش كم مى‏كنند و او را به محاسبه مى‏كشند. 👈ادامه دارد ... ✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه ، ج‏ 7 ، ص: 304 ◀️کانال انس با 🆔 @sahife2
‏ 2 9 ✳️ علّامه طباطبائى مى‏فرمايد: «از كتاب و سنّت، پس از تدبّر در آن دو منبع ملكوتى و الهى به دست مى‏آيد كه: حلال مصداق رزق الهى است و حرام از دايره رزق و روزى خارج است. روى اين حساب يك انسان حرام‏خوار كه شديداً دچار هواى نفس و از راه عناد و لجاج تابع شيطان است نمى‏تواند بگويد: چه كنم روزى من از اين راه قرار داده شده. اين سخن تهمت عظيمى است كه بر اثر جهل و نادانى به حضرت ربّ العزّه وارد مى‏كند. حرام‏خوار بايد بداند كه عذرش در پيشگاه خداوند به خاطر آلوده بودنش به حرام قبول نخواهد شد. ابن ابى الحديد نقل مى‏كند: «على عليه السلام وارد مسجد شد و به مردى گفت: استر مرا نگاهدار. آن مرد بدبخت دهنه بند استر را باز كرد و با خود برد، على عليه السلام پس از نماز در حالى كه دو درهم در دست مباركش بود و قصد داشت به عنوان مزد به آن مرد بدهد از مسجد خارج شد، ديد آن مرد دهنه بند را دزديده و استر را به حال خود رها كرده، دو درهم را به يكى از خدمتكاران داد تا دهنه بندى براى استر بخرد. خدمتكار دهنه بند دزديده شده را در بازار مشاهده كرد كه صاحب مغازه به دو درهم خريده بود، به همان دو درهم آن را از صاحب مغازه گرفت و به مولا عليه السلام برگرداند. حضرت على عليه السلام فرمود: انَّ الْعَبْدَ لِيَحْرِمُ نَفْسَهُ الرِّزَقَ الْحَلالَ بِتَرْكِ الصَّبْرِ، وَلا يَزْدادُ عَلى‏ ما قُدِّرَ لَهُ. به حقيقت كه عبد با افتادن در عجله و ترك صبر و استقامت روزى حلال الهى را بر خود حرام مى‏كند و چيزى از مقدار مقدّر شده به وسيله حضرت حق به خود اضافه نمى‏كند!!» انسان از جان كندن مردم در طلب آنچه كه براى آنان مقدّر نشده، تعجب مى‏كند، آنهم آنچه كه مى‏گذارند و مى‏روند. امير المؤمنين عليه السلام مى‏فرمايد: لقمان فرزندش را در باب مسئله روزى بدينگونه نصيحت مى‏كرد: آن كه در طلب روزى و رزق و معيشت زندگى، يقينش كمبود دارد و اراده و نيتش ضعيف و سست است، بايد از اين واقعيّت عينى درس بگيرد كه: حضرت حق در سه موقعيت او را از نظر رزق و روزى وانگذاشت، در حالى كه دست او در آن سه موقعيت از كسب و درآمد به وسيله خودش به كلى كوتاه بود و راه چاره و تدبير به رويش بسته بود و خداى مهربان در حالت چهارم كه دستش براى كسب و كار و جدّ و جهد باز است، بدون ترديد روزى او را مى‏رساند و نيازهايش را برطرف مى‏سازد. آن سه موقعيت عبارت بود از زمانى كه در رحم مادر بود، وقتى كه در آغوش مادر به صورت شيرخوار جاى داشت، زمانى كه كودك و نوجوان بود و از درآمد پدرش استفاده مى‏كرد، چون بزرگ شد و به كاسبى روى آورد و عقلش را در خريد و فروش و ارزيابى اجناس به كار انداخت، در موردى دچار مضيقه گشت انواع گمان‏هاى منفى را نسبت به حضرت محبوب پيدا كرد و از پرداخت حقوق مالى سرباز زد و بر خود و اهلش سخت گرفت، مبادا كه به كلى دستش خالى شود و حضرت ربّ العزّه او را در امر روزى واگذارد!! 👈ادامه دارد ... ✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه ، ج‏ 7 ، ص: 304 ◀️کانال انس با 🆔 @sahife2