#شرح_صحیفه_سجادیه_انصاریان_دعا_4
#دعا_چهارم_16
#اصحاب_محمد
قسمت 18
#رغبت_به_حق_با_شناخت_اسماء_الله 1
🔴 #رغبت به حق، يا به تعبير روشنتر، شوق به يار و عشق به معشوق و حبّ به محبوب از آنِ كسانى است كه او را شناخته باشند. و هر چه شناخت و معرفت بيشتر باشد عشق آتشينتر، شعله شوق تيزتر و درجات محبّت بيشتر است.
عشق و رغبت انبيا و ائمّه و اوليا به آن جناب فوق تصوّر انس و جنّ است، چرا كه انبيا و ائمّه و اولياى الهى حضرت او را به او شناختند، و اين شناخت و معرفت باعث شد كه هستى آنان در عشق محبوبشان فنا شود.
سرمايه واقعى انسان همين عشق و رغبت به حق است. عشق پر و بال پرقوّتى است كه انسان مىتواند با آن به هدف اعلا و مقصد اسنى برسد و بلكه مىتوان گفت: انسان در اين عرصه هستى جز عشق چيزى ندارد.
كَيْفَ يُنْكَرُ الْعِشْقُ و ما فِى الْوُجُودِ إلّاهُوَ، وَلَولاهُ ما ظَهَرَ ما ظَهَر و ما ظَهَرَ فَمِنَ الْحُبِّ ظَهَرَ وَبِالْحُبِّ ظَهَرَ وَالْحُبُّ سارٍ فيهِ، بَلْ هُوَ الْحُبُّ كُلُّهُ.
به هيچ عنوان نمىتوان به انكار عشق برخاست، كه در دار هستى جز عشق وجود ندارد، اگر عشق نبود چيزى لباس هستى نمىپوشيد، آنچه تجلّى كرده از عشق است و به عشق است، عشق در او سارى است، بلكه تمامش عشق است.
امام على عليه السلام فرمود:
عَرَفْتُ اللّهَ بِاللّهِ وَعَرَفْتُ ما دُونَ اللّهِ بِنُورِ اللّهِ.
خدا را به خدا شناختم، و ما سواى او را به كمك نور او معرفت پيدا كردم.
در سخن ديگر است:
عَرَفْتُ رَبّى بِرَبّى.
پروردگارم را به خودش شناختم.
و همان جامع فضايل و دارنده كمالات و آيينه اسما و صفات فرمود:
ما رَأيْتُ شَيْئاً إلّاوَرَأيْتُ اللّهَ قَبْلَهُ وَمَعَهُ وَبَعْدَهُ.
چيزى را نديدم جز اين كه خدا را قبل از او و با او و بعد از او ديدم.
#اسم_اعظم
👈 ادامه دارد ....
✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه، ج3، ص: 357
دعای #چهارم
◀️ کانال انس با #صحیفه_سجادیه
🆔 @sahife2
#شرح_صحیفه_سجادیه_انصاریان_دعا_4
#دعا_چهارم_16
#اصحاب_محمد
قسمت 18
#رغبت_به_حق_با_شناخت_اسماء_الله 2
🔴 شناخت اسما و صفات حق
انبيا وا ئمّه طاهرين و اولياى كامل و كتب آسمانى به خصوص قرآن مجيد راه شناخت او را كه پايه رغبت و عشق است به انسان نماياندهاند، و در اين زمينه نقطه عذرى براى كسى بر جا نگذاشتهاند.
راه شناخت او، توجه به اسما و صفات و عمق مفاهيم اسما و صفات اوست.
اين اسما و صفات در بيش از دو هزار آيه قرآن ودر دعاها به خصوص جوشن كبير و در معارف الهيّه و روايات وارده از ائمّه عليهم السلام آمده است. معرفت به اين صفات مولّد عشق آتشينى است كه انسان بر اثر حرارت آن حركتهاى عالى عبادى، پيدا مىكند و به رشد و كمال مىرسد و در جمال دلآراى محبوب فانى گشته، بقاء باللّه پيدا مىكند.
طىّ اين راه را براى تمام بندگانش ميسّر فرموده، و ابتداءً كسى را از پيمودن اين راه محروم نمىنمايد، مگر اين كه خود انسان بر اثر كثرت گناه خود را محروم و ممنوع نمايد.
#اسم_اعظم
👈 ادامه دارد ....
✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه، ج3، ص: 357
دعای #چهارم
◀️ کانال انس با #صحیفه_سجادیه
🆔 @sahife2
#شرح_صحیفه_سجادیه_انصاریان_دعا_4
#دعا_چهارم_16
#اصحاب_محمد
قسمت 18
#رغبت_به_حق_با_شناخت_اسماء_الله 3
🔴 شناخت خدا در كلام شيخ بهايى
عارف معارف، شيخ بهايى مىگويد:
«حق تعالى چون آدمى را آفريد قابليّت آنش داد كه او را بشناسد، پس از هر صفت بىپايان خود اندك اندك در وى تعبيه كرد، تا از اين اندك آن بسيار و بىنهايت را تواند فهم كردن، چنانچه از مشتى گندم انبارى را و از كوزه آبى جويى را، اندكى بينايى داد تا نموده شود كه همه بينايى چه چيز است، و همچنين شنوايى، و دانايى و قدرت الى ما لا نهايت، همچو عطّارى كه از انبارهاى بسيار اندك در طبلهها كند و به دكّان آورده همچنان حنا و عود و شكر و عبير و غير آن تا آن طبلهها انموذج انبارها باشد. از اين رو مىگويند:
وَما اوتيتُمْ مِنَ الْعِلْمِ إلّاقَليلًا
و از دانش و علم جز اندكى به شما ندادهاند.
و مقصودْ علم تنها نيست، يعنى آن چنان كه از علم اندكى دادم از هر صفت اندك اندك دادم، تا از اين اندك آن بىنهايت معلوم شود.»
#اسم_اعظم
👈 ادامه دارد ....
✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه، ج3، ص: 357
دعای #چهارم
◀️ کانال انس با #صحیفه_سجادیه
🆔 @sahife2
#شرح_صحیفه_سجادیه_انصاریان_دعا_4
#دعا_چهارم_16
#اصحاب_محمد
قسمت 18
#رغبت_به_حق_با_شناخت_اسماء_الله 4
🔴 احصاى اسماى الهى
بيان تمام اوصاف و اسماى حق از عهده اين جزوه خارج است. براى نمونه به ذكر روايت بسيار مهمّى كه در كتب معتبره حديث آمده قناعت مىكنم، باشد كه از اين رهگذر معرفت به او بيش از پيش شود، و عشق و رغبت به جنابش رو به تزايد رود.
رَوى فى كتابِ التَّوحيدِ بِإسنادهِ عَن مولانا الصادقِ عليه السلام، عَن أبيه محمَّدِ بنِ علىٍّ، عن أبيهِ علىِّ بنِ الحسين، عن أبيهِ الحسينِ بنِ علىٍّ، عن أبيه علىِّ بن أبى طالبٍ عليه السلام قال:
قال رسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آله: إنَّ لِلّهِ تباركَ وتَعالى تِسْعَةً وَتِسْعينَ اسْماً، مِائَةً إلّا واحِداً، مَنْ أحصاها دَخَلَ الْجَنَّةَ وَهِىَ:
اللّهُ، الْواحِدُ، الْأحدُ، الصَّمَدُ، الْأوَّلُ، الْآخِرُ، السَّميعُ، الْبَصيرُ، القَديرُ، الْقاهِرُ، الْعَلِىُّ، الْاعْلى، الباقى، الْبَديعُ، البارى، الْأكْرَمُ، الظّاهِرُ، الْباطِنُ، الْحَىُّ، الْحَكيمُ، الْعَليمُ، الْحَليمُ، الْحَفيظُ، الْحَقُّ، الْحَسيبُ، الْحَميدُ، الْحَفِىُّ، الْرَّبُّ، الْرَّحْمنُ، الْرَّحيمُ، الْذّارى، الْرّزّاقُ، الْرَّقيبُ، الْرَّؤُوفُ، الْرّائى، الْسَّلامُ، الْمُؤْمِنُ، الْمُهَيْمِنُ، الْعَزيزُ، الْجَبّارُ، الْمُتَكَبِّرُ، السَّيِّدُ، الْسُّبُّوحُ، الْشَّهيدُ، الْصادِقُ، الْصانِعُ، الْطاهِرُ، الْعَدْلُ، العَفُوُّ، الْغَفُورُ، الْغَنىُّ، الْغِياثُ، الْفاطِرُ، الْفَرْدُ، الْفَتّاحُ، الْفالِقُ، الْقَديمُ، الْمَلِكُ، الْقُدُّوسُ، القَوِىُّ، القَريبُ، القَيُّومُ، القابِضُ، الباسِطُ، قاضِى الْحاجاتِ، المجيدُ، المَوْلى، المَنَّانُ، المُحيطُ، الْمُبينُ، الْمُقيتُ، الْمُصَوِّرُ، الْكَريمُ، الْكبيرُ، الْكافى، كاشِفُ الضُّرِّ، الْوَتْرُ، النُّورُ، الْوهّابُ، الْناصِرُ، الْواسعُ، الْوَدُودُ، الْهادى، الْوَفِىُّ، الْوَكيلُ، الْوارِثُ، الْبَرُّ، الْباعِثُ، التَّوّابُ، الْجَليلُ، الْجَوادُ، الْخَبيرُ، الْخالِقُ، خَيرُالنّاصِرينَ، الدَّيّانُ، الْشَّكُورُ، الْعَظيمُ، اللَّطيفُ، الشّافى.
رسول اكرم صلى الله عليه و آله فرمود: خداى متعال را نود و نه اسم است، هر كه آنها را احصا كند داخل بهشت شود. آنها عبارتند از: اللّه ...
#اسم_اعظم
👈 ادامه دارد ....
✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه، ج3، ص: 357
دعای #چهارم
◀️ کانال انس با #صحیفه_سجادیه
🆔 @sahife2
#شرح_صحیفه_سجادیه_انصاریان_دعا_4
#دعا_چهارم_16
#اصحاب_محمد
قسمت 18
#رغبت_به_حق_با_شناخت_اسماء_الله 5
🔴 احصاى اسماى الهى در كلام شيخ صدوق
صدوق بزرگوار در ذيل اين حديث با عظمت مىگويد:
«احصا به معناى احاطه به اين اسما و آگاهى از معانى ملكوتى و آسمانى آنهاست، معناى احصا شمردن آن با انگشت يا به تسبيح نيست.»
معلوم است كه شمردن تنها براى انسان اثرى ندارد، اين توجه به معانى آن است كه در مغز و قلب و روح اثر مىگذارد و به انسان نسبت به تمام شؤون زندگيش جهت مىدهد.
مثلًا توجه به عمق معناى رب كه نمايشگر مالكيّت حقيقى حق بر هستى، و مربّى بودن آن جناب نسبت به تمام موجودات است، انسانى را از بند طواغيت درونى و برونى آزاد كرده، و از افتادن در دام مكتبهاى ضدّ الهى حفظ مىكند.
فيض بزرگوار از سيّد فضل اللّه راوندى در «شرح شهاب» نقل مىكند كه: احصا به معناى تحمّل و انجام كار است به اندازه توان و قدرت، بنابراين معناى گفتار رسول الهى اين مىشود كه: هر كس به اندازه قدرتش در عقيده و اخلاق و عمل، معانى اين اسما را تحمّل كند و بر آن استقامت ورزد وارد بهشت مىشود.
#اسم_اعظم
👈 ادامه دارد ....
✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه، ج3، ص: 357
دعای #چهارم
◀️ کانال انس با #صحیفه_سجادیه
🆔 @sahife2
#شرح_صحیفه_سجادیه_انصاریان_دعا_4
#دعا_چهارم_16
#اصحاب_محمد
قسمت 18
#رغبت_به_حق_با_شناخت_اسماء_الله 6
🔴 و نيز آن مرد بزرگ در ذيل جملات بالا در كتاب پرقيمت «علم اليقين»
مىفرمايد:
«احصا يعنى آراستن نفس به معانى اين اسما به اندازه قدرت و طاقت، و اين واقعيّت همچون گفتار رسول حقّ است كه مىفرمود:
تَخَلَّقُوا بِأخْلاقِ اللّه. به اخلاق الهى آراسته شويد.»
و گرنه اگر كسى بدون توجه به معانى اين اسما و نقش بستن حقايقش در وجود خود يك ميليون بار هم بر زبان جارى كند مانند حيوانى است كه آوازش دهند و او از آن آواز معنايى درك نكند و غير صدا و صوت چيزى نشنود، چنانكه خداوند عزيز در قرآن مجيد مىفرمايد:
وَمَثَلُ الَّذِينَ كَفَرُوا كَمَثَلِ الَّذِي يَنْعِقُ بِمَا لَا يَسْمَعُ إِلَّا دُعَاءً وَنِدَاءً صُمٌّ بُكْمٌ عُمْيٌ فَهُمْ لَا يَعْقِلُونَ
داستان [دعوت كننده] كافران [به ايمان]، مانند كسى است كه به حيوانى [براى رهاندنش از خطر] بانگ مىزند، ولى آن حيوان جز آوا و صدا [آنهم آوا و صدايى كه مفهومش را درك نمىكند] نمىشنود. [كافران، در حقيقت] كر و لال و كورند، به همين سبب [درباره حقايق] انديشه نمىكنند.
#اسم_اعظم
👈 ادامه دارد ....
✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه، ج3، ص: 357
دعای #چهارم
◀️ کانال انس با #صحیفه_سجادیه
🆔 @sahife2
#شرح_صحیفه_سجادیه_انصاریان_دعا_4
#دعا_چهارم_16
#اصحاب_محمد
قسمت 18
#رغبت_به_حق_با_شناخت_اسماء_الله 7
🔴 احصاى اسماى الهى در كلام فيض
فيض بزرگوار در اين زمينه از كتاب «مقصد اسنى» نقل مىكند: «2» «كسى كه جز شنيدن اين الفاظ و فهم معناى لغوى آن و اقرار قلبى به اين كه اين اسما و معانى اختصاص به حضرت اللّه دارد بهرهاى نصيب او نيست، بايد بداند كه حظّ و بهرهاش بسيار ناچيز، و سرمايهاش در اين زمينه فوق العاده اندك است، درجه علمى و حالى او كم، و چيزى در اختيارش نيست كه به آن فخر و مباهات كند.
شنيدن الفاظ غير از سلامت قوه سامعه چيزى لازم ندارد، و اين مسألهاى است كه هر چهار پايى از آن نصيب دارد.
فهم معناى لغوى و اين كه اين مفهوم براى اين لفظ وضع شده، غير از دانستن زبان عرب برنامهاى نمىخواهد، و اين چيزى است كه اديب لغوى حتّى عرب بيابانى بى سواد و جاهل به حقايق داراست.
امّا اعتقاد به ثبوت اين معانى براى حق، بدون اين كه كشف و شهودى نسبت به اين حقايق در باطن انسان دست دهد، مايهاى جز دانستن معنا و تصديق آن لازم ندارد، كه عموم مردم عوام حتّى كودكان از سلوك در اين مرحله عاجز نيستند، چرا كه وقتى لغتى را با معنايش به توده عوام يا كودكان ارائه كنند هم مىفهمند و هم معنا را براى مصداق تصديق مىكنند.
متأسّفانه اكثر اهل علم بيش از اين درجه را دارا نيستند، و بايد گفت هر كس در اين زمينه در جا بزند و بالنسبه به اهل حال و آنان كه به قلّه كمال رسيدند نقص دارد و از سرمايهاى عظيم و مايهاى سنگين محروم است.
#اسم_اعظم
👈 ادامه دارد ....
✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه، ج3، ص: 357
دعای #چهارم
◀️ کانال انس با #صحیفه_سجادیه
🆔 @sahife2
#شرح_صحیفه_سجادیه_انصاریان_دعا_4
#دعا_چهارم_16
#اصحاب_محمد
قسمت 18
#رغبت_به_حق_با_شناخت_اسماء_الله 8
🔴 مراتب معرفت اسماى الهى
بهره اهل حال و آنان كه دل به محبوب دادهاند و قصدى جز حضرت او ندارند و از تقواى بسيار بالا برخوردارند و چون ماهى در دريا در علم و عمل و اخلاق و صفا و وفا و كرامت و عبادت و خدمت به خلق غرقند، بر سه مرتبه است:
1- معرفت اين معانى براساس #مكاشفه و شهود، كه نتيجه صفاى باطن بر اثر علم و عبادت و تقواست. معرفتى كه با برهان محكم، برهانى كه خطا در آن راه ندارد نصيب آنان شده، در حدّى كه آن معانى همچون خورشيد وسط روز در جانشان تجلّى دارد، و آن را با صفات باطن نه با احساس ظاهر درك مىكنند، و با چشم قلب نه با چشم سر مىبينند، و چقدر فرق است بين اين گونه توجه به معانى اين اسما و توجهى كه از طريق تقليد از پدران و معلّمان براى انسان حاصل مىشود.
2- درك عظمت صفات جلال، به صورتى كه از توجّه به عظمت اسما و صفات، شوق و عشق عجيبى در دل آنان پديد مىآيد، شوقى كه محرّك آنان به متّصف شدن به آن صفات است تا از طريق آن به اوج قرب معنوى برسند و شبيه به ملائكه مقرّب حق گردند.
3- كسب اتّصاف به عمق معانى صفات و آراسته شدن به زيبايىهاى اسماى محبوب، تا جايى كه موصوف به عبد ربّانى و انسان الهى گردند، و رفيق و همراه و همراز ملأ اعلى شوند و بر بساط قرب دوست تا ابد جاى گيرند. اين منزل كه منزل سوم است محصول مرتبه دوم كه درك عظمت صفات و انبعاث شوق و عشق است مىباشد.»
#اسم_اعظم
👈 دعای #چهارم
✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه، ج3، ص: 357
دعای #چهارم
◀️ کانال انس با #صحیفه_سجادیه