💠 به نظر من مرحوم مطهرى با دو ابزار با دو وسيله ميتوانستند تفاهم و نزديكى بين دو قشر روحانيون و تحصيل‏‌كرده‏‌هاى جديد را به وجود بياورند. يكى #تلاش_عملى و ديگرى #غناى_شخصيت خود ايشان. 💠از لحاظ تلاش عملى خب ايشان در #دانشگاه درس گرفتند، با #دانشجوها انس پيدا كردند، در مجامع تحصيل‏‌كرده‏‌ها، #مهندسين، #پزشكان شركت كردند، به عنوان يك قطب و ملجأ و پناهى براى تحصيل‏‌كرده‏‌هاى جديد شدند ... آن زمان‌ها، هزاران دانشجو و فارغ‏‌التحصيل و كسانى كه توى مسائل فرهنگ جديد درس خوانده بودند و تحصيل كرده بودند آقاى مطهرى را به عنوان يك ملجأ، يك پناه، يك ملاذ، يك آدمى كه حرفشان را ميفهمد، ميتواند دردهايشان را علاج كند، سؤالات‌شان را #پاسخ بدهد، به او نگاه ميكردند و اينها. 💠و ايشان نوشته‏‌هايش، سخنرانى‏‌اش در راديو در آن سال‌هاى اوائل، بعد هم سخنرانى‏‌هاى گوناگونش در دانشگاه‏‌هاى مختلف، سراسر كشور در اين خط بود؛ و شايد بتوانم بگويم ايشان #موفق‏_ترين چهره‏‌ى روحانى در ميان محيط‌هاى فرهنگ جديد بود، يعنى در دانشگاه‏‌ها و حول و حوش دانشگاه‏‌ها؛ مثل تحصيل‏كرده‏‌ها و فارغ‏‌التحصيل‏‌ها. موفق‏‌ترين چهره بود، يعنى هيچ‏كدام از اين چهره‏‌هاى #تقريب بين روحانى و دانشگاه به قدر ايشان در اين جهت موفق نبودند و ايمان آن تحصيل‏‌كرده‏‌هاى جديد را جلب نكرده بودند. 💠 دومى غناى شخصيت خود ايشان بود؛ مي‌دانيد يكى از چيزهايى كه بين اين دو قشر را جدا كرده بود اين بود كه اين دو قشر را به هم بى‏‌اعتقاد كرده بودند. تحصيل‏‌كرده‏‌هاى جديد فارغ‏‌التحصيل حوزه‏‌ى علميه را يك آدم باسواد نمى‏‌دانستند، اصلًا آنچه را كه او بلد بود آن را سواد نمى‏‌دانستند، به حساب نمى‏‌آوردند، علم نمى‏‌دانستند. روحانى در عرف و فرهنگ غربى تزريق‏‌شده‏‌ى به يك عده‏‌ى از تحصيل‏‌كرده‏‌هاى ما يك عنصر بى‏‌سواد و پرمدعايى بود و به حساب مى‏‌آمد كه اصلًا تضييع وقت بود كه انسان با او بنشيند حرف بزند يا خودش را به او نزديك كند، يعنى او را اصلًا قابل نمى‏‌دانستند كه يك چهره‏‌ى يك شخصى بداند او را. متقابلًا تحصيل‏‌كرده‏‌ى حوزه‏‌ى علميه تحصيل‏‌كرده‏‌هاى دانشگاهى را با همين چشم نگاه ميكرد. علاوه بر اين‏كه حالا بى‏‌دين ميدانست آنها را جاهل و عامى هم ميدانست. يعنى اهل علم و عوام يك تقسيمى بود در حوزه‏‌هاى علميه كه مردم دنيا دو قسم بودند، يك قسم اهل علم، يك قسم عوام؛ و اهل علم يعنى آنى كه تحصيل‏‌كرده‏‌ى حوزه است و عوام يعنى آن كسى كه تحصيل‏‌كرده‏‌ى حوزه نيست؛ حالا تحصيل‏‌كرده‏‌ى هر جاى ديگر هم ميخواهد باشد. دو قشرى كه هر دو اهل علمند، هر دو اهل تحصيلاتند، هر دو با مغز و با تفكر و تعقل سر و كار دارند و همديگر را بى‏‌سواد ميدانند، شما طبيعى است كه فرض كنيد اينها اصلًا به هم نزديك نشوند، با هم آشنا نشوند. 💠 مرحوم مطهرى جزو شخصيت‌هايى بود، جزو #پيشروان كاروان تقريب روحانى و دانشجو بود كه با قوّت و صلابت شخصيت علمى خودش مخاطبين خودش را متواضع كرد در مقابل خود. يعنى هنگامى كه ايشان وارد دانشگاه شد و افرادى در رشته‏‌هاى مختلفِ متناسب با شخصيت آقاى مطهرى وقتى با ايشان برخورد كردند، از ايشان استفهام كردند، با ايشان مسأله‏‌اى را مطرح كردند، با يك مغز بزرگ، با يك #انديشه‏_عميق، با يك ذهن باز مواجه شدند. 💠 يك مرد متفكر قوى صاحب‏‌نظر كه در- رشته‏‌اش فلسفه و فقه بود، ولى بعد جامعه شناسى مطالعه كرده بود، اقتصاد مطالعه كرده بود، فلسفه‏‌هاى اروپايى را مطالعه كرده بود و افرادى از متخصصين و صاحب‏‌نظران اين رشته‏‌ها به خود جذب كرده بود- ايشان در اين اواخر يك درس جامعه‏‌شناسى اسلامى يا ... فلسفه‏‌ى تاريخ، بله فلسفه‏‌ى تاريخ داشت، كه خب يك عده‏اى از افراد صاحب‏‌نظر، اساتيد فن، اساتيد، به‏‌هرحال درس ايشان شركت مي‌كردند كه خود ايشان براى من نقل كردند كه دو تا درس ايشان داشتند مي‌گفتند يكى دانشجوها شركت ميكنند، يكى اساتيد، اين درسى بود كه اساتيد شركت مي‌كردند. فلسفه‏‌ى هِگِل را مثلًا ايشان آنچنان قوى و خوب آگاه بود و فرا گرفته بود با آن قوّت علمى‏‌اى كه داشت كه خب كسانى كه توى اين رشته‏‌ها، توى اين معقولات كار ميكردند شخصيت ايشان را و ارزش ايشان را درك ميكردند. 💠 پس شخصيت علمى و قوى مرحوم شهيد مطهرى هم بيشترين تأثير را در نزديكى اين دو قشر داشت. يعنى وقتى كه تحصيل‏‌كرده‏‌هاى جديد نگاه ميكردند ميديدند يك روحانى عالمِ متفكرِ فاضلى مثل شهيد آقاى مطهرى را در مقابل خودشان دارند. از طرفى وقتى كه در حوزه‏‌هاى علميه- كه خب شخصيت آقاى مطهرى در حوزه‏‌ها واضح بود براى بيشتر افرادى كه در حوزه‏‌ها بودند- وقتى ميديدند ايشان دل به قشر تحصيل‏‌كرده‏‌ى جديد بسته و با اينها سر و كار دارد آنها هم يك حالت تقارب و تفاهمى برايشان به وجود مى‏‌آمد. 📚 (10/ 02/ 1363) گفتگو پيرامون شهادت استاد مطهرى‏ @sahifeh_entezar