ناظر به مطلبی که در این اسکرین آمده و گویا از سخنان جناب آقای نصیری است، گفتگویی در یکی از گروههای علمی درگرفته بود. یکی از سروران عزیز نظر بنده را خواست. حقیر نیز متن زیر را آماده کردم. البته بخشی از آن را یکی از سروران عزیز، از فایل صوتی نگاه انتقادی به اخلاق بنده برگرفته بود. به هر حال، برای استفاده دوستان تقدیم میشود. تفصیل این بحثها در همان فایلهای نگاه انتقادی به اخلاق آمده است:
نسبت دین و اخلاق
آیا تفکیک اجزای دین به عقاید، اخلاقیات و احکام درست است؟
تفکیک اجزای دین به عقاید، اخلاقیات و احکام، مرسوم و متداول است، اما نادرست است. چون اخلاق فقط عبارت از صفات نیست، بلکه شامل رفتارها، غایات و ارزش و لزوم آنها هم میشود.
اجزای سهگانهی دین:
اخلاق
بخش اخلاق از اجزای سهگانهی فوق، عین اخلاق است و در آن حرفی نیست.
احکام
احکام عبارت است از رفتارها و ارزش و لزوم آنها. پس احکام خارج از حوزه اخلاق نیست، چرا که هر فعل اختیاری که محکوم به حکمی فقهی است، در عین حال محکوم به حکمی اخلاقی است، بدون هیچ استثنایی. تفکیک حکم فقهی یک رفتار از حکم اخلاقی آن هم صحیح نیست، زیرا معنا ندارد خداوند متعال حکمی فقهی صادر کند که غیر اخلاقی باشد. بنابراین احکام فقهی میبایست منطبق بر احکام اخلاقی باشد. نتیجه آنکه احکام جزو اخلاق بوده و فقه زیرمجموعه اخلاق است نه قسیم آن. پس فقهی که غیر اخلاقی باشد، نادرست است. اگر در فقه، حکم غیر اخلاقی یافت میشود برای این است که قسیم اخلاق تلقی شده است، در حالیکه جزو آن است. چنانکه گفتيم محال است در دین الهی، حکم غیر اخلاقی یافت شود؛ چون عقلا محال است خداوند امر غیر اخلاقی را اجازه داده یا بدان توصیه کرده باشد. اگر حکم غیر اخلاقی در دین وجود دارد، باید گفت یا دین تحریف شده، یا برداشت نادرستی از آن صورت گرفته و یا رفتار نادرستی از طرف دینداران انجام گرفته و به دروغ به دین نسبت داده شده است.
و اما عقاید
عقاید هم ذیل اخلاق است؛ چون عقیدهی درست، یعنی پذیرش و ایمان آوردن به یک حق؛ مثلا وجود خدا یک حق است که در قالب گزارهی "خدا وجود دارد" بیان میشود، این گزاره، یک فهم و یک دانش است. دانش عقیده نیست؛ دانش زمانی تبدیل به عقیده میشود که به آن ایمان بیاوریم و آن را بپذیریم. از طرفی، پذیرش و ایمان، یک عملِ قلبی است. پس عقیده که بخش اصلی دین است، عمل قلب است. وقتی عقیده نوعی عمل شد، از آنجا که یک عمل اختیاری است، حکم اخلاقی خواهد داشت و ذیل اخلاق مندرج خواهد شد. لذا عقیده نیز ذیل اخلاق قرار میگیرد.
نتیجه:
برخلاف نگاه مشهور که اخلاق را جزء دین میداند، معلوم شد که هر سه جزء دین، جزو و بلکه عین اخلاقاند. پس دین عین اخلاق و اخلاق عین دین است.
با این تلقی موضع بنده در برابر سخن امثال جناب آقای نصیری این خواهد بود:
اخلاقی بودن، بدون آنکه دیندار باشی، معنایش آن است که بخشی از اخلاق را بپذیری و بخش دیگر آن را انکار کنی. این عزیزان گمان کردهاند میتوان بدون آنکه دیندار بود، اخلاقی زندگی کرد، درحالیکه که نفی دین، چه به معنای نفی عقاید دینی باشد و چه به معنای نفی احکام دینی (نفی شریعت)، منجر به نفی اخلاق میشود. پذیرش بندگی خدا (بخش عقیدتی دین) از مهمترین وظایف اخلاقی است. همچنین مراعات احکام فقهی (تسلیم در برابر شریعت)، بخش اعظم اخلاق است.
در طرف مقابل نیز، متدینین نباید به گونهای رفتار کنند یا فتوا دهند که گمان شود دین امری غیر اخلاقی است.
خلاصه آنکه:
اخلاق° بدون دین حق، اخلاقی است ناقص و باطل؛ و دین غیر اخلاقی، دینی است باطل.
@sarbakhshi
فايل پياده شده و اديت شده آموزش فلسفه 1400.pdf
2.66M
فایل پیاده شده و ویرایش شده درسهای آموزش فلسفه (بر اساس کتاب آموزش فلسفه حضرت آیتالله مصباح ره)
از ابتدا تا انتهای درس ۲۰
فایلهای صوتی شماره ۱ تا ۳۲
تدریس: سربخشی
@sarbakhshi
هدایت شده از ساندویچ فلسفه
اختیار و شبهه ضرورت علی.mp3
24.98M
🧬 #خردنوا | اختیار و شبهه ضرورت علّی
00:00 دلیل بر اختیار
08:45 شبهه ضرورت علی و اختیار
11:00 پاسخ مشهور
16:20 پاسخ استاد فیاضی
20:00 نقد پاسخ مشهور
27:30 پاسخ استاد سربخشی
👤 دکتر #محمد_سربخشی
📚 #فلسفه_اسلامی | #تخصصی
📮 ایتا | تلگرام | اینستاگرام | آپارات
فايل پياده شده و اديت شده آموزش فلسفه 1400.pdf
3.15M
فایل پیاده شده و ویرایش شده درسهای آموزش فلسفه (بر اساس کتاب آموزش فلسفه حضرت آیتالله مصباح ره)
از ابتدا تا انتهای درس ۲۷
فایلهای صوتی شماره ۱ تا ۳۹
تدریس: سربخشی
@sarbakhshi
بازخوانی تفسیر حکمت متعالیه از علیت
https://pwq.bou.ac.ir/article_75538.html
مقاله بازخوانی تفسیر حکمت متعالیه از علیت، نوشته حقیر با همکاری جناب آقای دکتر کرمانی، در شماره ۵۲ مجله آیین حکمت چاپ شد.
#کرمانی
#سربخشی
#علیت
@sarbakhshi
نگاهی دیگر به سخنان اخیر جناب آقای پناهیان
آیا آقاي پناهيان در گفتگوهای سحرهای ماه مبارک رمضان، به رسول گرامی اسلام صلی الله علیه و آله وسلم و امیرالمومنین علی عليه السلام توهین کرد؟ بنده معتقدم ایشان قطعا قصد توهین نداشت، اما با بیدقتی، کلمات موهن و توهینآمیز در مورد آن حضرات به کار برد و متأسفانه با توجیهات نامقبول نیز از زیر عذرخواهی صریح فرار کرد و همه چیز را به سوءتفاهم تنزل داد. منتها آنچه در این پست میخواهم بدان بپردازم، اساسا ربطی به این منظر از قضیه ندارد. به نظر میرسد جناب آقای پناهیان پشت این سخنان هدفی را دنبال میکند که بسیار قابل تامل و به نظر بنده حتی خطرناک است.
برای آنکه بتوانم مسأله را به خوبی توضيح دهم ابتدا توجه شما را به آنچه که در سحرهای سال گذشته بیان کرد جلب میکنم. ایشان سال گذشته مدعی شد دين برای دعوت به اخلاق نیامده است. اخلاق میتواند در برابر دين قرار گیرد و مورد سوءاستفاده واقع شود. روایت انما بعثت لاتمم مکارم الاخلاق مشکل سندي دارد و از ابوهريره است و نمیتوان بعثت رسول گرامی اسلام را برای اشاعه و تتمیم اخلاق دانست (لینک سخنان آقای پناهیان در سحر سال گذشته https://eitaa.com/sarbakhshi/930). همان سال بنده در نقدی مفصل، دیدگاه ایشان را بررسی کرده و اشکالات متعدد آن را بیان کردم. عزیزان میتوانند این نقد را از لینک زیر مطالعه فرمایند:
https://eitaa.com/sarbakhshi/959
یکی از مطالبی که ایشان در سال گذشته گفتند این بود که دعوت قرآن و روایات به اخلاق، معناي خاصی دارد و منظور از اخلاق در آنها حسن معاشرت است و فرمايش حضرت علامه در تفسير آيهي انک لعلي خلق عظيم را مويد اين برداشت دانست. روشن است که منظور از اخلاق در این معنا، همان خوشرویی و خوشاخلاقی است که در عرف اراده میشود و مسلما در آيات زیادی از قرآن به این ویژگی رسول گرامی اسلام اشاره شده است، همچون: انک لعلی خلق عظيم؛ نيز: لو کنت فظا غليظ القلب، لانفضوا من حولک و مانند آن.
حال نکته اینجاست که ایشان امسال این ویژگی را هم نفی کردند و حضرت را گوشتتلخ نامیدند. درست است که بعدا چند بار ادعا کردند که این انتساب از طرف حسودان بوده و نه خود ایشان، اما واقعیت این است که با دقت در کلماتشان که فایلش در دسترس همگان است معلوم میشود، دستکم در یک مورد به زبان خودشان این ویژگی را به رسول گرامی اسلام نسبت میدهند. بیایید فرض کنیم دچار سبق لسان شده و واقعا قصدشان اين نبوده که از زبان خودشان حضرت را گوشتتلخ معرفی کنند. اما به هر حال سخنشان این است که عدهای حضرت را گوشتتلخ میدانستند.
سوال این است که آیا واقعا چنین تلقیای در مورد رسول گرامی اسلام صلی الله علیه وآله وسلم وجود داشته است؟
جزو مسلمات تاریخی است که حضرت نرمخوترین فرد در میان اصحابشان بودهاند. بنابراین نسبت گوشتتلخی حتی از طرف دیگران نیز نادرست می نماید و چنین چیزی در تاریخ ادعا نشده است. بنابراین سوال این است که چرا آقاي پناهيان اینگونه سخن میگوید؟
یک بار دیگر قضیه را از اول مرور کنیم و آنچه گفتیم را خلاصه گردانیم: سال گذشته آقاي پناهيان ادعا کرد دين برای اخلاق نیامده و هدف پيامبر گرامی اسلام تتمیم اخلاق نبوده است و آنچه در روایات و آيات آمده و به اخلاق دعوت کرده، فقط خوشرویی و خوشمعاشرتی بوده است. امسال تلویحا این را هم انکار کردند و رسول گرامی اسلام صلی الله علیه وآله وسلم و امیرالمومنین علی علیه السلام را افرادی گوشتتلخ معرفی نمودند، ولو از زبان دیگران. سوال این است آیا این توالی اتفاقی است یا یک طراحی پشت آن خوابیده است؟
به نظر بنده آقاي پناهيان آدم باهوشی است و آنچه میگوید از روی اتفاق نيست. ایشان برای حرفهای خود طراحی دارد و آنها را برنامهریزی شده بیان میکند. ضمنا اطلاع دارم از جاهای مختلف، که ایشان مخالف تدریس اخلاق نظری در مراکز علمی است و تا جایی که بتواند میکوشد جلوی آن را بگیرد. اکنون سوالی که پیش میآید این است که آقای پناهیان دنبال چیست؟ میخواهد چه چیزی را نفی و چه چیزی را اثبات کند؟ واقعش آن است که بنده این افکار را نادرست و دارای تبعات خطرناک میدانم، ولو آنکه نیت پشت آنها کاملا سالم و الهی باشد.
@sarbakhshi
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
✅ تلنگر
🔹او هیچ نکرد، فقط نشست...و تنها گوش کرد و جواب داد!
۱۳. مشهد اول، شاهد دوم، اشراق اول.mp3
41.59M
۱۳. شواهد، جلسه سیزدهم:
شرح و تطبیق اشراق اول از شاهد دوم، مشهد اول
تدریس: سربخشی
@sarbakhshi
۱۴. مشهد اول، شاهد دوم، اشراق دوم و سوم.mp3
35.26M
۱۴. شواهد، جلسه چهاردهم:
شرح و تطبیق اشراق دوم و سوم از شاهد دوم، مشهد اول
تدریس: سربخشی
@sarbakhshi
۱۵. مشهد اول، شاهد دوم، اشراق چهارم و پنجم.mp3
36.15M
۱۵. شواهد، جلسه پانزدهم:
شرح و تطبیق اشراق چهارم و پنجم از شاهد دوم، مشهد اول
تدریس: سربخشی
@sarbakhshi
۱۶. مشهد اول، شاهد دوم، اشراق ششم و هفتم.mp3
27.15M
۱۶. شواهد، جلسه شانزدهم:
شرح و تطبیق اشراق ششم و هفتم از شاهد دوم، مشهد اول
تدریس: سربخشی
@sarbakhshi
۱۷. مشهد اول، شاهد دوم، اشراق هشتم و نهم.mp3
37.23M
۱۷. شواهد، جلسه هفدهم:
شرح و تطبیق اشراق هشتم و تقریر اشراق نهم از شاهد دوم، مشهد اول
تدریس: سربخشی
@sarbakhshi
۱۸. مشهد اول، شاهد دوم، تطبیق اشراق نهم.mp3
29.1M
۱۸. شواهد الربوبیه
شرح و تطبیق اشراق نهم از شاهد دوم، مشهد اول
تدریس: سربخشی
@sarbakhshi
فايل پياده شده و اديت شده آموزش فلسفه 1400.pdf
3.47M
فایل پیاده شده و ویرایش شده درسهای آموزش فلسفه (بر اساس کتاب آموزش فلسفه حضرت آیتالله مصباح ره)
از ابتدا تا انتهای درس ۳۰ (اتمام جلد اول)
فایلهای صوتی شماره ۱ تا ۴۳
تدریس: سربخشی
@sarbakhshi
بستار علّی در فیزیک و نسبت آن با علیت فاعلهای طبیعی از منظر علامه طباطبایی
https://fhi.hekmateislami.com/article_195702.html
مقاله ارائه شده در کنگره بزرگداشت علامه طباطبایی که در شماره ۳۹ مجله حکمت اسلامی چاپ شد.
@sarbakhshi
1_5048712693280670775.docx
755.5K
برخی از دوستان درخواست داشتند تغییراتی در فایل پیاده شده تقریرات درس آموزش فلسفه انجام بدهند، برای همین فایل وردش رو منتشر میکنم که هر جور لازمه این تغییرات انجام بشه. میتونید اندازه و نوع فونتها و فاصله سطور و اندازه صفحات رو تغییر بدید تا مثلا برای پرینت گرفتن حجم کمتری لازم داشته باشه.
@sarbakhshi
۴. عناصر انسانشناختی اخلاق ارسطویی.mp3
35.94M
۴. بررسی انتقادی اخلاق (مقایسه اخلاق ارسطویی با اخلاق دینی)
این جلسه: عناصر انسانشناختی اخلاق ارسطویی
تدریس: سربخشی
@sarbakhshi
۵. عناصر اخلاق ارسطویی، نسبت خدا با اخلاق.mp3
23.05M
۵. بررسی انتقادی اخلاق (مقایسه اخلاق ارسطویی با اخلاق دینی)
این جلسه: نسبت خدا با اخلاق
تدریس: سربخشی
@sarbakhshi
۶. بررسی عناصر اخلاق ارسطویی، نسبت سعادت و لذت، قضائل قوای سه گانه نفص.mp3
30.74M
۶. بررسی انتقادی اخلاق (مقایسه اخلاق ارسطویی با اخلاق دینی)
این جلسه: نسبت سعادت و لذت؛ فضائل قوای سهگانه نفس
تدریس: سربخشی
@sarbakhshi
۷. خلاصه مکتب اخلاقی ارسطو و نقدهای وارد بر آن.mp3
29.49M
۷. بررسی انتقادی اخلاق (مقایسه اخلاق ارسطویی با اخلاق دینی)
این جلسه: خلاصه مکتب اخلاقی ارسطو و نقدهای وارد بر آن
تدریس: سربخشی
@sarbakhshi
۱۹. مشهد اول، شاهد دوم، اشراق دهم.mp3
22.62M
۱۹. شواهد الربوبیه
شرح و تطبیق اشراق دهم از شاهد دوم، مشهد اول
تدریس: سربخشی
@sarbakhshi
۲۰. شاهد سوم، اشراق اول.mp3
16.42M
۲۰. شواهد الربوبیه
شرح و تطبیق اشراق اول از شاهد سوم، مشهد اول
تدریس: سربخشی
@sarbakhshi
۲۱. شاهد سوم، اشراق دوم و سوم و چهارم.mp3
31.11M
۲۱.شواهد الربوبیه
شرح و تطبیق اشراق دوم، سوم و چهارم از شاهد سوم، مشهد اول
تدریس: سربخشی
@sarbakhshi
۲۲. شاهد سوم، اشراق پنجم.mp3
30.17M
۲۲. شواهد الربوبیه
شرح و تطبیق اشراق پنجم از شاهد سوم، مشهد اول
تدریس: سربخشی
@sarbakhshi