14. نکاتي بيش از اين مي‌توان در نقد فرمايشات جناب آقاي پناهيان مطرح کرد که به همين ميزان بسنده مي‌کنم و يادآوري اين نکته را ضروري مي‌دانم که نقد امثال اين حرفها لازم است؛ چرا که امروزه مرجعيت فکري و فرهنگي بخش زيادي از متدينين به دست کساني هم‌چون آقاي پناهيان افتاده است و متاسفانه به نظر مي‌رسد ايشان عمق، دقت و تسلط کافي بر مباني و انديشه‌هاي اسلامي ندارد و علي‌رغم آن، وارد حوزه‌ي نظريه‌پردازي شده و سخناني بر زبان جاري مي‌سازد که نادرست‌اند. همين جا بر خود فرض مي‌دانم اين توصيه‌ي دوستانه و صميمانه را به جناب آقاي پناهيان عرضه بدارم که هر لطمه و صدمه‌ي اعتقادي، اخلاقي، معنوي و حتي جاني و مالي که به سبب اين سخنان، بر دين و ايمان و جان و مال مردم وارد شود، ايشان در برابر آن مسئول است. بنابراين، بهتر است احتياط به خرج داده و قبل از طرح هر مبحثي با بزرگان علمي و اخلاقي حوزه مشورت نمايد.

نقد و بررسي تقابل اخلاق و دين (سخنان‌ آقاي پناهيان) @sarbakhshi

نقد و بررسي تقابل اخلاق و دين (سخنان آقاي پناهيان) ويراست دوم، چند اصلاح جزئي انجام گرفته و دو نکته به متن اضافه شده که رنگ مطالب اضافه شده متفاوت است. @sarbakhshi

تاملی در حقیقت شب قدر چگونه ممکن است در طول سال انسانی بی مبالات بود و تنها با دعای یک شب عاقبت بخیر شد؟ اینکه گفته میشود تنها با احیای شب قدر و دعای در آن و قرآن به سر گرفتن، میتوان سرنوشت خود را تغییر داد معقول به نظر نمی‌رسد. شاید آنچه در شب قدر رخ میدهد عصاره آن چیزی است که در طول سال جمع کرده ایم. بنابراین کسی که میخواهد اتفاق خاصی را در شب قدر برای خود رقم بزند، می باید یکسال خود را برای آن آماده کند. آری شب قدر، به عنوان یک زمان خاص از میان زمان های متعدد، همانند یک مکان خاص (مثل حرم مطهر اهل بیت علیهم السلام) از میان مکان های متعدد است که دارای اثری ویژه است، اما کسی که خود را آماده این زمان خاص نکرده، همانند کسی است که خود را آماده مکان خاص نکرده است. همانگونه که انسان لاابالی، حتی اگر داخل کعبه شود، طرفی نخواهد بست، چنین انسانی، اگر داخل شب قدر شده، آن را احیا بگیرد، اتفاق خاصی برای او رخ نخواهد داد. کسی که در طول سال، آحاد مردم از دست و زبان و آزار او در امان نیستند، چگونه ممکن است در یک شب، صرفا به خاطر آنکه احیا نگه داشته است، مورد لطف واقع شود؟ غرضم ناامید کردن نیست، اما شیوه هایی از احیا گرفتن که امروزه مرسوم شده است، نوعی خودفریبی و متاسفانه برخی اوقات دیگر فریبی است. باید طرحی دیگر انداخت و سعی نمود در طول سال آماده شد برای چنین شبی. امسال که گذشت، اما چه خوب است که امشب تصمیم بگیریم از فردا خودمان را آماده کنیم برای شب قدر سال دیگر. شاید این تصمیم بهترین عملی باشد که امشب میتوان انجام داد. اگر توفیق چنین عملی یارمان شد، همدیگر را نیز دعا کنیم. @sarbakhshi

با عرض سلام و احترام. برخي از دوستان فرمودند اکنون که به نقد نفي اخلاق پرداختيد، مناسب است نقدي نيز درباره‌ي نفي دين بنويسيد و ديدگاهي که در بحث تقابل اخلاق و دين، طرف اخلاق را گرفته و دين را نفي مي‌کند، نقد کنيد. دوستاني که پست‌هاي مربوط به نقد فرمايشات جناب آقاي پناهيان را کامل مطالعه کرده باشند مشاهده کرده‌اند که در ضمن يکي از پست‌ها به نقد اين ديدگاه اشاره کردم. واقع آن است که بنده پيش از اين چند بار اين موضوع را گفت‌وگو کرده و آن را به صورت فايل‌هاي درسي و هم نوشتاري نقد کرده‌ام. با توجه به فرمايش اين دوستان، مناسب است آن فايل‌ها را بار ديگر در اينجا به اشتراک بگذارم تا عزيزاني که علاقمندند مورد استفاده قرار دهند. اولی مقاله‌ي مشخصي است که اين موضوع را بررسي کرده و رابطه‌ي دين با اخلاق را بررسي و نظريه‌ي فوق را در ضمن آن بحث کرده است. دومی يک دوره‌ي آموزشي کلاسي است که در قالب ده دوازده جلسه به رابطه‌ي دين و اخلاق پرداخته و ضمن آن نظريه‌ي فوق بررسي شده است. فایل مقاله را از ابتدای این پست میتوانید دانلود کنید و فایل های صوتی را از طریق دو لینک زیر: دانلود از تلگرام: https://t.me/sarbakhshi/1173 دانلود از پیکوفایل: رابطه اخلاق و دین @sarbakhshi

یکی از دوستان فاضل این دو صفحه از المراقبات میرزا جواد آقا ملکی تبریزی رو فرستادند که متناسب با پستی است که درباره حقیقت شب قدر تقدیم کرده بودم. نکات قابل توجهی داره.

با عرض سلام. یکي از دوستان سه سوال درباره‌ي معرفت‌شناسي پرسيده بود که قابل توجه بودند. اين سه سوال را پاسخ دادم که در اينجا براي استفاده دوستان، متن سوال‌ها و پاسخ داده شده را تقديم مي‌کنم: ۱_از کجا بفهمیم همان چیزی را که با علم حضوری درک کرده‌ایم دیگران نیز همانند ما درک می‌کنند؟ ۲_صدق به معنای مطابقت با واقع است. روشن است که این خود یک گزاره است. صدق این گزاره را چگونه می‌توان احراز کرد؟ ۳. این مساله ناشبیه بودن علوم حضوری افراد با همگانی بودن ادراکات حضوری —و حال آنکه علم حضوری پایه مبناگروی است— مشکل ساز نيست؟ آيا اعتبارش رو کم نمیکند؟ مثلا ممکن است کسی بگوید علم حضوری من این‌گونه نیست و در شباهت ادعا شده خدشه کند. @sarbakhshi

همکار و دوست بسیار عزیزم جناب آقای دکتر جعفری فرموده اند بخشی از سخن استاد پناهیان در باب نسبت اخلاق و دین خوب و متقن بود و آن اینکه اخلاق ظرفیت تقابل با دین را دارد. این بخش از سخنان آقای پناهیان یکی از دو بخشی است که بنده در نوشته چند روز پیش نقد کرده بودم. بر خلاف فرمایش سرور عزیزم جناب آقای جعفری، این بخش از سخنان آقای پناهیان نیز نادرست است. تفصیلش را حتما در نوشته مذکور مطالعه فرموده اید، اما اجمالش این است که فقط اخلاق فاسد است که ظرفیت تقابل با دین را دارد، ولی منظور آقای پناهیان این نیست و ایشان اخلاق شایسته و حسن را نیز دارای ظرفیت تقابل با دین میداند. سوال این است که آقای دکتر جعفری هم چنین اعتقادی دارند؟ آیا اخلاق صحیح ظرفیت تقابل با دین را دارد؟ مگر نه این است که قریب به اتفاق علمای حوزه معتقدند اخلاق صحیح و حسن یکی از اجزای دین است؟ چگونه ممکن است بخشی از دین در تقابل با آن باشد؟ جناب آقای جعفری در گفت و گوی حضوری که با هم داشتیم فرمودند اخلاق سکولار است که چنین ظرفیتی دارد. ولی سوال این است که آیا از نظر ایشان اخلاق سکولار اخلاق صحیحی است؟ تا جایی که میدانم ایشان اخلاق سکولار را قبول ندارند، بنابراین چگونه میتوان از تقابل اخلاق صحیح با دین سخن گفت؟ از این رو معتقدم دفاع ایشان از بخشی از فرمایشات آقای پناهیان درست نیست. مگر آنکه آقای پناهیان تصریح کند منظورش از تقابل اخلاق با دین، اخلاق سکولار یا اخلاق فاسد بوده که متاسفانه از کلمات ایشان خلاف این مطلب برداشت میشود. البته حقیر اخلاق سکولار را باطل نمیدانم، بلکه آن را از نظر رتبه پایین تر از اخلاق دینی می‌شمارم. در مقاله ای که پیش از این معرفی کردم، مطلب فوق را مفصل توضیح داده ام. این نکته را هم اضافه کنم که چنین دیدگاهی غریب نیست و حضرت آیت الله مصباح رحمت الله علیه نیز همین دیدگاه را داشتند. عزیزان برای بررسی دیدگاه حضرت استاد در این باره، میتوانند به کتاب فلسفه اخلاق ایشان، فصل آخر که درباره رابطه دین و اخلاق است مراجعه فرمایند. @sarbakhshi

تامل اگر شخصی ادعای نبوت کند و فعلی انجام دهد که خارق عادت باشد، آیا میتوان پذیرفت که او واقعا فرستاده خداست؟ پاسخ آن است که هر خارق عادتی عنوان معجزه الهی ندارد. چه بسا فعلی خارق عادت باشد و کسی در میان ما نباشد که بتواند شبیه آن را انجام دهد، اما در واقع قابل تقلید بوده و روزی برسد که افراد دیگری هم بتوانند آن را انجام دهند. در این صورت، این سوال پیش میآید که: پس از کجا معلوم خارق عاداتی که انبیا انجام داده اند واقعا معجزه بوده اند؟ مثلا حضرت موسی عصا را تبدیل به اژدها کرده بود. از کجا معلوم هزار سال دیگر، بر اثر پیشرفت تکنولوژی، انسانها نتوانند چنین کاری را انجام دهند؟ احتمالش وجود دارد. در این صورت آیا معجزه بودن فعل حضرت موسی زیر سوال نمیرود که لازمه اش تشکيک در نبوت آن حضرت است؟ به نظر میرسد پاسخ آن است که قبل از بررسی فعل خارق عادت یک شخص، ابتدا باید ادعاها و سخنانش را بررسی کرد. اگر دعوت به حق کرده و حقایقی را میگوید که عقلانی و اخلاقی اند، فعل خارق عادتش نیز میتواند دلیل حقانیت ادعایش در امر رسالت باشد، اما اگر سخنانی خلاف اخلاق و عقل مطرح میکند، فعلش نیز خارق عادتی خواهد بود که از مسیر دانش عادی یا حمایت شیطانی حاصل آمده است. پس صرف انجام فعل خارق عادت دلیل نبوت نیست. @sarbakhshi

85. آموزش فلسفه بر اساس کتاب آیت‌الله مصباح، دوره جدید (۱۴۰۰) ادامه درس پنجاه و نه تدریس: سربخشی @sarbakhshi

86. آموزش فلسفه بر اساس کتاب آیت‌الله مصباح، دوره جدید (۱۴۰۰) درس شصت تدریس: سربخشی @sarbakhshi

✅ نقد مطالب آقای پناهیان در مورد تقابل اخلاق با دین 🔸حجت الاسلام دکتر محمد سربخشی استاد فلسفه، نقدهایی جدی به مطالب مطرح شده از سوی آقای پناهیان در برنامه ماه من سحرهای رمضان داشته اند که مطالعه آنها خالی از لطف نیست . 🔸گروه کلام و فلسفه دین موسسه ضمن انتشار این فایل، باب تامل و نقد نسبت به مطالب طرفین را مفتوح می داند . @sarbakhshi 🆔@meshkatnoor

با عرض سلام. گروه زیر برای مباحثه مطالبی که در کانال گذاشته میشود راه اندازی شده. گاهی مطالبی که در کانال گذاشته میشود، سوالاتی ایجاد می‌کند که دوستان در خصوصی می‌پرسند و بنده معمولا آنها را جواب میدهم. اکنون میتوان این سوالات و گفتگو ها را در این گروه انجام داد. دوستان خودشان هم میتوانند در مورد مسائل مختلف با هم بحث کنند. فقط مراعات فرمائید که گفتگوها مرتبط با موضوع کانال باشد. با تشکر. لینک عضویت در گروه: https://eitaa.com/joinchat/3153002877C10078eb0fc

162. نهایة الحکمة، مرحله دوازده، فصل دوازده، بحث قضا تدریس: سربخشی تقریر کتاب همراه با نقد #نهایه_الحکمه #سربخشی @sarbakhshi

87. آموزش فلسفه بر اساس کتاب آیت‌الله مصباح، دوره جدید (۱۴۰۰) درس شصت، بخش دوم تدریس: سربخشی @sarbakhshi

163. نهایة الحکمة، مرحله دوازده، فصل دوازده، بحث قدر تدریس: سربخشی تقریر کتاب همراه با نقد #نهایه_الحکمه #سربخشی @sarbakhshi

گفت‌وگويي درباره‌ي عالم ذر و عهدي که از انسان‌ها گرفته شده است. #عالم_ذر #سربخشی @sarbakhshi

164. نهایة الحکمة، مرحله دوازده، فصل سيزده تدریس: سربخشی تقریر کتاب همراه با نقد #نهایه_الحکمه #سربخشی @sarbakhshi

با عرض سلام خدمت سروران گرامي. به استحضار مي‌رسانم که فايل‌هاي نهايه، تا انتهاي مرحله شش پياده شده و مابقي فايل‌ها باقي مانده است. براي تکميل، عزيزاني که فرصت و علاقه دارند، بي‌زحمت به تعدادي که براي‌شان مقدور است، پياده کردن باقي‌مانده‌ي فايل‌ها را بر عهده گرفته و در گروه مباحثه کانال اعلام فرمايند تا بتوانيم کل نهايه را که در شرف اتمام است، يک دور کامل شرح کرده و پس از تجميع آن را در اختيار همه‌ي عزيزان قرار دهيم. اگر احياناً عزيزي فايلي از مرحله‌ي هفت به بعد را پياده کرده است، نيز اعلام بفرمايد و نسخه‌ي ورد فايل پياده شده را نيز براي بنده يا جناب آقاي نيکزاد بفرستد. ممنون از لطف همه‌ي دوستان. لينک گروه: https://eitaa.com/joinchat/3153002877C10078eb0fc آيدي جناب آقاي نيکزاد: @mim_n_qom

165. نهایة الحکمة، مرحله دوازده، فصل سيزده، بخش دوم تدریس: سربخشی تقریر کتاب همراه با نقد #نهایه_الحکمه #سربخشی @sarbakhshi