صرف و نحو کاربردی
📌#اسم_معنی ، #اسم_ذات و #اسم_مشتق 🖌 اسم معنی، اسمی است که نمیشود آن را مستقلاً نشان داد. اسم معنی
🖌 #اسم_زمان، نمیتواند خبر برای #اسم_ذات و #اسم_مشتق باشد.
ولی میتواند خبر برای #اسم_معنی باشد.
مانند الأسد جُمعة. الأسد يومٌ. العالِم في الساعة العاشرة.
👆🏻این مثال ها اشتباه است.👆🏻
مثال درست: القِتالُ في الساعةِ العاشرةِ. (جنگ در ساعت 10 است.)
الإختبارُ یومُ الجُمُعَةِ. (امتحان در روز جمعه است.)
منبع: مغني الأديب، حرف إذا، ص41
💎 @sarf_v_nahve
صرف و نحو کاربردی
🖌 #اسم_زمان، نمیتواند خبر برای #اسم_ذات و #اسم_مشتق باشد. ولی میتواند خبر برای #اسم_معنی باشد. م
🏵 مواردی که فعل مضارع، به وسیله ی #أن_مقدره منصوب می شود:
1️⃣ بعد از #لام_تعلیل
⭐️مانند: خُذِ الدَّواءَ لِتَبرَأَ (لِأن تبرأَ) دوا را بگیر تا خوب شوی.
2️⃣ بعد از #لام_تأکید ( #جحود )
⭐️مانند: لَم یَکُن الله لِیَغفِرَ لَهُم. (خدا بر آن نيست كه آنان را بيامرزد.)
3️⃣ بعد از حتّی
⭐️مانند: صُم حَتّی تَغيبَ الشّمسُ. (روزه بگیر تا غائب شدنِ خورشید.)
4️⃣ بعد از أو (به معنای إلی یا إلّا)
⭐️مانند: لَأستَسهلَنَّ الصَّعبَ أو أدرك المُنَی. (سختی را آسان می شمارم تا به آرزو هایم برسم.)
إضرِبه أو یُطيعَ. (او را بزن مگر این که اطاعت کند.)
5️⃣ بعد از #فاء_سببیت که قبلش #نفی_محض یا #طلب_محض باشد.
⭐️مانند: ما أنا بِمُسيءٍ فأخافَ. (من کار بدی نکردم که بترسم.)
جودوا فَتَسودوا. (سخاوت بورزید تا سود کنید.)
6️⃣ بعد از واو معیّت که قبلش نفی محض یا طلب محض باشد.
⭐️مانند: هل تَظلِمُني و أنصفَك؟ (آیا تو به من ظلم می کنی با این که من به تو انصاف دارم؟)
7️⃣ بعد از واو، فاء، ثمّ، أو که عطف شده باشد بر یک اسم جامد.
⭐️مانند: مقاومتُك العَدُوَّ ثُمّ تنتصرَ فخرٌ عظيمٌ. (مقاومت تو در برابر دشمن و سپس پیروز شدنت، افتخاری بزرگ است.)
منبع: مبادئ العربية / ج4 / ص 18
🎓 @sarf_v_nahve 🎓
صرف و نحو کاربردی
🏵 مواردی که فعل مضارع، به وسیله ی #أن_مقدره منصوب می شود: 1️⃣ بعد از #لام_تعلیل ⭐️مانند: خُذِ الدَّ
📌 #نفی_محض:
نفیی که نفیِ آن به وسیله إلّا از بین نرفته باشد:
مانند: ما أراك إلّا تقومُ فتعظُنا.
📌 #طلب_محض: طلبی که به واسطهی 1⃣اسم فعل 2⃣مصدر 3⃣فعل خبری که به معنای انشایی است، نباشد.
مانند:
صَهْ فأُحدّثُك.(ساکت باش تا من سخن بگویم.)
سکوتاً فینامُ النّاس. (سکوت کنید تا مردم بخوابند.)
رَزَقَني اللهُ مالاً فأتصدّقُ به. (خدا به من مالی روزی کند تا صدقه بدهم.)
منبع: مبادئ العربية / ج4 / ص 20
🌐 @sarf_v_nahve
صرف و نحو کاربردی
🏵 مواردی که فعل مضارع، به وسیله ی #أن_مقدره منصوب می شود: 1️⃣ بعد از #لام_تعلیل ⭐️مانند: خُذِ الدَّ
✨ #لام_جحود ( که بصریین به آن میگویند: #لام_تأکید یا #لام_مؤکِّدة ) :
🍀لامی است که بر خبر "ما کان" و "لَمْ یَکُنْ" داخل میشود.
🖌خاصیتش، تأکید نفی است.
مانند:
ما کان اللهُ لِيُعَذِّبَهم و أنتَ فیهم.
لم يکن اللهُ لِیغفرَ لهم.
منبع: همع الهوامع شرح جمع الجوامع في النحو، ج2، ص236
النحو التطبيقي وفقاً لمقررات النحو العربي في المعاهد و الجامعات، ج1، ص187
🌿 @sarf_v_nahve
🖋 #رسم_الخط | در آیه هفتم از سوره مبارکه فرقان:
"وَ قَالُوا مَالِ هَذَا الرَّسُولِ یَأکُلُ الطَّعَامَ و..."
👈 میبینیم که لام جاره از مجرور خود جدا شده و به ما استفهامیه متصل شده است.
💢 این یکی از اشتباهات رسم الخط در #قرآن کریم است که کاتبان وحی آن را _ به دلیل صورت نگرفتن تحریف در کلام خداوند _ تصحیح نکردهاند.
🆑 @sarf_v_nahve
در آیه ﴿وَ الَّيلِ اِذَا يَسْرِ﴾ آیا کلمه «يَسرِ» که در اصل«يَسرِي» بوده، #مجزوم شده است که یاء حذف شده؟
❌خیر.
بلکه یاء در آخرِ این کلمه، به جهت رعایت فواصل آیات(سجع) (وَالْفَجْرِ/وَلَيَالٍ عَشْرٍ/وَالشَّفْعِ وَالْوَتْرِ/وَاللَّيْلِ إِذَا يَسْرِ) و تناسب با قراءات مشهور حذف شده است.
منبع: إعراب القران، ج۸، ص۳۲۰
✅ @sarf_v_nahve
🔴سؤال:
در آیه ✨ إِنْ أَنتُمْ إِلَّا بَشَرٌ مِّثْلُنَا تُرِيدُونَ... ✨
(۱۰ ابراهیم)
چگونه کلمه" مثلُنا" که در ظاهر #معرفه میباشد #صفت برای "بشرٌ" که #نکره است میباشد؟🤔🤔
✅پاسخ:
کلماتی در زبان عربی وجود دارند که فرو رفته اند در نکره بودن و به اصطلاح، #متوغل_در_ابهام ( #متوغل_في_التنكير ) هستند.
🔺این کلمات حتّی با اضافه شدن به معرفه یا «ال» گرفتن هم معرفه نمیشوند.
🖍مانند: (اَحَد، دیَّار، شِبه، نظير، غير، مِثل)
ودر این مثال، "مثلنا" نکره میباشد و میتواند صفت برای بشرٌ که نکره است باشد.
منبع: بدائة النّحو، ص۳۱
🔋 @sarf_v_nahve 🔋
🖌نکته ای در بحث احکام خاصه «لام امر» :
🔖 اگر « #لام_امر » بعد از فعل امری که از ماده «قَوْل» میباشد استعمال شود، گاهی «لام» حذف میشود و عملش باقی میماند.
💡مثال:
قُل لِّعِبَادِيَ الَّذِينَ آمَنُوا يُقِيمُوا الصَّلَاةَ وَيُنفِقُوا مِمَّا رَزَقْنَاهُمْ...
(۳۱ إبراهیم)
شاهد، کلمهی «یُقیموا» و «يُنفِقوا» میباشد، که در اصل، «لِيُقِيمُوا» و «لِيُنفِقُوا» بوده است.
منبع: النّحو الوافی، ج۴، ص۳۰۶
🏵 @sarf_v_nahve
در آیهی شریفه ﴿قَالُوا أَرْجِهْ وَأَخَاهُ وَأَرْسِلْ فِي الْمَدَائِنِ حَاشِرِينَ﴾
ﮔﻔﺘﻨﺪ: [ﻣﺠﺎﺯﺍﺕِ] ﺍﻭ ﻭ ﺑﺮﺍﺩﺭﺵ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺗﺄﺧﻴﺮ ﺍﻧﺪﺍﺯ ﻭ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎی ﮔﺮﺩﺁﻭﺭﻧﺪﻩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺷﻬﺮﻫﺎ ﺭﻭﺍﻧﻪ ﻛﻦ.
(١١١ أعراف)
کلمه «أرجِه» از ریشهی "ر ج أ" بوده است که در اصل «أرجِئه» بوده ولی به منظور تخفیف لفظی، همزهی آن حذف شده و «هاء» نیز ضمیر است که به حضرت موسی برمیگردد.
منبع: صرف کاربردی در آیات و روایات - ص ۸۸ و ۸۹
🆔 @sarf_v_nahve
هرگاه از اسمائی که به معنای شرط می باشند، چیزی #بدل آورده شود، در این صورت لازم است بدل با حرف شرط بیاید.
مثال:
مهما تصنعْ اِنْ خَيْراً و اِن شَراً تُجْزَ بِهِ.
هرکاری کنی، چه نیک و چه بد، جزاء و کیفر آن را خواهی دید.
منبع: الرّوضة النّديَّة في شرح البهجة المرضيّة، ج٣، ص۴۰۹
📚 @sarf_v_nahve
🥳 امشب سخن از جانِ جهان باید گفت
توصیفِ رسولِ (صلی الله علیه و آله) انس و جان باید گفت
در شـــــامِ ولادتِ دو قــطبِ عالم
تبریک به صــاحب الزمان (عجّل الله) باید گفت
🌸🌼🌸🌼
🌼🌸🌼
🌸🌼
🌼
☘💞 فرا رسیدن میلاد مسعود و پربرکت پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله) و امام صادق(علیه السلام) بر شما طالبان علم مبارک ☘💞
🆑 @Sarf_v_Nahve
در آیهی ﴿فَانظُرْ إِلَىٰ طَعَامِكَ وَ شَرَابِكَ لَمْ يَتَسَنَّهْ﴾
(بقره ۲۵۹)
سه احتمال درمورد کلمه(لم يَتَسَنَّهْ) مطرح شده است:
1⃣ از ریشهی «س ن و» باشد که پس مجزوم شدن، «هاء سکت» ملحق به آن شده باشد.
2⃣ از ریشه «س ن ن» باشد که در اینصورت لام الفعل در باب(تفعُّل) قلب به «ياء» و سپس تبدیل به «الف» شده و به خاطر مجزوم شدن، الف حذف شده است.
و «هاء» نیز برای #سکت است.
3⃣ از ریشه(س ن ه) باشد که در این صورت «هاء» لام الفعل میباشد.
🔖 در هر سه احتمال به معنای «لم يَتَغَيَّرْ» میباشد.
منبع: صرف کاربردی در آیات و روایات، ص۸۸ و ۸۹
📖 @sarf_v_nahve