#قواعد_اعلال بر #قواعد_ادغام مقدّم است. 🔶مثال: قَوِوَ ⬅️ قَوِيَ ⭐️قاعده۵ اعلال: « "واو" در صورتی که لام الفعل و ماقبل آن مکسور باشد، قلب به "یاء" می‌شود؛ مانند: قَوِوَ←قَوِیَ، رَضِوَ←رَضِیَ، دُعِوَ←دُعِیَ.» در حالی که اگر قاعده‌ی ادغام جاری می‌شد، قوو تبدیل می‌شد به "قَوَّ". ✅ @sarf_v_nahve

💫 فایده ی #تصغیر اسم: 🎯 ۱. تحقیر؛ مانند: رُجَیل (مرد کوچک) 🎯 ۲. توهین؛ مانند: شُوَیْعِر (شاعرك)، تُوَيْجِر (تاجرک) 🎯 ۳. تقلیل عدد (کم دانستنِ تعداد چیزی)؛ مانند: أعطاني دُرَيْهِمات. (مرا چند درهمی داد.) صدْتُ عُصَيْفِرات. (چند گنجشکی صید نمودم.) 🎯 ۴. تقریب زمان؛ مانند: جِئتُ قُبَیلَ المغرب. (کمی قبل از غروب آفتاب آمدم.) 🎯 ۵. تقریب مکان؛ مانند: یکون الکنزُ تُحَیتَ رِجلی. (گنج مقداری پایین تر از پای من است.) 🎯 ۶.اظهار محبّت و ترحّم؛ مانند: یا بُنَيَّ! (ای پسرکم!) 🎓 @sarf_v_nahve 🎓

✅ معانی مختلف واژه جَعَلَ 🔰 1⃣ اگر فعل تام باشد👈 قرار دادن 2⃣ اگر فعل #قلبی باشد👈 ظن و گمان 3⃣ اگر فعل #شروع باشد 👈 مقاربه و نزدیکی 4⃣ اگر فعل #تصییر باشد👈 تحول و دگرگونی 🎓 @sarf_v_nahve 🎓

گفتیم که فَعول به معنای فاعل(صَبور: صابر) یا فَعیل به معنای مفعول(قَتیل: مَقتول) مذکّر و مؤنّثشان یکسان است؛ یعنی هم می‌توانند صفت برای مؤنّث باشند و هم مذکّر؛ مثلاً عليٌ قَتیل / زینب قتیل. ♦️نکته♦️ در فَعول به معنای فاعل و فَعیل به معنای مفعول، اگر موصوف ذکر نشود، برای رفع اشتباه، اگر موصوف مؤنث باشد، باید تاء بیاید؛ 🔹مثال: رأیتُ جَریحةً. (زنی مجروح را دیدم.) 🎯 @sarf_v_nahve 🎯

❇️حکم وصف بعد از مضاف و مضاف الیه: 🔺اگر وصف بعد از هیئت اضافه(مضاف و مضاف إلیه واقع شود، (مررتُ بغلامِ زيدٍ العالمِ) در این صورت، وصف صلاحیت وصفیت برای هرکدام را دارد و هیچکدام بر دیگری ترجیح ندارد. ﴿جنّاتُ عدنٍ تجرِي مِن تحتِها الأنهار﴾ (طه/٧٦) منبع: مغنی الفقیه علم نحو، ص۴۶۶ 💠 @sarf_v_nahve

🖌فعل #لازم فعلی است که مفعولٌ‌به قبول نکند؛ مثل: ذَهَبَ (رفت) بنابراین نمی‌توانیم بگوییم: چه کسی را رفت؟ 🖌فعل #متعدّی فعلی است که مفعولٌ‌به قبول کند؛ مثل: أکَلَ (خورد) بنابراین می‌توانیم بگوییم: چه چیزی را خورد. 📖 eitaa.ir/sarf_v_nahve

💎 #صفت_مشبهه: اسمی است که از فعل ثلاثیِ(مجرد و مزید) لازم، گرفته می‌شود تا بر ثبوت و دوام دلالت کند. 📚منبع: القواعد الأساسية للّغة العربیّة، ص۲۶۵ 📖 eitaa.ir/sarf_v_nahve

✳️ #صفت_مشبهه از باب «فَعِلَ یَفْعَلُ» بر سه وزن می‌آید: 1⃣ فَعِلٌ (که دلالت بر اندوه یا شادی می‌کند.) مانند: ضَجِر(بیزار شده) ، فَرِحٌ(شاد) بَطِرٌ(شاد) قرآن: ﴿...إِنَّهُ لَفَرِحٌ فَخُورٌ﴾ ﻣﺴﻠّﻤﺎً او ﺷﺎﺩﻣﺎﻥ ﻭ ﺧﻮﺩﺳﺘﺎ است. (هود/۱۰) 2⃣ أفْعَل (به معنای رنگ یا عیبِ ظاهری یا زینت می‌آید.) مثال: أصفَر(زرد) ، أزْرَق(آبی) ، أحْدَب(گوژ پشت) ، أعْمَی(نابینا) ، أکْحَل(زیبا چشم) ، أحوَر(مرد سیاه چشم) 3⃣فَعْلان (به معنای پر بودن یا خالی بودن یا دارای حرارت باطنی می‌آید.) مانند: عَطشان(تشنه) ، شَبْعان(گرسنه) ، رَیّان(سیراب) ، غَضبان(عصبانی) ، مَلْآن(پُر) 📚 منبع: القواعد الأساسية للّغة العربیّة، ص۲۶۵ http://haghani.hawzahqom.ir/index.aspx?siteid=106&fkeyid=&siteid=106&pageid=38080 📖 eitaa.ir/sarf_v_nahve

#صفت_مشبهه از باب «فَعُلَ یَفْعُلُ» بر اوزان مختلفی می‌آید که مشهورترینِ آن‌ها عبارتند از: 🌱فَعیل 🌱فُعال 🌱فَعَال 🌱فَعَل 🌱فَعْل 🌱فُعْل مانند 🌱عَظیم 🌱شُجاع 🌱جَبان 🌱بَطَل 🌱شَهْم 🌱صُلْب 📚منبع: القواعد الأساسية للّغة العربیّة، ص۲۶۵ 📖 @sarf_v_nahve

ویژگی‌های أفْعَل #صفت_مشبهه: بر 🔴رنگ 🔴عیب ظاهری 🔴زینت دلالت می‌کند. مؤنثش بر وزن «فَعْلاء» است. مانند أصفر/صَفراء 💠 @sarf_v_nahve

🍃صرف أفْعَل #صفت_مشبهه: أخْضَرُ (مفرد مذکّر) أخْضَرانِ (مثنّای مذکّر) خُضْرٌ (جمع مذکّر (غالباً به‌صورت جمع مکسّر) ) خَضْراءُ (مفرد مؤنّث) خَضْراوانِ (مثنّای مؤنّث) خَضْراواتٍ (جمع مؤنّث) 💠 eitaa.ir/sarf_v_nahve

🌱#صفت_مشبهه از ثلاثی مزید، بر وزن اسم فاعل می‌آید؛ ❇️ مانند مُطمئِنّ، مُستقیم، مُعتدِل 📚 منبع: القواعد الأساسية للّغة العربیّة، ص۲۶۵ 📖 @sarf_v_nahve

🖌اگر فاء الفعل کلمه‌ای در باب #تفعل یا #تفاعل، یکی از دوازده حرفِ: ت، ث، ج، د، ذ، ز، س، ش، ص، ض، ط، ظ (جسد زشت(س:س‌ث‌ص، ز:زذض‌ظ، ت:ت‌ط) ) باشد، جایز است که تاء این باب را، تبدیل به این حروف کنیم و در یکدیگر ادغام نماییم. 📝 در مواردی که این کار باعث شود که حرف اوّل کلمه، ساکن شود، برای جلوگیری از ابتدا به ساکن، همزه‌ی وصل مکسوری(إ) در ابتدای کلمه می‌آید. 📍مانند: تَزایَنَ←زَزایَنَ←زّایَنَ←إزّایَنَ (باب تفاعُل) ☘أَفَلَمْ يَدَّبَّرُوا الْقَوْلَ☘ (۶۸ مؤمنون) تَدَبَّرَ←دَدَبَّرَ←دَّبَّرَ←إدَّبَرَ یَتَدَبَّرُ←یَدَّبَّرُ ☘لَا يَسَّمَّعُونَ إِلَى الْمَلَإِ الْأَعْلَى☘ (۸ صافّات) یَتَسَمَّعون←یَسَسَمَّعون←یَسَّمَّعون ☘لَوْلَا أَخَّرْتَنِي إِلَى أَجَلٍ قَرِيبٍ فَأَصَّدَّقَ☘ (۱۰ منافقون) أتَصَدَّقَ←أصَصَدَّقَ←أَصَّدَّقَ ☘فَاطَّهَّروا☘ (۶ مائده) تَطَهَّروا(امر باب تفعُّل)←طَطَهَّروا←اِطَّهَّروا 📚منبع: صرف ساده، قواعد باب تفعُّل، ص۱۷۲ 📖 eitaa.ir/sarf_v_nahve

🍄فرق باب #تفاعل، #افتعال و #مفاعله در معنای مشارکت چیست؟🤔 1⃣ مشارکت در باب مفاعله، بین فاعل و مفعول است(قاتَلَ زیدٌ بَکراً.) ولی در باب افتعال و تفاعل، هر دو اسم مرفوع اند(تضارب زیدٌ و بَکْرٌ) که برهم دیگر عطف شده اند. 2⃣ در باب افتعال و تفاعل، می‌توان فاعل را یک اسمِ دارای افراد قرار داد که مشارکت بین آن‌ها رخ داده است(تنازعَ قومٌ. ☘و تَوَاصَوْا بِالْحَقِّ وَ تَوَاصَوْا بِالصَّبر☘ (۳ عصر) ) 3⃣ اگر بخواهیم مشارکت را به یکی از طرفین نسبت دهیم، یعنی بگوییم فلانی مشارکت را شروع کرد، فقط می‌توان از باب مفاعله استفاده کرد. 📚منبع: مغنی الفقیه(صرف جامع کاربردی)، ص۱۷۸ 📖 eitaa.ir/sarf_v_nahve

🖌 درجات مبالغه بين صيغه‌های مبالغه متفاوت است... فَعيل ... فُعال ... فُعّال ... فُعّالة مانند: كريم ... كُرام ... كُرّام ... كُرّامة که وزن «فعیل» نسبت به بقیه‌ی اوزان، از مبالغه‌ی کم‌تری برخوردار است و «فُعال» نسبت به دو تای بعدی، از مبالغه‌ی کم‌تری برخوردار است و إلی آخر... #اسم_مبالغه #صیغه_مبالغه 📚منبع: مغنی الفقیه(صرف جامع کاربردی)، ص۳۸۲ 📖 @sarf_v_nahve

🖌تاء(ة) به جای چه چیزهایی می‌آید؟ 🌿۱. به جای فاءالفعل وَعْد←عِدَة 🌿۲. به جای عین الفعل إقْوَام←إقَوْام←(حذف واو)إقام←إقامَة 🌿٣. به جای لام الفعل شَفَه←شَفَة 🌿۴. به جای حرف زائد تَبصیر←تَبْصِرَة 📚 منبع: مغني الفقیه(علم نحو با مبانی فقهای شیعه)، ص٤٣٠ 📖 @sarf_v_nahve

دوستان عزیز! اگر جایی مطلبی سخت بود و متوجّه نشدین یا سؤالی از صرف و نحو داشتید، می‌تونید از مدیر‌های کانال بپرسید👇🏻👇🏻 @ArefAshrafian @mojtaba1843 @A_13_A @Hossen_ghorbani

مواضع #همزه_وصل: 1⃣ ۱۲ اسم(إبن، إبنة، إبنُم، إسم، إسْت، إمرُؤ، إمرأة، إثنان، إثنتان، أیْمُ، أیمُن، ال موصوله) 2⃣ همزه‌ی ابواب ثلاثی مزید و ماضی و امر ثلاثی مزید به جز باب إفعال (مانند انفعال، افتعال، استَفعَلَ، اِفْتَعِلْ و...) 3⃣ امر مخاطب ثلاثی (مانند: إعلَمْ) 4⃣ ال تعریف 📖 eitaa.ir/sarf_v_nahve

#تبلیغات_ارزان👇🏻 http://eitaa.com/joinchat/3696689186C670203d374

#همزه_قطع همزه‌ای است که اگر در بین کلام هم بیاید، تلفّظ می‌شود. مواضع همزه‌ی قطع: 1⃣ وقتی خودش یک کلمه باشد؛ مثل همزه‌ی ندا و استفهام 2⃣ هنگامی که همزه، حرف اصلیِ کلمه‌ای باشد؛ مانند أذِنَ، أمَل، أم، إلّا و... 3⃣ همزه‌ی صیغه‌ی ۱۳ فعل مضارع؛ مانند أقول 4⃣ همزه‌ی مصدر و ماضی و امر باب إفعال؛ مانند إکرام(مصدر) ، أکْرَمَ(ماضی) ، أکْرِم(امر) 5⃣ همزه‌ای که در ابتدای اسم می‌آید(به جز ۱۲ اسمی بالا ذکر شد)؛ مثل ألِف، أربع، أشهُر، أفضَل، أحمر، أعمی. 6⃣ همزه‌ی «ال» که با اسمش، عَلَم شود؛ یعنی اسمِ کسی یا چیزی قرار بگیرد؛ مانند «ألکتاب» که اسم یکی از کتب آقای سیبویه است، ألمدینة و... 📚 منبع: صرف ساده، ص۳۶۲ 📖 @sarf_v_nahve

⭕️ https://www.xmind.net/m/ZMpm ⭕️ روی لینک بالا کلیک کنید.👆👆👆👆👆 نموداری زیبا از آمدن فاء در جواب شرط. کجا آمدنش واجبه؟ کجا جایزه؟ کجا ممنوعه؟ 🌱منبع: الهدایة فی النّحو🌱 #نمودار به کانال صرف و نحو کاربردی بپیوندید.👇👇 🌷 @sarf_v_nahve 🌷

❇️ شیوه‌ی ترجمه‌ی فعل مجهول «متعدّی به حرف جر»: فعل «وَقَعَ» را به مصدرِ آن فعل اسناد می‌دهیم. 🤔🤔🤔🤔🤔🤔🤔 به بیان دیگر مصدر فعل مجهول را فاعل مادّه‌ی «وقع» قرار می‌دهیم. مثالی می‌زنیم تا روشن بشه: «جُلِسَ عَلَی الکرسي» 👈🏻 «وَقَعَ الجُلُوسُ علی الكرسي» ترجمه: نشستن روی صندلی صورت گرفت یا واقع شد. «ذُهِبَ بسعیدٍ» 👈🏻 «وَقَعَ الذهاب بسعیدٍ» ترجمه: بردن سعید، صورت گرفت. 📚 منبع: صرف کاربردی، ص ۳۸ 📖 @sarf_v_nahve

در برخی موارد، وزن های صفت مشبهه و اسم مبالغه مشترک است. برای تشخیص وزن اسم مبالغه و صفت مشبهه به روش زیر عمل می کنیم:  ابتدا اسم فاعل آنها را می سازیم بر وزن فاعل (ثلاثی مجرد) اگر آن کلمه ساخته شده کاربرد و معنی نداشت صفت مشبهه است.  اما اگر اسم فاعل آن کاربرد داشته باشد اگر معنایش با خود کلمه یکی باشد اسم مبالغه است در غیر اینصورت صفت مشبهه است. مثال :  عزیز -------> عازِِز -------> صفت مشبهه  صَبور -------> صابر -------> اسم مبالغه  کَفُور -------> کافِر ------->اسم مبالغه  حَکیم (دانا) -------> حاکِم (فرمانروا) -------> صفت مشبهه  صَدیق (دوست) -------> صادِق (راستگو) -------> صفت مشبهه  صَدُوق -------> صادِق -------> اسم مبالغه منبع: www.arabiforall.com 💐 @sarf_v_nahve 💐

اگر در کلامی، #مفعول_به نبود، یکی از این سه مورد #نائب_فاعل می‌شود: 1⃣ مصدر: هنگامی که 🌱 برای مصدر، #صفت بیاید؛ مانند نُصِرَ نصرٌ عزیز. 🌱 یا مصدر برای بیان نوع باشد؛ نُصِرَ نصرُ الأمیر. 🌱 یا مصدر برای تعیین عدد باشد؛ نُصِرَ نَصرَتان 2⃣ ظرف: هنگامی که: 🌱برای ظرف، صفت بیاید؛ مانند سُهِرَتْ لیلَةٌ کامِلةٌ. 🌱یا اضافه به اسمی شود؛ مانند جُلِسَ أمامُ الأستاذ. 🌱 یا ظرف، عَلَم باشد؛ مانند صِیمَ رمضانُ. 3⃣ مجرور به حرف جر(به جز حرف لام جر)؛ مانند مُرّٕ بالحدیقة. بر خلاف «وُقِفَ لك» که حرف جر، «لام» است. در این جا، ضمیری در وُقِفَ مستتر است که به مصدر(وقوف) برمی‌گردد.(ترجمه: ایستادن برای تو انجام شد. 📚 منبع: صدی من الهدایه فی نهج البلاغه، ص ۵۱ 📖 @sarf_v_nahve