📌محبوبیت روحانیت طی سالهای اخیر، سیر صعودی داشته است یا سیر نزولی؟ در گفتگو با ایرناپلاس سعی کردم با شرح مختصر برخی زمینههای فکری و اجتماعی به این سوال پاسخ دهم.
🔸متن کامل این گفتگو را در اینجا مشاهده کنید:
📎https://plus.irna.ir/news/83718396
🔻🔻🔻
@sedyaser
☑️جایگاه و منزلت اجتماعی روحانیت نزد مردم چگونه است؟ آیا روحانیت محبوبتر شده است؟
📌سیدیاسر تقوی در گفتگو با ایرناپلاس:
🔸پیش از پاسخ به این سؤال لازم است به چند نکته توجه کنیم؛ اول آنکه مسأله محبوبیت اجتماعی یک امر دوسویه است. وقتی از محبوبیت یک نهاد اجتماعی سخن میگوئیم از یک طرف لازم است به شایستگیهای این نهاد و افراد منسوب به آن به عنوان ظرفیت این محبوبیت توجه کنیم و از طرفی دیگر، باید ببینیم آیا این شایستگی مورد اقبال عمومی نیز قرار گرفته یا خیر؟ گاهی اوقات میان این دو منظر خلطی صورت میگیرد و شایستگی، مترادف محبوبیت فهم میشود که این نادرست است. یعنی لزوماً شایستگی به محبوبیت فراگیر و عمومی ختم نمیشود و از سوی دیگر لزوماً محبوبیت عمومی به معنای شایستگی نیست.
🔸این امر درخصوص روحانیت که امتدادبخش تعالیم انبیا است پررنگتر است. خود دین اساساً یک امر عامهپسند نبوده و حتی شواهد تاریخی و آیات قرآن نشان میدهند که اکثر مردم همراهی لازم را با انبیا و اوصیا نداشتهاند. این نافی فطرتهای پاک مردم و حتی وظایف اجتماعی روحانیت در نسبت با مردم نیست، اما نمیتوان این نکته را در نظر نگرفت که دین و علمای دین در کنار جاذبه، دافعه گستردهای هم دارند.
🔸دوم آنکه روحانیت یک نهاد تکلیفگراست نه عرفگرا. یعنی عمل به تکلیف الهی است که او را به میان مردم میکشاند نه آنکه از گرایشها و تمایلات اجتماعی به سراغ گزینش معارف دین برود و یک دین عامهپسند ارائه کند. مبدأ نظری و عملی یک روحانی، تکلیفی است که او در منظومه معارف دین میفهمد. حتی رواداری با مردم، حسن خلق و... نیز در چارچوب تکلیفگرایی تعریف میشود. از این منظر میتوان گفت ارتقای منزلت اجتماعی در سلوک روحانیت اهمیت دارد، اما محوریت ندارد و نمیتوان آن را ملاک سنجش عملکرد روحانیت دانست.
🔸نکته سوم توجه به تحولات فرهنگی است. خوب است پیش از پاسخ به این سؤال که «منزلت اجتماعی روحانیت در چه وضعیتی است؟» درباره این پرسش نیز تأمل کنیم که منزلت اجتماعی معلمها، اساتید دانشگاه، جامعهشناسها، سیاستمداران و... در چه شرایطی قرار دارد؟ میخواهم عرض کنم انسان امروز که ملغمهای پستمدرن از سنت و تجدد است، به شدت مشتاق به زیر کشیدن هرگونه منزلت اجتماعی به عنوان یک جایگاه متمایز و برجسته است. حتی شما روابط خانوادگی را ملاحظه بفرمایید. آیا پدرها و مادرها منزلت گذشته را دارند؟ در روابط اجتماعی چطور؟ آیا در دانشگاههای ما خبری از منزلت اجتماعی اساتید هست؟
🔸در این شرایط فرهنگی، روحانیت در نسبت با سایر اقشار از منزلت اجتماعی خوبی برخوردار است و حتی میتوان گفت محبوبیت آن سیر صعودی داشته استاین را بگذارید کنار زیست رسانهای ما که بیش از یک دهه است بر معادلات اجتماعی سایه افکنده است. بیش از نیمی از جمعیت مردم ایران در شبکههای اجتماعی حضور دارند. امروزه فضای مجازی به عنوان یک زیستبوم جدید اجتماعی تلقی میشود که سیاست، فرهنگ و اقتصاد را نیز دچار دگرگونی میکند.
🔸در این جامعه جدید دو گروه به شکل ویژهای مورد توجه قرار میگیرند. گروه نخست مشاهیر، کمدینها و به تعبیری سلبریتیها و کاربرانی که محتوای سرگرمی تولید میکنند و دوم کسانی که ادبیات انتقادی و ساختشکن دارند و حس اعتراض و طغیان مخاطب را ارضا میکنند. میتوان گفت اکثر ما در این زیستبوم جدید به سرگرمی و اعتراض یا نقد اعتیاد پیدا کردهایم و این در تمام ساحتها و موضوعات وجود دارد. از مسائل فرهنگی، اقتصادی و سیاسی گرفته تا علم و دین و معنویت.
🔸انسان چنین جامعهای به دنبال دین و طلبهای راه میافتد که جذابتر و سرگرمکنندهتر باشد و یا نگاه انتقادیتری به روایتهای رسمی داشته باشد و من طلبه نیز اشتباه میکنم و برای دیده شدن و رساندن پیامم، متمرکز در تکنیکهای رسانهای میشوم و یا سعی میکنم کلیشههای ذهنی مخاطب را با یک ادبیات انتقادی به هم بریزم تا مخاطب بیشتر لذت ببرد. اینجا دیگر دین و روحانیت راهنمای زندگی نیستند، بلکه کالاهایی در عرض سایر کالاهای سرگرمکننده به شمار میآیند.
🔹بخش دوم:
https://eitaa.com/sedyaser/164
🔹متن کامل گفتگو:
https://plus.irna.ir/news/83718396
🔻🔻🔻
@sedyaser
☑️جایگاه و منزلت اجتماعی روحانیت نزد مردم چگونه است؟ آیا روحانیت محبوبتر شده است؟- بخش دوم
📌سیدیاسر تقوی در گفتگو با ایرناپلاس:
🔸و نکته آخر اینکه ما امروزه در فقدان روابط انسانی به سر میبریم و غالب ارتباطات اجتماعی ما تکنولوژیک و باواسطه شده است. این برای دین و روحانیت که مهمترین بستر تبلیغی خود را عمل به دانستهها میداند یک بحران ارتباطی است. بنده شخصاً معتقدم حوزهی اثرگذاری یک مبلغ دین، به همان اندازهای است که میتواند در زندگی با اطرافیانش به آموزههای دینی عمل کند و مردم را با رفتار خود با معارف دین آشنا کند. اما امروزه فضای مجازی این امکان را از ما گرفته است و مردم زیست مشترک کمرنگتری را با روحانیت و حتی با یکدیگر تجربه میکنند و این اعتماد اجتماعی را در سطح گستردهای دچار بحران میکند.
🔸با در نظر گرفتن این مقدمات، بنده معتقدم همچنان در این شرایط فرهنگی، روحانیت در نسبت با سایر اقشار از منزلت اجتماعی خوبی برخوردار است و حتی میتوان گفت محبوبیت آن سیر صعودی داشته است. البته بازنمایی روحانیت در رسانهها همانند سایر موضوعات متأثر از دو محور سرگرمی و ادبیات انتقادی است، اما این اختصاص به روحانیت ندارد و تمام مفاهیم و موضوعات را شامل میشود. اما در روابط انسانی، مردم همچنان به روحانیت متعهدی که او را میشناسند و با او زندگی کردهاند علاقه دارند و او را معتمد خود میدانند.
🔸امروزه روحانیت تنها قشری است که رابطه مستمر معرفتی و عاطفی با زندگی مردم دارد و میتواند ظرفیتهای مردمی را در امور مختلف بسیج کند. هر چند این ارتباط به لحاظ کمی و کیفی تا سطح مطلوب خیلی فاصله دارد.
❓چرا علیرغم تلاشهای جهادی برخی طلاب و روحانیون، مردم قضاوتهای متفاوتی درباره این قشر دارند و آیا این به عملکرد روحانیون سیاسی و مسئولان برنمیگردد؟
🔸اگر مقصود شما از قضاوت مردم، بازنمایی روحانیت در فضای مجازی است، من آن را متأثر از مسائلی میدانم که در سؤال قبل عرض کردم. اما برای فهم قضاوت مردم باید سراغ کسانی رفت که با روحانیت معاشرت داشتهاند. اما درخصوص روحانیون سیاسی لازم است به دو نکته اشاره کنم.
🔸اول آنکه جامعه ما نگاه مذمومی به ثروت و قدرت دارد. بخشی از این نگاه متأثر از سنت شیعی ما در دوران انزوا و تعریف نادرست از زهد است که میان تولید ثروت و توزیع عادلانه و مصرف زاهدانه آن فرق قائل نشدهایم و بخشی دیگر به دلیل بازتعریف غرب از این مفاهیم است و بخشی هم البته به عملکرد نادرست زمامداران و یا سرمایهداران برمیگردد. لذا اگر عالمی کارخانه داشته باشد، فارغ از آنکه چگونه به دست آورده و یا مصرف میکند مورد مذمت قرار میگیرد. مداخله در امور سیاسی هم به همین شکل است. بله! در چنین جامعهای انزوا و گوشهنشینی محبوبیت مضاعفی خلق میکند اما دیگر دین نمیتواند در سرنوشت و معیشت مردم جایی داشته باشد.
🔸البته این به این معنا نیست که روحانیون سیاسی ما همه تکلیفگرا بوده و نقدی به عملکرد آنها وارد نیست. اتفاقاً ناکارآمدی و عملکرد نادرست روحانیون در مناصب سیاسی به اعتماد عمومی لطمه زده و میزند، اما این هم درست نیست که به خاطر روحانیون سیاسی غیرمتعهد و برای آنکه محبوبیت روحانیت کاهش پیدا نکند، آنها را از توجه به وظایف سیاسی و اجتماعیشان بازداریم.
🔹بخش اول:
https://eitaa.com/sedyaser/163
🔹متن کامل گفتگو:
https://plus.irna.ir/news/83718396
🔻🔻🔻
@sedyaser
☑️خودخواهی اجتماعی
📌سیدحسن موسوی:
🔸کشور ما (به دلایلی که جای مطرح کردنش نیست) به سمت و سویی رفته است که افراد به فکر منافع شخصی خود هستند و دیگران برایشان مهم نیستند. من سالم بمانم، دیگران کرونا بگیرند مهم نیست. من کالای لوکس بخرم، کارگر ایرانی محتاج نان شب باشد مهم نیست. مسئولین شهر رفیق من باشند و کار من را راه بیندازند، اینکه به کشور ضربه میزنند مهم نیست و...
نگاه به مساله
🔸گاه یک مساله جنبه های مختلفی دارد؛ مثلا شما وقتی وام (قرض) میگیرید باید به موقع و طبق قراری که دارید آنرا به صاحبش برگردانید اما اگر نداشتید و دیر کردید طرف مقابل حق ندارد از شما پول بیشتری بگیرد. مساله فوق دو جنبه دارد: 1. لزوم پرداخت بموقع قرض 2. ممنوعیت جریمه تاخیر
🔸اما حالا بر اساس خودخواهی نهادینه شده در جامعه: بانک فقط بخش اول را نگاه میکند و اصرار دارد که افراد باید به موقع اقساط را بدهند و تاخیر افراد باعث ضرر و زیانهای زیادی برای نظام بانکی میشود... چون زورش هم میرسد جریمه تاخیر را هم –باوجه شرعی یا بدون آن- میگیرد.
🔸مردم فقط بخش دوم را نگاه میکنند و میخواهند از حکم شرعی ممنوعیت گرفتن مبلغ بیشتر استفاده خودشان را بکنند و با خیال راحت هر وقت داشتند پول را بدهند و هر وقت دلشان نخواست هم پولش را ندهند. به وضوح می بینیم که حتی افراد متدین عمدا در پرداخت اقساط کوتاهی میکنند.
🔸جامعه فردگرا همین است که هر کس فقط دنبال راه انداختن کار خودش و بی توجه به طرف مقابل است! آنچه برای خودت میپسندی برای دیگران هم بپسند. آنچه برای دیگران نمیپسندی برای دیگران نپسند. این جمله از کی بود؟ کورش؟ دکتر شریعتی؟ امام علی؟! ...؟
@dorenab
@sedyaser
📌ضمن عذرخواهی از شما مخاطبان ارجمند به اطلاع میرساند به دلیل پیشآمد یک امر غیرمنتظره گفتگوی ما با حجت الاسلام و المسلمین ولدان به وقت دیگری موکول شد
🔻🔻🔻
@sedyaser
🚨تا ساعاتی دیگر...
📌لایو اینستاگرامی | گفتگوهای حوزوی (۱)
☑️تاثیر فضای مجازی در حکمرانی و معادلات سیاسی
🔸مهمان: دکتر شریف لکزایی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی
🕰 دوشنبه ۲۵ فروردین ۱۳۹۹ ساعت ۱۹
🎥 پخش زنده از صفحه اینستاگرام سیدیاسر تقوی:
👇👇👇
https://www.instagram.com/sedyaser
🔻🔻🔻
@sedyaser
8.74M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
📌دکتر شریف لکزایی: وقتی زمینه را برای حضور نخبگان در رسانه فراهم نمیکنیم از آنها چه انتظاری داریم؟/ ادعا این است که شبکه چهار یک شبکه نخبگانی است و بناست مسائل زنده و جاری جامعه و نخبگان را پوشش دهد اما میبینیم که برنامهای مانند شوکران متوقف میشود!
🔻🔻🔻
@sedyaser
10.6M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
📌دکتر شریف لکزایی: چرا خودمان را از ظرفیت فضای مجازی محروم میکنیم؟/ چرا باید توئیتر و فیسبوک فیلتر باشند؟
🔻🔻🔻
@sedyaser