🔻🔻 سوره #آل_عمران آیه ی ۱۵۴ ثُمَّ أَنزَلَ عَلَيْكُم مِّن بَعْدِ الْغَمِّ أَمَنَةً نُّعَاسًا يَغْشَىٰ طَائِفَةً مِّنكُمْ وَطَائِفَةٌ قَدْ أَهَمَّتْهُمْ أَنفُسُهُمْ يَظُنُّونَ بِاللَّهِ غَيْرَ الْحَقِّ ظَنَّ الْجَاهِلِيَّةِ يَقُولُونَ هَل لَّنَا مِنَ الْأَمْرِ مِن شَيْءٍ قُلْ إِنَّ الْأَمْرَ كُلَّهُ لِلَّهِ يُخْفُونَ فِي أَنفُسِهِم مَّا لَا يُبْدُونَ لَكَ يَقُولُونَ لَوْ كَانَ لَنَا مِنَ الْأَمْرِ شَيْءٌ مَّا قُتِلْنَا هَاهُنَا قُل لَّوْ كُنتُمْ فِي بُيُوتِكُمْ لَبَرَزَ الَّذِينَ كُتِبَ عَلَيْهِمُ الْقَتْلُ إِلَىٰ مَضَاجِعِهِمْ وَلِيَبْتَلِيَ اللَّهُ مَا فِي صُدُورِكُمْ وَلِيُمَحِّصَ مَا فِي قُلُوبِكُمْ وَاللَّهُ عَلِيمٌ بِذَاتِ الصُّدُورِ #شاهد_مثال 🔰 یکی از مسوغاتِ ابتداء به نکره ، وصف است. درابتدای آین آیه ی شریفه (وَطَائِفَةٌ قَدْ أَهَمَّتْهُمْ...) طائِفَةٌ نکره ست و مبتدا واقع شده است اما مسوغ آن چیست؟ مسوغ این کلمه وصف تقدیری ست. و صفت آن با قرینه ی از آیه ی قبل فهمیده می شود. بنابراین تقدیر آیه این گونه است و وَطَائِفَةٌ من غیر کم. #ابن_عقیل ✅ صفت بر دو گونه دیگر نیز می آید که می تواند نکره ای که مبتدا واقع شده است را مجوز بدهد. ۱_ صفت لفظی ۲_ صفت معنوی : خود نکره دلالت بر صفتی داشته باشد مانند صیغه ی تصغیر رُجَیل عندنا ⬅️ رجل صغیر عندنا 💢 💢 💢 💢 💢 💢 💢 💢 💢 💢 💢 💢 💡 نکته : موارد جواز ابتداء به نکره منحصر در مواضعی نیست که در کتب نحوی ذکر شده اند. بلکه ملاکِ جایز دانستنِ ابتدائیتِ به نکره " حصول فایده " است ودر نتیجه می تواند موارد زیادی راشامل بشود. ✅ چرا ملاک فایده داشتن است؟ اصل در مبتدا معرفه بودن است، زیرا در صورت معلوم نبودن و مشخص نبودن آن نمیتوانیم از آن خبر بدهیم. اما گاه به صورت نکره می آید و برای اینکه بتوانیم از این نکره خبر بدهیم باید دارای فاید باشد که برای ما مشخص شود. 🔮@shahed_adabiyat

دو شرط از شرایط عمل حروف شبیه به لیس در ذیل شاهدمثال ها بیان شد. شرط سوم: بعد از این حروف ان زائده واقع نشود. 🖇 این سه شرط باید در جمله ای که "ما" شبیه به لیس قرار دارد، وجود داشته باشد. در کتاب #النهجه_المرضیه و #بدائه_النحو شرط چهارمی را برای "ما" ذکر کرده اند. ↩️شرط چهارم : اگر معمول خبر غیرظرف و جارومجرور باشد و بر اسم ما مقدم شود ، ما عمل نمی کند. ✅ در کتاب #ابن_عقیل دو شرط دیگر برای "ما" ذکر کرده است. 1⃣ : "ما"تکرار نشود. 2⃣ :بدل موجبی برای خبر "ما" نیامده باشد. 🖇اما در "اِن" شبیه به لیس فقط دو شرط اول باید وجود داشته باشد و از آنجا که غالبا با الاّ استعمال می شود در نتیجه غالبا عمل نمی کند. 📖سوره #يوسف ۳۱ وَقُلْنَ حَاشَ لِلَّهِ مَا هَٰذَا بَشَرًا إِنْ هَٰذَا إِلَّا مَلَكٌ كَرِيمٌ 📖سوره #انعام ۲۹ وَقَالُوا إِنْ هِيَ إِلَّا حَيَاتُنَا الدُّنْيَا وَمَا نَحْنُ بِمَبْعُوثِينَ #شاهد_مثال 📝 ان نافیه می باشد و بعد از آن الّا آمده است در نتیجه مهمل گردیده است 🔳 @shahed_adabiyat