🔻در مدارِ باوفایی
(شعری از کتاب #لحظه_های_بی_ملاحظه سرودۀ #مبین_اردستانی به مناسبت سالروز وفات #حضرت_زینب سلام‌الله‌علیها)
▪️بر قرار و در مدارِ باوفایی زیستی
ای که پیش از کربلا هم کربلایی زیستی
با محمّد زخم خوردی، با علی فرقت شکافت
مصطفایی زیستی و مرتضایی زیستی
دم به دم با پهلوی مادر شکستی در خودت
لحظه‌ها را در تبِ داغِ جدایی زیستی
خون‌جگر بودی تمامِ عمر از زهرِ جفا
مجتبایی، مجتبایی، مجتبایی زیستی
بی‌زمان در بارگاهِ قدس، با عشقِ حسین
پیش از آنی که به این دنیا بیایی زیستی
آمدی از جانِ عالَم خود پرستاری کنی
دورِ او هر لحظه گشتی و فدایی زیستی
بارها تیرِ سه‌شعبه بر گلویت خون گریست
با علی‌اصغر در اوجی کبریایی زیستی
هرچه تشنه با حسینت سر بریدند از قفا
شُکر کردی دم به دم خونِ خدایی زیستی
غیرِ زیبایی ندیدی در بلابارانِ عشق
از اَلَستِ عاشقی قالوا بلی‌یی زیستی
نذرِ شکرِ بی‌شکایت بر درِ تسلیمِ محض
سر نهادی البلاءُ للولایی زیستی
از نیستان دور ماندی داغِ غربت بر جگر
در هوای ناله‌های نینوایی زیستی
خطبه خواندی حیدری از مصحفی آتش به جان
هم‌نَفَس با آیه‌های روشنایی زیستی
نورِ چشمِ آفرینش هم تو بودی از ازل
تا ابد بَدرُالدُّجا شمسُ‌الضُّحایی زیستی
عالَمی دیگر مگر سازند و از نو آدمی
تا عیان گردد که بودی و کجایی زیستی
پر بزن، وقتِ پریدن آمد ای که سال‌ها
در قفس هر لحظه با شوقِ رهایی زیستی
☑️ @ShahrestanAdab
🔻ویترین‌های ادبی نظامی | بررسی ساختاری تحمیدیه‌ها در #خمسه_نظامی
(یادداشتی از #امیر_مرادی به مناسبت روز بزرگداشت #نظامی گنجوی)
▪️«سرآغاز عموم کتاب‌های کهن را تحمیدیه‌ها تشکیل می‌دهند و شاعر خود را به نوعی ملزم می‌دانسته است که دفتر خویش را با ابیات تقدیمی به خداوند شروع کند. این شیوه، خصوصاً وقتی ارزشی دوچندان می‌یابد که این بخش را غنی از معارف دینی و معرفتی می‌یابیم. به نوعی شاعر گذشته، با خداوند هم گفتگو داشته است و بنا بر جایگاه خداوند، به عنوان مخاطب کلام، سیاق مناسبی را برمی‌گزیده است.
امروزه که دیوان شعر داشتن (در هر قالبی) چندان مرسوم نیست، طبیعتاً انتظار اینکه تمامی کتاب‌ها با تحمیدیه‌هایی آن‌چنانی آغاز شوند، چندان انتظار درستی نیست ولی اینکه شاعر امروز با همۀ اجزای جهان صحبت می‌کند، خود را به جای همۀ اجزای جهان می‌گذارد و دلش برای همۀ اجزای جهان می‌سوزد جز خداوند، مسئله‌ای قابل تأمّل است...»
🔗 ادامۀ این یادداشت را در سایت شهرستان ادب بخوانید:
shahrestanadab.com/Content/ID/11546
☑️ @ShahrestanAdab
🔻تاریخ لای پاکتی در «پست طهران»
(یادداشت #زینب_بردبار بر رمان #پست_طهران در پرونده‌پرترۀ #هادی_حکیمیان)
▪️«آدم فکر می‌کند بعضی‌ها گاهی بخشی از تاریخ یک کشور را عمداً نادیده می‌گیرند. این کار حیرت‌آور است، ولی سوگیری‌های سیاسی خاص همه‌جا پیدا می‌شوند. مثلاً ماجرای سیاهکل که عبارت بود از حملۀ مسلحانۀ چند نفر مارکسیست به پادگانی نظامی در دل جنگل‌های سیاهکل، به شعر و داستان تبدیل شد. مهاجمان کشته شده بودند و خون آنها می‌توانست قلم نویسندگان را تیز کند. حتی گروهی معتقد بودند چیزی چونان سبک شعر جنگلی می‌تواند هم‌زمان ادبیات و مبارزه علیه رژیم ستم‌شاهی را گرم کند. طوری که ادعا می‌شد اشعار شاعران آرامی مانند سهراب سپهری دیگر دوامی نخواهد آورد. رد کردن ادبیاتی که در مبارزه با ظلم ساخته شود سبک‌سرانه است، اما همان نویسندگان در مورد قیام پانزده‌خرداد، دم برنیاوردند...»
🔗 ادامه این یادداشت را در سایت شهرستان ادب بخوانید:
shahrestanadab.com/Content/ID/11469
☑️ @ShahrestanAdab
🔻یگانه زندۀ جاوید
(شعر استاد #شهریار برای بانو #پروین_اعتصامی به بهانۀ زادروز این بزرگ بانوی شاعر ایرانی)
▪️روان عرشی پروین گمان برم کامشب
توجهیش به این بزم بی‌ریا باشد
روا بود که خطابش کنیم کای پروین
تو ای فرشته لطف و عفاف و ذوق و هنر
سری ز غرفه جنات خود برون آور
یکی به محفل تجلیل خود تماشا کن
ببین که صیرفیان جواهر هنری
به پیشگاه جلال تو سر فرو دارند
ببین که گوهر اشکت به دیده بنشانند
غمین مباش که کم زیستی در این عالم
برای چون تویی وین آب و خاک زندان است
چه به که دوره زندان عمر کم باشد
در این جهان فنا کس به تن نمی‌ماند
مگر به نام و اثر قرن‌ها بماند شخص
بنابراین تو به آثار جاودانه خود
یگانه زنده جاوید قرن ما هستی
☑️ @ShahrestanAdab
🔻هیاهویی از جنس کتاب
(یادداشت #مهدی_چراغ_زاده بر مجموعه شعر #هیاهو سرودۀ #محمدمهدی_خانمحمدی)
▪️«...خانمحمدی قالب‌های شعر فارسی و قواعد آنها را به خوبی می‌شناسد و اسلوب‌های هزار ساله شعر فارسی را مانند قدمای شعر در سده‌های گذشته در‌اشعارش رعایت می‌کند اما در عین حال اجازه نداده این کار موجب شود شعرش زبانی کهن داشته باشد. یکی از این قالب‌های قصیده است که او توانسته بخوبی از پس آن برآید و تمام بخش‌های قصیده مانند مطلع، تغزل، تخلص و... را بخوبی مانند قصیده‌سرایان نامی شعر فارسی رعایت کند اما در زبان، بیان، مضامین و معانی نو به کار گیرد، کاری که امروز شاید کمتر کسی باشد که از پس انجام آن بربیاید و اغلب شاعران اصول اصلی قصیده را رعایت نمی‌کنند...»
🔗 متن کامل این یادداشت را در سایت شهرستان ادب بخوانید:
shahrestanadab.com/Content/ID/11548
☑️ @ShahrestanAdab
🔻هوای تو
(شعری عاشقانه از دکتر #محمدرضا_ترکی)
▪️زمستان در زمستان کی هراس یخ زدن داری
تو که رنگین‌بهاری در حصار پیرهن داری
پُری از عطرهای ناشناس جنگلی وحشی
فراغ ای یاس من از رنگ و بوی یاسمن داری
شبیه هالۀ رنگین کمانی از گل و لبخند
به گرد دامنت پروانه‌ها در پر زدن داری
شبم سرشار عطر و روشنی شد در هوای تو
مگر پیراهنی از عطر شب‌بوها به تن داری
رهایم کن غبار دامن دشت جنون باشم
چه کاری تو به این دیوانه بازیهای من داری
سراپای تو موزون است و در دیوان چشمانت
چه مضمون‌های ناب از حافظ شیرین سخن داری
به رغم عشق قسمت نیست، یا شاید که نسبت نیست
تو را با خوی دلداری، مرا با خویشتنداری
☑️ @ShahrestanAdab
🔻فرهنگ صادرشده از پایتخت، بقیۀ خرده‌فرهنگ‌ها را می‌بلعد
(#هادی_حکیمیان در گفتگو پیرامون رمان #خواب_پلنگ)
▪️«...تاریخ داستان‌های زیادی دارد. متأسفانه ما در خصوص جنگ‌های ایران و روس و رشادت‌های عباس میرزا و هزاران هزار شهید راه وطن در آن دوران هیچ اثر داستانی نداریم. همین‌طور در خصوص مبارزه‌های مجاهدان فارس و بوشهر با انگلیسی‌ها هم کاری نشده است. داستان و رمان گسترۀ وسیع و مخاطبان زیادی دارد. درحالی‌که کارهای تاریخی یا پژوهشی مخاطبان محدود و خاص دارد. جنگ و صلح تولستوی نمونۀ خوبی است برای همۀ کسانی که می‌نویسند. در دنیای امروز شاید عدۀ محدودی علاقه‌مند به خواندن تاریخ روسیه باشند، اما نویسندگان روس با آثار شاخصی همچون جنگ و صلح، دُن آرام و حتی مادر ماکسیم گورکی، میلیون‌ها انسان را با رخدادهای تاریخی روسیه از قرن هجده تا زمان انقلاب اکتبر آشنا ساخته‌اند. مخاطب نوجوان ایرانی حق دارد تاریخ خود را در قالب داستان و رمان بشناسد...»
🔗 متن کامل این گفتگو را در سایت شهرستان ادب بخوانید:
shahrestanadab.com/Content/ID/11164
☑️ @ShahrestanAdab
🔻بازگشایی پرونده «بهاریه» در استقبال از فصل بهار
▪️طبق سنت هرساله سایت شهرستان ادب، امسال هم در استقبال از فصل بهار و آیین دیرین نوروز پرونده ادبی #بهاریه را بازگشایی می‌کنیم.
در این پرونده می‌توانید به جز بهترین سروده‌های شاعران امروز و شاعران کهن درمورد بهار و نوروز و یادداشت‌هایی درباره شعرهای مرتبط با بهار و طبیعت و نوروز، گزارش جلسات #بفرمایید_فروردین شهرستان ادب را نیز مطالعه کنید.
🔗 صفحۀ پرونده بهاریه سایت شهرستان ادب:
shahrestanadab.com/پرونده-بهاریه
☑️ @ShahrestanAdab
🔻حتّی بهار
(شعری از #مصطفی_علیپور در پرونده #بهاریه)
▪️حتی بهار
با باغ‌های یاسِ سفیدش
و چلچراغِ قشقرقِ شبنم و علف
تاریکی شلختۀ دنیا را
روشن نکرد
وقتی که بوی موی تو پیچید
در خواب ارغوانیِ صحرا
بیتابی صنوبر و گنجشک
در باران،
حتّی بهار
پیراهنِ نسیم و هوا را
بر تن نکرد
تنها
دلتنگی تو ماند
در خاطرات زخمی پائیز واژه‌ها
و سایه‌ای سیاه
کز دور دست فاصله و مرگ
می‌رسد
☑️ @ShahrestanAdab
🔻بهاریه در شعر و حکمت فارسی
(یادداشتی از #علیرضا_سمیعی در پرونده #بهاریه)
▪️«با اینکه بهار هر سال رخ می‌دهد ما ایرانی‌ها را همواره و دوباره دستپاچه می‌کند. ما تا آخرین سال‌های عمرمان بهار، خاصه ماجرای عید را چون مسئله‌ای استثنایی می‌بینیم و گاهی در مواجه با آن کم تجربه به نظر می‌رسیم. خوشبختانه ما همیشه بهار را از نو می‌بینیم که می‌آید و زندگی‌مان را به نحوی غیرعادی فرا می‌گیرد. تمام مخمصه‌های اقتصادی در فروردین چونان هزینه‌ای که برای تازه شدن پرداخت می‌شود قابل اغماض است. همه این را می‌دانیم، حتی اگر زیر نجوای گلایه‌هایمان، بروز ندهیم. ما تمام سرمایه خود را در بهار می‌آزماییم و وقتی کل احوال خود را به قمار عید می‌بریم دیگر هزینه‌های مالی کمتر جای چون و چرا دارد. این هزینه‌ها چیزی‌ست که با آن آبروی خود را رقم می‌زنیم. بهار مهمترین حادثه ملی است که هر سال به هر قیمتی به همان شکل فراگیر زندگی ما را به آزمون می‌گذارد...»
🔗 ادامۀ این یادداشت را در سایت شهرستان ادب بخوانید:
shahrestanadab.com/Content/ID/11551
☑️ @ShahrestanAdab
🔻رنج‌های اصیل مردم
(یادداشت #امیرحامد_مجیدی_نیا بر رمان #پست_طهران در پرونده‌پرترۀ #هادی_حکیمیان)
▪️«"پست طهران" رمانی پرحادثه و جذاب است که نویسنده پس از چاپ چندین کتاب در بخش‌ها و موضوع‌های مختلف و دریافت جوایز ادبی بسیار، به جهت برداشتن گامی بلند نگاشته است. پست تهران داستان مردی مصیبت‌دیده است که از پس سال‌های به تاریخ‌پیوستۀ پهلوی دوم، حکایت دردها و رنج‌های بسیاری را روایت می‌کند. در این رمان، "حکیمیان" ما را به گوشه‌ای از تاریخ ایران می‌برد که به حق، گذرگاهی بزرگ برای تاریخ است. سال‌هایی که نهضت انقلاب اسلامی ایران در حال شکل‌گیری و تبلور است و عوامل بسیاری این نهضت را پیش می‌برد. باید اشاره کرد که یکی از مهمترین تلاش‌های گروه‌های خارج‌نشین در حال حاضر، تحریف تاریخ پهلوی دوم است که این کتاب، بار سنگین تقابل با این جریان را به دوش می‌کشد. شاید بتوان گفت که نوعی از سیاه‌نمایی در بخش‌هایی از آن موج می‌زند. این سیاه‌نمایی حاصل دردهایی تاریخی است و مشخصاً بخشی از زیبایی‌های ادبی و نوعی از تاریخ مردم‌شناسی را به تقابل می‌کشد...»
🔗 ادامه این یادداشت را در سایت شهرستان ادب بخوانید:
shahrestanadab.com/Content/ID/11467
☑️ @ShahrestanAdab