الحمد لله بعد از گذاشتن متنی که در مورد امتحان شفاهی حوزه گذاشتم بازخوردهایی داشتم. برخی از عزیزان پیام دادند و حضوری هم فرمودند انتشار عمومی این پیام درست نبوده و دلایلی ذکر کردند که قانع کننده بود و به همین علت پیام را حذف کردم. از دو کانال هم از طرف مسئولان حوزه قول صحبت و پیگیری داده شده است الحمد لله.

در مورد اینکه چرا آن متن را گذاشتی و چرا برداشتی پیام‌های مختلفی برای بنده آمد. مشکل امتحان شفاهی با نگفتن بنده حل نمی‌شود، آقایان از صدر تا ذیل هم نسبت به آن مطلع هستند. شاهدش هم اینکه عزیزان در برخی مؤسسات فقهی مجوز گرفته‌اند امتحان شفاهی را خارج از فیضیه برای طلاب خود می‌گیرند و شرایط بهتر و راحت‌گیری بیشتری نسبت به طلاب آنها رعایت می‌شود تا نمراتشان کم نشود. جالب هم این است اگر سختگیری باشد باید برای طلبه مؤسسه فقهی باشد نه طلبه درس آزاد. طلبه مؤسسه فقهی که عادتا به خاطر برنامه مؤسسه و شرکت در درس جنبی هم نمره درس حدیث خوانی را می‌گیرد هم درس تمهیدیه. عزیزان می‌دانند مشکل چیست و ظاهرا حل هم نمی‌شود پس آن را دور می‌زنند! مثلا درس حدیث خوانی را می‌گذارند با سه نمره تشویقی برای اضاف شدن به نمره امتحان شفاهی یا درس تمهیدیه و راهنما با ۲ نمره جایزه برای امتحان شفاهی. مشکل امتحان شفاهی همچین عام البلوی است که پاداش‌ها و دور زدن‌ها را برای آنجا گذاشته‌اند. کسی نیست بپرسد این نحو از امتحان ده دقیقه‌ای برای ارزش‌یابی یک درس که یک سال رفته‌اید آیا درست است؟ روش بهتر و جایگزین چه می‌تواند باشد؟! مشکلات طلاب در این ماجرا چیست؟ مثلا کثیری از طلاب خبر ندارند اگر امتحان شفاهی پایه ده را نداده باشند ده سال هم درس خارج بروند جزو سابقه تحصیلی آنها حساب نمی‌شود، هر روز هم چند مورد از این دست در واحد امتحان شفاهی دارید، خب یک تذکر زمان ثبت واحد برای آنها بگذارید که تذکر دهد طلبه عزیز درس را ما برایت ثبت می‌کنیم و شما می‌توانی به درس بروی ولی سابقه تحصیلی برای شما محسوب نمی‌شود به این علت! چند نفر در جامعه قوانین متعدد و مختلف و متغییر را می‌دانند؟! این پاسخ که شما باید خودتان بروید قوانین را گیر بیاورید و بخوانید قانع کننده است؟! و نکات متعدد دیگر که احتمالا در آینده در موردش بنویسم. اما چرا فعلا نمی‌نویسم و پیام قبل را پاک کردم، چون: ۱. از طرف مسئولان حوزه پیام‌هایی داده شد که مسئله را پیگیری می‌کنیم و صحبت می‌کنیم و خواستم ببینم حرفشان چیست. ۲. بحث شخصی مطرح شده بود و سود و ضرر شخص خودم میان بود و این دنبال حق خود رفتن است. ۳. متن پیام در این شرایطی که استقبال از حوزه کاهش یافته موجب القاء ناامیدی و نق زدن بود.

هنگام مطالعات و درس‌های طلبگی، آیات و روایات کاربردی زیادی را برمی‌خوردم که اشتراک گذاری آنها با دوستانم بسیار مفید بود هم از این جهت که دوستان از این آیات و روایات استفاده کنند هم اینکه به کمک دوستانم برداشتی که از آن مطلب وحیانی شده است را کامل کنم. کانال جدیدی زده‌ام که ان شاء الله از حالا این مطالب را در آنجا اشتراک می‌گذارم.👇 https://eitaa.com/joinchat/3499884818C4a82ae00a1

✍ امتحان شفاهی حوزه... 🔻 چهارشنبه گذشته بعد از اینکه از امتحان شفاهی درس خارج خود برگشتم متنی نوشتم که بازخوردهای متعددی داشت: 👈برخی گفتند چرا این متن را نوشته‌ای و حوزه را به صورت عمومی نقد کرده‌ای! 👈برخی که تعدادشان خیلی بیشتر بود پیام دادند و زنگ زدند که خدا خیرت دهد، داغ دل ما را تازه کردی، درد و دل کردند و از ظلمی که به آنها رفته بود گفتند. 👈 دو نفر هم از طرف مسئولان حوزه پیام دادند که تلفن دهید و پیگیری می‌کنیم و هیچ خبری هم از آنها نشد. 🔻آن متن را پاک کردم و حالا با ملاحظه همه نقدها و درد دل‌ها، دوباره با اعتراف به اینکه حوزه بهترین‌جا برای رسیدن به فقه و تربیت شدن است و با افتخار از طلبگی خود و اینکه اگر صدبار دیگر هم برگردم به اول باز حوزه را انتخاب می‌کنم، با اجازه سر این زخم کهنه را باز کنیم. 🔻در حوزه مثل مثلا رشته‌ پزشکی به امتحانات کتبی اکتفا نکرده‌اند و امتحان شفاهی را هم برای ارزیابی علمی طلبه گذاشته‌اند. ⁉️ در پزشکی امتحان شفاهی چطور است؟ بعد از طی دوره عمومی که امتحانات آن کتبی است در دوره عملی، هر چند ماه دانشجو یک بخش از علم طب را می‌گذراند و همان استادی که دانشجو با او کار عملی انجام می‌دهد در چند نوبت از او سوال می‌پرسد و دانشجو جواب می‌دهد و به او نمره می‌دهد و این نمره در کنار فعالیت‌های دیگر دانشجو بخشی از نمره او در آن درس را به خود اختصاص می‌دهد. مثلا یکی از فعالیت‌های دیگر دانشجو این است که کیس‌های خاص از مریض‌ها را به دانشجو می‌دهند و هر روز صبح قبل از اینکه اساتید بالای سر مریض‌ها بروند همه جمع می‌شوند و یک یا چند دانشجو به نوبت شرح حال آن مریض را می‌دهند و آنچه از تشخیص درمانی برای او به نظرشان می‌رسد را مطرح می‌کنند و اساتید همانجا از آنها سوالاتی می‌کنند و آنها را راهنمایی می‌کنند. نکته ویژه این است که اساتید تلاش دارند دانشجو رشد کند و نمره بیاورد و امیدوار شود چون به نوعی پیشرفت آنها اعتبار خود استاد هم است. ⁉️ اما در حوزه چطور است؟ چندنفر محدود را گذاشته‌اند برای ارزیابی که نه طلبه را می‌شناسند نه با او کار علمی کرده‌اند و نه بعد از آن با طلبه کاری دارند. ده دقیقه طلایی که معمولا بخش عمده آن هم آقایان ممتحن مشغول صحبت کردن و تعریف از خود هستند، ملاک ارزش‌یابی یک سال فعالیت علمی طلبه است و بس! این آقایان در ده دقیقه می‌خواهند علمیت طلبه‌ای که یک سال در موضوعی کار تخصصی کرده است را معلوم کنند و هیچ فاکتور دیگری برای ارزیابی علمی طلبه وجود ندارد. ممکن است طلبه‌ای یک سال را در درس شرکت کرده، مباحثه و مراجعه کرده، بارها اشکال‌های خوب به استاد کرده و فعال بوده اما در آن ده دقیقه نتواند پاسخی که آن ممتحن از یک جای خاص از آن بحث جزئي که ممتحن در ذهن دارد را بگوید. این ممتحنین معمولا یک نکات خاص چالشی از هر موضوعی را در ذهن دارند و طلبه به احتمال قوی نتواند در لحظه و بدون تأمل همان نکته را دقیق بگوید و نگفتن همان و شروع شدن تحقیر و نصیحت‌ها همان. اگر هم همه سوالات علمی را پاسخ دهد اکثرا به علت بعید الذهن شدن از ادبیات بالاخره در ادبیات گیر می‌کنند. در این ده دقیقه دو یا سه سوال از طلبه می‌شود که معمولا حداقل یک یا حتی دوتای آن از ادبیات است، چون بنده خدای ممتحن که عالم دهر نیست که از هر علمی سوال تخصصی کند بلکه در یک علم ادبیات عالم دهر است! و از همان سوال می‌کند و کافی است طلبه نتواند یک سوال را جواب دهد و ۷ یا ۸ نمره را از دست دهد. ⁉️ خب آقایان عزیز مسئول حوزه، چرا ممتحنین امتحان شفاهی را زیاد نمی‌کنید؟ چرا طلبه نتواند نزد استاد خود امتحان شفاهی دهد و آن هم نه فقط یکبار بلکه در طول سال حداقل دو یا سه بار امکان امتحان شفاهی دادن داشته باشد. یا حداقل وقتی یکبار امتحان شفاهی نزد این اساتید محدود و مورد تایید شما داد و به هر علتی ناموفق بود بتواند مجددا با استفاده از تجربه قبلی، خود را محک بزند‌. ⁉️ لابد می‌گویید خود اساتید طلاب فرصت نمی‌کنند امتحان شفاهی بگیرند؟ خب حداقل این است که برخی اساتید می‌توانند و شما این امکان را باز کنید که هر طلبه بتواند نزد استاد خود امتحان شفاهی دهد و در عرض این سیستم آن امکان هم فراهم باشد. ⁉️ می‌ترسید اساتید نمره بی‌خود بدهند؟ به آن استاد اعتماد ندارید؟ مگر به اساتید فعلی اعتماد دارید و نمره دادن آنها را تأیید می‌کنید؟ اگر چنین است پس چرا به برخی مدارس مجوز داده‌اید که خارج از سیستم فعلی امتحان شفاهی برگزار کنند؟ چرا این اجازه را عمومی نمی‌کنید؟ توجه دارید که وقتی امتیاز اختصاصی شد می‌شود: رانت! همان رانتی که برای تشویق طلاب برای شرکت در دروس فقه معاصر هم قائل شده‌اید که نمره کتبی آن عوض نمره شفاهی ثبت شود! همان رانتی که برای تشویق طلاب برای شرکت در درس حدیث خوانی و اضافه شدن نمره امتحان شفاهی قائل شده‌اید. ادامه👇 https://eitaa.com/sharhe_hal/4514

ادامه از (امتحان شفاهی حوزه...)👇 🔻 عزیزان ظاهرا می‌دانند امتحان شفاهی مشکل دارد راه‌های دور زدنش را اضافه می‌کنند! ⁉️ چرا مدل‌های ارزیابی طلبه را متنوع‌تر نمی‌کنید؟ 👈 مثلا بخشی از نمره را به خود اساتید هر درس بسپارید و اساتید بر اساس یک مجموعه از فاکتورها بتوانند از طلبه کار بخواهند. با این کار مطمئنا استادیارهایی که واسطه استاد و طلبه باشند و در ارزیابی علمی طلاب و مدیریت کار علمی طلبه به استاد کمک کنند نقششان پر رنگ می‌شود و فضایی برای تربیت اساتید قوی نیز شکل می‌گیرد. برای استادیاری اعتبار علمی و امتیاز و حق‌الزحمه و امکان دادن نمره امتحان شفاهی قرار دهید آنگاه ببینید چقدر افراد فاضل هستند که بازوی استاد شوند. 👈 و یا مثلا بخشی از نمره هر درس را به نوشتن مقاله‌ای که به تایید استاد آن درس برسد اختصاص دهید که طلبه بتواند اگر خواست از این طریق نمره امتحان شفاهی خود را افزایش دهد. نه مثل درس حدیث خوانی که ربطی به درس دیگر طلبه ندارد ولی تشویقی آن را در امتحان شفاهی گذاشته‌اید. اگر آن را گذاشته‌اید به طریق اولی این روش‌ها جا دارد وجود داشته باشد. 👈 و یا طلبه بتواند بخشی از نمره امتحان شفاهی هر درس را با نوشتن تقریر قوی از درس استاد که به تایید استاد نیز برسد جبران کند. 🔻نکته بعد اینکه چه ارتباطی بین این امتحان شفاهی و شرکت طلبه در درس خارج وجود دارد که اگر طلبه در امتحان شفاهی پایه دهم شرکت نکره باشد ولو ده سال هم در درس خارج شرکت کرده باشد، هیچ کدام را جزو سابقه تحصیلی او حساب نمی‌کنید؟ اگر طلبه در امتحان شفاهی پایه ده بعد از چند سال شرکت در خارج رد شد، باشد قبول نکنید ولی اگر قبول می‌شود و شما هم برای درس خارج او می‌توانید مستقلا از او امتحان شفاهی بگیرید، دیگر چرا سابقه تحصیلی این سال‌ها را نمی‌پذیرید؟ باشد نمی‌پذیرید، چرا هنگام ثبت درس تذکر به این مهمی را به شکل سیستماتیک به طلبه نمی‌دهید که این درس صرفا برای وصل بودن شهریه است و جزو سوابق تحصیلی شما حساب نمی‌شود؟ چرا راهکاری برای اینکه طلبه ثابت کند ولو امتحان شفاهی پایه دهمم را نداده‌ام ولی من شایستگی علمی شرکت در درس خارج را داشته‌ام، فراهم نمی‌کنید؟ https://eitaa.com/sharhe_hal/4513

حاج‌آقا ملکی که در زمان مدیریتشان در مدرسه معصومیه برای ما طلبه‌های معصومیه مثل پدر بودند. امشب هم پدری کردند و در مورد متن حقیر پیام دادند که هفته آینده با مسئول امتحانات شفاهی جلسه‌ای برقرار کنم و طرح خود را ارائه کنم. به همین خاطر از عزیزان اگر کسی پیشنهاد تکمیلی دارد و علاقه‌مند است در این ماجرا همکاری کند ممنون می‌شوم به بنده در شخصی پیام دهد.👇 @hamidreza_baghery

🎥 روح الله ایزدخواه ، عضو کمیسیون صنایع: 🔹دست فرمان شما در نرخ ارز همان دست فرمان دولت قبلی است. #مجلس_شورای_اسلامی یکشنبه ۴ دی ١۴٠١ ...... آقایان با این نقدها رای می‌آورند و امیدها زنده می‌شود ولی در عمل گلگوگاه‌ها و نقاط اصلی که مربوط به بانک و پول و برنامه‌ریزی کلان است همانطور که بود باقی می‌ماند! @sharhe_hal

از عبد صالح خدا، سالک وارسته مرحوم شیخ جعفر توسلی(ره) نقل شده است که می فرمود: لعن کردن دشمنان حضرت فاطمه الزهرا علیها السلام به این عبارت: «لَعنَ اللهُ قَاتلِیکِ وَ ضَارِبیِکِ و ظَالِمِیکِ وَ غَاصِبی حقِّکِ یا مُولاتِی یا فاطمَة الزهراء»، کنز است، از گنج هم بالاتر است، خیلی راهگشا و پر برکت است. این از الطاف الهی به من است و این لعن را از کتابی نیاموختم. این لعن را زیاد بگویید و حضرت زهرا سلام الله علیها را خطاب قرار دهید. مشکلات به صورت اعجاز آمیزی حل می شود. از این لعن برکاتی دیدم. 🔻 این لعن، را امام زمان عج در شهر مدینه النبی در باب جبرئیل به بنده آموختند... 🔸مرحوم آقای توسلی در دنیا غیر از عشق به حضرت زهرا سلام الله علیها عُلقه ای (وابستگی) نداشت، یک روز فرمودند: «من فقط و فقط، فقط و فقط دوست دارم در این دنیا بمانم که یک مقدار بیشتر لعن بر قاتلین حضرت زهرا سلام الله علیها بگویم.» 🌀 @HamidVahidi_ir 🌐 http://hamidvahidi.ir

دیوار دم می‌داد در بر سینه می‌زد. @sharhe_hal

👈این عکس رو قاب کنید و در اتاق همه مسئولان بگذارید تا هرروز به آن نگاه کنند تا انرژی و غیرت پیدا کنند برای خدمت به‌این مردم غیور.... چه جمعیتی، چه صفی، چه قطاری از جمعیت آمده اند تا تابوت یک شهید گمنام را بدرقه کنند این عکس یعنی "ما ملت شهادتیم" قدر «ملت شهادت» را بدانید.... روستای پردنجان، از توابع فارسان چهارمحال و بختیاری #تشییع_شهدای_گمنام @sharhe_hal

🎞ببینید| مشارکت مردم در اداره شهر با سامانه «من شهردارم» 🔹شهرابی، مدیرکل برنامه و بودجه شهرداری تهران: برای اینکه بودجه‌ریزی مشارکتی را به انجام برسانیم، پروژه‌های شهری را دسته‌بندی کردیم. مردم با مراجعه به سامانه «من شهردارم» می‌توانند به پروژه‌های اولویت‌دار رای بدهند. 🔹جمع‌بندی این نظرات زمینه‌ساز پیشنهادات جدید پروژه‌های شهری برای سال ۱۴۰۲ خواهد بود. https://eitaa.com/joinchat/2649292800C180b1e3e87

یکی از مشکلات بسیاری از سازمان‌های ما و از جمله حوزه این است که اصلا به اینکه مخاطبشان چه می‌خواهد، چه فکر می‌کند، اصلا مشکلش چیست؟ فکر نمی‌کنند و نظر او را نمی‌خواهند. مثل یک شئ یا گیاه که به صورت یک طرفه برایش می‌اندیشند و تصمیم می‌گیرند. امروزه که دسترسی‌ها به واسطه اینترنت راحت شده است خوب است مسئولین محترم حوزه ابزارهای نظرسنجی از طلاب را افزایش دهند و مثلا وقتی ببیند اکثریت غالب طلاب دل خونی از امتحان شفاهی دارند شاید به این گزینه فکر کردند که شاید مشکل از ساختار آنها هم باشد و تجدید نظری در این مساله کنند. مدیر جدید حوزه‌ یکی از استان‌ها در اولین اقدام خود سامانه ارتباط مستقیم با مدیر را راه‌اندازی کردند اما به نظر می‌رسد در کار کلان این مدل‌ها جوابگو نباشد و انعکاس نظرات فرد یا افراد خاص شود بلکه سامانه نظر سنجی و ارزیابی باید به گونه‌ای باشد که از مجموع نظرات مختلف جمع بندی و آمار دقیق تحویل دهد تا برآورد کلی بدست آید و بعضا حتی اگر اجباری هم باشد اشکالی ندارد. مثلا هرکس در امتحان شفاهی و فلان بخش شرکت کرد ابتدا این فرم مجازی با چند پرسش محدود طراحی شده را پر کند بعد به نمرات خود دسترسی پیدا کند. https://eitaa.com/joinchat/2649292800C180b1e3e87

🔰 این سه نمودار مربوط به جمعیت است: ✅ اولی جمعیت زاد و ولد از ۱۳۶۲ تا ۱۳۸۲ است که روبه کاهش است و نتیجه آن کاهش تدریجی جمعیت جوان در بازه کنونی است. در نتیجه هر سال جمعیت ورودی مثلا به دانشگاه، به سربازی، به حوزه، ازدواج و... کاهش پیدا می‌کند و به این نکته در تحلیل‌ها باید دقت کرد. ✅ دومین نمودار مربوط به تغیرات جمعیتی ورودی‌های دانشگاه در سنوات مختلف است. ✅ سومین نمودار جمعیت ورودی‌های طلاب در طیف‌های مختلف برادران، خواهران، خارجی، شیعه و اهل سنت است. نمودار سوم از ۱۳۹۰ الی ۱۳۹۵ است و اگر مقایسه کنید تغییرات آن عینا مطابق تغییرات نمودار ورودی‌های دانشگاه در این بازه است، حتی در برخی موارد مانند طلاب شیعه در حوزه‌های برادران تاثیرات کاهش جمعیت در ورودی‌ها کمتر از دانشگاه است. 📌 نتیجه اینکه: اینطور نیست که استقبال از حوزه کم شده است و تحلیل‌های منفی بافانه نسبت به گرایش مردم به روحانیت بر اساس آماری مثل کاهش ورودی‌های حوزه پایه‌اش اشتباه است، چون ورودی حوزه اگر کاهش یافته به دلیل کاهش جمعیت جوان بوده است و به همین نسبت آمار ورودی دانشگاه هم کاهش یافته. ..... البته آمار سال‌های بعد را بنده نیافته‌ام تا دقیق‌تر بتوانم مقایسه کنم. https://eitaa.com/joinchat/2649292800C180b1e3e87

در نمودار ورودی‌های دانشگاه، از سال ۹۵ به یکباره داوطلبان ورود به دانشگاه افزایش یافته است. عمده این داوطلب‌ها در سن تقریبی ۱۹ سالگی هستند و نمودار زاد و ولد را هم اگر دقت بفرمایید از تقریبا از سال ۸۶ روند ثابتی داشته است. یعنی از سال ۹۵ تعداد جمعیت جوانی که در سال ۸۶ متولد شده‌اند دیگر روند کاهشی ندارد. تا اینجا روند داوطلبان دانشگاه هم باید با همین نسبت ثابت می‌ماند اما جمعیت متقاضی ورود به دانشگاه ثابت نمانده است و برعکس افزایش داشته است که حتما یک پارامتر خاص و مربوط به فضای دانشگاه در این مطلب دخیل است که برای بنده روشن نیست اما هرچه هست به آمار ورودی حوزه مربوط نیست و اینطور نیست که حالا که آمار دانشگاه بالا رفته آمار حوزه هم باید به همان نسبت از سال ۹۵ بالا می‌رفته است بلکه آمار ورودی حوزه را باید بر اساس میزان جمعیت زاد و ولد شده در چند سال قبل از آن دید به ویژه که ورودی حوزه با سنین مختلف هستند. خلاصه اینکه به واسطه جامع ندیدن و مقایسه نکردن آمارها به صرف یک تک آمار مثلا کاهش ورودی حوزه نباید فریب تحلیل‌های برخی ساده اندیشان را خورد. https://eitaa.com/joinchat/2649292800C180b1e3e87

لینک خرید کتاب «حاج آقا روح‌الله» که به تازگی چاپ شده است.👇 https://nashrebeynolmelal.ir/product/%d8%ad%d8%a7%d8%ac-%d8%a2%d9%82%d8%a7-%d8%b1%d9%88%d8%ad%d8%a7%d9%84%d9%84%d9%87-%d8%ac%d9%84%d8%af-%d8%af%d9%88%d9%85/

فرقان و معرفت یعنی این.

تا پیش از این ایران خودرو مدعی بود من هر خودرویی که در قرعه‌کشی می‌فروشم چند ده میلیون ضرر می‌کنم. راست هم می‌گوید با بهره‌وری پایین و استخدام‌خانه بودن ایران‌خودرو برای آدم‌های نماینده‌های مجلس و نهادهای دولتی، همین هم می‌شود. حالا ماشین را قرار است در بورس ارائه کنند تا دست دلال‌ها قطع شود و خود ایران‌خودرو می‌شود دلال استفاده کننده از فرصت کمبود خودرو تا عوض اصلاح خود همان مدل ناکارآمد خود را با این رانت بزرگ ادامه دهد. خودرو که وارد می‌شود قیمت بین‌المللی مشخص دارد دولت می‌تواند تعرفه واردات را پایین بیاورد خود مردم آنقدر خودرو وارد کنند که به سرعت قیمت‌ها شکسته شود. مجوز تاسیس شرکت‌های پشتیبانی قطعات برای شرکت‌های مادر بین‌المللی و مشخص کردن نوع خودروهای مجاز برای واردات را نیاز دارد. اما با وضعیت فعلی به مرور و کنترل شده خودرو وارد می‌شود در بورس عرضه می‌شود و خون مردم مکیده شده به جان ایرانخودرو که فروشنده است تزریق می‌شود، نه به قیمت بین‌المللی بلکه به قیمت چندبرابری حاصل از کمبود خودرو! مردم باید صبر کنند تا وقتی ایرانخودرو اشباع شد بالاخره قیمت‌ها هم شکسته شود! https://eitaa.com/joinchat/2649292800C180b1e3e87

داستان امتحان شفاهی حوزه...! (قسمت اول: ثبت سابقه تحصیلی) در حوزه طلبه بعد از پایه سوم باید امتحان شفاهی پایه سوم را بدهد اما اگر نداد هیچ اتفاقی نمی‌افتد درس خود را ادامه می‌دهد و در سال‌های بعد مثلا پنجم و ششم امتحان می‌دهد. در پایه ششم هم باید امتحان شفاهی پایه ششم را بدهد اما اگر نداد باز هیچ اتفاقی نمی‌افتد و درس خود را ادامه می‌دهد و در سال‌های بعد مثلا هفتم و هشتم امتحان خود را می‌دهد. فقط تا امتحان شفاهی را ندهید مدرک سطح ۱ (معادل فوق دیپلم) را نمی‌گیرید طلبه هم می‌گوید فعلا که نیازی به آن ندارم و خیلی‌ها آن را عقب می‌اندازند. مشکلی هم در ثبت سابقه تحصیلی برایش پیش نمی‌آید. در پایه هشتم هم باید امتحان شفاهی بدهد تا مدرک سطح دو (معادل لیسانس) را بگیرید و باز القصه همان. در پایه دهم باید امتحان شفاهی به علاوه پایان نامه را بدهید تا مدرک سطح سه (معادل فوق لیسانس) را به شما بدهند. اما اگر مدرک را فعلا نمی‌خواهید مشکلی نیست و درس خارج را ادامه می‌دهید. تا اینجای قصه ظاهرا یک روال مشخص و ثابت مثل گذشته داشت. اما بعد از ورود به خارج یکباره قصه عوض می‌شود و شما بی‌خبر از همه‌جا! اگر فکر کرده‌اید مثل گذشته سنوات تحصیلی را ادامه می‌دهید و سر وقت می‌توانید بالاخره از سایت امتحان شفاهی به سختی نوبتی بگیرید و امتحانی دهید، اشتباه کرده‌اید! کی خبر می‌شوید روال عوض شده است؟ وقتی برای امتحان شفاهی سال اول خارج اقدام می‌کنید تازه می‌فهمید ممکن است سال‌ها درس خارج شما فقط شهریه حلال کن بوده است نه اعتبار علمی و سابقه ثبت شده برای اخذ مدرک! اگر ده سال هم درس خارج رفتید برخلاف گذشته دیگر از سوابق تحصیلی شما حساب نمی‌شود. در سایت حوزه وقتی می‌خواهید برای امتحان شفاهی اقدام کنید تنها قیدی که آورده است این است که امتحان شفاهی خارج، بعد از گذشت یک سال از اتمام پایه دهم صورت می‌گیرد. (تذکری هم داده نشده است که منظور از اتمام پایه دهم اتمام کتبی و شفاهی باهم است نه مثل گذشته اتمام امتحانات کتبی کافی باشد.) طلبه بی‌نوا هم بی‌خبر! تصور می‌کند مثل گذشته روال چنین است که اشکال ندارد امتحان شفاهی پایه ده را مثلا سال دوم خارج دهد و فکر می‌کند سوابق تحصیلی او مورد خدشه قرار نمی‌گیرد اما بعدا که اقدام می‌کند معلوم می‌شود روال عوض شده و تذکری هم داده نشده! می‌گویند ما نوشته‌ایم بعد از اتمام پایه ده امتحان را می‌گیریم! خب باشد نتیجه این حرف این است که من مثلا امتحان خارج سال اولم را یک سال با تاخیر بدهم و مدرکم را یک سال با تاخیر بگیرم نه اینکه یک سال سابقه تحصیلم کلا حساب نشود! و نتوانم از آن سال امتحان خارج دهم. اصلا حکمت این تغییر قانون در مقطع خارج چیست؟ چرا قبلا چنین نبود؟ چرا به طلبه این را نمی‌گویید که از اینجا به بعد قصه عوض شده است و استصحاب قوانین سابق را نکن؟! بعد می‌خواهند طلبه زود سوابقش را کامل کند و مدرکش را بگیرد و جایی مشغول شود! یک یا چند سال با اینکه طلبه تحصیل کرده است او را از ثبت سوابق تحصیلی محروم می‌کنید؟! طلبه این قوانین آموزشی نانوشته را از کجا باید مطلع شود؟ چرا موقع ثبت درس این تغییر روال را به او متذکر نمی‌شوید؟ https://eitaa.com/joinchat/2649292800C180b1e3e87

داستان امتحان شفاهی حوزه...! (قسمت دوم: نابرابری در ممتحنین) یک پیشنهاد ساده برای امتحانات شفاهی حوزه این است که هرکس نزد استاد خود امتحان شفاهی را بدهد یا اگر استاد فرصت گرفتن امتحان شفاهی را ندارد افراد با سابقه‌ای از درسش را معرفی کند تا طلبه نزد آن افراد که بر مباحث درسی مسلط هستند امتحان شفاهی خود را بدهد. این کار فرصتی فراهم می‌آورد که افراد حاضر در دروس خارج سطح بندی شوند و عملا به تشکیل دروس تمهیدیه خارج و معرفی و تکریم فضلای درس کمک شود. همچنین وقتی طلبه نزد فلان استاد فاضل حاضر در درس می‌رود و با او پیوند برقرار می‌کند می‌تواند در مباحث دیگر هم از او استفاده کند و مثلا وقتی آن فرد فاضل می‌بیند طلبه در برخی بخش‌ها ضعیف است به بهانه امتحان شفاهی از او می‌خواهد بیشتر کار کند و او را راهنمایی می‌کند تا در مراجعه بعدی از او امتحان مجدد بگیرد و جالب اینجاست که روال دروس سنتی حوزه هم چنین بوده است. اما در حال حاضر با مدل کنونی که طلبه نزد عزیزانی امتحان می‌دهد که نه او را دیده‌اند نه جز کلیاتی از موضوع درس او چیزی می‌دانند و ممکن است مثلا استاد طلبه رویکرد کلامی قویی در درس داشته و ممتحن عزیز رویکرد رجالی قوی! یا استاد طلبه موضوعات جدیدی را بحث کرده باشد که ممتحن عزیز اصلا جزو رسالت فقه نمی‌داند! تا جایی که حتی اگر خود استاد خارج هم بخواهد نزد این ممتحنین عزیز امتحان دهد او را رد کند! طلبه وقتی درس را نزد کسی می‌خواند و امتحان را نزد کس دیگری می‌دهد نیازی به ارتباط مستمر و محکم با استاد خود ندارد و همه طلاب درس هم در یک سطح دیده می‌شوند. حساب و کتاب طلبه جای دیگری است و معلوم نیست اساسا چیزهایی از او بخواهند که او خوانده است! حال فکر می‌کنید این پیشنهادها و فواید گفته شده به ذهن عزیزان نرسیده است؟ خوب است بدانید که در حال حاضر چند درس خارج مطرح حوزه و در چند مؤسسه فقهی روال مذکور برقرار است و طلبه نزد استاد خود یا افرادی که استاد معرفی می‌کند امتحان می‌دهد. مشکل اینجاست که این روال و فرصت نابرابر فقط برای افراد خاص حاضر در این دروس است و بقیه باید به مذبح بروند تا جماعتی بی‌کار نمانند! https://eitaa.com/joinchat/2649292800C180b1e3e87

داستان امتحان شفاهی حوزه...! (قسمت سوم: مدیریت با احساس مسئولیت بالا) این مورد فقط مربوط به حوزه نیست مربوط به دولت و بسیاری از نهادهای دیگر ما هم است که اجازه ظهور و بروز خلاقیت‌ها را نمی‌دهد. یک مدل مدیریت این است که شما می‌خواهی برای همه چیز از صفر تا صد الگوی واحدی ارائه کنی و همه را در آن الگو بچپانی و بعد آن‌ها را هم با یک شکل واحد ارزیابی کنی. وقتی چنین شدی مجبوری عوض همه کار کنی و بار همه روی دوش شماست و عملا کارها قفل می‌شود و کمر شما زیر فشار می‌شکند. مثلا دولت می‌خواهد برای همه مردم خانه بسازد! رقم یک میلیون دو میلیون؟ چهار میلیون! خودش چند دولت مستقل می‌خواهد برای این ‌کار! مردم باید بنشینند نگاه کنند تا دولت چهار میلیون خانه بسازد! کمرش می‌شکند و آخر هم ساخته نمی‌شود. اما می‌تواند مثلا مجوز تغییر کاربری را راحت دهد و آب و برق برساند و فرصت دهد تا مردم خودشان بسازند. حداقل‌هایی را مشخص کند، تسهیل کند، موانع را بردارد و نظارت کند. همین. در این روش شما فرصت می‌دهی بقیه به میدان بیایند و هر کس خلاقیت‌هایش را بکار گیرد و خودش کار کند. حکایت مدیریت در حوزه هم با همین مشکل مواجه است، عمدتا جز در چند مورد محدود همه باید یک کتاب مشخص را بخوانند و لااقل انعطاف ندارد که بشود دو یا چند کتاب محدود برای یک سرفصل و علم! همه هم باید در یک جای مشخص و توسط افراد ثابت امتحان خود را بدهند. در حالی که ذوق‌ها و سلیقه‌ها متفاوت است ممکن است برخی رویکرد عقلی زیادی دارند و برخی رویکرد کلامی و روایی و یا برخی مسلک‌های مختلفی در فقه و اصول داشته باشند. مدیریت حوزه می‌تواند به آن مسلک‌هایی که معتبر می‌داند فرصت دهد خودشان برای خودشان خلاقیت نشان داده و قسمت‌هایی از مسیر را طراحی کنند و خودشان علم‌آموز خود را ارزیابی کنند. اما در وضع موجود همه باید از یک فیلتر واحد که ممکن است هیچ تناسبی با مسلک علم آموز نداشته باشد عبور کنند و ارزیابی شوند. چرا؟ چون سبک مدیریت حوزه طوری نیست که اجازه دهد خلاقیت‌ها ظهور و بروز پیدا کند و انعطاف بخرج دهد، می‌خواهد عوض همه کار کند. https://eitaa.com/joinchat/2649292800C180b1e3e87

داستان امتحان شفاهی حوزه...! (قسمت چهارم: شانس طلایی) در ارزیابی همیشه باید سرجمع و میانگین‌گیری کرد و هرچقدر بازخورد بیشتری گرفته شود نتیجه‌ای که از میانگین گرفته می‌‌شود دقیق‌تر است. در وضعیت فعلی نظام ارزیابی طلبه، پس از اینکه طلبه یک سال در دو درس خارج شرکت می‌‌کند در دو زمان پنج دقیقه‌ای طلایی او را ارزیابی می‌کنیم. در این زمان طلایی ممکن است ممتحن از مباحثی سوال کند که اصلا شما روی آنها کار نکرده‌ی و اگرچه روی مباحث دیگری زیاد کار کرده‌اید ولی به هر حال شما بی‌سواد و ضعیف تلقی می‌شوید. فرض کنید دو طلبه یکی ۱۹ مساله را بلد است و دیگری فقط یک مساله غیر از از آن ۱۹ مساله. اگر از این دو طلبه ۲۰ سوال شود که شامل آن ۱۹ مساله و یک مساله است اولی ۱۹ می‌گیرد و دومی ۱ اما اگر فقط یک یا دو سوال شود و یکی از این دو سوال از غیر از ۱۹ مساله باشد اولی صفر و دومی ۲۰ یا اولی ۱۰ و دومی هم ۱۰ می‌شود. جادوی امتحان شفاهی فعلی حوزه که بسیاری از طلاب از آن گله‌مند هستند و برخی بدون استحقاق ۲۰ می‌آورند و برخی علی‌رغم کار و تلاش نمره پایین، از این الگو پیروی می‌کند. ۵ دقیقه طلایی و دو سوال طلایی که معمولا هم در تمام امتحانات شفاهی چه فقه و چه اصول یکی از ادبیات است و ادبیات دان‌ها همیشه حداقل ۱۰ را می‌آورند. پس یا تعداد ارزیابی را باید افزایش داد و یا تعداد سوالات ارزیابی. نکته بعد اینکه اساسا ممکن است کسی نتواند خوب مطلبی را بیان کند اما آن را فهمیده باشد و بتواند مثلا تحقیق خوب و درستی در آن زمینه انجام دهد و یا کسی نتواند بداهه گوی خوبی باشد اما بعد از دقت و تمرکز بتواند خوب جواب دهد. در امتحان شفاهی حوزه فقط افرادی که بیان قوی دارند و بداهه گوی خوبی هستند نمره خوبی خواهند داشت و بقیه خیر. پس بایست ملاک‌های ارزیابی را متنوع‌تر کنیم مثلا به مقاله نویسی در موضوع درس، تقریر نویسی با ملاک‌هایی که مشخص باشد نیز به عنوان ملاکی برای ارزیابی علمی طلبه توجه کنیم. https://eitaa.com/joinchat/2649292800C180b1e3e87

تذکر مهم خود بنده که این نقدها را به امتحان شفاهی در حوزه نوشه‌ام اصل وجود امتحان شفاهی را بسیار خوب و لازم می‌دانم و نقد بنده به مدل اجرای آن است. همچنین بنده سیستم دانشگاه را هم قبل از حوزه تجربه کرده‌ام، اشکالات در آنجا هم زیاد است و از هر جهت چه نظام اداری، چه مسئولین و مدل تحصیل حوزه را از نظر کلی مترقی‌تر از دانشگاه می‌دانم اگرچه در موارد جزئی ممکن است قضاوت فرق کند.

حوزه مطلوب با مبارزه بدست می‌آید.

الحمد لله امروز با همکاری بسیار خوب و پدرانه حاج آقا ملکی (قائم مقام آیت‌الله اعرافی) و همکاری حاج آقا همتیان (معاونت آموزش حوزه) جلسه‌ای در مورد پیشنهادات برای اصلاح روند امتحانات شفاهی برگزار شد. چند نفر از دوستان دغدغه‌مند و صاحب طرح و ایده هم حضور داشتند. حاج‌آقا همتیان با روی باز نقدها را پذیرفتند و حاج آقا ملکی هم فرمودند نه تنها در این مساله بلکه در مسائل دیگر حوزه هم که طلاب مشکلاتی دارند، مسایل را با طرح چکش‌کاری شده خدمتشان ارائه کنیم تا پیگیری کنند. ان شاء الله قرار شد با همکاری اندیشکده حوزه و روحانیت مرکز مدیریت طرح‌نامه‌ای مکتوب برای توصیف وضعیت موجود آسیب‌ها و راهکارها تدوین شود و ان شاء الله هرچقدر که ممکن است طرح‌ها را مصوب و عملی شود. دوستان اگر پیشنهادات تکمیلی دارند در صورتی که به بنده منتقل کنند سعی می‌کنم، آنها را تجمیع و منتقل کنم.👇 @hamidreza_baghery ..... پی‌نوشت: چندسال قبل هم در زمینه قوانین شهریه ایراداتی وجود داشت که حقیر یاداشتی نوشتم و همان موقع هم از دفتر آیت‌الله اعرافی به بنده تماس گرفتند و پیگیری شد و قوانین اصلاح شد. پیگیری جواب می‌دهد ان شاء الله. الحمد لله @sharhe_hal