در میزگرد «آزادی در اندیشه بهشتی و صدر» مطرح شد: ▪شهید بهشتی و نقد لیبرالیسم دکتر شریف لک زایی، عضو هیئت علمی پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی: پرسش دیگر این است که آیا با ایجاد انقلاب اسلامی و دگرگونی سیاسی که اتفاق افتاده به آزادی دست پیدا کردیم یعنی انقلاب اسلامی یا تغییر بنیادینی مثل انقلاب می‌تواند به تحقق آزادی منجر شود یا لوازم دیگری دارد. باید توجه داشته باشیم که شهید بهشتی در مناسبات و مقایسه با لیبرالیسم از آزادی حرف می‌زند. ایشان با تجربه‌ای که در غرب داشت این آموزه‌ها را از نزدیک لمس کرده است. البته امثال این بزرگواران کمتر به سیر تاریخی این مفاهیم پرداختند ولی بسته به اقتضائات اجتماعی خودمان و تحولات جامعه ایرانی، مفاهیم اسلامی و قرآنی را با نگاه روز و نیازهای جامعه بازخوانی کردند. در این بازخوانی ممکن است این مفاهیم تناسبی با آنچه در فهم فلسفی غرب معاصر می‌گذرد داشته باشد ولی نقاط تمایز مشخص است. مثلا وقتی ایشان راجع به لیبرالیسم صحبت می‌کند تصریح می‌کند که ما در نفی استبداد با هم اشتراک داریم و لیبرالیسم در اینجا مثبت است ولی مباحث دیگر آن را نمی‌پذیرد و می‌گوید خط قرمز ما تلقی می‌شود. پس ایشان تفاوت‌های نظری را به خوبی طرح می‌کنند. اجمالا ما نمی‌توانیم مفاهیمی از جمله مفهوم آزادی را در خلا مورد بحث قرار دهیم و باید فضای غرب را مورد تامل قرار دهیم. در غرب دو نحله فضیلت‌گرایی و آزادی‌گرایی وجود دارد. تا زمان ماکیاولی بحث در حوزه فضیلت‌ها است ولی از ماکیاولی به بعد آزادی در صدر قرار می‌گیرد. امروز جامعه‌گرایان به این سمت رفتند که بحث را دوباره سمت فضیلت‌مندی ببرند. دیدگاه شهید بهشتی هم می‌تواند نزدیک جامعه‌گرایان باشد یعنی اگر بپرسیم اندیشه ایشان نزدیک به کدام مکتب فلسفی سیاسی است شاید به جامعه‌گرایان نزدیک‌تر باشد. ایشان در جلد سوم تفسیر خود در بخشی از آیات سوره بقره، سه لایه لیبرالیسم را مورد نقد قرار داده است. یکی آزادی‌های فردی است که آن را به خوبی تبیین می‌کند، بعد نقد ما به آزادی‌های فردی را بیان می‌کند. در بخش دوم آزادی اقتصادی را مطرح می‌کند و از آنچه ذیل این مفهوم وجود دارد و دیدگاه‌های معاصر غرب در این رابطه صحبت می‌کند و سپس نقدهایی که ما داریم را بیان می‌کند. در بخش سوم نیز آزادی سیاسی را مطرح می‌کند و باز نقدهای ما را بیان می‌کند. پس ایشان کاملا در ارتباط با مفاهیم موجود گفت‌وگو می‌کند. میزگرد «آزادی در اندیشه بهشتی و صدر» از سلسله جلسات بررسی آراء و اندیشه‌های متفکر بزرگ انقلاب اسلامی شهید آیت الله دکتر بهشتی به همت مجموعه فرهنگی سرچشمه (یادمان شهدای هفتم تیر) برگزار گردید. #آزادی #لیبرالیسم #شهید_بهشتی #شریف_لک_زایی پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی @cpt_isca 🌍🇮🇷