#آرایه‌های_ادبی 🗯آرایه‌های لفظی آرایه های لفظی رو میشه در سه گروه دسته‌بندی کرد: 🖋یا دو واژه، اشتراکات حداقلی دارند در وزن یا در آخر واژه‌ها، که خانواده‌ی سجع‌ها رو تشکیل می‌دهند(تسجیع) 🖊یا این اشتراک به حداکثر میرسد که خانواده‌ی جناس‌ها به وجود می‌آید. (تجنیس) 🖊یا تکرار می‌بینیم مثلا تکرار حروف- تکرار هجا- تکرار واژه (تکریر یا تکرار) آرایه سجع‌ خودش سه گروه می‌شود: یا فقط آخر کلمات شبیه به هم هست مثل خانه-کاشانه-سمانه فقط هجای آخرشان شبیه به هم است. (سجع متوازن) این کلمات برخی‌شون قابلیت قافیه شدن دارند یا هم وزن هستند (در تعداد و ترتیب صامت و مصوت) مثل کار - بید- توپ دیدار- مارال (سجع مطرف) یا هم هجای آخرشان یکی است هم، هم‌وزن هستند مثل: رسوا ،سُرنا، سودا، دنیا (سجع متوازی) این‌ها کلماتی هستند که قریب به اتفاق قابلیت هم‌قافیه شدن دارند ادامه دارد... #اطلاعات_ادبی 🖊📚"آن" (فرهنگ، هنر، ادبیات) @shekardast

📚نکته: به این نوع نثر، #نثر_موزون می‌گویند. شعر نیست ولی اغلب جملات وزن دارد و انتهای آنها کلمات مسجع است. در واقع نثری است در مرز شعر. گلستان #سعدی هم نمونه دیگری از نثر موزون است. انواع سجع(که در #آرایه‌های_ادبی درباره اش سخن گفتیم) در انتهای این جملات دیده می‌شود‌. سجع متوازی و متوازان در انتها جملات بیشتر است و سجع مطرف در میانه‌ی جملات. برای تمرین، انواع سجع را در این چند متن بیابید‌. #اطلاعات_ادبی 🖊📚"آن" (فرهنگ، هنر، ادبیات) @shekardast

بزرگان ادبیات فارسی🌺🌺🌺 رابعه بلخی رابعه، دختر کَعب قُزداری که به رابعه‌ی بلخی هم شناخته شده‌ است، بانوی شاعر پارسی‌گوی نیمه‌ی اول قرن چهارم هجری است. او هم‌دوره با سامانیان و رودکی بود و بسیاری، وی را نخستین زنِ شاعر پارسی‌گوی می‌دانند. اصل خاندان رابعه، به عربستان باز می‌گردد؛ اما زادگاه او در ناحیه‌ی قُزدار یا خضدار بلوچستان پاکستان در هشتاد فرسنگی بُست بوده است. از جزئیات زندگی رابعه، چیز زیادی در دست نیست؛ اما گفته می‌شود کعب، پدر رابعه که شخص فاضل و قابل احترامی بود، در دوره‌ی سلطنت سامانیان، در سیستان، قندهار و بلخ حکومت می‌کرد. این دختر شاعر و حکیم، در اثر توجه پدر، آموزشهای مفید آن دوران را فرا گرفت و شروع به سرودن اشعاری شیرین و شیوا نمود. یکی از رخدادهای مهم در زندگی رابعه، عشق پاک او نسبت به یکی از غلامان برادر خود بود که در دل داشت و چون طبق رسوم آن عصر، رابعه نمی‌توانست با غلامی ازدواج کند، فقط در اشعارش از او یاد می‌کرد. گویند برادر رابعه حارث، پس از اطلاع از دل‌باختن رابعه، او را کشت. گروهی رابعه را صاحب عشق حقیقی و عارف دانسته‌اند و او را با رابعه‌ی عَدَویّه بصری، عارف بزرگ قرن دوم هجری، اشتباه گرفته‌اند. از رابعه، اشعار زیادی باقی نمانده؛ اما همین ابیات اندک، نشان می‌دهد که وی غزل، قطعه و قصیده را استادانه می‌سروده است. این غزل رابعه، مشهور است: عشق او، باز اندر آوردم به بند کوشش بسیار، نامد سودمند عشق، دریایی کرانه ناپدید کی توان کردن شنا، ای هوشمند؟ عشق را خواهی که تا پایان بری بس که بپسندید باید ناپسند زشت باید دید و انگارید خوب زهر باید خورد و انگارید قند توسنی کردم، ندانستم همی کز کشیدن، تنگتر گردد کمند توسنی: سرکشی، عِصیان. با تلخیص از چهل چراغ، محمدجواد شکوری، ص ۳۷ - ۴۱. #رابعه‌بلخی #مادرشعرفارسی #اطلاعات_ادبی 🖊📚"آن" (فرهنگ، هنر، ادبیات) @shekardast

ملا لغتی یا ملا نُقَطی معمولا مردم فکر می‌کنند کسی که مدام به درست‌نویسی واژه‌ها و ویرگول و شیفت اسپیس و ... گیر می‌دهد، آدم ملا لغتی است! اما شاید برایتان جالب باشد که بدانید چنین کلمه‌ای وجود خارجی ندارد و تنها کلمه‌ای که در لغت‌نامه دهخدا در این زمینه وجود دارد، ملانُقَطی است. لغت نامه دهخدا: ملانقطی. [ مُ لْ لا نُ قَ ] (ص مرکب) کسی که با کم و زیاد شدن یک نقطه‌ی نوشته، از خواندن آن عاجز آید. آدم کم سواد. (فرهنگ لغات عامیانه‌ی جمال زاده). آنکه تا تمام نقطه‌ها و اعراب و حرکات کلمه‌ای نوشته نباشد نتواند خواند. (یادداشت به خط مرحوم دهخدا). || آنکه به جزئیات رسوم و آداب قانون یا قاعده یا رسمی پای بند و مقید است و تا رعایت همه نشود امر را ناقص شمارد در صورتی که همه برای صحت امر ضروری نیست. (یادداشت به خط مرحوم دهخدا). || آنکه تا تمام جزئیات امر را نداند شناختن آن نتواند. (یادداشت به خط مرحوم دهخدا). #اطلاعات_ادبی #واژه‌شناسی 🖊📚"آن" (فرهنگ، هنر، ادبیات) @shekardast

#آرایه‌های_ادبی #جناس اگر یادتون باشه هفته گذشته گفتیم آرایه‌ها، به لفظی و معنوی تقسیم میشن آرایه‌های لفظی هم از سه گروه تشکیل میشدن: سجع‌ها، جناس‌ها، تکرارها. فرض می‌گیرم انواع سجع‌ها رو که هفته پیش گفتیم یادتونه😏 و سراغ انواع جناس‌ها میریم که داستانش مفصل‌تره. دوستانی که از دبیرستان آرایه‌ها رو یادشونه احتمالا می‌گن جناس که دو مدل بیشتر نبود، همسان و نا‌همسان! همسان= جناس تام ناهمسان=جناس اختلافی و جناس افزایشی پس خبر ندارید که در بعضی کتب بلاغی جناس‌ها رو تا ۶۱ نوع تقسیم کردند! هرچند برخیش اختلاف در نام‌گذاریه(همون داستان عنب و اوزوم و انگور) ولی بقیه‌اش قابل تامل و گاهی جذابه. حالا هم ما اینجا نمی‌خوایم همه‌ش رو بگیم (نه به شوری کتب بلاغی، نه به بی‌نمکی کتب دبیرستانی). برخی از انواعش رو که بیشتر به چشم میان و جالبند رو خدمتتون عرض می‌کنیم. و برای اینکه به ذهنتون نزدیک باشه از همون اصطلاحات دبیرستان هم استفاده می‌کنیم. (ملغمه‌ای از بدیع قدیم و جدید) #اطلاعات_ادبی پ.ن.۱ راستی: آرایه‌ها معادل فارسی واژه‌ی بدیع است. (معادل، نه هم‌معنی) پ.ن.۲ خدا رحمت کنه همه‌ی اموات رو، اسم مادربزرگم بدیع بود، بدیع‌السادات، (البته ما مامان بدری صداش می‌کردیم.) همون مهربانی که اسفند گذشته به دارالقرار رفت. 🖊📚"آن" (فرهنگ، هنر، ادبیات) @shekardast

از همه‌ی انواع #جناس، موارد بالا رو اینجا خواهیم گفت. یادآوری می‌کنم این همه‌ش نیست. مهم‌ترین‌هاست. جناس تام: جناس تام یعنی دو واژه در لفظ، عین هم ولی در معنی متفاوت باشند. دقت کنید اگر معنی یکی بود جناس نیست! روان و روان (جاری، روح و جان) رود و رود (نهر، فرزند) شیر و شیر یک مثال جذاب از جناس تام: کار پاکان را قیاس از خود مگیر گرچه باشد در نوشتن شیر، شیر ..........(قیاس گرفتن: مقایسه کردن) آن یکی شیر است اندر بادیه(بیابان) و آن یکی شیر است اندر بادیه(قابلمه) آن یکی شیریست که آدم می‌خورد و آن یکی شیریست که آدم می‌خورد #اطلاعات_ادبی #آرایه‌های_ادبی 🖊📚"آن" (فرهنگ، هنر، ادبیات) @shekardast

#اطلاعات_ادبی آیین نگارش 🖊📚"آن" (فرهنگ، هنر، ادبیات) @shekardast

🛑🎥چرا شیر جنگل و شیر خوراکی را در پارسی یکسان تلفظ میکنیم؟ آیا با زنده کردن ئ در فارسی ایرانی موافقید؟ اصلا امکان‌پذیر است یا خیر؟ لطفا جواب‌هاتون رو برام بفرستید؟ #اطلاعات_ادبی  🖊📚"آن" (فرهنگ، هنر، ادبیات) @shekardast

به دو بیتی‌های محلی باباطاهر فَهلَویات گفته می‌شود. شعرهای محلی با توجه به این که متعلق به کدام نواحی یا کدام گویش هستند اسم‌های مختلفی دارند. نواحی فهله (=پهلو/ که صفت منسوبش پهلوی می‌شود) شامل پنج ناحیهٔ اصفهان، ری، همدان، آذربایجان و ماه‌نهاوند یعنی سرزمین ماد می‌شده‌است. ابن خرداذبه پهلَو یا فهلَو را شامل ری، اصفهان، همدان، دینَوَر، نهاوند، مهرگان‌کذک، ماسَبَذان و قزوین دانسته‌است. کاربرد فهله برای سرزمین ماد به اواخر دوران اشکانی می‌رسد. برای همین به دوبیتی‌های سروده‌شده به گویش‌های کهن نواحی فهلَو (پهلَو) فهلویات گفته می‌شود. #اطلاعات_ادبی 🖊📚"آن" (فرهنگ، هنر، ادبیات) @shekardast

🎥 آیا پدر دستور زبان نوین فارسی را می‌شناسید؟ #اطلاعات_ادبی 🖊📚"آن" (فرهنگ، هنر، ادبیات) @shekardast

🔴در قدیم، مردم با آسمان و ستارگان و صورت‌های فلکی و اعتقادات و باورهایشان زندگی می‌کردند و وضع ستارگان را در سرنوشت و وضع زندگانی خود مؤثر می‌دانستند. این اعتقادات ناشی از مجهول بودن رابطة‌ علت و معلولی موجود بین پدیده‌های مختلف بوده است. ارتباط سهیل و ادیم ماه و کتان ماه و اژدها و.... که در کتاب‌های مختلفی به آن اشاره شده است. به ویژه کتاب اصطلاحات نجومی در ادب فارسی از دکتر ابوالفضل مصفی برای اطلاعات بیشتر مقاله زیر هم خوب است: http://adabefarsi2.blogfa.com/post/427/%D8%A8%D8%B1%D8%B1%D8%B3%DB%8C-%D8%A8%D8%A7%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%B9%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%D8%A9-%D9%86%D8%AC%D9%88%D9%85%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D9%82%D8%B5%D8%A7%DB%8C%D8%AF-%D8%AE%D8%A7%D9%82%D8%A7%D9%86%DB%8C #اطلاعات_ادبی 🖊📚"آن" (فرهنگ، هنر، ادبیات) @shekardast