به نام خداوند جان و خرد
کزین برتر اندیشه برنگذرد
خداوند نام و خداوند جای
خداوند روزیده رهنمای
ز نام و نشان و گمان برتر است
فروزندهی برشده گوهر است
نیابد بدو نیز اندیشه راه
که او برتر از نام و از جایگاه
....
توانا بود هر که دانا بود
به دانش دل پیر برنا بود
#فردوسی
۲۵ اردیبهشت، روز بزرگداشت حکیم فردوسی و روز زبان و ادبیات فارسی گرامی باد.
🖊📚"آن" (فرهنگ، هنر، ادبیات)
@shekardast
خوانش ابیاتی از تحمیدیه فردوسی
(مال دورهی کروناست!! ببخشید که مثل دانشجوهام فرصت و سلیقهی موسیقی متن و افکت های صوتی و ... ندارم😅)
🔸 برخی از پرآوازهترین بیتهای الحاقیِ شاهنامهٔ فردوسی:
(الحاقی یعنی ابیاتی(احتمالا) که از فردوسی نیست و بعدا اضافه شده)
۱- بیت بسیار پرآوازهای هست که همواره آن را از فردوسی دانستهاند؛ اما بیگمان و بیهیچ تردیدی سرودهی او نیست. آن بیت چنین است:
«چنین گفت پیغمبر راستگوی
ز گهواره تا گور دانش بجوی»
این بیت را بر سر درِ بسیاری از آموزشگاهها و دانشگاهها مینویسند؛ اما از فردوسی نیست و مصراع دوم آن را کسی به نام «فخر الاسلام ذاکری» در سال ۱۳۱۵ مهی (قمری) به نظم کشیده است. سرایندهی مصراع نخست آن هنوز ناشناخته است.
۲- بیت بسیار آشنای:
«که رستم یَلی بود در سیستان
منش کردهام رستم داستان»
در هیچ کدام از دستنویسهای کهن شاهنامه دیده نمیشود؛ حتی در چاپهای غیرعلمی شاهنامه هم نمیتوان آن را یافت. این بیت در طومارها و مجلسهای نقالی و داستانگویی شفاهی آمده است. کهنترین جایی که من توانستهام نشانی از این بیت بیایم، در نسخه ی «طومار نقالان هفت لشکر» است که در سال ۱۲۹۹ مهی نوشته شده است، بی آن که در آنجا گفتهشده باشد که این بیت از فردوسی است.
۳- بیت بسیار پرآوازهٔ :
«بسی رنج بردم در این سال سی
عجم زنده کردم بدین پارسی»
در ۴ دست نویس از ۱۵ دست نویسی که پایهی ویرایش آقای خالقی مطلق بوده است، دیده میشود و در ۱۱ نسخهی دیگر و نیز در دست نویس کهن شاهنامهی کتابخانهی «سَنژوزف» نیامده است؛
۵- بیت بسیار گَزاینده و پَست:
«زن و اژدها هر دو در خاک بِهْ
جهان پاک از این هر دو ناپاک بِهْ»
در هیچ دست نویسی از دست نویسهای کهن شاهنامه دیده نمیشود و بیگمان از فردوسی نمیتواند باشد. در برخی از دستنویسهای نزدیک به زمان ما و نیز چاپهای غیرعلمی شاهنامه، این بیت را در «داستان سیاوش» و درباره "سودابه" گنجاندهاند. کهنترین جایی که من توانستهام نشانی از این بیت بیابم، در یکی از دستنویسهای «گرشاسپنامه»ی اسدی توسی است که در سال ۸۶۰ هجری نوشته شده است. حتّی ویرایشگر «گرشاسپنامه» -حبیب یغمایی- هم این بیت را به حاشیه برده و شایسته ندانسته است که در متن کتاب اسدی توسی آورده شود. پیداست که این بیت از سدهی نهم به این سو، زبانزد شده است.
۶- دو بیتِ:
«به روز نبرد آن یَل ارجمند
به شمشیر و خنجر به گُرز و کمند
بُرید و دَرید و شکست و ببست
یلان را سر و سینه و پا و دست»،
که آن را یکی از زیباترین نمونههای آرایهی ادبیِ «لفّ و نشر » میدانند و گمان میکنند که از شاهنامه است، سرودهی فردوسی نیست و در هیچ دستنویس کهنی از شاهنامه نیامدهاست.
🔹 دلیل افزوده شدنِ برخی بیتهای الحاقی :
همواره خواست و پسند شاهنامهخوانها چنین بوده است که همهی روایتهای ملی و پهلوانی ایران باید در کتابی به نام «شاهنامه» گردآوری شود و آن کتاب هم به نام و سرودهی فردوسی باشد. بر اثر چنین برداشتی است که گذشتگان ما داستانها و منظومههایی را به شاهنامه میافزودند که سرودهی فردوسی نبود.
نمیتوان ناگفته گذاشت که بسیاری از بیتهای افزوده شده به شاهنامه، از دید ادبی، زیبا و استوارند؛ چون شمار بسیاری از کاتبان شاهنامه، مردمان خوش ذوق و بااستعدادی بودهاند که بر اثر نوشتن چندین و چندبارهی شاهنامه، این توانایی را یافته اند که بیت یا بیتهایی نزدیک به سخن فردوسی، به نظم بکشند و بسیاری را به این گمان بیفکنند که آن بیتها سرودهی فردوسی است.
#مقاله
#سجادآیدنلو
#شاهنامه
#ابیات_الحاقی
"آن" (فرهنگ، هنر، ادبیات)
@shekardast
📚توضیحی برای دوستان غیر ادبیاتی
مگر بیش از یک متن از شاهنامه فردوسی داریم؟
این لیست یعنی چه؟
توضیح اینکه:
تا قبل از دوره مشروطیت و ورود صنعت چاپ به ایران، کتابها نسخهنویسی میشد. یعنی کسی مینشست و کتاب را رو نویسی میکرد و حتی بابتش مزد میگرفت. برای این کار نسّاخان حرفهای و غیرحرفهای داشتیم.
طبیعتا در چنین شیوهای خطای انسانی کم و زیاد رخ میداد. از سر بی تعهدی، یا خستگی و کم دقتی یا حتی ذوق ادبی!!، ابیاتی کم و زیاد میشد یا واژه هایی تغییر میکرد.
پس نیاز بود و هست که برای چاپ یک کتاب قدیمی تلاش شود به صحیحترین و نزدیکترین نسخه به آنچه که شاعر و نویسنده آفریده، دست پیدا کرد.
این کار، با یک پژوهش علمی و تخصصی به نام "تصحیح متون" یا "تصحیح نسخه" انجام میپذیرد.
#تصحیح_متون
#شاهنامه
"آن" (فرهنگ، هنر، ادبیات)
@shekardast
📚این لیست در واقع تصحیحاتی است که از شاهنامهی فردوسی شده است.
همانطور که میبینید برخی مصححین ایرانی نیستند. یا تصحیح در ایران انجام نشده است.
در بین این تصحیحات تا چند سال پیش، اغلب پژوهشگران، شاهنامه چاپ مسکو و یا بر اساس چاپ مسکو را معتبرترین میدانستند. اما اکنون میتوان گفت تصحیح آقای دکتر جلال خالقی مطلق از بقیه معتبرتر است.
ایشان بیش از ۳۰ سال تلاش کردند، بهترین نسخه های خطی را از سراسر جهان جمع آوری کردند و موفق شدند تصحیحی مقبولِ اهل علم و ادب ارائه کنند.
#تصحیح_متون
#شاهنامه_فردوسی
"آن" (فرهنگ، هنر، ادبیات)
@shekardast
همه کار و کردار من داد باد
دل زیردستان به ما شاد باد
گر افزون شود دانش و داد من
پس از مرگ روشن بود یاد من
#فردوسی
"آن" (فرهنگ، هنر، ادبیات)
@shekardast
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
منابع فردوسی در سرایش شاهنامه
#فردوسی
"آن" (فرهنگ، هنر، ادبیات)
@shekardast
فریدون فرخ فرشته نبود
ز مشک و ز عنبر سرشته نبود
به داد و دهش یافت او نیکوی
تو داد و دهش کن فریدون تویی
#فردوسی
🖊📚"آن" (فرهنگ، هنر، ادبیات)
@shekardast
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
🎥 سکته ناقص فردوسی پس از دو دقیقه حضور در تهران!
🖊📚"آن" (فرهنگ، هنر، ادبیات)
@shekardast
خدا را با نگاه حضرت صادق عبادت کن
و در معراج اندیشه ضریحش را زیارت کن
#سیدحمیدرضا_برقعی
🖊📚"آن" (فرهنگ، هنر، ادبیات)
@shekardast
🔹عطر سلام و صلوات🔹
دنیای کلام تو جهان برکات است
عمریست جهان ریزهخور این کلمات است
در ساحت عرفانِ غمت، فلسفه مات است
نام تو پر از عطر سلام و صلوات است
ای سورۀ شأن تو پر از سجدۀ واجب
زانو زده در محضرت ادیان و مذاهب
دارند نصیب از نفست حاضر و غایب
راهی که تو ابلاغ کنی راه نجات است
فیض ازلی چیست؟ مسلمانِ تو بودن
لطف ابدی شیعۀ چشمان تو بودن
در خوف و رجا دست به دامان تو بودن
مهر تو و قهر تو حیات است و ممات است
ای کاش که باشد نظر لطف تو با ما
تا سوی تنور امر کنی باز اماما
با عشق تو آتش شده برداً و سلاما
آتش نه که این روشنی آب حیات است
نام تو بلند است و مقام تو رفیع است
لطف تو مدام است و عطای تو وسیع است
هم در دل ما حسرت دیدار بقیع است
هم در دل ما حسرت درک عتبات است
سیدمحمدجواد_شرافت
#امام_صادق ع
🖊📚"آن" (فرهنگ، هنر، ادبیات)
@shekardast
4_5789708896754994143.mp3
11.26M
#جهانِ_جان
#انسان_شناسی_۲۳
#استاد_شجاعی
☜ تا تمرین نکنی
☜ تا ورزیده نشی
☜ تا وسط میدون نری
☜ تا نجنگی ؛
✘رؤیای قهرمانی، بیشتر یه رؤیای خندهداره!
🎖آستینهات رو بزن بالا ... بیا وسط میدون و یکی یکی حریفهات رو از سر راهت بردار،
و قدمقدم بزرگتر و وسیعتر شو ...
- حالا این حریفها کجان؟
- این میدون کجاست؟
- قضیهی آستین بالا زدن، چیه؟
🖊📚"آن" (فرهنگ، هنر، ادبیات)
@shekardast
انسان شناسی ۲۴.mp3
10.84M
#جهانِ_جان
#انسان_شناسی_۲۴
#آیتالله_حقشناس
#استاد_شجاعی 🎤
⚠️ همهی حریفهات رو که کنار زدی،
تازه میرسی به خطرناکترین حریف
حریفی که اگه حواست نباشه و بهش باج بدی،
تا بخوای بفهمی که داری اسیر میشی؛
به اژدهایی تبدیل میشه و چنان تو رو میبلعه که دیگه نمیتونی بلند شی!
-کدوم حریف؟
-چرا اینقدر خطرناک؟
-حالا چکار کنم باهاش؟
🖊📚"آن" (فرهنگ، هنر، ادبیات)
@shekardast
به منبر میرود دریا، به سویش گام بردارید
هلا! اسلام را از چشمهٔ اسلام بردارید
مبادا از قلمها جا بیفتد واژهای اینک
که بر منبر قدح کج کرده ساقی، جام بردارید
«سَلونی» را هدر کردند روزی مردمان، امروز
بپرسیدش! از اسرار جهان ابهام بردارید
الا ای شاعران! چشمان او آرایهٔ وحی است
برای ما از آن باران کمی الهام بردارید
نسیم صبح صادق میوزد از گیسوی صادق
از آن مضمون پیچیده جناس تام بردارید
به فرزندان، به اهل خانه جز ایشان که میگوید
غلام خستهام خفته، قدم آرام بردارید
اگر فرمان او باشد، نباید پلک بر هم زد
به سوی شعله چون هارون مکّی گام بردارید
«رُویَّ عَن امامِ جعفر الصّادق لَه الرّحمَه...»
به جز احکام او چشم از همه احکام بردارید
به جای حج به سوی کربلا رفتن خداجوییست
کفن باید به جای جامهٔ احرام بردارید
اگر در گوش نوزادی اذان میخواند، میفرمود
که با آب فرات و تربت از او کام بردارید
میان شعلهها آیات ابراهیم میسوزد
میان گریه ختم سورهٔ انعام بردارید
#سیدحمیدرضا_برقعی
🖊📚"آن" (فرهنگ، هنر، ادبیات)
@shekardast
🔹امام راستگویان🔹
به کودکان و زنان احترام میفرمود
به احترام فقیران قیام میفرمود
سلام نام همه انبیاست؛ او میگفت
سپس اشاره به دارالسلام میفرمود
کسی که در پی خورشید نیست از ما نیست
سحر میآمد و این را مدام میفرمود
کجا حرام خدا را حلال میدانست؟
کجا حلال خدا را حرام میفرمود؟
اگر که دست به پهلو گرفتهای میدید
به اشک و آه و دعا التیام میفرمود
«خوشا به حال کسانی که راستگویاناند»
امام صادق علیهالسلام میفرمود
#مهدی_جهاندار
🖊📚"آن" (فرهنگ، هنر، ادبیات)
@shekardast