برای استفاده هر چه بیشتر دوستان ، فایل صوتی بیانات مقرر محترم در پیوست تقدیم میشود

حجت الاسلام محسن رضایی 18 آذرماه 1402

صد و پنجمين جلسه شنبه‌های فقهي با موضوع بررسی تکالیف الزامیه عرصه قانون گذاری در محضر حجت‌الاسلام محمد متقیان تبریزی شنبه دوم دیماه ۱۴۰۲ https://eitaa.com/shfeghhi https://t.me/shfeghhi

با سلام و عرض ادب محضر فضلای گرامی مقرر هفته پیش رو صدیق ارجمند حجت الاسلام متقیان تبریزی هستند. ایشان دروس مقدمات را در مدرسه معصومیه(سلام الله علیها) گذرانده اند. حدود دوازده سال است که در مقطع خارج فقه و اصول از محضر اساتیدی همچون آیات میرباقری، غنوی، قائینی، شب زنده دار ، آملی لاریجانی و شهیدی بهره برده اند. سابقه ۱۰ سال تدریس مقدمات و سطوح عالی، تدریس در مرکز تخصصی فقه و حقوق، مدیریت کارگروه فقه تقنین مرکز فقهی ائمه اطهار را در کارنامه علمی خویش دارند. تحقیق و تدوین مقالات‌ متعدد در موضوعات فقهی و اصولی و برگذاری نشست های متعدد کرسی های نظریه پردازی از امتیازات دیگر علمی ایشان است.

چکیده بحث : مجلس شورای اسلامی دارای دو شأن نظارتی و تقنینی است. در شأن تقنینی، نماینده مجلس با رأی دادن به طرح یا لایحه، اعتبار قانونی به آن می­‌بخشد. هرچند بنابر قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، این اعتبار قانونی معلّق به «عدم ردّ» در شورای نگهبان است، اما بنابر تصریحات قانون اساسی، مجلس شورای اسلامی صلاحیت منحصره «وضعِ» قانون را داشته و تحقق بخش «قوه مقننه» در نظام حقوقی کشور می­باشد. با نظر به موضوع­‌شناسی حقوقی، نماینده مجلس با رأی خویش در مقام «انشاء قانون» برمی­‌آید و با این عمل حقوقی، در امور عامه دخالت می­کند که حیط ولایتِ «فقیه» است و او در حقیقت نیابت از ولی­‌فقیه در امر تقنین را به عهده می­گیرد و همچنین با نظر به اینکه، قانون اساسی برای اعمالِ حقوقی نماینده مجلس الزاماتی را در نظر گرفته است، به نظر می­رسد می­توان تکالیف الزامیه­‌ای را متوجه به عملِ حقوقی نماینده مجلس دانست. نگارنده در این مقاله سعی دارد، با نظر به مبانی پذیرفته و موضوع­‌شناسی حقوقی «رأی»، تکالیف الزامیه مورد نظر را به دست آورد. تکالیف الزامیه شرعیه­‌ای که نماینده مجلس باید مُلتزم به رعایت آنها گردیده و نباید آنها را ترک نماید. واژگان کلیدی: ولایت­‌فقیه، امور عامه، قانون­‌اساسی، تقنین، رأی، انشاء قانون، جزم.

بسم الله الرحمن الرحیم بحمدالله جلسه صد و پنجم برگذار شد . مقرر محترم صدیق ارجمند حجت الاسلام محمد متقیان تبریزی در بررسی احکام الزامیه عرصه قانون گذاری فرمودند : این بحث در سه جنبه قابل پیگیری است : الف) مبانی که این بحث میتواند متفرع بر آنها باشد . ب) موضوع شناسی حقوقی بحث ج) احکام الزامیه ای که در این موضوع طرح می شود . در تبیین جنبه اول باید گفت کار نماینده مجلس تدخل در امور عامه است و سوالی که از موضع فقه به آن مطرح می شود این است که این دخالت بنابر چه مبنایی صورت می گیرد ؟ در غرب این دخالت را مبتنی بر قراردادهای اجتماعی می دانند و اینگونه کار نمایندگان خویش را تصحیح می کنند. اما بنابرنظریه ولایت فقیه که از دیرباز بین فقهاء بوده کما اینکه مرحوم علامه حلی امام معصوم علیه السلام را متولی امور عامه می داند باید گفت فقیه متولی امور عامه است و اگر کسی قائل به این ولایت برای فقیه در عصر غیبت نباشد باید ولایت مدرنیته را قبول کند چراکه امورعامه بدون والی نمی ماند . بحث ما هم مبتنی بر پذیرش مبنای ولایت فقیه پیگیری می شود . اما موضوع شناسی حقوقی قانون : چیزی که در لسان حقوقدانان معروف و مشهور است این است که قانون ، تولید شده رای نماینگان مجلس است و در ماهیت رای نماینده مجلس گفته اند قطعا ابراز و اظهار نیست بلکه انشاء است و در بحثهای حقوقی ، شأن رای نماینده را همان انشاء قانون می داند . اما احکام الزامیه که بر کار نماینده مجلس مترتب است : 1)رای باید عن علم باشد و بدون اطلاع از جوانب موضوع این کار جائز نیست . 2) نماینده شرعا باید در همه قانونگذاری ها شرکت داشته باشد چراکه او نیابت از ولی فقیه در امر قانونگذاری دارد و بر ولی فقیه واجب است در همه عرصه هایی که امر عامه مردم بر آن متوقف است نظر بدهد . 3)در مقام انشاء قانون باید جزم داشته باشد . 4)تحصیل جزم باید از طریق مشروع باشد و تقلید یا بینه نمی تواند برای او مستند رأی قرار گیرد مگر در جایی که از مشورت برای تحصیل جزم استفاده کند . 5) نماینده حق واگذاری رأی خویش را به کسی ندارد چراکه این نیابت از ولی فقیه به نحو انحلال به تک تک نمایندگان داده شده و در قانون اساسی هم هر کدام از نمایندگان را در برابر قانونی که تصویب شده است مسئول می داند .

فایل صوتی بیانات مقرر محترم بری استفاده هرچه بیشتر دوستان در پیوست تقدیم می شود

حجت الاسلام محمد متقیان تبریزی دوم دیماه 1402

صد و ششمین جلسه شنبه های فقهی با موضوع فرآیند کشف و حل چالش اضمار در احادیث در محضر حجت‌الاسلام میرشاه ولایتی شنبه نهم دیماه ۱۴۰۲ https://eitaa.com/shfeghhi https://t.me/shfeghhi

با سلام و عرض ارادت محضر فضلای گرامی مقرر هفته پيش رو صدیق ارجمند حجت‌الاسلام سید محمد حسین میرشاه ولایتی هستند. ایشان فارغ التحصیل از مرکز فقهی ائمه اطهار علیهم السلام در مقطع سطح و دانش آموخته مرکز تخصصی حدیث حوزه علمیه در مقطع سطح ۳ و ۴ هستند. در مقطع دکترای علوم حدیث تطبیقی از جامعه المصطفی العالمیه مشغول نگاشتن پایان نامه هستند. در درس خارج از محضر اساتیدی همچون آیات سید احمد و سید محمود مددی و علیدوست و . . . بهره برده اند. و چندسالی است در مدارس و دانشگاهها مشغول به تدریس مواد فقهی و اصولی و رجالی هستند . بحث این هفته هم محصول یکی از تلاشهای ایشان در امر تحقیق و پژوهش است.