📎پیوست یک
اعلام رسمی آمار زائران امسال اربعین حسینی توسط عتبه عباسیه علیهما السلام، مبنی بر روشهای الکترونیکی در ورودی های شهر کربلا معلی.
👈مؤسسه اطلس شیعه
🏴اربعین حسینی در عرصه بین الملل (١)
🌐معرفی اربعین در رسانه ها و مجامع بین المللی( ٣)
📝اربعین در فهرست میراث فرهنگی ناملموس
🌍اصطلاح "میراث فرهنگی" در دهه های اخیر به طور قابل توجهی مورد توجه مجامع بین المللی از جمله یونسکو واقع شده است. میراث فرهنگی به آثار تاریخی و مجموعه اشیاء ختم نمی شود و شامل سنت ها ، هنرهای نمایشی، فعالیتهای اجتماعی، آیین ها، رویداد جشن ، دانش و کنشهای مربوط به طبیعت و جهان یا دانش و مهارت های ستنی ازجمله صنایع دستی نیز میشود.
ℹ️نام دسته اخیر را میراث فرهنگی ناملموس گذاشته اند. این میراث به جای مانده از گذشتگان که بسیار شکننده و در معرض فراموشی هستند، عامل مهمی در حفظ تنوع فرهنگی در مواجهه با فرایند جهانی شدن است.
📎در بخشی از توضیحات درج شده در سایت یونسکو آمده است:" درک میراث فرهنگی ناملموس جوامع مختلف به گفتگوی بین فرهنگی کمک می کند و احترام متقابل را برای سایر روش های زندگی ایجاد می کند."
📚کمیسیون مربوط ، سال 2003 برای حفاظت از میراث فرهنگی ناملموس پنج "حوزه" گسترده را پیشنهاد می کند که در آنها میراث فرهنگی ناملموس تجلی می یابد:
• سنت ها و عبارات شفاهی، از جمله زبان به عنوان وسیله ای برای میراث فرهنگی ناملموس ؛
• هنرهای نمایشی ؛
• آداب و رسوم اجتماعی، مراسم و رویدادها ؛
• دانش و کنشهای مربوط به طبیعت و جهان ،
• صنایع دستی سنتی .
💻این کمیته هر ساله برای ارزیابی نامزدهای پیشنهادی کشورهای عضو کنوانسیون 2003 تشکیل جلسه می دهد و تصمیم می گیرد که آیا این فعالیتهای فرهنگی در فهرست های کنوانسیون ثبت کند یا خیر؟
با کلیک ، می توانید نامزدها، عکس ها و ویدیوها را همراه با تصمیمات کمیته و شواهد رضایت جامعه کشف کنید.
📌تنها برای نمونه به چند آیین مذهبی ثبت شده به عنوان میراث فرهنگی اشاره می شود:
📍2012 آیین قالیشویان مشهد اردهال کاشان ایران،
📍2016ضیافت خضر الیاس و نذورات آن در عراق
📍2010آیین پهلوانی و زورخانه ای ایران
📍2010سما، آیین علویان بکتاشی ترکیه
⚡اما در سال 2019 "پذیرایی و خدمات رسانی در پیاده روی اربعین" به عنوان میراث فرهنگی ناملموس ثبت شد.
همانطور که در عنوان معلوم است اشاره ای به ابعاد مذهبی این رویداد نشده! از اینکه چه انگیزه ای این موج میهمان پذیری و زائران پیاده را در این مسیر جمع میکند سخنی به میان نیامده است.
📎در بخشی از بیانیه ثبت این رویداد آمده است:
" the Arba’in visitation is a social practice performed..."
❓اما سوال اینجاست که آیا اقدام برای ثبت رويدادهای دینی و فرهنگی از طرف مجامع اسلامی و شیعی کار صحیحی است؟ آیا امکان ثبت و تبلیغ آن آیین ها آنطور که مطلوب ماست امکان پذیر خواهد بود؟
آیا می توان از ظرفیتهای موجود بین المللی درباره رویدادی مانند پیاده روی اربعین استفاده کرد و چهره ای درست و واقعی از این واقعه و میراث اعتقادی و فرهنگی موجود در آن به جهان نشان داد؟
آیا هیچ اتاق فکری برای رصد و چاره اندیشی در این موضوعات در نهادهای بینالمللی و حوزوی ما وجود دارد؟
#افاده_تبلیغی
#مجامع_بین_المللی
#اندیشکده_تبلیغ
👈مؤسسه اطلس شيعه
🏴اربعین حسینی در عرصه بین الملل (١)
🌐عدم بهره مندی از ظرفیتهای تبلیغی در پیاده روی اربعین
⛺هزاران موکب در حدود ۲۰ روز، هر ساله در مسیرهای منتهی به کربلا به میلیون ها زائر از ملل و فرهنگهای گوناگون خدمات می دهند.
💡این بزرگترین اجتماع مردمی جهان که سالانه برگزار می شود، فرصتی بی نظیر برای نشر معارف اهل بیت علیهم السلام است.
✔️ميليون ها مخاطب با توانمندی ها و ظرفیتهای بالقوه از کشورهای مختلف با پای خود به راهی قدم می گذارند که با تاسف باید بگوییم آنچنان که شایسته است نه محتوای متناسب با فرهنگ و نیازشان وجود دارد و نه سازمندهی برای خدمات رسانی به آنان به چشم می خورد و از این ظرفیت به طور حداقلی بهره برداری می شود.
✍️در این فرسته تنها به معرفی مختصری از چند موکب بین المللی خواهیم پرداخت که در میان هزاران موکب موجود فعالیتشان نمود چندانی ندارد و شایسته است فعالان و جهادگران این عرصه از امروز برای سال آینده، طراحی ها و برنامه ریزی های بر مبنای مطالعه و بررسی آگاهانه داشته باشند.
🏴موکب بین المللی سیدالشهدا(ع) ، در عمود ۱۰۹۷ با برنامه های متنوع و بصوت چند زبانه فعالیت خود چند سالی است که آغاز کرده است. برخی از فعالیتهای این موکب در قالب فیلم کوتاهی قابل مشاهده است.
🏴موکب طلاب المقاومة الحسینة بسیج دانشجویی دانشگاه امام صادق(ع) در عمود ۹۳۲ در مسیر پیاده روی نجف به کربلا میزبان میهمانان به زبان ها و ملیتهای گوناگون است.
▪️از ویژه گیهای این موکب غرفۀ «اطفال المقاومة» است، همراه با ارائه بسته فرهنگیای متناسب با سنین مخاطبان که به دنبال تبیین سادهای از فلسفه راهپیمایی اربعین حسینی است .
▪️این موکب برنامه های متنوع دیگری هم داشت، از جملۀ پخش مستند و فیلم، نمایشگاه عکس مقاومت از اشغال فلسطین و جنگ یمن و...، ارائه مردمشناسی عراق برای زوار ایرانی، ارائه نشریات گفتمانساز و نخبگانی .
🏴عقیله (موکب بین المللی زنان)
موکب عقیله با تأسی به عقیله ی بنی هاشم حضرت زینب سلام الله علیها، در تلاش است تا زن شاخص انقلاب اسلامی را معرفی نماید . این موکب داخل شهر کربلا و در چهار میثم تمار مستقر است.
(برای دسترسی به وبسایت این موکب کليک کنيد)
🏴موکب امت محمد (ص) سال ۱۳۹۶ با ماهیت دانشجویی و مردمی در عرصههای فرهنگی، بین المللی، پزشکی فعالیت خود را شروع کرد.
🚩یکی از مسائل اصلی غرفه بین الملل این موکب شبکه سازی نخبگانی جهان اسلام است. این موکب با بیش از ۱۲۰ خادم ، هر ساله در عمود ۷۷۰ میزبان زائران خارجی پیاده روی اربعین است.
موکب "Hussain The International love "
در میان این تعداد معدود از فعالان بین المللی اما یک موکب با طراحی بصری ویژه و متناسب با مخاطب انگلیسی زبان و امکاناتی به روز مانند دستگاه واقعیت مجازی (VR Box) از دیگر موکبها متمایز میشد(ویدئو این بخش در پیوست خواهد آمد) .
این موکب چند ملیتی، با اهداف هدایت، روشنگری و تسهیل در پیادهروی زائران بینالمللی از کشورهای غیر از ایران و عراق در عمود ۷۴۱ و ۹۷۴ به فعالیت میپردازد.
( پیوست اول)
🌐در این بین، ده ها موکب به زبان های بین المللی و با مدیریت ملیتهای گوناگون وجود دارد، موکب هایی از آلمان ( پوستر شماره۱ )، پاکستان (پوستر شماره۲) انگلستان، هند ،تایلند، ترکیه (پوستر شماره۳) و .... که البته اکثر آنها فعالیت مشخص تبلیغی و ترویجی نداشته و فقط موضوع خدمات رسانی مطرح است.
#افاده_تبلیغی
#معرفی_مراکز
#اندیشکده_تبلیغ
👈مؤسسه اطلس شيعه
خانه مبلغین بینالملل تقدیم میکند:
🎓دوره آموزشی حج و حجگزاری در اسلام (پیشینه، وضعیت کنونی و چشمانداز آینده)
👨🏫مدرس: پیمان اسحاقی
🕋حج از قدیمیترین و پایدارترین مناسک اسلامی است که از قرنها پیش، هرساله با حضور پرشمار مسلمانان برگزار میشود. این منسک اسلامی همواره از جهات گوناگون، ازجمله مشارکت مسلمانانی با فرهنگهای مختلف و از راههای دور و نزدیک، دلالتهای راهبردی در منطقه و جهان و نیز ابعاد غنی فرهنگی، سیاسی و اقتصادی، موردتوجه فعالان مذهبی و پژوهشگران مسائل شرقی، اسلامی، دینی و فرهنگی بوده است. بهنظر میرسد به سبب تحول در نظامهای حملونقل، رسانه و ذهنیتهای مسلمانان، حجگزاری در آینده با مشارکت بیشتر و متنوعتر مسلمانان برگزار شود.
👈در این دوره با رویکردی میانرشتهای به بررسی حج و حجگزاری میپردازیم. در این راستا با معرفی شماری از اهم آثار علمی بینالمللی درباره حج، به بررسی پیشینه و وضعیت کنونی این مراسم میپردازیم و بینشهایی را درباره آینده آن ارائه خواهیم کرد.
👈این دوره در کنار برجستهسازی ظرفیتهای تبلیغ و تعامل با ملل و فرهنگهایی که در مراسم حج حاضر میشوند، به فعالان فرهنگی و تبلیغی کمک خواهد کرد تا آگاهانه و با توجه به حساسیتها و موانع موجود، از این بستر جهت اهداف خود بهره گیرند.
⏳مهلت ثبتنام: 5 مهرماه
💎تخفیف:
100% برای زباندانان بعثه (کد: Moballeghhaj2024)
50% برای طلاب و دانشجویان با حداقل یک مقاله پژوهشی در زمینه حج و حجگزاری (کد: Pajohesh50)
10% برای ثبتنام تا 30 شهریور (کد: Shahrivar10)
🌐لینک ثبتنام
#دورههای_ما
👈مؤسسه اطلس شیعه
خانه مبلغین بینالملل تقدیم میکند:
🎓دوره آموزشی زیست شیعیان جهان (بازخوانی مردمنگاریهای جوامع شیعی امروزین)
👨🏫 مدرس: پیمان اسحاقی
💢 در این دوره آموزشی همراه با مردمشناسان به زیستجهان شیعیان سفر خواهیم کرد و نتایج سالها پژوهش آنها را از نظر خواهیم گذراند. بدین منظور، ده کتاب مردمنگاری تالیف مردمشناسان تشیع را مطالعه، و از خلال هریک، بر جنبهای از زندگی روزمره شیعیان جهان تمرکز میکنیم.
💢 کتابهایی که به زبان اصلی در این دوره مورد مطالعه قرار خواهند گرفت، اغلب در دو دهه اخیر به رشته تحریر درآمده و توسط ناشران دانشگاهی برتر جهان منتشر شدهاند. از خلال مطالعه این کتابها میتوان به درکی عمیق و منحصربهفرد از واقعیت زیست شیعیان جهان دست یافت و مسائل، اولویتها، چالشها و فرصتهای زندگی هریک را در زمینههای جغرافیایی گوناگون درک کرد.
👈 مردمنگاریهای منتخب این دوره، زیست شیعیان عراق، ایران، لبنان، سنگال، هند و دیگر بخشهای خاورمیانه را مطمح نظر قرار خواهند داد.
⏳مهلت ثبتنام: 6 مهرماه
💎 تخفیف:
10% برای ثبتنام تا 30 شهریور (کد: Shahrivar10)
➕تعدادی بورسیه برای واجدان شرایط
🌐 لینک ثبتنام
#دورههای_ما
👈مؤسسه اطلس شیعه
🎓 ٤ دانشگاه عربستان و ٢ دانشگاه ایران در میان ۱۰ دانشگاه برتر جهان اسلام
💠 ١٠ دانشگاه برتر در در رتبهبندی دانشگاههای جهان اسلام در سال ٢٠٢٢ از کشورهای #عربستان، #مالزی، #مصر، #ایران، #قطر و #پاکستان هستند. کشور عربستان با ٤ دانشگاه، ایران با ٢ دانشگاه و چهار کشور دیگر هریک با ١ دانشگاه در صدر این ردهبندی قرار دارند.
💠 کشورهای #ترکیه، #ایران و #پاکستان، بهترتیب با ١١١، ٧٤ و ٤١ دانشگاه، بیشترین تعداد دانشگاه را در فهرست این ردهبندی دارند.
💠 رئیس مؤسسه استنادی علوم و پایش علم و فناوری (ISC) گفت: رتبهبندی دانشگاههای جهان اسلام در سال ٢٠٢٢ توسط گروه رتبهبندی ISC انتشار یافت، و از میان دانشگاههای ٥٧ کشور اسلامی، درمجموع ٤٦٠ دانشگاه از ٣٠ کشور اسلامی، شرایط حضور در این نظام رتبهبندی را دارا بودهاند.
👈مؤسسه اطلس شیعه
آیینها و فرهنگ، جشن های اسلامی (١)
مولد النبی صلی الله علیه و آله (١)
🔆 سالروز تولد پیامبر اکرم ص همواره برای همه مسلمانان مبارک و فرخنده بوده است. مسلمانان نهتنها به حفظ تاریخ ولات آن حضرت همت گماشتهاند، بلکه محل تولد آن حضرت در شهر مکه (در میان شعب ابیطالب و سوق اللیل) را نیز تا به امروز همچنان حفظ کردهاند.
📝 در ادامه ضمن دو فرسته به مولد النبی (سالگشت میلاد) و مولد النبی (محل تولد) خواهیم پرداخت:
✨ ارزش و اعتبار محل تولد رسول أعظَم ص سبب شد تا در قرن دوم هجری، خیزران (همسر هارون الرشید) آن محل را خریداری، و به مسجد تبدیل کند. در قرنهای بعد، مسلمانان این محل را بسیار گرامی و محترم میداشتند، و بهویژه در شب تولد رسول خدا ص مراسم جشن و سرور در آنجا برگزار میکردند.
✨ به لحاظ تاریخی، نخستین دولتی که جشن تولد پیامبر ص را بهصورت رسمی برگزار کرد، دولت شیعه فاطمی در مصر بود. معز لدین الله فاطمی پس از استقرار در مصر در سال 358 برای تألیف قلوب مصریان، شروع به برگزاری جشنهای مختلف کرد که از آن جمله همین جشن مولد النبی بود.
✨ وزیر سُنی المستعلی بالله، بدر الجمالی، از روی سنیگری در سال 488 مراسم مولد النبی را برای مدتی تعطیل کرد.
💢 امروزه در کشورهای اسلامی دوازدهم ربیع الاول بهعنوان سالروز میلاد شناخته میشود و این در حالی است که بیشتر علمای عامه این تاریخ را مصادف با رحلت آن حضرت میدانند! بنابراین سنت جشن گرفتن تولد آن حضرت در این روز احتمالا از مصر و مطابق با مبنای اقلیت به دیگر نقاط جهان اسلام رفته است.
✨ به نوشته مقریزی، جشنهای تولدی که در مصر برگزار میشد، عبارت بود از روز ولادت پیامبر، علی بن ابیطالب، فاطمه زهرا، حسن، حسین و خلیفه وقت. این روز بهخصوص برای کمک مالی به افراد بیبضاعت روز بسیار میمون و مبارکی بود، زیرا شخص خلیفه در آن حاضر میشد و بر توزیع اموال بر افراد مستحق نظارت میکرد.
🔆 به هر روی، این جشن در تمام جهان اسلام موردتوجه قرار گرفت و بسیاری از عالمان و ادیبان با سرایش اشعار و نثرهای زیبا، و نیز رسالههای مختلف مولد پیامبر ص را گرامی داشتند.
❓گاهی گفته میشد چرا مسیحیان برای روز ولادت عیسی مسیح جشن میگیرند، ما مسلمانان نباید بگیریم؟ این احساس، سبب توسعه جشن های ولادت رسول شده است.
✨ جشنهای ولادت سبب شد تا رسالههایی در اینباره با عنوان «مولد النبی ص» نوشته شود. کتابهایی که نسخههای آن در کتابخانههای جهان، نسخ چاپی و خطی فراوانی از آنها در دست است. برخی چاپ شده و بسیاری هم خطی است. این آثار مشتمل بر متنهای ادبی در نظم و نثر برای بزرگداشت ولادت رسول خداست.
اهمیت برگزاری جشن مولد در قرن هشتم به حدی رسیده است که ابن مرزوق العجیسی در این قرن کتابی با عنوان «جنی الجنتین فی التفضیل بین اللیلتین: لیلة القدر و لیلة المولد» در مقایسه میان شب قدر و شب مولد نگاشته است.
✨ در مصر تونس، مراکش و الجزایر هم جشنهای تولد بهصورت گسترده برگزار میشده است. یکی از نشانههای این امر تألیفات فراوانی است که علمای آن بلاد در باره مولد النبی نگاشتهاند، به طوری که تنها در المکتبة الکتّانیه در مغرب، دهها نسخه خطی درباره مولد النبی ص موجود است.
در ادامه، بنابر قرار قبلی ما با شما همانطور که به سنتها و آیینهای عزاداری پرداختهایم این بار به سراغ آیینهای جشن و شادی در میان مسلمانان و شیعیان خواهیم رفت.
✨ آیینهایی که شناخت آن برای مبلغان دینی میتواند زمینه ساز اقدامات اثرگذاری باشد تا همزمان با شادی اهلبیت ع بتوانند معارف آنان را در دل و جان مخاطب جای دهند.
💐 میلاد حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله و رئیس مذهب امام صادق علیهما السلام بر همگان مبارک باد💐
#افاده_تبلیغی
#اندیشکده_تبلیغ
#آیین_و_فرهنگ
👈موسسه اطلس شیعه
آیینها و فرهنگ، جشنهای اسلامی (١)
مولد النبی صلی الله علیه و آله (۲)
🇸🇳 مولد النبی صلی الله علیه و آله در سنگال (Gamou)
💠 یکی از اعیاد اسلامی که مسلمانان سنگال و بهخصوص طریقه تیجانیه به آن اهمیت زیادی میدهند، ولادت رسول اکرم (ص) به روایت ۱۲ ربیعالاول است.
💠 این روز از سوی دولت سنگال بهعنوان یکی از اعیاد اسلامی تعطیل است، ولی مردم چندین روز را بدین مناسبت تعطیل میکنند. مراسم مولد النبی (ص) که معروف به Gamou است، در سراسر کشور برگزار میشود، ولی بزرگترین جشن مولد النبی (ص) در شهر تیواون مرکز طریقه تیجانیه اقامه میگردد. در این مراسم بیش از سه میلیون نفر شرکت میکنند.
💠 همچنین در این مراسم، مسئولان مملکتی و رؤسای بانکها و شرکتها و همچنین سفرای کشورهای خارجی و بهخصوص اسلامی، و بسیاری از شیوخ و خلفای طریقه تیجانیه از کشورهای غرب آفریقا شرکت میکنند.
💠 شهر تیواون در فاصله حدود ۱۲۰ کیلومتری داکار واقع شده است، و در روزهای ۱۰ تا ۱۲ ربیعالاول از جمعیت میلیونی شرکتکنندگان در مراسم Gamou پذیرایی میکند. مردم از اطراف و اکناف سنگال و برخی نیز از کشورهای دیگر جهت شرکت در این مناسبت به سوی مرکز طریقه تیجانیه عزیمت میکنند و چند روز در این شهر میمانند.
💠 هرچند اغلب حاضران در این جشن بزرگ، از پیروان طرق تیجانیهاند، ولی پیروان طرق دیگر از قبیل لائینیه، قادریه، مریدیه و حتی وهابیها هم شرکت میکنند. بهخاطر تجمع اغلب مسلمانان و هواداران طریقه تیجانیه در شهر تیواون جهت شرکت در این مراسم، شهر داکار و سایر شهرهای بزرگ سنگال در این ایام بسیار خلوت است.
💠 دومین جشن مولد النبی (ص) در منطقه فوتا و بهخصوص در روستای حلوار، محل تولد شیخعمر الفوتی، مبارز معروف برگزار میشود. در این مراسم هم تعداد زیادی از پیروان طریقه تیجانیه شرکت میکنند.
📚 در فصل ششم کتاب تصوف در غرب آفریقا، حجت الاسلام و المسلمین سیدمحمد شاهدی برنامههایی که در این جشن بزرگ اجرا میشود را از این قرار برشمرده است:
1⃣ مرسوم است که چند روز پیش از برگزاری این مراسم، هدایای نقدی از سوی دولت و مسئولان و مؤسسات خیریه و افراد متمول سفارتخانهها به مرکز خلافت تیجانیه «شهر تیواون» ارسال میشود.
2⃣ پس از حضور مردم در این مراسم، شهر تیواون به منبر وعظ و خطابه تبدیل میشود. خطیبان در گوشهوکنار و با زدن خیمههایی مشغول وعظ و نصیحت مردم میشوند. آنان با زبانهای محلی پلار و ولوف صحبت میکنند و در فضایل و مناقب پیامبر اسلام (ص) به سخنرانی میپردازند. اغلب خطبا اشعار و ابیات زیادی در وصف پیامبر (ص) و غزوات آن حضرت برای مردم میخوانند.
3⃣ از اعمال بسیار مهم آنان در ایام ولادت پیامبر اسلام (ص) خواندن «اوراد الوظیفه» است. این اوراد که پیش از این درباره آنها سخن گفته شد، بهصورت دستهجمعی و با آهنگ خاصی خوانده میشود.
4⃣ از دیگر اعمال افراد حاضر در مراسم بزرگداشت مولد النبی (ص)، گوشدادن یا خواندن قصاید کتاب البُرده، اثر الشیخ البوصیری است که حاوی ابیات مدح پیامبر (ص) است. اغلب گروههایی که از جوانان تشکیل شده و زبان عربی میدانند، بهصورت دستهجمعی این کتاب را چندین مرتبه ختم میکنند. آنان با آهنگی بسیار دلنشین و جذاب، ابیات آن را بهصورت گروهی میخوانند.
5⃣ ختم قرآن در چندین نوبت در این ایام نیز از اعمال مستحب است.
6⃣ در کنار این جشن بزرگ و حضور چند میلیونی، افراد زیادی با برپایی بازارچههایی، اقدام به فروش اجناس میکنند (از باب لیشهدوا منافع لهم). افراد دستفروش زیادی هم با حمل برخی اجناس، مشغول تجارت خُرد میشوند. انسان در این ایام شاهد صحنههای بسیار دیدنی و جذاب است.
💠 در این مراسم باشکوه که بزرگترین گردهمایی تیجانیها در سودان غربی بهحساب میآید، همه شیوخ سنگالی و دیگر شیوخ و خلفای این طریقه از سایر کشورهای غرب آفریقا شرکت میکنند. شهر تیواون و کولاخ به عنوان دو مرکز مهم تیجانیها در غرب آفریقا، بلکه شمال این قاره بهحساب میآیند، و اطاعت از هرگونه تصمیمی که از این دو مرکز صادر میشود، برای دیگران واجب است.
#افاده_تبلیغی
#اندیشکده_تبلیغ
#آیین_و_فرهنگ
👈مؤسسه اطلس شیعه
آیینها و فرهنگ، جشنهای اسلامی (١)
مولد النبی صلی الله علیه و آله (٣)
🕋 مکه مکرمه / محل ولادت
💠 پیشتر اشاره کردیم که میلاد رسول خدا (ص) در طول تاریخ در شهرهای مختلف جهان اسلام برگزار میشده است. این بزرگداشت در شهر مکه بهصورت جدیتری مورد توجه بوده، زیرا این شهر محل تولد آن حضرت است.
💠 سلطان سلیمان، فرزند سلیم، در سال ۹۳۵ دستور بازسازی مولد النبی را صادر کرد. پیش از وی، الملک المظفر غسانی (حاکم یمن)، پیش از او، فرج بن برقوق (از سلاطین مملوکی)، پیش از ابن برقوق، اشرف شعبان (حاکم مصر) و پیشتر الناصر عباسی، برای نخستین بار بناهایی در آنجا ساخته بودند.
💠 همچنین سلطان محمد بن مراد عثمانی، به یکی از آغایان دربار خود با نام غضنفرآغا دستور داد تا محل ولادت آن حضرت را بازسازی کند. او نیز با صرف پول فراوان، بنا و مناره بزرگی در محل ولاتپدت ساخت، و موقوفاتی در مملکت عثمانی را به آن اختصاص داد، امام جماعت و مؤذن و خادم برایش گمارد، و مُدرّسی را معین کرد تا هفتهای دو روز در آنجا تدریس کند.
💠 از اماکن متبرکهای که ایرانیان در سفر حج زیارت میکردند، همین ساختمان مولد النبی در مکه بود، جایی که حالا به کتابخانه مکه المکرمه تبدیل شده است. یک زائر ایرانی که در سال 1315 قمری به زیارت این خانه توفیق یافته، مینویسد: «روز جمعه، چهاردهم، به زیارت حضرت رسول در موضعی که مشهور به مولد النبی است رفتیم، و آن موضع واقع است در سوق اللیل. از در داخل شدیم و تخمیناً چهارده پله پایین رفتیم. وارد اتاقی شدیم که مسمی به مسجد است. بعد از آن، به اتاق دیگر رفتیم. در این اتاق ضریحی است. درِ ضریح را خادم باز کرد. داخل در این ضریح گودالی واقع است. در وسط آن سنگ سبزی بود که محل تولد حضرت ختمی مرتبت بود. آن موضع مطهر را تقبیل نموده و صورت را بر آن مالیده و به خاک پاک و غبار نور آثار آن مکان رفیع البنیان، که رشک کحل الجواهر است، دیده را منور نموده، پس از آن در مسجد آمده، هر یک دو رکعت نماز تحیت بهجا آوردیم و از آن مکان بیرون آمدیم».
(منبع: آثار اسلامی مکه و مدینه، ص۱۵۴و۱۵۵، رسول جعفریان)
💠 در این جشنها که بهطور معمول با حضور خلفا، امرا و علما برگزار میشد، شاعران اشعار خویش را میخواندند و هدایایی از دست بزرگان دریافت میکردند. در ایران اسلامی نیز برگزاری این جشنها امری مسلم بود. این مجالس تا به امروز در مناطق سنینشین برقرار است و در آنها اشعاری در مدح پیامبر (ص) خوانده میشود.
💠 برگزاری جشنهای ولادت در مکه سبب شد تا این جشنها بهمرور در بسیاری از نقاط جهان اسلام نیز برگزار شود. یکی از مهمترین این مناطق، کردستان بود که امروزه نیز در سراسر آن جشنهای ولادت با آوازهخوانی و سرود برگزار میشود.
💠 با روی کار آمدن دولت سعودی در عربستان، همه این جشنها در مکه و مدینه ملغی شد، و تا به امروز نیز عربستان سعودی یکی از دو دولتی است که روز میلاد رسول خدا را بهعنوان تعطیل رسمی اعلان نکرده است.
💠 در پی تصرف حجاز توسط دولت سعودی دوم در سالهای ۱۳۴۲ و ۱۳۴۳ هجری قمری، همزمان با تخریب بقاع متبرکه بقیع، اُحُد و قبرستان مَعْلات مکه، محل مولد النبی نیز که در شعب ابیطالب و نزدیکی حرم الهی قرار داشت، تخریب شد.
💠 البته با اصرار شیخعباس قطان (م. ۱۳۷۰) شهردار وقت مکه (در سالهای ۱۳۴۷ الی ۱۳۶۴ ق) و درخواست مستقیم وی از ملکعبدالعزیز، در محل مولد النبی کتابخانهای بنا کردند و آن را «مکتبة مکة المکرمه» نام نهادند. این کتابخانه تا به امروز برقرار است.
💠 قطان همچنین محل تولد حضرت زهرا (س) و بهعبارتی خانه حضرت خدیجه (س) را به یک مدرسه حفظ قرآن تبدیل کرد که بعدها در طرح توسعه مسجد الحرام ازمیان رفت.
💠 محل ولادت حضرت رسول (ص) امروز در شعب ابیطالب و در نزدیکی حرم خدا محفوظ مانده است. در سالهای اخیر، زکی یمانی با حمایت مالی خود، سبب تألیف کتابهایی درباره این ساختمان شد، و مستند به صدها روایت تاریخی و منبع قدیمی اعتبار تاریخی آن را اثبات کرد.
💠 با این حال، علمای وهابی رسالههای فراوانی درباره نادرستی این جشنها و بزرگداشت این روز نگاشتهاند. عمده ادله آنها ریشه در نگاه سلفیشان دارد. براساس این نگاه، ازآنجاکه صحابه و نسل اول از علمای قرن اول چنین مراسمی را برگزار نمیکردهاند، ما نیز نباید چنین مراسمی را برگزار کنیم. این در حالی است که آنان به بزرگداشت روز ملی سعودی اعتراضی ندارند.
💠 به نظر میرسد این قبیل جشنها و مراسمها، جنبه بزرگداشت دارد و شاید بتوان آن را مصداق آیهای چون «و ذکرهم بأیام الله» (و روزهای خدا را به آنان یادآوری کن) دانست.
#افاده_تبلیغی
#اندیشکده_تبلیغ
#آیین_و_فرهنگ
👈مؤسسه اطلس شیعه