eitaa logo
مؤسسه اطلس شیعه
484 دنبال‌کننده
325 عکس
9 ویدیو
6 فایل
آنچه با شما به اشتراک خواهیم گذاشت⬇️ 🔹️اخبار مؤسسه 🔸️آسیب‌شناسی تبلیغ بین‌الملل 🔹️معرفی چهره‌های فرهنگی و تبلیغی بین‌الملل 🔸️مطالعات کشورها و مناطق 🔹️معرفی کتاب و مقاله 🔸️و... وبسایت👇 shiaatlas.com ادمین👇 @shiaatlasadmin دفتر👇 02537842503
مشاهده در ایتا
دانلود
🏴اربعین حسینی در عرصه بین الملل (١) 🌐معرفی اربعین در رسانه ها و مجامع بین المللی( ٣) 📝اربعین در فهرست میراث فرهنگی ناملموس 🌍اصطلاح  "میراث فرهنگی" در دهه های اخیر به طور قابل توجهی مورد توجه مجامع بین المللی از جمله  یونسکو واقع شده است. میراث فرهنگی به آثار تاریخی و مجموعه اشیاء ختم نمی شود و شامل سنت ها  ، هنرهای نمایشی، فعالیت‌های اجتماعی، آیین ها، رویداد جشن ، دانش و کنشهای مربوط به طبیعت و جهان یا دانش و مهارت های ستنی ازجمله  صنایع دستی نیز می‌شود. ℹ️نام دسته اخیر را  میراث فرهنگی ناملموس گذاشته اند. این میراث به جای مانده از گذشتگان که بسیار شکننده و در معرض فراموشی هستند، عامل مهمی در حفظ تنوع فرهنگی در مواجهه با فرایند جهانی شدن است. 📎در بخشی از توضیحات درج شده در سایت یونسکو آمده است:" درک میراث فرهنگی ناملموس جوامع مختلف به گفتگوی بین فرهنگی کمک می کند و احترام متقابل را برای سایر روش های زندگی ایجاد می کند." 📚کمیسیون مربوط ، سال 2003  برای حفاظت از میراث فرهنگی ناملموس پنج "حوزه" گسترده را پیشنهاد می کند که در آنها میراث فرهنگی ناملموس تجلی می یابد: • سنت ها و عبارات شفاهی، از جمله زبان به عنوان وسیله ای برای میراث فرهنگی ناملموس ؛ • هنرهای نمایشی ؛ • آداب و رسوم اجتماعی، مراسم و رویدادها ؛ • دانش و کنشهای مربوط به طبیعت و جهان ، • صنایع دستی سنتی . 💻این کمیته هر ساله برای ارزیابی نامزدهای پیشنهادی کشورهای عضو کنوانسیون 2003 تشکیل جلسه می دهد و تصمیم می گیرد که آیا این فعالیتهای فرهنگی در فهرست های کنوانسیون ثبت کند یا خیر؟ با کلیک ، می توانید نامزدها، عکس ها و ویدیوها را همراه با تصمیمات کمیته و شواهد رضایت جامعه کشف کنید. 📌تنها برای نمونه به چند آیین مذهبی ثبت شده به عنوان میراث فرهنگی اشاره می شود: 📍2012 آیین قالیشویان مشهد اردهال کاشان ایران، 📍2016ضیافت خضر الیاس و نذورات آن در عراق 📍2010آیین پهلوانی و زورخانه ای ایران 📍2010سما، آیین علویان بکتاشی ترکیه ⚡اما در سال 2019 "پذیرایی و خدمات رسانی در پیاده روی اربعین" به عنوان میراث فرهنگی ناملموس ثبت شد. همانطور که در عنوان معلوم است اشاره ای به ابعاد مذهبی این رویداد نشده! از اینکه چه انگیزه ای این موج میهمان پذیری و زائران پیاده را در این مسیر جمع می‌کند سخنی به میان نیامده است. 📎در بخشی از بیانیه ثبت این رویداد آمده است: " the Arba’in visitation is a social practice performed..." ❓اما سوال اینجاست که آیا اقدام برای ثبت رويدادهای دینی و فرهنگی از طرف مجامع اسلامی و شیعی کار صحیحی است؟ آیا امکان ثبت و تبلیغ آن آیین ها آنطور که مطلوب ماست امکان پذیر خواهد بود؟ آیا می توان از ظرفیت‌های موجود بین المللی درباره رویدادی مانند پیاده روی اربعین استفاده کرد و چهره ای درست و واقعی از این واقعه و میراث اعتقادی و فرهنگی موجود در آن به جهان نشان داد؟ آیا هیچ اتاق فکری برای رصد و چاره اندیشی در این موضوعات در نهادهای بین‌المللی و حوزوی ما وجود دارد؟ 👈مؤسسه اطلس شيعه
🏴اربعین حسینی در عرصه بین الملل (١) 🌐عدم بهره مندی از ظرفیت‌های تبلیغی در پیاده روی اربعین ⛺هزاران موکب در حدود ۲۰ روز، هر ساله در مسیرهای منتهی به کربلا به میلیون ها زائر از ملل و فرهنگ‌های گوناگون خدمات می دهند. 💡این بزرگترین اجتماع مردمی جهان که سالانه برگزار می شود، فرصتی بی نظیر برای نشر معارف اهل بیت علیهم السلام است. ✔️ميليون ها مخاطب با توانمندی ها و ظرفیتهای بالقوه از کشورهای مختلف با پای خود به راهی قدم می گذارند که با تاسف باید بگوییم آنچنان که شایسته است نه محتوای متناسب با فرهنگ و نیازشان وجود دارد و نه سازمندهی برای خدمات رسانی به آنان به چشم می خورد و از این ظرفیت به طور حداقلی بهره برداری می شود. ✍️در این فرسته تنها به معرفی مختصری از چند موکب بین المللی خواهیم پرداخت که در میان هزاران موکب موجود فعالیتشان نمود چندانی ندارد و شایسته است فعالان و جهادگران این عرصه از امروز برای سال آینده، طراحی ها و برنامه ریزی های بر مبنای مطالعه و بررسی آگاهانه داشته باشند. 🏴موکب بین المللی سیدالشهدا(ع) ، در عمود ۱۰۹۷ با برنامه های متنوع و بصوت چند زبانه فعالیت خود چند سالی است که آغاز کرده است. برخی از فعالیتهای این موکب در قالب فیلم کوتاهی قابل مشاهده است. 🏴موکب طلاب المقاومة الحسینة بسیج دانشجویی دانشگاه امام صادق(ع) در عمود ۹۳۲ در مسیر پیاده روی نجف به کربلا میزبان میهمانان به زبان ها و ملیتهای گوناگون است. ▪️از ویژه گیهای این موکب غرفۀ «اطفال المقاومة» است، همراه با ارائه بسته فرهنگی‌ای متناسب با سنین مخاطبان که به دنبال تبیین ساده‌ای از فلسفه راهپیمایی اربعین حسینی است . ▪️این موکب برنامه های متنوع دیگری هم داشت، از جملۀ پخش مستند و فیلم، نمایشگاه عکس مقاومت از اشغال فلسطین و جنگ یمن و...، ارائه مردم‌شناسی عراق برای زوار ایرانی، ارائه نشریات گفتمان‌ساز و نخبگانی . 🏴عقیله (موکب بین المللی زنان) موکب عقیله با تأسی به عقیله ی بنی هاشم حضرت زینب سلام الله علیها، در تلاش است تا زن شاخص انقلاب اسلامی را معرفی نماید . این موکب داخل شهر کربلا و در چهار میثم تمار مستقر است. (برای دسترسی به وبسایت این موکب کليک کنيد) 🏴موکب امت محمد (ص) سال ۱۳۹۶ با ماهیت دانشجویی و مردمی در عرصه‌های فرهنگی، بین المللی، پزشکی فعالیت خود را شروع کرد. 🚩یکی از مسائل اصلی غرفه بین الملل این موکب شبکه سازی نخبگانی جهان اسلام است. این موکب با بیش از ۱۲۰ خادم ، هر ساله در عمود ۷۷۰ میزبان زائران خارجی پیاده روی اربعین است. موکب "Hussain The International love " در میان این تعداد معدود از فعالان بین المللی اما یک موکب با طراحی بصری ویژه و متناسب با مخاطب انگلیسی زبان و امکاناتی به روز مانند دستگاه واقعیت مجازی (VR Box) از دیگر موکب‌ها متمایز می‌شد(ویدئو این بخش در پیوست خواهد آمد) . این موکب چند ملیتی، با اهداف هدایت، روشنگری و تسهیل در پیاده‌روی زائران بین‌المللی از کشورهای غیر از ایران و عراق در عمود ۷۴۱ و ۹۷۴ به فعالیت می‌پردازد. ( پیوست اول) 🌐در این بین، ده ها موکب به زبان های بین المللی و با مدیریت ملیتهای گوناگون وجود دارد، موکب هایی از آلمان ( پوستر شماره۱ )، پاکستان (پوستر شماره۲) انگلستان، هند ،تایلند، ترکیه (پوستر شماره۳) و .... که البته اکثر آنها فعالیت مشخص تبلیغی و ترویجی نداشته و فقط موضوع خدمات رسانی مطرح است. 👈مؤسسه اطلس شيعه
آیین‌ها و فرهنگ، جشن های اسلامی (١) مولد النبی صلی الله علیه و آله (١) 🔆 سالروز تولد پیامبر اکرم ص همواره برای همه مسلمانان مبارک و فرخنده بوده است. مسلمانان نه‌تنها به حفظ تاریخ ولات آن حضرت همت گماشته‌اند، بلکه محل تولد آن حضرت در شهر مکه (در میان شعب ابی‌طالب و سوق اللیل) را نیز تا به امروز همچنان حفظ کرده‌اند. 📝 در ادامه ضمن دو فرسته به مولد النبی (سالگشت میلاد) و مولد النبی (محل تولد) خواهیم پرداخت: ✨ ارزش و اعتبار محل تولد رسول أعظَم ص سبب شد تا در قرن دوم هجری، خیزران (همسر هارون الرشید) آن محل را خریداری، و به مسجد تبدیل کند. در قرن‌های بعد، مسلمانان این محل را بسیار گرامی و محترم می‌داشتند، و به‌ویژه در شب تولد رسول خدا ص مراسم جشن و سرور در آنجا برگزار می‌کردند. ✨ به لحاظ تاریخی، نخستین دولتی که جشن تولد پیامبر ص را به‌صورت رسمی برگزار کرد، دولت شیعه فاطمی در مصر بود.  معز لدین الله فاطمی پس از استقرار در مصر در سال 358 برای تألیف قلوب مصریان، شروع به برگزاری جشن‌های مختلف کرد که از آن جمله همین جشن مولد النبی بود. ✨ وزیر سُنی المستعلی بالله، بدر الجمالی، از روی سنی‌گری در سال 488  مراسم مولد النبی را برای مدتی تعطیل کرد. 💢 امروزه در کشورهای اسلامی دوازدهم ربیع الاول به‌عنوان سالروز میلاد شناخته می‌شود و این در حالی است که بیشتر علمای عامه این تاریخ را مصادف با رحلت آن حضرت می‌دانند! بنابراین سنت جشن گرفتن تولد آن حضرت در این روز احتمالا از مصر و مطابق با مبنای اقلیت به دیگر نقاط جهان اسلام رفته است. ✨ به نوشته مقریزی، جشن‌های تولدی که در مصر برگزار می‌شد، عبارت بود از روز ولادت پیامبر، علی بن ابی‌طالب، فاطمه زهرا، حسن، حسین و خلیفه وقت. این روز به‌خصوص برای کمک مالی به افراد بی‌بضاعت روز بسیار میمون و مبارکی بود، زیرا شخص خلیفه در آن حاضر می‌شد و بر توزیع اموال بر افراد مستحق نظارت می‌کرد. 🔆 به هر روی، این جشن در تمام جهان اسلام موردتوجه قرار گرفت و بسیاری از عالمان و ادیبان با سرایش اشعار و نثرهای زیبا، و نیز رساله‌های مختلف مولد پیامبر ص را گرامی داشتند. ❓گاهی گفته می‌شد چرا مسیحیان برای روز ولادت عیسی مسیح جشن می‌گیرند، ما مسلمانان نباید بگیریم؟ این احساس، سبب توسعه جشن های ولادت رسول شده است. ✨ جشن‌های ولادت سبب شد تا رساله‌هایی در این‌باره با عنوان «مولد النبی ص» نوشته شود. کتاب‌هایی که نسخه‌های آن در کتابخانه‌های جهان، نسخ چاپی و خطی فراوانی از آنها در دست است. برخی چاپ شده و بسیاری هم خطی است. این آثار مشتمل بر متن‌های ادبی در نظم و نثر برای بزرگداشت ولادت رسول خداست. اهمیت برگزاری جشن مولد در قرن هشتم به حدی رسیده است که ابن مرزوق العجیسی در این قرن کتابی با عنوان «جنی الجنتین فی التفضیل بین اللیلتین: لیلة القدر و لیلة المولد» در مقایسه میان شب قدر و شب مولد نگاشته است.   ✨ در مصر تونس، مراکش و الجزایر هم جشن‌های تولد به‌صورت گسترده برگزار می‌شده است. یکی از نشانه‌های این امر تألیفات فراوانی است که علمای آن بلاد در باره مولد النبی نگاشته‌اند، به طوری که تنها در المکتبة الکتّانیه در مغرب، ده‌ها نسخه خطی درباره مولد النبی ص موجود است. در ادامه، بنابر قرار قبلی ما با شما همان‌طور که به سنت‌ها و آیین‌های عزاداری پرداخته‌ایم این بار به سراغ آیین‌های جشن و شادی در میان مسلمانان و شیعیان خواهیم رفت. ✨ آیین‌هایی که شناخت آن برای مبلغان دینی می‌تواند زمینه ساز اقدامات اثرگذاری باشد تا همزمان با شادی اهل‌بیت ع بتوانند معارف آنان را در دل و جان مخاطب جای دهند. 💐 میلاد حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله و رئیس مذهب امام صادق علیهما السلام بر همگان مبارک باد💐 👈موسسه اطلس شیعه
آیین‌ها و فرهنگ، جشن‌های اسلامی (١) مولد النبی صلی الله علیه و آله (۲) 🇸🇳 مولد النبی صلی‌ الله علیه و آله در سنگال (‏Gamou‏)‏ 💠 یکی از اعیاد اسلامی ‌که مسلمانان سنگال و به‌خصوص طریقه تیجانیه به آن اهمیت زیادی می‌دهند، ولادت رسول اکرم (ص) به روایت ۱۲ ‏ربیع‌الاول است. 💠 این روز از سوی دولت سنگال به‌عنوان یکی از اعیاد اسلامی ‌تعطیل است، ولی مردم چندین روز را بدین مناسبت تعطیل ‏می‌کنند. مراسم مولد النبی (ص) که معروف به Gamou‏ است، در سراسر کشور برگزار می‌شود، ولی بزرگ‌ترین جشن مولد النبی (ص) ‏در شهر تیواون مرکز طریقه تیجانیه اقامه می‌گردد. در این مراسم بیش از سه میلیون نفر شرکت می‌کنند. 💠 همچنین در این مراسم، مسئولان ‏مملکتی و رؤسای بانک‌ها و شرکت‌ها و همچنین سفرای کشورهای خارجی و به‌خصوص اسلامی، و بسیاری از شیوخ و خلفای طریقه ‏تیجانیه از کشورهای غرب آفریقا شرکت می‌کنند.‏ 💠 شهر تیواون در فاصله حدود ۱۲۰ کیلومتری داکار واقع شده است، و در روزهای ۱۰ تا ۱۲ ربیع‌الاول از جمعیت میلیونی شرکت‌کنندگان در مراسم ‏Gamou‏ پذیرایی می‌کند. مردم از اطراف و اکناف سنگال و برخی نیز از کشورهای دیگر جهت شرکت در این مناسبت به سوی مرکز ‏طریقه تیجانیه عزیمت می‌کنند و چند روز در این شهر می‌مانند. 💠 هرچند اغلب حاضران در این جشن بزرگ، از پیروان طرق تیجانیه‌اند، ‏ولی پیروان طرق دیگر از قبیل لائینیه، قادریه، مریدیه و حتی وهابی‌ها هم شرکت می‌کنند. به‌خاطر تجمع اغلب مسلمانان و هواداران طریقه ‏تیجانیه در شهر تیواون جهت شرکت در این مراسم، شهر داکار و سایر شهرهای بزرگ سنگال در این ایام بسیار خلوت است.‏ 💠 دومین جشن مولد النبی (ص) در منطقه فوتا و به‌خصوص در روستای حلوار، محل تولد شیخ‌عمر الفوتی، مبارز معروف برگزار می‌شود. در ‏این مراسم هم تعداد زیادی از پیروان طریقه تیجانیه شرکت می‌کنند.‏ 📚 در فصل ششم کتاب تصوف در غرب آفریقا، حجت الاسلام و ‏المسلمین سیدمحمد شاهدی برنامه‌هایی که در این جشن بزرگ اجرا می‌شود را از این قرار برشمرده است: ‏1⃣ مرسوم است که چند روز پیش از برگزاری این مراسم، هدایای نقدی از سوی دولت و مسئولان و مؤسسات خیریه و افراد متمول ‏سفارتخانه‌ها به مرکز خلافت تیجانیه «شهر تیواون» ارسال می‌شود.‏ ‏ 2⃣ پس از حضور مردم در این مراسم، شهر تیواون به منبر وعظ و خطابه تبدیل می‌شود. خطیبان در گوشه‌و‌کنار و با زدن خیمه‌هایی ‏مشغول وعظ و نصیحت مردم می‌شوند. آنان با زبان‌های محلی پلار و ولوف صحبت می‌کنند و در فضایل و مناقب پیامبر اسلام ‏(ص) به سخنرانی می‌پردازند. اغلب خطبا اشعار و ابیات زیادی در وصف پیامبر (ص) و غزوات آن حضرت برای مردم می‌خوانند.‏ ‏3⃣ از اعمال بسیار مهم آنان در ایام ولادت پیامبر اسلام (ص) خواندن «اوراد الوظیفه» است. این اوراد که پیش از این درباره آنها ‏سخن گفته شد، به‌صورت دسته‌جمعی و با آهنگ خاصی خوانده می‌شود.‏ ‏4⃣ از دیگر اعمال افراد حاضر در مراسم بزرگداشت مولد النبی (ص)، گوش‌دادن یا خواندن قصاید کتاب البُرده، اثر ‏الشیخ‌ البوصیری است که حاوی ابیات مدح پیامبر (ص) است. اغلب گروه‌هایی که از جوانان تشکیل شده و زبان عربی می‌دانند، ‏به‌صورت دسته‌جمعی این کتاب را چندین مرتبه ختم می‌کنند. آنان با آهنگی بسیار دل‌نشین و جذاب، ابیات آن را به‌صورت گروهی ‏می‌خوانند.‏ ‏5⃣ ختم قرآن در چندین نوبت در این ایام نیز از اعمال مستحب است.‏ ‏6⃣ در کنار این جشن بزرگ و حضور چند میلیونی، افراد زیادی با برپایی بازارچه‌هایی، اقدام به ‏فروش اجناس می‌کنند (از باب لیشهدوا منافع لهم). افراد دست‌فروش زیادی هم با حمل برخی اجناس، مشغول تجارت خُرد می‌شوند. انسان در این ایام شاهد ‏صحنه‌های بسیار دیدنی و جذاب است.‏ 💠 در این مراسم باشکوه که بزرگ‌ترین گردهمایی تیجانی‌ها در سودان غربی به‌حساب می‌آید، همه شیوخ سنگالی و دیگر شیوخ و خلفای این ‏طریقه از سایر کشورهای غرب آفریقا شرکت می‌کنند. شهر تیواون و کولاخ به عنوان دو مرکز مهم تیجانی‌ها در غرب آفریقا، بلکه شمال ‏این قاره به‌حساب می‌آیند، و اطاعت از هرگونه تصمیمی که از این دو مرکز صادر می‌شود، برای دیگران واجب است. 👈مؤسسه اطلس شیعه
آیین‌ها و فرهنگ، جشن‌های اسلامی (١) مولد النبی صلی الله علیه و آله (٣) 🕋 مکه مکرمه / محل ولادت 💠 پیش‌تر اشاره کردیم که میلاد رسول خدا (ص) در طول تاریخ در شهرهای مختلف جهان اسلام برگزار می‌شده است. این بزرگداشت در شهر مکه به‌صورت جدی‌تری مورد توجه بوده، زیرا این شهر محل تولد آن حضرت است. 💠 سلطان سلیمان، فرزند سلیم، در سال ۹۳۵ دستور بازسازی مولد النبی را صادر کرد. پیش از وی، الملک المظفر غسانی (حاکم یمن)، پیش از او، فرج بن برقوق (از سلاطین مملوکی)، پیش از ابن برقوق، اشرف شعبان (حاکم مصر) و پیش‌تر الناصر عباسی، برای نخستین بار بناهایی در آنجا ساخته بودند. 💠 همچنین سلطان محمد بن مراد عثمانی، به یکی از آغایان دربار خود با نام غضنفرآغا دستور داد تا محل ولادت آن حضرت را بازسازی کند. او نیز با صرف پول فراوان، بنا و مناره بزرگی در محل ولاتپدت ساخت، و موقوفاتی در مملکت عثمانی را به آن اختصاص داد، امام جماعت و مؤذن و خادم برایش گمارد، و مُدرّسی را معین کرد تا هفته‌ای دو روز در آنجا تدریس کند. 💠 از اماکن متبرکه‌ای که ایرانیان در سفر حج زیارت می‌کردند، همین ساختمان مولد النبی در مکه بود، جایی که حالا به کتابخانه مکه المکرمه تبدیل شده است. یک زائر ایرانی که در سال 1315 قمری به زیارت این خانه توفیق یافته، می‌نویسد: «روز جمعه، چهاردهم، به زیارت حضرت رسول در موضعی که مشهور به مولد النبی است رفتیم، و آن موضع واقع است در سوق اللیل. از در داخل شدیم و تخمیناً چهارده پله پایین رفتیم. وارد اتاقی شدیم که مسمی به مسجد است. بعد از آن، به اتاق دیگر رفتیم. در این اتاق ضریحی است. درِ ضریح را خادم باز کرد. داخل در این ضریح گودالی واقع است. در وسط آن سنگ سبزی بود که محل تولد حضرت ختمی مرتبت بود. آن موضع مطهر را تقبیل نموده و صورت را بر آن مالیده و به خاک پاک و غبار نور آثار آن مکان رفیع البنیان، که رشک کحل الجواهر است، دیده را منور نموده، پس از آن در مسجد آمده، هر یک دو رکعت نماز تحیت به‌جا آوردیم و از آن مکان بیرون آمدیم». (منبع: آثار اسلامی مکه و مدینه، ص۱۵۴و۱۵۵، رسول جعفریان) 💠 در این جشن‌ها که به‌طور معمول با حضور خلفا، امرا و علما برگزار می‌شد، شاعران اشعار خویش را می‌خواندند و هدایایی از دست بزرگان دریافت می‌کردند. در ایران اسلامی نیز برگزاری این جشن‌ها امری مسلم بود. این مجالس تا به امروز در مناطق سنی‌نشین برقرار است و در آنها اشعاری در مدح پیامبر (ص) خوانده می‌شود. 💠 برگزاری جشن‌های ولادت در مکه سبب شد تا این جشن‌ها به‌مرور در بسیاری از نقاط جهان اسلام نیز برگزار شود. یکی از مهم‌ترین این مناطق، کردستان بود که امروزه نیز در سراسر آن جشن‌های ولادت با آوازه‌خوانی و سرود برگزار می‌شود. 💠 با روی کار آمدن دولت سعودی در عربستان، همه این جشن‌ها در مکه و مدینه ملغی شد، و تا به امروز نیز عربستان سعودی یکی از دو دولتی است که روز میلاد رسول خدا را به‌عنوان تعطیل رسمی اعلان نکرده است. 💠 در پی تصرف حجاز توسط دولت سعودی دوم در سال‌های ۱۳۴۲ و ۱۳۴۳ هجری قمری، همزمان با تخریب بقاع متبرکه بقیع، اُحُد و قبرستان مَعْلات مکه، محل مولد النبی نیز که در شعب ابی‌طالب و نزدیکی حرم الهی قرار داشت، تخریب شد. 💠 البته با اصرار شیخ‌عباس قطان (م. ۱۳۷۰) شهردار وقت مکه (در سال‌های ۱۳۴۷ الی ۱۳۶۴ ق) و درخواست مستقیم وی از ملک‌عبدالعزیز، در محل مولد النبی کتابخانه‌ای بنا کردند و آن را «مکتبة مکة المکرمه» نام نهادند. این کتابخانه تا به امروز برقرار است.  💠 قطان همچنین محل تولد حضرت زهرا (س) و به‌عبارتی خانه حضرت خدیجه (س) را به یک مدرسه حفظ قرآن تبدیل کرد که بعدها در طرح توسعه مسجد الحرام ازمیان رفت. 💠 محل ولادت حضرت رسول (ص) امروز در شعب ابی‌طالب و در نزدیکی حرم خدا محفوظ مانده است. در سال‌های اخیر، زکی یمانی با حمایت مالی خود، سبب تألیف کتاب‌هایی درباره این ساختمان شد، و مستند به صدها روایت تاریخی و منبع قدیمی اعتبار تاریخی آن را اثبات کرد. 💠 با این حال، علمای وهابی رساله‌های فراوانی درباره نادرستی این جشن‌ها و بزرگداشت این روز نگاشته‌‌اند. عمده ادله آنها ریشه در نگاه سلفی‌شان دارد. براساس این نگاه، ازآنجاکه صحابه و نسل اول از علمای قرن اول چنین مراسمی را برگزار نمی‌کرده‌اند، ما نیز نباید چنین مراسمی را برگزار کنیم. این در حالی است که آنان به بزرگداشت روز ملی سعودی اعتراضی ندارند. 💠 به نظر می‌رسد این قبیل جشن‌ها و مراسم‌ها، جنبه بزرگداشت دارد و شاید بتوان آن را مصداق آیه‌ای چون «و ذکرهم بأیام الله» (و روزهای خدا را به آنان یادآوری کن) دانست. 👈مؤسسه اطلس شیعه
فلسطین پاره تن اسلام 🇵🇸مسئله فلسطین و تبلیغ بین الملل(۱) 🏴اشغال فلسطین دردناک ترین مسئله جهان بشری در سده اخیر و یکی از طولانی ترین مبارزات آزادی بخش و مقاومت علیه تجاوز و ستم و نسل کشی است که در آن سرزمین ادامه دارد و رژیم غاصب صهیونیستی امروز نیز در حال ثبت جنایتی دیگر در صفحه تاریخ است. ▪️از نخستین روزهای اشغال سرزمین فلسطین به دست صهیونیست ها و اخراج مسلمانان با پشتوانه دولت های غربی، علمای شیعه و حوزه های علمیه به دفاع از فلسطینان پرداخته و از مبارزه این مردم ستمدیده برای به دست آوردن حقوق از دست رفته خود، جانبداری کرده اند . 📚شاید سید شرف الدین عاملی از نخستین علمایی بود که در جهان عرب، از روند مهاجرت یهودیان به سرزمین فلسطین احساس نگرانی کرد . علامه محمد حسین کاشف الغطاء نیز در دفاع از فلسطین، کارنامه درخشانی دارد . بخشی از تلاش های بی وقفه کاشف الغطا، مسافرت به کشورهای اسلامی و دیدار با صاحب نظران جهان اسلام بود، تا افزون بر آشنایی با وضعیت سیاسی و جغرافیایی مردم، عالمان دین را به توطئه های مرموزانه غرب و اشغال سرزمین فلسطین بیاگاهاند . ✔️از سفرهای تاریخی او، سفر به فلسطین و شرکت در کنگره اسلامی بود . این مؤتمر در سال ۱۳۵۰ ه . ق به مناسبت ولادت پیامبر (ص) در قدس برگزار شد و حدود ۱۵۰۰ نفر از شخصیت های اسلامی در آن شرکت داشتند . ✔️در سال ۱۳۷۳ ه . ق نائب رئیس انجمن امریکایی دوستداران خاورمیانه، طی نامه ای از کاشف الغطاء دعوت کرد در کنگره ای به منظور بررسی راه های همکاری اسلام و مسیحیت در برابر الحاد مارکسیسم، شرکت کند . وی این دعوت را رد کرد و طی نامه ای مشروح و سرگشاده به نام «المثل العلیا فی الاسلام لا فی بحمدون » که به امریکا فرستاد، ثابت کرد که فتنه اصلی برای همه ادیان و مذاهب، امریکا و غرب است نه الحاد شرق . امروزه این امریکا و یهودیانند که مسلمانان را می کشند و منابع اقتصادی آنان را غارت می کنند، و تشکیل چنین مجالسی برای روپوش نهادن بر جنایت های اسرائیل است، نه جلوگیری از الحاد مارکسیسم . ▪️این جریان در حوزه عراق ادامه داشت از جمله تجمع علمای نجف اشرف در حمایت از مسئله فلسطین. این تجمع تاریخی در سال ۱۹۷۳ میلادی در صحن حرم مطهر حضرت امیر (علیه‌السلام) برای حمایت از مسئله فلسطین برگزار شد و در آن تعدادی از بزرگان عراق و رهبران فلسطینی حضور یافتند. (تصویر پیوست١) ▪️هم زمان با شدت گرفتن جنایات رژیم صهیونیستی در  فلسطین اشغالی ، در ایران نیز دفاع از آن مردم مظلوم گسترش یافت و حوزه ها و علمای شهرهای گوناگون ایران در برابر این فاجعه به خروش در آمدند . عالمانی مانند آیت الله کاشانی،آیت الله بروجردی، امام خمینی، نواب صفوی، علامه طباطبایی، آیت الله گلپایگانی،آیت الله نجفی مرعشی، استاد شهید مطهری و . .. در اعتراض به این مسئله کوشش ها نمودند . آیت الله بروجردی نیز در سال ۱۳۲۷ طی اعلامیه ای جنایت های دولت اشغالگر قدس را محکوم نمودند و از مسلمانان ایران و جهان دعوت کردند که افزون بر کمک به مسلمانان، در مجالس دعا و نیایش از یهودیان اشغالگر اعلان برائت و بیزاری نمایند و علیه اشغالگران نفرین و برای پیروزی مسلمانان در جنگ علیه اسرائیل دعا کنند. (برای دیدن متن 👈 کتاب مفاخر اسلام ج ۱۲، علی دوانی) ▪️این اقدامات بعد از انقلاب اسلامی با قدرت بیشتر و به عنوان یکی از آرمان های انقلاب اسلامی دنبال شد و تا به امروز ادامه دارد. 👈در ادامه راه بزرگان حوزه های علمیه و در کنار ضرورت تحلیل صحیح سیاسی و در نظر داشتن جوانب مختلف مسئله فلسطین، که در نظر بسیاری از اندیشمندان مهمترین مسئله جهان اسلام است، ضمن محکوم نمودن این جنایات و همدردی با جهان اسلام و بلکه تمام انسان های آزاده جهان، به مناسبت اين وقایع و با رویکردی تبلیغی ، نکاتی در رابطه با مسائل غزه و تبلیغ بین الملل تقدیم خواهد شد. ✔️این سرفصل‌ها می‌باید در اتاقهای فکر و محافل علمی حوزوی و دانشگاهی، مورد گفتگو قرار گیرد تا به راهکار و راهبردهای عملیاتی تبدیل شود و اندیشکده راهبردی تبلیغ بین الملل نیز با این هدف طرح مسئله خواهد نمود. ادامه دارد.... 👈مؤسسه اطلس شیعه
فلسطین پاره تن اسلام 🇵🇸مسئله فلسطین و تبلیغ بین الملل(۲)            "امروز قضیه‌ى اول جهان اسلام قضیه‌ى غزه است؛ شاید بشود گفت قضیه‌ى اول دنیاى انسانیت، قضیه‌ى غزه است. سگ هارى و گرگ درنده‌اى به انسانهاى مظلوم حمله کرده است؛ چه کسى مظلوم‌تر از کودکان معصومى که در این حملات جان خود را مظلومانه از دست دادند؟ چه کسى مظلوم‌تر از مادرانى که فرزندان خودشان را در آغوش خودشان گرفتند و به چشم خود مرگ و پرپر زدن آنها را مشاهده کردند؟ رژیمِ غاصبِ صهیونیستِ کافر، دست به چنین جنایاتى زده است امروز در مقابل چشم بشریت و انسانیت؛ بشریت باید عکس‌العمل نشان بدهد." (رهبر معظم انقلاب _۱۳۹۳/۰۵/۰۷) ✔️ماهیت پلید رژیم غاصب صهیونیستی در طول چند دهه نه تنها تغییری نداشته است که روز به روز پلیدی و پلشتی آن افزون شده و امروز در حال رغم زدن فاجعه بشری دیگر است. 🔍همان‌طور که در فرسته قبل اشاره شد علی رغم مواضع روشن مرجعیت و حوزه های علمیه نسبت به مسئله فلسطین، این مبارزات و جانبداری ها به جهت شکلی و محتوایی با چالش‌ها و ضعف هایی همراه بوده است که متفکران و ایده پردازان در عرصه تبلیغ بین الملل باید با مطالعه و بررسی آن‌ها، راهبرد ها و راه حل های مناسب پیشنهاد دهند. به نظر هر چه سریعتر از توقف در برگزاری همایش‌ها و کنگره ها که عمدتا تنها هزینه های کلانی بر عهده کشور گذاشته است و نهایتا مراتب همدردی ما و زنده بودن آرمان ها را نشان داده است باید عبور کنیم و به وضعیت فعال و اقدامات استراتژیک تغییر حالت دهیم. ◀️در ادامه به برخی از این سرفصل‌ها اشاره شده و طرح مسئله می شود : الف) تغییر شکل اسلامی مبارزات به شکل قومی عربی رهبر معظم انقلاب در این باره می‌فرمایند :"... در ابتدای اشغال فلسطین، علمای مجاهدی چون شیخ عزّالدین قسّام و حاج امین الحسینی از مسلمانان برای نجات فلسطین استنصار کردند و مرجع بزرگ دینی مرحوم شیخ محمد حسین آل کاشف‌الغطاء حکم جهاد علیه صهیونیستها صادر فرمود؛ ولی متأسّفانه بتدریج شکل اسلامىِ مبارزات تضعیف و شکل قومی آن پُررنگ شد." ❓نقش مبلغان در تبیین این موضوع چقدر است؟ آیا محتوا و نقشه راهی برای این موضوع تولید شده است؟ حفظ شکل اسلامی مبارزات چقدر به بهره مندی از تمام ظرفیت جهان اسلام کمک خواهد کرد؟ ب) فقدان استراتژی تبلیغی و بسنده به اقدامات تاکتیکی و محدود به حوادس. 📡 آیت الله خامنه ای در همایش بین‌المللی رسانه‌های جهان اسلام در حمایت از انتفاضه فلسطین خاطر نشان کردند: " لازم است برای استراتژی تبلیغی علیه صهیونیستهای غاصب، یک طرّاحی بنیادین صورت گیرد. این‌که ما به صورت تاکتیکی در هر موقعیّتی بخشی از مظلومیتها را بیان کنیم، کافی نیست. باید یک راهبرد عمومی، تبلیغی در همه دنیای اسلام به صورت مشترک تعیین و به آن عمل شود. ما رسانه‌های بزرگ دنیا را در اختیار نداریم؛ اما آنچه را هم که در اختیار داریم؛ چیز کمی نیست. ما باید از سرمایه و موجودی خود - که متعلّق به دنیای اسلام است - حداکثر استفاده را بکنیم. همه در این زمینه مسؤول و موظّفند. روشنفکران و سیاستمداران و شاعران و نویسندگان و هنرمندان و دانشگاهیان مسؤولند... " تنها در جمهوری اسلامی بیش از سی موسسه، سمن و نهاد وابسته و مستقل در حوزه مسائل فلسطین فعالیت دارند. (پیوست ۱) ❓اما چقدر این نهادها تابع سازماندهی یکپارچه هستند؟ تا چه میزان از فعالیتهای یکدیگر آگاهند؟ آیا ارتباط دوره ای و نشست های همفکری منسجمی وجود دارد؟ آیا فعالیت‌ها و میزان اثر گذاری آنها توسط هیچ مرکز یا نهادی ارزیابی و آسیب شناسی می شود؟ وزارت خارجه و نهادهای اثرگذار تا چه اندازه از خروجی اتاقهای فکر - در صورت وجود! - بهره مند هستند؟ ادامه دارد..... 👈 مؤسسه اطلس شیعه
فلسطین پاره تن اسلام 🇵🇸مسئله فلسطین و تبلیغ بین الملل(٣) در ادامه فرسته قبل به یکی از مهمترین چالش‌های فعالان بین المللی و مسئله فلسطین و جبهه مقاومت باید اشاره کرد: ج) چالش ممنوعیت‌های بین المللی برای مبارزه و موضع گیری علیه رژيم صهيونيستی در بسیاری از کشورهای دنیا اسرائیل به طور رسمی در ۱۱ مه ۱۹۴۹ به عنوان یک کشور عضو کامل در سازمان ملل متحد پذیرفته شد. از دسامبر ۲۰۲۰، از مجموع ۱۹۳ کشور، ۱۶۵ کشور عضو سازمان ملل (یا ۸۵٪)، کشور اسرائیل را به رسمیت می‌شناسند. حاکمیت اسرائیل توسط برخی کشورها که غالباً مسلمان هستند، مورد اختلاف است.(پیوست۱)   💡فعالان تبلیغی و فرهنگی در کشورهایی که اسرائیل را به رسميت شناخته و حامی آن هستند به عنوان مدیر یک مرکز، به عنوان شهروند و یا مقیم در آن بلاد با موانع جدی روبرو هستند. ✔️در بسیاری از موارد، حمایت از آرمان فلسطین، جانبداری و هر اقدامی که بوی ارتباط و اتصال با جبهه مقاومت از آن به مشام برسد، موجب  تعطیلی مراکز، مشکلات حقوقی جدی و مزاحمت های ادامه‌دار خواهد شد. در تزاحم بین این دو مهم، یعنی ادامه فعالیت و بقاء یک اقلیت در هر کدام از کشورهای حامی آن رژیم  و حمایت رسمی و آشکارا از فلسطین باید به دنبال راه جمع و یا فرد اهم بود. یافتن راهبرد و راهکار مناسب علاوه بر موضوع شناسی به درک صحیح فقهی از مسئله نیازمند است. ✅تصمیم گیری در این باره بدور از منفعت سنجی داخلی و با در نظر گرفتن شرایط مخاطب خارجی ، باید در کارگروه‌هایی متشکل از افرادی که از شرایط و قوانين منطقه آگاهی کامل دارند و با حضور متخصصان و مجتهدان در این زمینه به نتیجه برسد. 🔍در ادامه به چند نمونه از آثار و تبعات حمایت از فلسطین و جبهه مقامت اشاره می شود. تصمیم گیری و تعیین راهبردها،بدون در نظر گرفتن این موارد ممکن نخواهد بود. 🔴ایندیپندنت فارسی:"... سیدسلیمان موسوی‌فر، معاون مرکز اسلامی هامبورگ، به دلیل «حمایت از سازمان‌های افراطی و تروریستی شیعه و همچنین ویدیوهای تبلیغاتی که در حمایت از این گروه‌ها در فیس‌بوک به اشتراک گذاشته بود» از آلمان اخراج شد." ▪️روزنامه آلمانی «هامبورگر مورگن پست»نیز در این باره مدعی شد که «سید سلیمان موسوی فر» معاون مرکز اسلامی هامبورگ از سازمان‌های تروریستی و شیعه حمایت می‌کرده و ویدئوهای تبلیغاتی را در فیسبوک به اشتراک می‌گذاشت. محکومیت به سه سال زندان از جمله عواقب عدم خروج خواهد بود.در این ادعا شرکت در تظاهرات روز قدس چهار سال پیش و تماس با اعضای حزب الله لبنان نیز مورد توجه قرار گرفته است. 🔴اداره حفاظت از قانون اساسی ایالت هسن در گزارش سالانه‌اش برای سال ۲۰۲۱ نوشت: «عملکرد مرکز اسلامی فرانکفورت در راستای دکترین دولتی ایران است. به عنوان مثال، این نهاد مانند مرکز اسلامی هامبورگ در سال ۲۰۲۰ مراسم یادبودی برای قاسم سلیمانی برگزار کرد. این دو مرکز همچنین در مناسبت‌هایی مانند سالگرد درگذشت روح‌الله خمینی، بنیان‌گذار جمهوری اسلامی ایران، مراسمی در بزرگداشت او برگزار می‌کنند.» ▪️همچنین در اين سند، حرکت های ضد صهیونیستی شدیدا محکوم شده و دولتمردان آلمانی خود را نسبت به ایجاد امنیت برای حیات آزادانه یهودیان متعهد دانسته اند. 🔴دیلی تلگراف در گزارشی  ادعا کرد:"... مرکز اسلامی انگلیس در لندن به دلیل حمایت از جمهوری اسلامی ایران و چند هفته پیش از تلاش کمیساریای جمعیت‌های خیریه بریتانیا برای مصادره آن فعالیت‌های خود را به حال تعلیق در آورده است.(پیوست٢) ... این در حالی است که یکی از سخنگویان کمیساریا اعلام کرد، ما به تحقیقات خود در مورد این مرکز ادامه داده و همچنان با هیات امنای موقتی آن که اوایل ماه جاری منصوب کرده‌ایم، در ارتباط خواهیم بود، گرچه نمی‌توانیم اطلاعات بیشتری در این رابطه اعلام کنیم. .... گفتنی است این نگرانی ها توسط دولت انگلیس و محافل ضدجریان مقاومت به دلیل بیانیه‌ای که مدیر مرکز اسلامی انگلیس در سال ۲۰۲۰ در رثای شهید سردار قاسم سلیمانی در سایت این مرکز منتشر کرده بود و سردار سلیمانی را شهید عظیم خواند بوجود آمد و  آن را تحت شدیدترین فشار‌ها قرار داده و هر روز بر این فشار‌ها افروده‌اند. " 🔴به نقل از روزنامه نیویورک تایمز نزدیك به ۲۰ مركز اسلامی در دو سال گذشته در آمریكا تعطیل شدند. بر همین اساس، شورای روابط اسلام و آمریكا از دولت آمریكا نسبت به تعطیلی مراكز اسلامی به كمسیون حققوق بشر سازمان ملل شكایت كرد. بهانه نهادهای حاکمیتی برای تعطیلی این مراکز عمدتا مقابله با اقدامات ضد صهیونیستی و مبارزه با تروریسم بوده است. ✔️در کنار بهانه های فوق، حساسيت های موجود درباره مراکز و افراد وابسته به جمهوری اسلامی که در سال‌های اخیر بیشتر نیز شده است، چالش دیگری است که باید در این رابطه نیز استراتژی مشخصی تعیین شود. 👈 مؤسسه اطلس شیعه
آیین‌ها و فرهنگ، جشن‌های اسلامی (۲) مولد السیدة زینب الکبری (س) 💢 یکی از ظرفیت‌های مهم تبلیغی، توجه به نقاط مشترک مناسکی و فرهنگی میان جوامع هدف است. با بهره‌گیری از این ظرفیت می‌توان جریان‌ها و رویدادهای مشترکی را ایجاد، و درنهایت مخاطبان بیشتری را جذب کرد. این موضوع زمانی اهمیت بیشتری می‌یابد که این اشتراکات (جشن‌ها و آیین‌ها و...) در نقاط متکثر جغرافیایی وجود داشته باشد. 💢 بی‌شک با برنامه‌ریزی منسجم و طراحی نو، و با بهره‌گیری از بستر مراسم‌ها و آیین‌های مشترک، زیارتگاه‌ها و مفاهیم مورد علاقه جوامع مختلف می‌توان به نتایج خوبی دست یافت. یکی از این محورهای مشترک، زینب کبری (س) است. در واقع، میلاد زینب کبری (س) و مقام و زيارتگاه آن حضرت که در چند کشور اسلامی قرار دارد، می‌تواند محور اقدامات رسانه‌ای و تبلیغی موثر باشد. 🕌 بارگاه زینب کبری در سوریه 🇸🇾 بارگاه دخت امیرالمؤمنین (ع) در کشور سوریه و فعالیت‌های دینی و فرهنگی حول آن بیشتر شناخته شده است. بزرگداشت حضرت زینب (س) در ایران و دیگر کشورهای اسلامی برگزار می‌شود، اما متأسفانه این بزرگداشت در غیر ایران کمتر مورد توجه قرار می‌گیرد. 🕌 یوم المولد در مصر در مورد محل دفن حضرت زینب (س) سه دیدگاه وجود دارد: ● براساس نظر مشهور مدفن ایشان در کشور سوریه و جنوب شهر دمشق است. ● برخی مورخان بر این باورند که مدفن ایشان در کشور مصر، در منطقه السیدة الزینب شهر قاهره قرار دارد. این مکان به مقام السیدة زینب مشهور، و زیارتگاه شیعیان و دوستداران اهل‌بیت (ع) است. (ابراهیم، محمد زکی، مراقد أهل البیت فی القاهرة، ص۶۸ و ۶۹) ● براساس دیدگاه سوم، مدفن حضرت زینب (س) در قبرستان بقیع در مدینةالنبی قرار دارد. سیدمحسن امین درباره موقعیت مدفن حضرت زینب کبری همین دیدگاه را پذیرفته و دلایلی را در رد دو قول نخست ارائه کرده است. (منبع: اعیان الشیعة، ۱۴۰۳ق، ج۷، ص۱۴۰-۱۴۱) 🇪🇬 براساس یک نقل تاریخی، حضرت زینب (س) از نخستین بانوان اهل‌بیت (ع) است که به سرزمین مصر وارد شده و آن را شرافت بخشیده‌اند. بنابر این نقل، ایشان در اوایل ماه شعبان به این سرزمین وارد شده‌اند. از این رو، دوستداران اهل‌بیت (ع) از داخل و خارج مصر، در روزهای پایانی ماه رجب (با عنوان یوم المولد) گردهمایی بزرگی را در این مقام برگزار می‌کنند، و ضمن جشن میلاد این بانوی بزرگ، حلقه‌های سرود صوفیانه برگزار می‌کنند. 🇪🇬 نکته حائز اهمیت اینکه اکثر قریب‌به‌اتفاق مردم مصر را اهل‌سنت دوستدار اهل‌بیت پیامبر و البته دارای گرایش‌های صوفیانه تشکیل می‌دهند. این مسلمانان در مناسبت‌های گوناگون علاقه و محبت خود به خاندان عصمت و طهارت را ابزار می کنند. 🇪🇬 علمای مسلمان مصر بر این باورند که مرقد مطهر حضرت زینب(ع) در این کشور قرار دارد و در مراسم‌ها و مناسبت‌های مختلف به این بانوی بزرگ اسلام ادای احترام می‌کنند. 🎥 گزارش تصویری از جشن مولد السیدة قاهره 🇪🇬 مقام حضرت زینب در مصر در سال ۹۵۱ ه.ق. توسط والی عثمانی على باشا بازسازی و حدود مسجد در آن تعیین شد. الأمير عبدالرحمن نیز بار دیگر در سال ۱۱۷۱ ه.ق.  این مقام را بازسازی کرد. 🕌 روز عفاف در عراق ✨ یکی از اقدامات بین المللی و مشترک میان محبان و دوستداران حضرت زینب کبری، نام‌گذاری جهاتی این در متناسب با یکی از ویژگی‌های ایشان است. 🇮🇷 در ایران روز ولادت زینب کبری (س) روز پرستار نام گرفته است. 🇮🇶 حازم الخالدی عضو شورای استان کربلا در سال ۲۰۱۷ از تصویب روز ولادت حضرت زینب (ُس) به‌عنوان روز عفاف خبر داد و از سازمان‌های بین‌المللی خواست که این روز را به‌عنوان روز جهانی عفاف به‌رسمیت بشناسند. 🇮🇶 الخالدی گفت: "شورای استان کربلا تصویب کرد که روز پنجم ماه جمادی‌الاول، مصادف با ولادت حضرت زینب (س)، روز عفاف باشد. همچنین درخواستی به هیئت وزیران مبنی‌بر نامیدن این روز به‌عنوان روز ملی عفاف ارائه شده است. ما همچنین از سازمان‌های بین‌المللی خواسته‌ایم که این مناسبت را به‌عنوان روز جهانی عفاف به‌رسمیت بشناسند." ✅ تشکیل هیئت‌های چندملیتی در موضوعاتی چون اربعین حسینی، بزرگداشت چهره‌های شاخص و مقبول دینی در میان جوامع اسلامی همچون امیرالمؤمنین و امام مجتبی (که نزد سادات و اشراف حسنی در حجاز و اردن و سایر کشورهای اسلامی جایگاه ویژه دارد) و نیز حضرت زینب کبری می تواند شکل‌دهنده جریان‌های بین‌المللی اثرگذار باشد. 💐ایام میلاد اسوه صبر و عفاف، حضرت زینب کبری (س) بر همگان مبارک باد💐 👈 مؤسسه اطلس شیعه
آیین و فرهنگ عزاداری در جهان (۴) سوگواری ایام فاطمیه 🏴 فاطمیه به ایامی گفته می‌شود که شیعیان به‌مناسبت شهادت حضرت فاطمه (س) به عزاداری و سگواری می‌پردازند. با توجه به اینکه دو قول ۱۳ جمادی‌الاول و ۳ جمادی‌الثانی درخصوص تاریخ شهادت آن حضرت شهرت بیشتری دارند، روزهای یازدهم تا سیزدهم جمادی‌الاول، فاطمیه اول، و روزهای سوم تا پنجم جمادی‌الثانی، فاطمیه دوم نامیده شده‌اند. 📚 گزارش‌های تاریخی حاکی از آن است که عزاداری و سوگواری برای حضرت فاطمه (س) پیشینه‌ای طولانی دارد، و این پدیده آیینی و فرهنگی منحصر و محدود به دوره معاصر و دهه‌های اخیر نیست. 📚 در برخی منابع تاریخی آمده است که امام صادق(ع) برای حضرت زهرا (س) سوگواری می‌کردند و در مجلس عزا از واقعه سقط حضرت محسن (ع) و کتک‌ خوردن حضرت زهرا (س) یاد می‌نمودند. (منبع: خصیبی، الهدایه الکبری، ۱۴۱۹ق، ص ۴۰۸) 📚 همچنین بنابر گزارش قاضی عبدالجبار معتزلی، برخی شیعیان در مناطقی مانند مصر، دمشق، بغداد، الرمله، عَکّا، صور، عسقلان و جبل البسماق، برای حضرت زهرا (س) و فرزندش حضرت محسن (ع) عزاداری می‌کرده‌اند. (منبع: قاضی عبدالجبار، تثبیت دلائل النبوة، ۱۴۲۷ق، ج۲، ص۵۹۵) 🌍 امروزه نیز در برخی کشورها همچون ایران، عراق، مصر، پاکستان و آذربایجان عزاداری فاطمیه برپا می‌شود. 🇮🇷 ایران تنها کشوری است که روز شهادت حضرت فاطمه (س) را تعطیل رسمی اعلام کرده است. در تقویم این کشور، روز سوم جمادی‌الثانی به‌عنوان روز شهادت آن حضرت شناخته شده، و تعطیل رسمی است. شایان ذکر است که این تعطیلی در سال ۱۳۷۹ درپی پیشنهاد آیت‌الله وحید خراسانی، به تصویب هیئت دولت و مجلس شورای اسلامی رسید و با عنوان سالروز شهادت حضرت فاطمه (س) در تقویم ایران جای گرفت. شعائر و عزاداری‌های فاطمی در ایران از آن تاریخ رونق بیشتری گرفت. 🇮🇶 قابل توجه اینکه شیعیان عراق افزو‌بر فاطمیه اول و دوم، در روز ۸ ربیع‌الثانی نیز به سوگواری فاطمی می‌پردازند. این عزاداری ریشه در نقلی دارد که شهادت بانوی دو عالم  را ۴۰ روز پس از رحلت پیامبر (ص) می‌داند. (منبع) 🇵🇰🇮🇳 همچنین از نظر وسعت عزاداری‌، کشورهای پاکستان و هند که جمعیت شیعی قابل‌توجهی دارند، پس از ایران، در رتبه‌های بعدی قرار دارند. 🇮🇳 گفتنی است ترویج و توسعه سوگواری فاطمی در کشور هند، از سال ۲۰۰۴ توسط بنیاد الجواد پیگیری شده و فعالیت‌های این بنیاد در گسترش شعائر و سوگواری فاطمی بسیار مؤثر بوده است. این بنیاد برای ترویج عزاداری فاطمیه، علاوه‌بر اعزام مبلغ، به توزیع کتاب و پرچم عزای فاطمی در نقاط مختلف هند می‌پردازد. (منبع) 🏴 چنان‌که گذشت، مراسم عزاداری حضرت زهرا (س) در میان شیعیان کشورهای مختلف رواج دارد. در سال‌های اخیر پرداختن به این دست آیین‌ها در کشورهایی با ترکیب مذهبی متنوع (به‌ویژه کشورهای دارای جوامع اهل‌سنت) سبب برانگیخته شدن پرسش‌ها و حساسیت‌هایی در اصل یا کیفیت برگزاری شده است. البته در اینکه نباید به موضوعات تفرقه‌انگیز (مانند توهین به مقدسات مذاهب) پرداخته شود سخنی نیست، اما در این میان پرسش‌های مهمی سر بر‌می‌آورد که پرداختن به آنها ضروری است. در ادامه به دو نمونه از این پرسش‌ها اشاره می‌کنیم: ❓با توجه به اعتقاد شیعیان به شهادت حضرت فاطمه (س) و وجود مستندات کافی در منابع فریقین، آیا برگزاری مراسم شهادت آن بانو در جوامعی که اهل‌سنت و شیعیان هم‌زیستی دارند، اقدام اشتباهی است؟ ❓با توجه به آگاهی بسیاری از مخالفان از معتقدات شیعی درباره مصائب وارده بر دخت نبی اکرم (ص)، آیا موضوع تقیه می‌تواند همچنان مطرح باشد؟ یا به‌عکس، سالروز شهادت حضرت زهرا (س) بهانه و ظرفیت مناسبی است تا با بررسی ابعاد شهادت ايشان، با بیانی مناسب، به شبهات پاسخ داده شود و حقانیت مذهب تشیع اثبات گردد؟ 🏴 شهادت حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها بر همگان تسلیت باد 🏴 👈 مؤسسه اطلس شیعه
آیین‌ها و فرهنگ‌ها، جشن‌های اسلامی(۳) میلاد حضرت زهرا سلام‌ الله‌ علیها (١) ⭐️ شیعیان ایران و جهان میلاد بانوی دو عالم، حضرت فاطمه زهرا (س) را به‌عنوان عید گرامی می‌دارند و جشن‌ها و مراسم‌های متنوعی به این مناسبت برگزار می‌نمایند. این مراسم‌ها و جشن‌ها به‌ویژه برای افراد و نهادهای وابسته به ایران یا متأثر از فرهنگ ایرانی‌-اسلامی اهمیت به‌سزایی دارد. ⭐️ در میان همه کشورهای اسلامی، تنها تقویم ایران است که روز ولادت حضرت زهرا به‌عنوان روز مادر و بزرگداشت مقام زن به‌ رسمیت شناخته است، و همچنین فقط جریان‌های فکری و فرهنگی ایرانی‌اند که در ایام ولادت ایشان به فعالیت فرهنگی می‌پردازند. ⭐️ شایان توجه اینکه در ایران پیشاانقلاب نیز همانند دیگر کشورهای اسلامی، روز ولادت حضرت زهرا عنوان رسمی تقویمی نداشت، و ۲۵ آذرماه (روز تأسیس انجمن حمایت از مادران) به‌عنوان روز زن شناخته می‌شد. ⭐️ امروزه ایران (ایران پساانقلاب اسلامی) به‌عنوان تنها پرچمدار معرفی فاطمه زهرا (س) به‌عنوان الگوی حقیقی زنان در دنیا شناخته می‌شود. معرفی ارزش‌های انسانی و الهی زن و تأكيد بر اهمیت نقش مادران و همسران در تحکیم و اعتلای خانواده به‌عنوان مهم‌ترین واحد اجتماعی بشری، از اهداف انتقال روز بزرگداشت مقام زنان و مادران به روز ولادت حضرت فاطمه زهرا (س) در دوران پساانقلاب اسلامی است. ⭐️ اهمیت شناخت نهادها و جریان‌های فعال در حوزه زنان، از موج‌های مختلف فمینیستی فعال در جهان تا سازمان ملل که روزهای مختلفی در جهت حمایت از حقوق زنان تعیین و نامگذاری کرده است ازسویی، و درک ظرفیت‌های روزهای زنان و مادران در کشورهای اسلامی و غیراسلامی برای ترویج و توسعه الگوی حقیقی زن از سویی دیگر، ما را بر آن داشت تا در چند فرسته آتی، مطالبی مرتبط با جریان‌ها، مراسم‌ها و ایام رسمی معطوف به زنان و مادران در کشورهای گوناگون را به‌اشتراک بگذاریم. ⭐️ هدف از این فرسته‌ها این است که بارقه‌هایی فکری و نظری در اذهان کنشگران و فعالان بین‌الملل ایجاد شود تا از ظرفیت‌های موجود برای معرفی الگوی حقیقی زنان و مادران در جوامع امروزین استفاده شود. ⭐️ توجه به جریان‌های حامی حقوق زن از این حیث پراهمیت‌ است که فعالان و مبلغان بین‌الملل در خلال فعالیت‌های خود در سطح جهان، خواه‌ناخواه با آنها مواجه و احیانا درگیر خواهند شد، و لذا باید برای تعامل یا تقابل با آنها اندیشه کرد و طرح و برنامه‌ای منسجم داشت. 🔰 به امید خدا در فرسته‌های آتی در دو محور زیر به بحث و تبادل نظر خواهیم پرداخت: 🔅آشنایی با تقویم جهانی معطوف به زنان 🔅آشنایی با تقویم بزرگداشت روز مادر در کشورها و فرهنگ‌های مختلف 💐 میلاد حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها و روز بزرگداشت مقام زن مبارک باد 💐 👈 مؤسسه اطلس شیعه
تروریسم و کنشگری دینی در عرصه بین‌الملل 🏴‍☠️ تروریسم (به فرانسوی: Terrorisme) که از آن در زبان فارسی با عنوان وحشت‌افکنی و هراس‌افکنی نیز یاد می‌شود، به استفاده غیرقانونی از خشونت و ارعاب و تهدید، به‌خصوص علیه غیرنظامیان، برای دستیابی به اهداف سیاسی، مذهبی یا ایدئولوژیک اطلاق می‌گردد. 🏴‍☠️ مسلمانان در دهه‌های اخیر، هم‌زمان با افزایش چشمگیر اقدامات تروریستی، بیشترین آسیب را از تندروی و تروریسم دیده‌ و قربانیان اصلی آن بوده‌اند؛ چه اینکه یا تروریسم جان آنان را گرفته‌ است و یا اقدامات تروریستی، وجهه اسلام و مسلمانان را در مجامع بین‌المللی خدشه‌دار کرده‌ است. 🇮🇷 جمهوری اسلامی ایران در طول سال‌های متمادی همواره یکی از بزرگ‌ترین قربانیان تروریسم بوده است. این کشور تاکنون ۲۳ هزار نفر از شهروندان خود را در اقدامات تروریستی از دست داده است‌. از این تعداد، ۱۷ هزار نفر به دست منافقین ترور شده‌اند. 🏴‍☠️ باید توجه داشت که ریشه تندروی و تروریسم لزوماً افراط‌گرایی دینی نیست، چنان‌که این پدیده در بسیاری از کشورهای جهان به گروه‌ها و جریان‌های اجتماعی و سیاسی بازمی‌گردد. 🇺🇸 بنابر گزارش نهاد محاسب دولت آمریکا (جی‌ای‌او)، از ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ تا ابتدای سال ۲۰۱۷، راست‌گرایان افراطی که طیف گسترده‌ای از گروه‌های سیاسی و اجتماعی آمریکا را دربر می‌گیرند، مسئول ۷۳ درصد از حملات تروریستی مرگبار در خاک آمریکا بوده‌اند. قربانی اکثر این حملات تروریستی، مسلمانان، سیاه‌پوستان و اقلیت‌های نژادی بوده‌اند. 🏴‍☠ اقدامات تروریستی و افراطی درواقع شراره‌های آتشی است که به دست بانیان تروریسم و در رأس آنها آمریکا و اسرائیل جنایتکار افروخته شده و امروزه دامان کشورهای سراسر دنیا را گرفته است. بازگشت به‌ظاهر مسلمانان تکفیری به کشورهای خود در اروپا و آمریکا و نفوذ این اندیشه‌ها در میان مسلمانان مهاجر در سراسر دنیا، درواقع گوشه‌ای از عواقب ایجاد داعش و فرقه‌های افراطی بوده است. 🇫🇷 براساس آمارهای سرویس اطلاعاتی فرانسه، تا ۸۰ درصد اقدامات رادیکال‌ و تروریستی در این کشور، از پیروان «جماعت تبلیغ» سر زده است. این جماعت، یک سازمان مذهبی بین‌المللی است که اخیرا فعالیتش توسط دولت روسیه ممنوع شد، و به گفته پیروانش با حدود صدمیلیون هوادار یکی از بزرگ‌ترین سازمان‌های جهان است. در سال جاری، این جماعت صدمین سال تأسيس خود را جشن گرفت. 🏴‍☠ براساس داده‌های این سرویس، از «جماعت تبلیغ» اغلب به‌عنوان چتری بزرگ برای پوشش انواع گروه‌ها و گروهک‌های شبه‌نظامی و جنایتکار استفاده می‌شود. براساس برخی منابع اطلاعاتی غربی، «جماعت تبلیغ» درواقع یک گروه تروریستی نیست و «فقط» به‌عنوان «اتاق پذیرش تروریسم» عمل می‌کند. در این راستا، پیروان این جماعت با نفوذ در مساجد و مدارس مذهبی، مسلمانان محلی را رادیکال و شبه‌نظامی می‌کنند، و بدین ترتیب، بدون اینکه خود مرتکب اقدامات تروریستی شوند، مسلمانان محلی را به صحنه جنگ می‌فرستند و قربانی می‌کنند. 👈 اتهامات مرتبط با تروریسم که همواره از سوی نهادها و مجامع بین‌المللی به نهادهای ایرانی و اسلامی وارد می‌شود، از جدی‌ترین چالش‌های فعالیت‌های تبلیغی در خارج از کشور به‌شمار می‌آید. دریافت پول از ایران و ارتباط با این کشور (که با تبلیغات استکبار جهانی به‌عنوان تروریسم دولتی معرفی می‌شود)، دعوت از افراد مرتبط با حزب‌الله لبنان و جبهه مقاومت، و حتی رفت‌وآمد به ایران و کشورهای حامی ايران، از جمله چالش‌ها و مشکلاتی است مبلغان اسلامی و شیعی در عرصه بین‌الملل با آنها مواجه‌اند. 👈 در شرایطی که مجامع بین‌المللی، مانند سازمان ملل و شورای امنیت، به ادعای مبارزه با تروریسم بسنده می‌کنند و در عمل اقدام درخوری در جهت مبارزه با تروریسم انجام نمی‌دهند، بایسته است که مجامع تصمیم‌ساز حوزوی و فعالان بین‌الملل در‌این‌باره همفکری و چاره‌اندیشی نمایند. 🏴 فرسته حاضر به مناسبت فاجعه تروریستی کرمان تقدیم نگاهتان شد. ما نیز ضمن محکوم کردن این حادثه تروریستی، به ملت شریف ایران و خانواده‌های عزادار قربانیان تسلیت عرض نموده و از خداوند متعال برای مجروحان شفای عاجل طلب می نماییم 🏴 👈 مؤسسه اطلس شیعه
🏵 بزرگداشت مقام زن در جهان امروز 📆 روز جهانی زنان 🔸 روز جهانی زنان (مطابق با 8 مارس) روزی بین‌المللی است که با هدف تقویت و بزرگداشت دستاوردهای فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی زنان جشن گرفته می‌شود. این روز که روزی کلیدی برای جنبش‌های مرتبط با زنان است، نقش مهمی در جلب توجه افکار عمومی به موضوعاتی مانند برابری جنسیتی، خشونت علیه زنان، سوءاستفاده از زنان، حقوق باروری زنان و... دارد. 🔹 ظاهراً «روز زن» نخستین بار در 28 فوریه 1909 توسط حزب سوسیالیست آمریکا در شهر نیویورک ابداع و نامگذاری شد. در سال‌های بعد، جنبش‌ها و راهپیمایی‌هایی در بزرگداشت این روز در اروپا شکل گرفت. از نتایج این جنبش‌ها می‌توان به دستیابی زنان شوروی به حق رأی (همزمان با انقلاب فوریه 1917) و شناسایی و تعطیلی 8 مارس به‌عنوان روز زن در شوروی اشاره کرد. در ادامه، 8 مارس در بسیاری از کشورها به‌صورت غیررسمی به‌عنوان روز زن شناخته شد تا سرانجام در سال 1977 با تصویب سازمان ملل به یک روز جهانی تبدیل شد. 🔸 امروزه روز جهانی زنان در شماری از کشور‌های جهان به‌عنوان تعطیل رسمی شناخته می‌شود. ازجمله این کشورها می‌توان به افغانستان، آنگولا، ارمنستان، آذربایجان، بلاروس، بورکینافاسو، کامبوج، چین (فقط برای زنان)، کوبا، گرجستان، آلمان (فقط برلین)، گینه بیسائو، اریتره، قزاقستان، قرقیزستان، لائوس، ماداگاسکار (فقط برای زنان) اشاره کرد. 🔹 این روز در برخی دیگر از کشورها تعطیل رسمی نیست، اما در سطح ملی گرامی داشته می‌شود. کشورهایی مانند استرالیا، کامرون، کرواسی، رومانی، بوسنی، بلغارستان، ویتنام و شیلی در این دسته قرار دارند. 🔸 در برخی دیگر از کشورها (مانند بلغارستان و رومانی) نیز این روز افزون‌بر روز زنان، به‌عنوان روز مادر نیز شناخته می‌شود. 🎁 براساس فرهنگ عمومی بسیاری از کشورها، در این روز مردان با پیشکش گل و هدایا، بستگان و همکاران زن خود را مورد تقدیر و تکریم قرار می‌دهند. مثلاً مردان ایتالیایی با اهدای میموزاهای زرد (نوعی گل) به زنان، به ابراز احترام و محبت به آنان می‌پردازند. 🇺🇳 شعارهای سازمان ملل برای روز زنان سازمان ملل متحد در چند دهه‌ اخیر، زمینه‌ها و شعارهایی برای روز زنان برگزیده است که برخی از آنها عبارت‌اند از: ● 2019 >>> برابر فکر کنید، هوشمندانه بسازید، و برای تغییر نوآوری کنید ● 2020 >>> "من برابری نسل هستم: تحقق حقوق زنان" ● 2021 >>> زنان در جایگاه رهبری: دستیابی به آینده‌ای بهتر در جهانی کرونایی ● 2022 >>> برابری جنسیتی، امروز برای فردایی پایدار ● 2023 >>> نوآوری و تکنولوژی در خدمت برابری جنسیتی. 📆 روز جهانی رفع خشونت علیه زنان نخستین بار در کنفرانسی که در سال 1981 با حضور مدافعان حقوق زنان در بوگوتا، پایتخت کلمبیا، برگزار شد، 25 نوامبر به‌عنوان روز جهانی رفع خشونت علیه زنان برگزیده شد. این نامگذاری متأثر از قتل وحشیانه خواهران میرابال (فعالان سیاسی اهل جمهوری دومینیکن) و در راستای تقویت و بزرگداشت عزم عمومی برای مبارزه با خشونت علیه زنان صورت پذیرفت. سال‌ها بعد، سازمان ملل در 17 اکتبر 1999 این روز را به‌عنوان روزی جهانی به‌رسمیت شناخت و در تقویم خود ثبت کرد. 📆 روز جهانی دختر در سال 2012 سازمان ملل 11 اکتبر را به‌عنوان روز جهانی دختر برگزید. این شناسایی در راستای حمایت از فرصت‌های بیشتر برای دختران و بالا بردن آگاهی درباره نابرابری جنسیتی، خشونت علیه زنان، ازدواج اجباری و کودک‌همسری و... بود. 📆 روز جهانی زنان و دختران در علم با وجود روز زن، روز رفع خشونت علیه زنان و روز دختر در تقویم جهانی، در 22 دسامبر 2015 سازمان ملل با رأی مجمع عمومی 11 فوریه را برای بزرگداشت نقش حیاتی زنان و دختران در عرصه علم و فناوری، به‌عنوان روز جهانی زنان و دختران در علم به‌رسمیت شناخت، و بدین ترتیب، زنان بیشترین سهم از تقویم سازمان ملل را از آن خود کردند. 💭 تأمل در تقویم زنان سازمان ملل و مطالعه پیامدهای عینی سیاست‌گذاری‌های این سازمان روشن می‌سازد که این به‌ظاهر بزرگداشت‌ها نه‌تنها به رفع تبعیض و تقویت جایگاه زنان خدمت شایانی نکرده، بلکه برعکس، به اهداف توسعه‌طلبانه غرب کمک کرده و نگاه جنسیتی به زنان را تقویت نموده است که شکل‌گیری جنبش‌های فمینیستی، مانند جنبش آزادی‌خواه زنان کردستان، از جمله آنهاست. این جنبش، به رهبری عبدالله اوجالان، از جنبش‌های رادیکال مبارزه برای آزادی زنان است. اوجالان زن را به‌عنوان اولین ملت به اسارت گرفته شده در تاریخ معرفی کرد و بر این باور بود که «تا زن آزاد نشود، جامعه آزاد نخواهد شد». او می‌گفت: «زن، زندگی، آزادی یعنی زن آزاد، سرزمین آزاد و حتی مرد آزاد». این اولین بار بود که شعار «زن، زندگی، آزادی» مطرح شد و بعدها به دیگر کشورها، ازجمله ایران نیز سرایت کرد. 👈 مؤسسه اطلس شیعه
🕌 اعتکاف در جهان اسلام ❇️ میلاد امیرالمؤمنین (ع) و ایام البیض در ایران با مراسم عبادی و معنوی اعتکاف مقارن است. گرچه اعتکاف به‌عنوان یک عبادت مهم اسلامی به زمان خاصی اختصاص ندارد، در روایات اسلامی و سنت نبوی بر اعتکاف دهه سوم ماه مبارک رمضان تأکید بسیار رفته است. از این رو، اعتکاف دهه پایانی اين ماه از اهمیت ویژه‌ای برای مسلمانان برخوردار است، و مسلمانان در بسیاری از کشورهای اسلامی فقط در این دهه اعتکاف می‌کنند. 🇵🇰 هرساله میلیون‌ها مسلمان پاکستانی در دهه سوم ماه مبارک رمضان در مساجد سراسر این کشور معتکف می‌شوند. مسجد شاه‌فیصل اسلام‌آباد ازجمله مساجدی است که هرسال جمع کثیری از معتکفان را در خود جای می‌دهد. 🇪🇬 برای آگاهی از میزان استقبال مسلمانان از مراسم معنوی اعتکاف در کشور مصر، کافی است به بیانیه رسمی وزارت اوقاف مصر در رمضان سال گذشته توجه کنیم. در این بیانیه از تدارک حدود ۶۲۰۰ مسجد در سطح کشور برای اعتکاف سخن رفته است. 🇦🇪 در سال گذشته مساجد فراوانی در کشور امارات متحده عربی آماده پذیرش معتکفان بودند. در این سال، شهر شارجه به‌تنهایی ۴۰ مسجد را برای اعتکاف و ٢۶۴ مسجد را برای تهجد تدارک دید. 🇹🇷 اما در ترکیه، مفتی شهر استانبول در سال۲۰۲۳ مجوز اعتکاف در ۲۳۲ مسجد این شهر را صادر کرد. 🔰 شایان توجه است که آنچه امروزه به‌عنوان اعتکاف ایام البیض ماه رجب در ایران مرسوم است، ریشه‌های تاریخی و دینی روشنی ندارد، و حتی انتساب قطعی این آیین به دوره صفویان محرز نیست. البته با توجه به اینکه یکی از ویژگی‌های مهم دوره صفویان، بهره‌گیری از نظرات عالمان بزرگ (بزرگانی چون محقق کرکی، شیخ بهایی و علامه مجلسی) در امور فرهنگی و دینی کشور بوده است، چنانچه بتوان به شیوه‌ای علمی ریشه‌های اعتکاف ماه رجب را به این دوره بازگرداند، گام بلندی در جهت اثبات اعتکاف به‌عنوان سیره علما برداشته شده است. 🔰 اعتکاف همچون سفرهای زیارتی (حج و عتبات و...) ظرفیتی کم‌نظیر برای فعالیت‌های تبلیغی و فرهنگی است. در این ایام فرصتی چندروزه برای فرد حاصل می‌آید تا از خلال همراهی و هم‌زیستی با مخاطبان، به آنان نزدیک شود، به گفت‌وگو با آنان بپردازد، از مشکلات اجتماعی، خانوادگی و اخلاقی آنان آگاه شود، و نهایتاً در صورت امکان، با رفتار خود مخاطبان را تحت تأثیر قرار دهد. 🔰 به هر روی، باید درنظر داشت که در بسیاری از کشورهای اسلامی اعتکاف ضوابط و قوانینی دارد که بعضاً به‌شکل سختگیرانه‌ای بر حسن اجرای آنها نظارت می‌شود، و چنین نیست که به‌راحتی بتوان در محافل اعتکاف به گفت‌وگو و نشر معارف پرداخت. درواقع شرایط اعتکاف در بسیاری از کشورها با شرایط اعتکاف در ایران (که متضمن جلسات متعدد سخنرانی و حلقه‌های آموزشی و معرفت‌افزایی است) کاملا متفاوت است. 💢 درادامه به قوانین اعتکاف در کشورهای مختلف می‌پردازیم: 🇪🇬 برخی قوانین اعتکاف که از سوی هیئت اوقاف مصر اعلام شده است: ۱. همه معتکفان باید به حرمت و قداست و پاکیزگی مسجد احترام بگذارند. ۲. هدف از اعتکاف احیای شب‌ها و روزهای ماه مبارک رمضان از خلال نماز، شب‌زنده‌داری، ذکر و دعا، قرائت قرآن و گوش سپردن به درس‌های علمی است. ۳. هرگونه تدریس و تبلیغ دینی منحصر است به امامان مساجد و دارندگان مجوز رسمی از اداره اوقاف. ۴. توزیع هرگونه کتاب، نشریه، مجله، بروشور و... در زمان اعتکاف ممنوع است. ۵. جهت رعایت حریم خصوصب، عکاسی از معتکفان و انتشار تصاویر آنان اکیداً ممنوع است. ۶. ازآنجاکه هدف اعتکاف خلوت‌گزینی برای طاعت و عبادت است، استفاده از تلفن تنها در صورت ضرورت اکید مجاز است. 🇸🇦 برخی از این ممنوعیت‌ها در عربستان سعودی نیز وجود دارد، ازجمله ممنوعیت وعظ و توزیع کتاب و نصب علائم دینی. 🕌 شرایط اعتکاف در مسجد نبوی هرساله از سوی نهاد مربوط تعیین می‌گردد و شرکت‌کنندگان باید به‌هنگام ثبت‌نام و تسلیم مدارک، تعهدات لازم را متقبل شوند. ❇️ توجه داشته باشید که در بسیاری از کشورها شرکت در اعتکاف چندان آسان نیست و یک مبلغ و پروتکل‌های خاص خود را دارد، لذا مبلغان دینی برای حضور در این مراسم باید تدابیر گوناگونی را بیندیشند. مثلا براساس قوانین اداره اوقاف مصر: • علاقه‌مندان به اعتکاف باید نزد امام مسجد ثبت‌نام کنند. • اولویت با نمازگزاران هر مسجد و اهالی محله‌های اطراف آن مسجد است. • امام مسجد باید فضای مناسب برای خلوت‌گزینی معتکفان را درنظر بگیرد. • همه ائمه جماعت باید با اداره‌های اوقاف مناطق خود هماهنگ باشند. • هریک از بازرسان و مدیران ادارات باید امور اعتکاف (از ثبت‌نام تا پایان مراسم اعتکاف) را در حیطه صلاحیت خود پیگیری کند. 👈 مؤسسه اطلس شیعه
🕋 آیین‌ها و فرهنگ، جشن‌های اسلامی (٣) مبعث نبوی یا معراج محمدی... 🌙 مبعث روز برگزیده‌ شدن حضرت محمد مصطفی (ص) به پیامبری و آغاز رسالت ایشان است. بنابر نظر مشهور علمای شیعه، این روز مصادف است با ۲۷ رجب چهلم عام الفیل، لذا در فرهنگ شیعی این روز به‌عنوان «عید مبعث» گرامی داشته می‌شود. (برای آگاهی از سایر اقوال، مراجعه کنید به ابن‌هشام، السیرة النبویة، ج۱، ص۳۸۵؛  تاریخ یعقوبی، ج۲، ص۱۵؛ تاریخ الطبری، ج۲، ص۲۹۳) 🌙 با وجود اینکه مبعث حضرت محمد (ص) سرآغاز اسلام و برچیده‌ شدن بت‌پرستی از سرزمین حجاز بوده است، و علی‌الاصول همه مسلمانان -نه فقط شیعیان- باید این روز را به‌عنوان یک عید بزرگ و مبارک گرامی بدارند، متأسفانه تنها ایران و برخی مناطق عراق این روز را تعطیل رسمی دانسته و جشن‌هایی را به این مناسبت برگزار می‌کنند. 🇸🇦 در سال‌های اخیر، برخی مفتیان سعودی، مانند عبدالعزيز آل الشيخ، در مخالفت با گرامی‌داشت مبعث موضع‌گیری‌ کرده و این سنت شیعی را بدعت دانسته‌اند. 🌙 در میان اهل‌سنت، اتفاقی درخصوص تاریخ مبعث رسول خدا وجود ندارد. برخی از آنان بر این باورند که این رویداد مبارک در ماه رمضان واقع شده است. همچنین شب ۲۷ رجب که از دیدگاه شیعیان مبعث پیامبر است، در برخی کشورهای اسلامی (ازجمله مصر، الجزایر، عمان، سوریه) به‌عنوان شب معراج شناخته می‌شود. 🌙 با وجود این اختلافات، نقل‌های تاریخی و سفرنامه‌ها نشان می‌دهند که شب مبعث به روایت شیعی از دیرباز در میان مسلمانان شناخته‌شده بوده است. نقل معروف ابن‌بطوطه، عالم شهیر سنّی، از شواهد این مدعاست. وی در سفرنامه خود وضعیت روضه مبارکه امیرالمؤمنین (ع) در شب مبعث رسول خدا (ص) را چنین توصیف می‌کند: «در شب ۲۷ رجب که لیلة المحیا نامیده مى‏‌شود، بیماران زمین‏گیر را از اقطار مختلف عراقین، خراسان، فارس و روم به اینجا می‌آیند». (رحلة ابن‌بطوطه، ج‏۱، ص۴۲۳) وی سپس کرامتی از روضه مقدسه امام علی (ع) نقل می‌کند که در مفاتیح‌الجنان نیز آمده است. 🇪🇬 جالب اینکه دار الافتاء المصریة به مناسبت روز ۲۷ رجب، مطالب مفصلی را به شکرانه نعمت عظیم معراج رسول‌الله منتشر نموده و در آن به فضیلت روزه‌داری این روز نیز اشاره کرده است. در بخشی از مطالب دارالافتاء آمده است: «بشأن الأعمال المستحبة في ليلة ٢٧ رجب أشارت الإفتاء إلى أنه يستحبُّ إحياء ليلة الإسراء والمعراج بالعبادات والطاعات، ومن أبرزها إطعام الطعام وإخراج الصدقات والسعي على حوائج الناس، والإكثار من الذكر والاستغفار». 💠 در هر صورت، ۲۷ رجب روزی مبارک و مقدس (رسالت یا معراج) در میان همه مسلمانان است، و لذا بایسته است به‌عنوان نعمت و برکتی بزرگ بر بشریت گرامی داشته، و به اطعام و شادی و نشر معارف اسلامی پرداخته شود. اختلاف شیعیان و اهل‌سنت درباره تاریخ بعثت، هرگز نباید مانع از تاکید بر شب و روز ۲۷ رجب و بزرگداشت رسول خدا (ص) گردد. 💠 چنان‌که ملاحظه شد،استحباب و فضیلت بسیاری از عبادات، ازجمله شب‌زنده‌داری، در شب ۲۷ رجب مورد اتفاق همه فرق اسلامی است. از این رو، شایسته است با تمرکز و تاکید بر این وجوه مشترک میان مسلمانان، به تولید محتوا برای این شب و روز فرخنده و مبارک همت گماریم و زمینه احیا و شب‌زنده‌داری و انتقال معارف را در مراکز دینی فراهم نماییم. 💠 همچنین شایسته است روز مبعث در سالنمای کاری فعالان فرهنگی و تبلیغی بین‌الملل به‌عنوان روز تبیین رسالت حضرت ختمی مرتبت، معرفی چهره واقعی اسلام و یادآوری سیره تبلیغی و رفتاری آن وجود نورانی به‌رسمیت شناخته شود. 💐 مبعث، سالروز نجات بشریت از ظلمت و جهالت، بر جهانیان مبارک‌ باد 💐 👈 مؤسسه اطلس شیعه
🇮🇷 انقلاب اسلامی ایران و تبلیغ بین‌الملل (١) 🌍 آموزش زبان‌های خارجی و اعزام مبلغان دینی به خارج کشور از بدو تأسیس حوزه علمیه قم آغاز شد. از شیخ‌مرتضی حائری نقل شده است که شیخ‌عبدالکریم حائری (مؤسس حوزه علمیه قم) در روزگاری که فرانسوی زبان روز دنیا بود، شخصی را دعوت می‌کرد که به طلاب زبان فرانسوی آموزش دهد تا بتوانند از اسلام دفاع کنند. البته بنا به دلایلی که بعدها پیرامونش خواهیم نوشت، این جریان خیلی زود متوقف شد و تا دوره آیت‌الله بروجردی فعالیت جدی بین‌المللی در حوزه علمیه وجود نداشت. 🌍 در دوره آیت‌الله بروجردی، اعزام مبلغ به خارج از کشور به‌شکل محدود وجود داشت. در این دوره، آیت‌الله میرزاابوالقاسم گلپایگانی و مرحوم محققی لاهیجی به هامبورگ، آیت‌الله مهدی حائری و مرحوم صدر بلاغی به آمریکا و افرادی نیز به عربستان و آفریقا اعزام شدند. 🌍 در سال‌های پیش از انقلاب اسلامی، جریان تربیت و اعزام مبلغان بین‌الملل با تأسيس دارالتبلیغ اسلامی به اوج رسيد. دارالتبلیغ به صورت سازمان‌یافته به تربیت مبلغان برون‌مرزی، جذب و تربیت طلاب خارجی، تولید محتوا به زبان‌های خارجی و آموزش زبان‌های خارجی می پرداخت. البته در این دوره شاهد حرکت‌های انفرادی نیز هستیم که آموزش زبان توسط شهید بهشتی در دو مدرسه علمیه علوی و منتظریه ازجمله آنهاست. 🇮🇷 پس از انقلاب اسلامی و استقرار جمهوری اسلامی در ایران، نهادهای متعددی برای مدیریت و سازماندهی تبلیغات اسلامی در داخل و خارج شکل گرفت و فعالیت‌های بسیاری صورت پذیرفت. در سلسله‌فرسته‌های آتی در دو گام (اقدامات صورت‌گرفته و آسیب‌شناسی و طراحی برای آینده) به بررسی فعالیت این نهادها خواهیم پرداخت. 🔆 گام اول (اقدامات صورت‌گرفته) در این گام به دو محور می‌پردازیم: • تربیت مبلغان بین‌الملل • تأسيس سازمان‌ها و نهادهای بین‌الملل 🔅 محور اول: تربیت مبلغان بین‌الملل چنان‌که اشاره شد، پیش از انقلاب اسلامی ایران طلاب خارجی به‌صورت محدود در مدرسه حجتیه و... حضور داشتند. پس از انقلاب، شورای سرپرستی طلاب خارجی در سال ۱۳۵۸ برای مدیریت و سازماندهی حضور و تحصیل طلاب خارجی در ایران شکل گرفت. 🔻 آیت‌الله اعرافی، مدیر کنونی حوزه علمیه قم و مدير سابق جامعة المصطفی، در این‌باره می‌گوید: "پس از پیروزی انقلاب اسلامی و نگاه جهان‌شمولی که انقلاب داشت، حوزه قم وارد عرصه و فضای جدیدی شد و از سال ۱۳۵۸ آموزش و تربیت طلاب و فضلای غیرایرانی در حوزه به‌عنوان یک نهاد، تحت عنوان شورای سرپرستی شکل گرفت و در تحول تدریجی خود، درنهایت به‌عنوان مرکز جهانی علوم اسلامی شناخته شد و رسمیت یافت. در سراسر دنیا دولت‌ها هزینه‌های هنگفتی صرف می‌کنند و نیروهایی را از سراسر دنیا جذب می‌نمایند و آموزش داده و تربیت می‌کنند. به طور کلی، آموزش‌های بین‌المللی هم در دنیای غرب و هم در جهان اسلام، از جایگاهی متعالی برخوردار است، ولی متأسفانه ما از ظرفیت‌هایی که در کشورمان وجود دارد، غفلت ورزیده‌ایم که مهم‌ترین آنها در حوزه علوم اسلامی و انسانی با نگاه اسلامی است". (منبع:مجله پگاه حوزه/فروردین 1382 - شماره ۶، همچنین ر.ک. اساسنامه مرکز جهانی علوم اسلامی) 💢 در سال ۱۳۶۵ پس از اصلاحاتی که در ساختار شورای سرپرستی طلاب خارجی صورت گرفت، نام این شورا به مرکز جهانی علوم اسلامی تغییر یافت و به‌ثبت رسید. این مرکز تا سال ۱۳۷۲ به‌صورت غیرمتمرکز و با شیوه سنتی رایج در حوزه‌های علمیه اداره شد. در این سال، با نصب مدیر جدید از سوی رهبر انقلاب، این مرکز تحت نظارت دفتر رهبری قرار گرفت. این مرکز گروه‌های بسیاری از طلاب خارجی را جهت تبلیغ و ترویج تشیع در کشورهای دیگر آموزش داد. 🔻 آیت‌الله اعرافی در مصاحبه با مهر درباره این مرکز می‌گوید: "قبل از انقلاب از چند کشور همسایه به‌صورت محدود طلابی برای خواندن دروس حوزه به قم و احیاناً نجف می‌آمدند، اما پس از انقلاب و به برکت انقلاب اسلامی، تعداد طلاب غیرایرانی در کشور ایران افزایش پیدا کرد. اوایل انقلاب برای مدیریت این طلاب در ایران یک شورای سرپرستی طلاب غیرایرانی تشکیل شد که بزرگانی مانند مرحوم آیت‌الله فاضل لنکرانی و مرحوم آیت‌الله مشکینی و... در آن شورا حضور داشتند". 💢 در سال‌های بعد، مرکز جهانی علوم اسلامی به دو مرکز تجزیه شد: • مرکز جهانی علوم اسلامی که طلاب غیرایرانی حاضر در ایران را مدیریت و سرپرستی می‌کرد. • سازمان مدارس و حوزه‌های خارج کشور که حوزه‌های علمیه خارج کشور ایران را مدیریت و سرپرستی می‌کرد. ♨️ سرانجام این دو نهاد در سال ۱۳۸۷ ادغام شدند و نهاد حوزوی بین‌المللی مهمی را تحت عنوان جامعة المصطفی العالمیة شکل دادند. 📌 در فرسته‌های آتی فعالیت‌های نهادی در حوزه تبلیغ بین‌الملل را بیشتر بررسی خواهیم کرد. سالروز پیروزی انقلاب اسلامی گرامی باد💐 👈 مؤسسه اطلس شیعه
🇮🇷 انقلاب اسلامی ایران و تبلیغ بین‌الملل (۲) 💢 در فرسته پیشین پیرامون اقدامات نهادهای حاکمیتی در جهت تربیت مبلّغ بين‌الملل در دوره پساانقلاب اسلامی سخن گفتیم. در این دوره در کنار نهادهای حاکمیتی، مؤسسات گوناگون خصوصی یا وابسته به حاکمیت نیز متولد شدند که تا به امروز کمابیش در حوزه آموزش و مهارت‌افزایی مبلّغان بین‌الملل فعالیت دارند. از جمله این مراکز می‌توان به مرکز زبان و آموزش‌های تخصصی بین‌الملل حوزه علمیه، جامعة المرتضی، مؤسسه مطالعات اسلامی و ده‌ها مؤسسه و انجمن دیگر اشاره کرد. 💢 با آغاز آموزش و تربیت مبلّغ، بخش بین‌الملل وزارت ارشاد و بعدها بخشی از سازمان تبلیغات اسلامی نیز به عرصه اعزام مبلّغ به خارج کشور و تأمین نیازهای محتوایی ورود کردند. 🇮🇷 در سال ۱۳۶۱ امام خمینی (ره) فرمان کتبی تأسيس سازمان تبلیغات اسلامی را صادر نمودند. در بند سوم این فرمان آمده است: "بدیهی است که تبلیغات خارج کشور از ویژگی خاص و اهمیت مخصوصی‏‎ ‎‏برخوردار است، و چون «وزارت ارشاد» عهده‌دار این امر است، لازم است شورای عالی‏‎ ‎‏تبلیغات در جذب و آموزش نیروهای صالح و افراد شایسته برای اعزام به خارج کشور‏‎ ‎‏و برای مقصد نشر فرهنگ اسلامی به وزارت ارشاد کمک و همکاری نمایند و با‏‎ ‎‏هماهنگی کامل این وظیفۀ الهی را عمل نمایند". 🔆 در این فرسته، به محور دوم از گام اول (اقدامات صورت‌گرفته) که در فرسته پیشین ذکرش گذشت، خواهیم پرداخت: 🔅 محور دوم: تأسيس سازمان‌ها و نهادهای بین‌الملل پس از پیروزی انقلاب اسلامی، برای برآورده ساختن انتظارات فرهنگی و تبلیغی بین‌الملل از انقلاب اسلامی و نشر هرچه‌بهتر معارف دینی در جهان، افراد، سازمان‌ها، نهادهایی متولی فعالیت‌های فرهنگی و تبلیغی بین‌الملل شدند: • معاونت بين‌الملل وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی • امور بين‌الملل دفتر تبليغات اسلامی قم • امور بين‌الملل سازمان تبليغات اسلامی • مجمع جهانی اهل‌بيت • مجمع جهانی تقريب بين‌ المذاهب الاسلامية • معاونت ارتباطات دفتر مقام معظم رهبری • واحد بين‌الملل دفتر مقام معظم رهبری • دانشگاه بين‌المللی امام خمينی • ستادهای فرهنگی وابسته به دولت كه هدايت فرهنگی و تبليغاتی خارج كشور را بر عهده دارند • افراد وابسته به ارگان‌ها و نهادهای دولتی که به فعاليت‌های برون‌مرزی می‌پردازند • نهادهایی كه متولی تبلیغ بین‌الملل نيستند، ولی در این حوزه  فعالیت می‌کنند (مانند آستان قدس رضوی، بنياد مستضعفان، هلال احمر، جهاد سازندگی، سپاه پاسداران و وزارت اطلاعات) 💢 درنظر داشته باشیم که افزون‌بر نهادهای مزبور، شخصيت‌هایی حقيقی نیز در این عرصه حضور دارند و به فعاليت‌های تبليغی برون‌مرزی می‌پردازند. ♨️ تعدد دستگاه‌های متولی عرصه بین‌الملل و عدم انسجام سیاست‌ها، برنامه‌ها و فعاليت‌های آنان، به موازی‌کاری در این حوزه انجامید و تحقق اهداف را با موانع اساسی روبه‌رو کرد. از این رو، در شهريورماه ۱۳۷۲ جمعی از مسئولان این حوزه (وزیر وقت فرهنگ و ارشاد اسلامی، معاون ارتباطات و بين‌الملل دفتر مقام معظم رهبری، دبيركل مجمع جهانی اهل‌بيت، رئيس سازمان تبليغات اسلامی و دبير وقت شورای عالی تبليغات خارجی) با ارسال نامه‌ای به مقام معظم رهبری، طرح تمركز امور تبليغی خارج كشور در سازمانی واحد (سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی) را به ایشان تقدیم نمودند. ♨️ مقام معظم رهبری در پاسخ فرمودند: "اصل ايده قابل قبول است. در صورتی كه واقعاً تمركز حاصل شود. از طرف ديگر، اين ايده متوقف بر مديريت جدی و قوی و اطمينان‌بخش است. من نمی دانم آیا چنين مديری با اين شرايط در دسترس ما هست..." (ر.ک مقدمه مقاله بررسی ساختاری سازمان ارتباطات، پیوست ۱) ♨️ درنهایت سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی پس از طی مراحل قانونی و تأييد اساسنامه توسط مقام معظم رهبری، در اواخر سال ۱۳۷۴ تأسيس شد و بودجه و اعتبارات لازم را در سال ۱۳۷۵ دریافت کرد. همچنین مقرر شد بخش‌های فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، وزارت امور خارجه، مجمع‌ جهانی اهل‌بيت و مجمع تقريب مذاهب اسلامی با همه امكانات مالی، پرسنلی و سخت‌افزاری به اين سازمان واگذار گردند. 🔻 نهاد دوازدهم: معاونت بین‌الملل حوزه علمیه پس از شکست ایده تجمیع فعالیت‌های تبلیغی بین‌الملل، در حدود سیزده سال پس از تأسيس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، معاونت بین‌الملل حوزه علمیه با هدف یکپارچه‌سازی فعالیت‌های بین‌الملل تأسيس شد. ♨️ علی‌رغم تأکیدات مدیریت وقت حوزه علمیه مبنی‌بر لزوم برنامه‌ریزی مدون و متمرکزسازی همه فعالیت‌های تبلیغی بین‌الملل در این معاونت، متأسفانه این اهداف هنوز محقق نشده است و فرایندهای معیوب گذشته تا حدود زیادی ادامه دارد. 📌 در آینده پیرامون وضعیت فعلی نهادهای مزبور، علل شکست طرح یکپارچه‌سازی و پیشنهادات جایگزین سخن خواهیم گفت. 👈 مؤسسه اطلس شیعه
🕋آیین برائت از مشرکین،فرصت بزرگ تبلیغی در بستر حج( ١)   ▪️ «آئین برائت که به معنی بیزاری از همه‌ی بی‌رحمی‌ها و ستمها و زشتی‌ها و فسادهای طواغیت هر زمان و ایستادگی در برابر زورگویی و باج‌گیری مستکبران دورانها است، یکی از برکات بزرگ حج و فرصتی برای ملّتهای مظلوم مسلمان است.»  ( پیام رهبر معظم انقلاب به حج/ سال ۹۸) 📻بی تردید موج جدید استکبار ستیزی و ضد صهیونیستی که این روزها در سراسر دنیا از شرق تا دانشگاه های ايالات متحده آمریکا ایجاد شده است،نتیجه جریان مقاومت و ضد استکباری است که انقلاب اسلامی در آن نقشه کلیدی ایفا نمود و امروز نتیجه این مجاهدت‌ها در عرصه های بین المللی شکوفا شده است. به مناسبت ایام حج و مراسم برائت از مشرکین که یکی از ایده های استکبار ستیزانه و فرصت بی نظیر تبلیغی در بستر حج بشمار می آید، در این فرسته پیرامون این رویداد، سابقه تاریخی و ابعاد امروزین آن سخن خواهیم گفت. ریشه های قرآنی و روایی برائت از مشرکان 📜آیات سوره برائت  در پایان سال نهم ، نازل و پیامبر (ص) از سوی خداوند مأمور شد در ذی‌الحجه همان سال هنگام اجتماع مشرکان در مکه، آیات را به آنان ابلاغ کند[۱]. پیامبر به همین مناسبت ابتدا ابوبکر را به سوی مردم مکه فرستاد، اما پس از آن، ایشان امام علی (ع) را فراخواندند و از ایشان خواستند به سوی ابوبکر رفته و نوشته را از او بگیرد و خود به سوی مردم مکه بروند. امام علی (ع) نیز در جُحفه به ابوبکر رسیدند و نوشته را از او گرفتند. وقتی ابوبکر نزد رسول (ص) بازگشت، حضرت به او گفتند، علت این کار پیام جبرئیل بود که از من خواست: [پیام] از جانب تو را جز خودت یا مردی از [خاندان] تو نمی‌رساند[۲]. امیرالمؤمنین (ع)، در روز حج اکبر (قربان یا عرفه بنا بر اختلاف روایات)، با صدای بلند آیات سوره برائت را خواندند و این‌گونه از مشرکین و منافقین برائت جستند. ن. ک. [۱]. دانشنامه امام علی،ج ۸، ص ۲۰۹؛ ابن‌کثیر، البدایه و النهایه، ۱۳۹۸، ج ۵، ص ۳۶ ـ ۳۷. [۲]. ابن حنبل، مسند، ج ۲، ص ۴۲۷؛ ابن حنبل، فضائل الصحابه، ج ۲، ص ۷۰۳، ابن‌سعد، الطبقات الکبری، ج ۱، ص ۱۶۸؛ مفید، الامالی،ص ۵۶. 🇮🇷انقلاب اسلامی و آیین برائت از مشرکان توجه به مسئله برائت و احیای این فریضه الهی در قالب مراسمی در ایام حج، از ابتکارات امام خمینی (ره) به حساب می آید. ایشان در این باره فرمودند: «اعلان برائت از مشرکان از ارکان توحیدی و واجبات سیاسی حج است». ایشان معتقد بودند که اعلان برائت مسئله کهنه شدنی نیست، چراکه در طول تاریخ همیشه مشرکین بوده‌اند و خط آن‌ها تا پیکار پیروزی بخش ظهور ادامه خواهد یافت، ما در شرایطی قرار داریم که مشرکین از هر جهت به ما فشار می‌آورند و وضعیت مشابهی با جامعه مدنی رسول‌الله (ص) پیدا کرده‌ایم و... (صحیفه امام، ج 20، صص. 311 - 347). امام خمینی (ره) در جای دیگر می‌فرمایند: «مسلّم حجِ بی روح و بی تحرک و قیام، حج بی برائت، حج بی وحدت و حجی که از آن هدم کفر و شرک بر نیاید، حج نیست. خلاصه، همهٔ مسلمانان باید در تجدید حیات حج و قرآن کریم و بازگرداندن این دو به صحنه‌های زندگی‌شان کوشش کنند؛ و محققان متعهد اسلام با ارائهٔ تفسیرهای صحیح و واقعی از فلسفهٔ حج همهٔ بافته‌ها و تافته‌های خرافاتی علمای درباری را به دریا بریزند (صحیفه امام، ج 21، ص.78)». 🇸🇦در عین حال سعودی‌ها بارها در اجرای مراسم برائت از مشرکین اختلال ایجاد کرده بودند و حتی در سال ۱۳۶۶، این مراسم را به خاک و خون کشیدند و تلاش کردند تا نظرات هم‌پیمانان و حامیان خود را اجرا کنند. هر چند یکی از علل این حادثه اقدامات نسنجیده و خودسرانه نیروهای ایرانی از جمله باند مهدی هاشمی به شمار می آید و در جای خود می یابد تحلیل و بررسی شود. بعد از تعطیلی چند ساله حج و پس از راهبری امام راحل، در دهه هفتاد رهبری جدید انقلاب نیز در ادامه گفتمان امام خمینی  در نامه ای به آقای محمد محمدی ری‌شهری، سرپرست سابق حجاج ایرانی، خاطرنشان کردند که: «حرکت تلخ و غیرمسئولانه و غیرمنطقی دولت سعودی در جلوگیری از آئین برائت حجاج محترم در مکه مکرمه (زادها الله شرفا) مایه تعجب و تأسف شد ... [و] اینجانب ضمن استنکار شدید این حرکت غیر اسلامی، اعلام می‌دارم که حق ملت ایران در اقامهٔ مراسم برائت در حج محفوظ است و کسی حق جلوگیری از آن را ندارد» (بیانات رهبری: 7/3/1372) ✍️خاطرات مکتوب مرحوم آیت‌الله ری‌شهری در پنج جلد به همت انتشارات مرکز اسناد انقلاب اسلامی به چاپ رسیده است. جلد پنجم این کتاب تحت عنوان «خاطرات دو دهه سرپرستی حج» به مرور خاطرات ایشان در سال‌های تصدی پست سرپرستی حج پرداخته است. ایشان مسائل متعددی در این زمینه را بیان کردند که در فرسته بعدی به برخی از آنها اشاره خواهیم کرد. ادامه دارد....... 👈مؤسسه اطلس شیعه
🕋آیین برائت از مشرکان فرصت بزرگ تبلیغی در بستر حج(٢) ▪️ "امسال مسئله‌ی برائت برجسته‌تر از گذشته است. فجایع غزّه که در تاریخ معاصر ما بی‌نظیر است، و گستاخی رژیم بی‌رحم و مظهر قساوت و شقاوت و البتّه رو به زوالِ صهیونی، جای هیچ‌گونه ملاحظه و مماشات برای هر فرد و حزب و دولت و فرقه‌ی مسلمان باقی نگذاشته است. برائت امسال باید فراتر از موسم و میقات حج، در کشورها و شهرهای مسلمان‌نشین در همه‌جای جهان ادامه یابد، و فراتر از حج‌گزاران، به آحاد مردم تسرّی یابد" ( پیام رهبر معظم انقلاب به حج /سال ١۴٠٣) 🛑مخالفین داخلی و خارجی برائت از مشرکین از زبان مرحوم آیت الله ری‌شهری در فرسته قبل از ریشه های قرآنی و روایی مراسم برائت از مشرکان گفتیم. کتاب "مبانی دینی و سیاسی برائت از مشرکان" اثر استاد حجت الاسلام جواد ورعی در این باره شایسته توجه است. باری این موضوع با توجه به شرایط زمانی و ابعاد گوناگونش همواره مورد اختلاف نظر رجال سیاسی و دینی بوده است مرور برخی این دیدگاه ها، زمینه ساز اندیشیدن نخبگان این حوزه برای راهکارهای عملیاتی جهت ادامه این مسیر خواهد بود. ▪️مرحوم آیت‌الله ری‌شهری، درباره اختلاف نظرها درباره مراسم برائت از مشرکان اشاره فرمودند: نکته دیگری که جا دارد به آن اشاره کنم، مطلبی بود که از آقای شیخ‌الاسلام معاون وزارت امور خارجه شنیدم. ایشان برایم نقل کرد: در جریان ملاقات آقای هاشمی رفسنجانی با امیر عبدالله [ولیعهد عربستان در آن دوران] در پاکستان، در حین صحبت‌هایی که بین طرفین جریان داشت، عبدالله تلویحاً به آقای هاشمی گفته بود کاری کنید که ما را از شرّ ری‌شهری نجات دهید! این نکته حاکی از حساسیت بالای سعودی‌ها نسبت به حضور بنده در حج بود، زیرا می‌دیدند تقریباً تمامی برنامه‌های بعثه را که مبتنی بر نظرات مقام معظم رهبری بود، با تدابیر لازم انجام می‌دهیم. حتی دربارهٔ مراسم برائت نیز آنها با تمام تلاش‌ها و تدابیر خود، نتوانسته بودند مانع از برگزاری آن شوند و انجام این مراسم به شکل خاص خود در حال تبدیل شدن به یک روال بود (خاطره‌ها، ج 5، ص.411). آقای هاشمی در آن دیدار  بارها به عبدالله می‌گوید نگران نباشید و نهایتاً اظهار می‌کند که: «ما قبول می‌کنیم. شما با من قرار بگذارید. در همان بعثه که بلندگو نداشته باشد، بدون اعلام. ما می‌گوییم همان‌هایی که در بعثه هستند، مثلاً می‌گوییم یک ساعت یا نیم ساعت، فقط دعایی بخوانند و بیایند بیرون. خبرش هم به هیچ روزنامه‌ای در عربستان ندهند. در ایران پخش می‌شود که در بعثه تعدادی جمع شدند و مراسم ...» و عبدالله نیز در جواب می‌گوید: «... نیازی به بلندگو ندارد. خدا صدای مورچه را هم می‌شنود» (خاطره‌ها، ج 5، صص.411-412). 🔍پس از تنش‌هایی که طرف عربستانی برای زائرین ایرانی ایجاد شده بود، مقرر شد جلسه شورای عالی امنیت ملی در خصوص کیفیت برگزاری مراسم برائت از مشرکین تصمیم‌گیری نماید. مرحوم ری‌شهری در خاطرات خود از مخالفت‌هایی که با برگزاری مراسم برائت از مشرکین وجود داشت، یاد کرده است. در بخشی از این خاطرات آمده است: آقای حسن روحانی هم با اشاره به فشارهای داخلی و خارجی بر دولت عربستان، اجازه ندادن به زائران ایرانی برای برگزاری مراسم برائت به‌صورت دلخواه را مرتبط با این موضوع دانست و تأکید کرد که تظاهرات ما در آنجا تأثیر منفی دارد و نتیجه مورد انتظار را در پی نخواهد داشت. این صحبت‌ها نشان می‌داد که ایشان هم مثل آقای هاشمی رفسنجانی با اصل مسئله برائت موافقت ندارد (خاطره‌ها، ج 5، ص.307). ❓آیا مراسم برائت از مشرکین با شکل فعلی آن که تحت تدابیرشدید امنیتی و عملا بصورت محدود برای زائران ايرانی در انتهای عرفات برگزار می شود،فایده ای دارد؟ ❓آیا می توان جهت توسعه این آیین میان حج گزاران سایر کشورهای اسلامی اقدامی نمود؟ ❓چگونه می‌توان در مقابل قوانین رسمی یک کشور خارجی در ممانعت از یک اقدام تبلیغی ایستادگی کرد یا راه چاره ای برای مواجهه با آن داشت؟ ❓مبلغان و زبان دانان چقدر در انعکاس این رویداد می توانند موثر باشند؟ ❓آیا نهادهای تبلیغی و بعثه مراجع در ایجاد ارتباط و هم افزایی با سایر علمای جهان اسلام و هم فکران جمهور اسلامی در برگزاری مشترک این آیین موفق عمل کرده اند؟ 👈مؤسسه اطلس شیعه
آیین‌ها و فرهنگ‌ها، جشن‌های اسلامی(۴) عید قربان (١) 🐏عید قُربان ( عید الأضحی) یکی از عیدهای اسلامی است که هر ساله در سراسر جهان به همراه عید فطر به عنوان مهمترین اعیاد اسلامی برگزار می‌شود. در کنار نماز عید، جشن و مراسمات مذهبی، ذبح کردن حیوان، یکی از مناسک اسلامی در این روز به یاد اعلام آمادگی ابراهیم خلیل برای ذبح فرزندش می باشد که اوج عبودیت و بندگی در وجود آن پدر و فرزند است. ادیان یهودیت و مسیحیت طبق پیدایش ۲۲: ۲، بر این باورند که ابراهیم پسرش اسحاق را برای قربانی برد. 🌍عيد الاضحی جزو تعطیلات رسمی بسیاری از کشورهای اسلامی است. در سال جاری دولت جمهوری ترکیه ۹روز تعطیل رسمی اعلام کرد.(پیوست ١) 🎉آیین های متنوعی در این کشورها برای بزرگداشت عید به چشم می‌خورد. برای نمونه به گوشه ای از فرهنگ مسلمانان هند و اندونزی، پر جمعیترین سرزمین های اسلامی، اشاره خواهیم کرد و برای بررسی سایر فرهنگ ها به منابع مختلف از جمله سایت timeanddate مراجعه شود. 🇮🇳"بکری عید" در هندوستان عید قربان در هندوستان با نام «بکری عید» شناخته می‌شود. مسلمانان در هند معمولاً بز را قربانی می‌کنند. بکری در زبان اردو به بز گفته می‌شود به همین دلیل است که در اردو (زبان مسلمانان هند و پاکستان) به‌عنوان بخر (Bakhr) یا بکری (bakri) عید شناخته می‌شود. این عید در اسلام برای جشن گرفتن ایمان محکم برای جانسپاری است. همانند دیگر مسلمانان در هند نیز، گوشت قربانی پس از مراسم در میان دوستان و اعضای خانواده توزیع می‌گردد. 🐐 بر اساس باورهای دینی، مبادله و توزیع گوشت حیوانات قربانی شده به عنوان برکت در نظر گرفته شده و آنان پس از نماز عید، به دوستان، همسایگان، بستگان و افراد فقیر گوشت قربانی می‌دهند. در این کشور، همانند کشورهای اسلامی دیگر، تمامی اداره‌های دولتی ملی، ایالتی و محلی، اداره‌های پُستی و بانک‌ها در عید قربان بسته هستند. فروشگاه‌های اسلامی و کسب و کارها و دیگر سازمان‌ها ممکن است بسته بوده یا ساعت‌های کارشان را کاهش دهند. 🇮🇩اندونزی و عید الاضحی 🐂برای مسلمانان اندونزی، عید قربان که مصادف با فرا رسیدن موسم حج است، بهترین لحظه برای پرورش نیکی و توجه به دیگران است. عید قربان موسوم است با ذبح حیوانات قربانی مانند گاو، بز یا گوسفند و توزیع گوشت آن بین مستضعفان است. در کشور اندونزی عید قربان تنها با ذبح حیوانات قربانی سپری نمی شود، بلکه سنت های منحصر به فردی در طول جشن عید قربان در چندین منطقه در اندونزی وجود دارد که به برخی از این سنت ها اشاره خواهیم کرد. ۱ | سنت آپیتان در شهر سمارانگ سنت عید قربان آپیتان معمولاً در شهر سمارنگ برگزار می شود. این سنت آپیتان نوعی شکرگزاری برای رزق و روزی در قالب محصولاتی است که خداوند متعال داده است. در سمارنگ، این سنت معمولاً با خواندن دعا و به دنبال آن دستهای از محصولات کشاورزی و دام پر میشود. سپس با محصولات مزرعه دور شهر می چرخانند و در بین راه توسط جامعه محلی از آن برداشته میشود. (پیوست۲) ۲ | سنت مانتن ساپی یا عروس گاو در شهر پاسوروان مانتن ساپی سنتی است که توسط مردم پاسوروان انجام می شود. این سنت نوعی قدردانی و احترام به حیوانات قربانی است که ذبح می شوند. جالب اینجاست که گاوی که قرار است قربانی شود تا حد امکان زیبا و تزیین می کنند و مانند یک عروس لباس می پوشانند. گاو را نیز با پارچه سفید میپوشانند و با هفت گل تزیین می کنند. در این سنت، پارچه سفید نشانه پاکی و فداکاری است. پس از آراستن، تمامی گاو و گوسفند ها را به مسجد محل راهی می کنند تا به هیئت قربانیان تحویل داده شوند. (پیوست ۳) ۳| سنت کائول نگری و عبداو در ملوکوی مرکزی جامعه مسلمانان در منطقه مرکزی Tulehu Negeri ،Maluku، نیز سنت منحصر به فرد عید قربان دارند، به نام کائول و عبداو. در این سنت، بزرگان سنتی و مذهبی سه بز را حمل میکنند که بعد از نماز عید قربان قربانی میشوند. آن را همراه با ذکر و صلوات به مسجد برده و بعد از عصر با دیگر حیوانات ذبح می کنند. هدف از این سنت رد بدشانسی و درخواست از خداوند برای محافظت از سرزمین تولهو است. (پیوست۴) ۴ | سنت اسرا کلامپاوانگ در شهر گوا سولاوسی جنوبی، به ویژه گوا، همچنین دارای یک سنت بسیار مقدس عید قربان است، یعنی اسرا کلامپاوانگ. این سنت دو روز متوالی از روز عرفه و خود روز عید ادامه می یابد. این یک رویداد رسمی برای شستن اشیاء تاریخی از پادشاهی Gowa است. این مراسم در کاخ پادشاه گووا یا خانه سنتی Lompoa Balla برگزار می شود. مراسم عید قربان خود تلاشی برای اتحاد خانواده سلطنتی با دولت است. (پیوست۵) لینک برای مطالعه بیشتر و منابع ادامه دارد...... 💐 عید سعید قربان مبارک باد 💐 👈 مؤسسه اطلس شیعه
آیین‌ها و فرهنگ‌ها، جشن‌های اسلامی(۴) عید قربان (٢) قربانی و چالش‌های بین المللی 🐏روز دهم ماه ذی الحجه مصادف با عید قربان از بزرگ ترین عیدهای مسلمانان است؛ یادآور فداکاری و ایثار ابراهیم در راه رضای معبود و تسلیم و ایمان اسماعیل در قربانگاه عشق. ذبح قربانی برای تقرب به پروردگار، از زمان حضرت آدم(ع) شروع شد وقتی که دو فرزندش؛ هابیل، قوچی و قابیل، مقداری گندم را به عنوان قربانی به بارگاه خداوند تقدیم کردند. در قرآن مجید این واقعه تاریخی بازگو شده و آمده است: «وقتی که [هابیل و قابیل] قربانی تقدیم کردند، از یکی (هابیل) پذیرفته شد و از دیگری (قابیل) پذیرفته نشد». (مائده: ۲۷) پس از آن، این عمل در تمام ادیان آسمانی به عنوان یک عبادت و در مناسبت ها و مواقع خاص به عنوان یک دستور و آیین برجای ماند. 🏴‍☠️ در زمان جاهلیت، قربانی کردن مرسوم بود، ولی قربانی آنها نیز مانند لبیک و نمازشان آمیخته به شرک و کفر بود. شیوه آنها هنگام قربانی کردن آن بود که کعبه را به خون قربانی می آلودند و قسمتی از گوشت آن را بر خانه کعبه می آویختند تا خداوند آن را بپذیرد. دین اسلام حرمت خاصی به قربانی بخشید و پس از تبیین ضرورت احترام به آموزه های الهی، در طرد سنت زشت جاهلی و برای بیان تقربی که حاصل قربانی است، می فرماید: «نه گوشت ها و نه خون های آنها هرگز به خدا نمی رسد؛ آنچه به او می رسد، پرهیزکاری شماست».(حج: ۳۷) ✅علی رغم روشن بودن مبانی این عمل الهی اما شبهه افکنان و دشمنان اسلام، نگاه متفاوتی به این مناسک الهی دارند که البته اختصاصی به اسلام نداشته و یهودیان و مسیحیان و سایر ادیان نیز به نوعی سنت قربانی دادن را در آیین های خود دارند. ❓چرا مسلمانان قربانی می‌کنند؟ آیا قربانی و قربانی کردن هنوز و در جهان امروز هم کارکرد دارد؟ کسانی فرمان خداوند به پیامبرش ابراهیم برای گردن بریدن فرزندش اسماعیل را خشن توصیف کرده‌اند. قربانی کردن آیا راهی است برای تقرب و از خود گذشتن یا رفتاری است بازمانده از جهان پیشامدرن که مخصوصاً اجرای آن در ملأعام به عادی‌سازی خشونت می‌انجامد؟ مجید محمدی، جامعه‌شناسی که تحصیلات حوزوی هم دارد به عنوان کارشناس رادیو فردا، درباره پرسش‌های فوق گفتگو کرده است. 📻برای دریافت فایل صوتی گفتگو 💡برای مبلغین بین المللی در کنار آگاهی از آداب اقوام اسلامی در جشن‌ها و مناسبت ها،دانستن پاسخ شبهات و آگاهی از قوانین و فضای فکری حاکم در جوامع میزبان نسبت به این مناسک و فرهنگ ها نیز ضروری است. 🐂به مناسبت عید قربان  باید اشاره کنیم، در مورد مسئله ذبح شرعی دو مانع جدی در بسیاری از کشورهای جهان وجود دارد: ۱. قوانین بازدارنده از انجام ذبح شرعی ۲.گروه ها و سازمان‌های مردم نهاد حامی حقوق حیوانات. این دو مانع، هر مبلغ و مرکز اسلامی را در انجام مناسک قربانی و تهیه گوشت حلال با مشکلات جدی روبرو خواهد کرد. انتظار می‌رود محافل فکری حوزوی و دانشگاهی برای مواجهه با این موانع، راهبردهایی پیشنهاد دهند. در فرسته بعدی به این دو مانع خواهیم پرداخت. ادامه دارد..... 👈 مؤسسه اطلس شیعه
آیین‌ها و فرهنگ‌ها، جشن‌های اسلامی(۴) عید قربان (٣) قربانی و چالش‌های بین المللی در گذشته گفتیم، آگاهی مبلغ دینی و کنشگر فرهنگی از موانع حقوقی و قانونی در قبال رفتار های دینی و مناسکی در کشورهای مختلف، به ویژه غیر اسلامی از پیش نیازهای فعالیت بین المللی است. در همین راستا به مناسب موضوع ذبح شرعی که البته ابعاد مختلفی دارد و در فرسته ای مستقل در آینده به آن خواهیم پرداخت،در این جا تنها موانع موجود در برابر ذبح حیوانات را مرور خواهیم کرد. 🐪نهادهای حامی حقوق حیوانات سازمان ها و موسسات حامی حقوق حیوانات در جهان بسیارند. از جمله مهمترین آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد : ۱. (ASPCA) ۲. ANIMAL WELFARE INSTITUTE ۳. BROTHER WOLF ANIMAL RESCUE ۴. (IFAW) ۵. people for the ethical treatment of animals (PETA) 🏳️در این میان یکی از مهمترین آنان پتا(PETA)، بنیاد مردمی رعایت اصول اخلاقی در برابر جانوران است. این سازمان بین المللی با نام اختصاری  PETA معتبرترین موسسه‌ی حامی حقوق حیوانات در جهان است که بیش از نُه میلیون عضو پیوسته و وابسته در سرتاسر جهان دارد. در فلسفه‌ی اخلاقی PETA، "گونه گرایی(تبعیض و ظلم علیه گونه های جاندار غیرانسان) به عنوان یک رویکردی بسیار ضداخلاقی شناخته می شود" . 🌍فعالیت‌های PETA (پِتا) شامل بسیاری موارد از جمله دوره‌های آموزشی، پژوهش و ارائه‌ی گزارش هایی پیرامون حقوق حیوانات؛ برگزاری رویدادها و سمینارها؛ حمایت از فعالیت‌های افراد مشهور و تأثیرگذار در عرصه های فرهنگی و اجتماعی و همچنین اعلان فراخوان هایی برای راهپیمایی های اعتراضی و جلسات عمومی است. تیمی از دانشمندان و پژوهشگران برای ممنوع کردن یا کاهش تعداد آزمایش‌های معمول بر روی حیوانات در آزمایشگاه‌ها و یا کشتار و آزار جانوران، با سیاستمداران و فعالان اجتماعی همکاری و رایزنی می‌کنند. برای اینکه شرکت یا برندی در فهرست PETA قرار گیرد و لوگو و گواهینامه‌ی عدم آزمایش حیوانی و تایید شده توسط PETA را بدست آورند، برندها یا تولیدکنندگان باید متعهد شوند که در هر مرحله ای از پروسه‌ی تولید از نقض حقوق طبیعی حیوانات، در روش ها، مواد تشکیل دهنده و محصولات نهایی شان خودداری کنند. 🥦یک محصول وگان و در عین حال فاقد تست حیوانی برای اینکه یک برند رسماً تحت حمایت و تائید جهانی  PETA در نظر گرفته شود، نه تنها باید آزمایش های حیوانی را ممنوع کند، بلکه باید از استفاده از مواد مشتق شده یا فرآورده های حیوانی از قبیل عسل، موم یا کارمین در محصولات خود پرهیز کند. 🥬رژیم غذايي وگان نیز طرفداران بسیاری دارد. هرچند این رژیم سخت‌گیرانه تر از رژیم گیاهخواری یا vegetarian  است. البته باید توجه داشت حامیان این رژیم لزوما به دلیل اعتقاد به فلسفه احترام به حقوق حیوانات به این سبک زندگی روی نیاورده اند و در بسیاری از موارد دلایل پزشکی وجود دارد. ⛔موانع قانونی و  ذبح شرعی به گزارش خبرگزاری TRT، کشور دانمارک ذبح حیوانات به روش اسلامی را به دلیل مغایرت با حقوق حیوانات ممنوع کرد. 💉بر اساس دستور صادره از این پس کشتارگاه‌های سراسر دانمارک باید پیش از ذبح حیوانات آن‌ها را بی‌حس کنند.(پیوست ۱) 🚜 دن یورگنسن، وزیر کشاورزی و مواد غذایی دانمارک دوشنبه ۲۷ ژوئیه سال ۲۰۱۵ ، در مصاحبه‌ای با شبکه دو تلویزیون دانمارک با تاکید بر اینکه حقوق حیوانات بر دین ارجحیت دارد، اعلام کرد که ذبح حیوانات به روش اسلامی در این کشور ممنوع شده و تمامی کشتارکاهها باید قبل از کشتن حیوانات باید آنها را بی حس کنند. 🇧🇪کشورهای دیگری مانند انگلیس و بلژیک نیز قوانین سخت‌گیرانه برای ذبح شرعی وضع کردند. اما در نهایت دیوان دادگستری اتحادیه اروپا با صدور حکمی از قانون بلژیک برای ممنوعیت ذیح شرعی حیوانات بدون بیهوشی آنها دفاع کرد. سازمان‌های یهودی و مسلمان در بلژیک خواستار توقف اجرای قانونی شده‌ بودند که ذبح شرعی حیوانات را بدون بیهوشی ممنوع کرده است. این قانون از ابتدای سال ۲۰۱۹ به اجرا گذاشته شد. حامیان حقوق حیوانات معتقدند که شيوه‌های ذبح حلال و كوشر نقض آشکار حقوق حيوانات است با این حال، سازمان‌های یهودی و مسلمان خطاب به دادگاه قانون اساسی بلژیک اعلام کرده‌‌اند که تحمیل روش ذبح جدید که خارج از چارچوب سنتی اسلام و یهودیت است، پیروان این دو آیین را از عمل دقیق به مناسک آیینی خود باز می‌دارد. 🇪🇺در چنین شرایطی دادگاه قانون اساسی بلژیک از دیوان دادگستری اتحادیه اروپا خواست تا اعلام نظر کند. به گزارش یورو نیوز دیوان دادگستری اتحادیه اروپا سال۲۰۱۷  با صدور حکمی اعلام کرد که این قانون تعادل را بین آزادی مذهب که در ماده ۱۰ منشور حقوق اساسی اتحادیه اروپا تصریح شده و حمایت از حقوق حیوانات که در ماده ۱۳ قانون مصوب سال ۲۰۰۹ حفظ کرده است! 👈 مؤسسه اطلس شیعه
آیین‌ها و فرهنگ‌ها، جشن‌های اسلامی(۵) 🟩 عید سعید غدیر (١) 🎊 عید غدیر بنا بر روایات اهل بیت علیهم السلام، بزرگترین عید اسلامی است. 📖این واقعه تاریخی از نگاه تبلیغی دربردارنده ویژگی‌های بسیاری است. از مهمترین آنها نزول آیه تبلیغ (مائده: ۶۷) از آخرین آیات نازل شده بر پیامبر(ص) می باشد که براساس آن، پیامبر اسلام موظف شد پیامی را به مردم ابلاغ کند که اگر در رساندن آن کوتاهی می کرد، رسالت پیامبریِ خود را به انجام نرسانده بود. 💡اگر مبلغین دینی رسالت خود را در امتداد رسالت پیامبر اعظم دانسته و آن اسوه بشریت را الگوی عملی خود می دانند، بی تردید اوج فعالیت‌های تبلیغی و ترویجی را می باید مسئله امامت و جانشینی پس از خاتم الانبیاء قرار دهند تا حق تبلیغ  و ابلاغ معارف را ادا کرده باشند. 🎤شیوه های بیان مفاد آن رویداد عظیم، پرداخت ویژه به ادبیات کودک و نوجوان، بازنویسی ابعاد گوناگون این واقعه متناسب با مخاطبان مختلف از اقشار و ملل متفاوت از مهمترین کارویژه های حوزه و روحانیت در این باره است. اما در این فرسته تنها نیم نگاهی خواهیم داشت به مخاطب شناسی برای این ابلاغ جهانی. 🗺️طرح تبلیغی پیام غدیر و موضوع امامت را با سه نگاه برای مخاطبان می توان ترسیم نمود : ۱.نگاه درون مذهبی، برای شیعیان و موالیان اهل بیت علیهم السلام ۲.نگاه درون دینی، برای سایر مسلمانان (اهل تسنن) ۳.نگاه برون دینی، برای سایر ادیان در ادامه و فرسته های بعدی به این موارد خواهیم پرداخت : 📜١.غدیرخم و شیعیان مَعاشِرَالنّاسِ،... وَقَدْ بَلَّغْتُ ما أُمِرتُ بِتَبْلیغِهِ حُجَّةً عَلى کُلِّ حاضِرٍ وَغائبٍ وَ عَلى کُلِّ أَحَدٍ مِمَّنْ شَهِدَ أَوْلَمْ یَشْهَدْ، وُلِدَ أَوْلَمْ یُولَدْ، فَلْیُبَلِّغِ الْحاضِرُ الْغائِبَ وَالْوالِدُ الْوَلَدَ إِلى‏ یَوْمِ الْقِیامَةِ، "پس بایسته است این سخن را حاضران به غائبان و فرزند داران به فرزندان تا برپایی رستاخیز ابلاغ کنند." 🟢بی شک شیعیان اهل بیت که به خطبه غدیر و مفاد آن اعتقاد دارند، تبیین امامت و جانشینی پیامبر خاتم و رساندن آن به دیگران را مطابق این فراز از خطبه غدیر، از واجبات می دانند که بر هر فرد از شیعیان است تا برای نسل های بعد آن را بازگو کرده و این معارف را زنده نگهدارند. عيد غدیر و امامت باید از اولویت‌های اصلی مبلغان و نهادهای تبلیغی باشد. این عید که تنها در ایران و به تازگی در عراق تعطیل رسمی است با آداب مشترک و اختصاصی در تعظیم این عید توسط شیعیان برگزار می شود. 🤝🇦🇫مراسم عقد اخوت(يوم المواخاة) عَقد اُخوّت یا پیوند برادری، پیوندی است که میان دو مسلمان  بسته می‌شود تا با یکدیگر برادر باشند. اجرای عقد اخوت، جزو اعمال مستحب در روز عید غدیر  است و در این روز، افراد با خواندن این عقد می‌توانند برادر دینی همدیگر شوند.  در افغانستان، پاکستان و برخی کشورهای عربی این یک آیین شناخته شده در عید غدیر است. 🚶🇮🇷آیین دیدار سادات رسمی ایرانی است که طی آن، مردم، در عید غدیر خم برای تبریک و شادباش به دیدار سادات رفته و سادات نیز به میهمانان خود عیدی می‌دهند. ظاهرا در خصوص اینکه آیین دیدار سادات در روز عید غدیر از چه زمانی در ایران آغاز شده است، اطلاع دقیقی در دست نیست. 🤲 🇮🇳نماز عید غدیر یکی دیگر از آیین‌های رایج در دوره معاصر، اقامه نماز عيد غدير به جماعت است. در برخی شهرهای شیعه نشین شبه قاره مانند لكنهوى هند و برخى ديگر از مساجد این نماز اقامه می شود . مؤلف کتاب قنوت خورشید که به بررسی فقهی و تاریخی نماز عید غدیر به جماعت پرداخته است اشاره می‌کند، تاريخچه سنت برپايى نماز جماعت عيد غدير به زمان پيامبر اكرم‏ صلى الله عليه وآله بر مى‏ گردد. بنا بر آنچه در «المقنعه» شيخ مفيد و «الكافى فى الفقه» ابوالصلاح حلبى آمده، اولين نماز را خود پيامبر در عيد غدير اقامه فرموده ‏اند. 🕋اميرالمؤمنين‏ عليه السلام هم در دوران خلافت ظاهرى خود، در يک روز كه غدير با جمعه مصادف شده بود، به جاى نماز جمعه نماز عید غدیر را اقامه كرده، و در خطبه آن به طور مفصل از فضائل عيد اللَّه الاكبر غدير سخن به ميان مى‏ آورند. 🛣️🇾🇪راهپیمایی و تجمعات مردمی راهپیمایی و تجمعات عظیم که چند سالی است به نیکویی در کشورمان در روز عید غدیر برگزار می شود در کشور یمن از سالها قبل به یک سنت و آیین بزرگ تبدیل شده است. شمار زیادی از یمنی‌ها با تجمع در ۱۳۰ میدان در صنعاء و دیگر شهر‌های این کشور و اجرای مراسم سنتی، عید سعید غدیرخم را گرامی می دارند . این مراسم که از سال ۲۰۱۵ به این سو هر ساله برگزار می‌شود، در سال‌های اخیر با شکوه ویژه‌ای برپا شده و فضایی مملوء از حب علی و آل علی (علیهم السلام) در شهرهای یمن به وجود آورده است. ادامه دارد...... 💐 عید سعید غدیر مبارک باد 💐 👈 مؤسسه اطلس شیعه
آیین‌ها و فرهنگ‌ها، جشن‌های اسلامی(۵) 🟩 عید سعید غدیر(۲) 🕌غدیر و اهل تسنن جز اندکی از علمای عامه، تمامی فرق اسلامی به واقعه غدیر اذعان دارند. حتی شخصیتی چون ابوهریره به روایت بلاذری در انساب الاشراف که از منابع مهم تاریخی اهل سنت و متعلق به قرن سوم هجری می‌باشد ، حدیث غدیر را نقل می کند: نظرت إلی رسول اللّه بغدیر «خم» و هو قائم یخطب و علی إلی جنبه فأخذ بیده فأقامه و قال: «من‏ کنت‏ مولاه‏ فهذا مولاه». 📜 حدیث مناشده، یعنی روایت قسم دادن امام به صحابه برای برخاستن و شهادت دادن به این که به چشم خود ناظر غدیر بوده اند نیز ، در منابع عامه موجود است. برای نمونه یک تابعی معروف می گوید که در رحبه،این حدیث را از امام علی شنیده است. این همان داستان مسجد کوفه پس از جنگ جَمل است که امام نیاز داشت به حدیث غدیر استناد کند تا مردم از او پیروی نمايند : عبد الرّحمن بن أبی لیلی قال: سمعت علیا ـ بالرحبة ـ ینشد الناس من سمع رسول اللّه صلّی اللّه علیه و سلّم یقول: «من‏ کنت‏ مولاه‏ فعلی مولاه، اللهم وال من والاه‏ و عاد من عاداه»؟ فقام اثنا عشر بدریا، فشهدوا أنهم سمعوا رسول اللّه یقول: «من کنت مولاه فعلی مولاه، اللهم وال من والاه و عاد من عاداه». (تاریخ بغداد:ج۱۴ ص۲۴۰). با وجود این همه طرق صحیح برای واقعه غدیر، وقتی کسی مثل ابن حزم بگوید: «و ما من کنت مولاه فعلی مولاه، فلا یصح من طریق الثقات اصلا! » کمال بی انصافی بلکه بیشرمی است و مصحح فضائل الصحابه احمد بن حنبل نیز، با صحیح دانستن حدیث غدیر، در باره این سخن ابن حزم می‌گوید: «و هذا الکلام فیه مجازفة قبیحة». (فضائل الصحابه،ج۲ص۷۰۳ پاورقی) ❓اما سوال اینجاست که چرا با این حال تا امروز تبیین و تفسیر صحیح از شان نزول آیه تبلیغ و معنای واقعی آیه اکمال در روز غدیر، میان مسلمانان رواج نیافته است ؟ 🎤تا امروز همچنان در منابر و محافل اهل تسنن تفاسیر دیگری از واقعه غدیر و آیه اکمال برای مسلمانان بازگو می شود. (برای نمونه خطبه امام جمعه مدینه منوره در سال گذشته _پیوست ۱) . بدیهی است در این جنگ روایتها،اگر ما اسلام با تفسیر اهل بیت را برای مخاطب مسلمان روایت نکنیم، روايت اسلام اموی جای آن را خواهد گرفت. 🔍دو نکته قابل توجه است، یکی این که بسیاری از ترس امویان حدیث غدیر را روایت نمی کردند، چنان سعید بن جبیر می گفت: من حدیث «من کنت مولاه فعلی مولاه» را از ابن عباس شنیدم، اما «فکتمته» آن را کتمان می کردم. (فضائل الصحابه، ج۲ ص۷۰۳) دوم این که معنای آن را تحریف می کردند تا مطابق مفهوم امامت و جانشینی سیاسی نباشد. احمد بن حنبل، در مقابل کسی که پرسید معنای این حدیث چیست، گفت: ما فقط روایت می کنیم، در باره آن سوال نمی کنیم! (السنه نوشته ابوبکر الخلال، ص ۳۴۶، «قال: ما تکلم فی هذا، دع الحدیث کما جاء») 🟢 به هر حال، در بستر نود سال حکومت بنی امیه، با هدف اصلی محو تمام نشانه های ولایت و امامت اهل بیت، این تنها شیعه بود که با وجود در اقلیت بودن، به پشتوانه غدیر، مذهب خویش را حفظ کرد و به علی بن ابی طالب (ع) بر اساس همین حدیث، وفادار ماند. 💡وظیفه امروز ما اکنون با وجود فضای مجازی و فراهم بودن فرصت‌های مختلف برای شناساندن واقعه غدیر و ارائه تفسیر صحیح از آن، وظیفه مبلغان دینی  صدچندان شده است. بررسی علمی اشعار عربی در موضوع واقعه غدیر و واکاوی قرائن داخلی و خارجی این خطبه شریف در اثبات معنا و مفهوم واقعی آن به ویژه برای مخاطب اهل سنت، جایگاه ویژه ای دارد. 🔵 برای نمونه یک قرینه متصل به حدیث غدیر  پیامبر اکرم در روز غدیر، امیرالمؤمنین را با عمامه خود معمم کردند و ایشان را به ریاست امت نصب نمودند. این مدعی در دو مقدمه خلاصه می‌شود : الف. این از قطعیات تاریخ است که پیامبر اکرم، علی بن ابی‌طالب را همزمان با ایراد خطبه غدیر، در مقابل جمعیت، با عمامه خودشان که سحاب نامیده می‌شد، معمم کردند. ب. اینکه عمامه گذاردن دلالت بر ریاست و زعامت دارد نیز قرائن مثبته فراوان دارد: ۱. از عصر جاهلیت وقتی اعراب می‌خواستند کسی را به ریاست قبیله‌ای بگمارند، عمامه  بر سرش می‌نهادند.(ر.ک. کتاب العین ج۱ ص۴ : و الدعامة فی احکام سنّة العمامة، و جمهرة انساب العرب، ص ۲۶۱). این فرهنگ آنقدر فرهنگ فراگیری بود که در زبان عربی کلمه «عمَّمتُه» کنایه از «ریاست رساندن شخص» قلمداد می‌شد. (ر. ک. مفردات راغب: ص۵۸۴)   ۲.پیامبر اکرم نیز به این نماد عربی ملتزم بودند. درباره سیره حکومتی ایشان روایت شده است که «کان لا یوالی والیا حتی یعممه». (طبرانی، المعجم الکبیر)، بنا بر همین قاعده، وقتی علی بن ابی طالب را برای یمن اعزام نمودند، او را معمم کردند. برای مطالعه بیشتر به این لینک رجوع کنید. ادامه دارد...... 👈 مؤسسه اطلس شیعه
آیین‌ها و فرهنگ‌ها، جشن‌های اسلامی(۵) 🟩 عید سعید غدیر(٣) 🟢 غدیر و ادیان ابراهیمی واقعه غدیر در کنار داستان مباهله و موارد مشابه در تاریخ اسلام، یک پیام روشن دارد، تبلیغ اسلام و معرفی رسول خاتم همراه با معرفی اهل بیت علیهم السلام و مسئله امامت بوده است. این مهم است که اسلامِ اکمال یافته به امامت اهل بیت، هدف ارسال رسل بوده و آنچه امروز وظیفه مبلغان بین المللی است ترویج ثقلین، قرآن و اهل بیت پیامبر در کنار یکدیگر است. لذا بشارت بر پیامبر آخرالزمان در ادیان ابراهیمی همراه با شناساندن اهل بیت او بوده است. ✅خداوند متعال در سوره اعراف می فرماید:"آنان که پیروی کنند از رسول و پیغمبر امٌی که در تورات و انجیلی که در دست آنها است، نام و اوصاف او را نگاشته می یابند که آن رسول آنها را امر به خوبی و نهی از زشتی خواهد کرد". (٧/اعراف) 👈براین اساس مسلمانان معتقدند که پیامبران گذشته به بعثت رسول اکرم (ص) بشارت داده اند و این قطعی است. اما علاوه  بر روایات اهل بیت در منابع ادیان دیگر نیز شواهدی وجود دارد که نشان می دهد به نام اهل بیت و علی بن ابی طالب علیه السلام نیز در کتب آسمانی اشاره شده است. 🔍این نشانه ها و دلالت ها بر امتداد پیامبری رسول خاتم در مسیر امامت و جانشينان او، می تواند نقطه ورود مناسبی برای آشنا نمودن پیروان ادیان ابراهیمی با موضوع امامت و اسلام واقعی باشد. ☀️حکایت امام رضا علیه السلام بنا بر نقل قطب راوندی جاثلیق مسیحی و راس جالوت یهودی در مناظره خود با امام هشتم از متن انجیل و تورات شنیدند که به نام خمسه طیبه تصریح شده است. رأس الجالوت که از تلاوت تورات توسط حضرت در شگفت بود، آنچه را می شنید تصدیق نمود و گفت "أحماد و بنت أحماد و إليا و شَبَّر و شَبِير"، تفسير همان اسامى "محمّد و علي و فاطمه و حسن و حسين" است. پیش از آن امام رضا از سفر سوم انجیل و سفر اول زبور برای آنان قرائت فرمود و از آنان نسبت به وجود نام خمسه طیبه در انجیل و زبور اقرار گرفت. ر. ک. الخرائج و الجرائح،ج۱ ص۳۴۴ 📚 نام اهل بیت در کتب آسمانی علی رغم تحریفات جدی در تورات و انجیل موجود ،برخی محققین توانسته اند مواردی پیدا کنند که علاوه بر بشارت نبوت رسول خاتم به جانشینان او اشاراتی وجود دارد. ▫️برای نمونه سید محمود سیالکوتی در کتاب "علی و پیامبران" می نویسد:"مثلا در انجیل، صحیفة غزل الغزلات، چاپ لندن، سال ۱۸۰۰ میلادی، باب ۵، آیه ۱ ـ ۱۰، سخنانی غیرصریح از حضرت سلیمان راجع به پیامبر خاتم (ص) و امیرالمؤمنین (ع) دارد تا در آخر، صریحا می فرماید: "خلو محمّدیم" (او دوست و محبوب من، محمّد است)، ولی از انجیل هایی که بعد از سال ۱۸۰۰ میلادی چاپ شد، جملة "خلو محمدیم" حذف گردیده است." همچنین بنا بر این گزارش، لفظ "ایلیا" یا "ایلی" یا "آلیا"  در کتب مقدّس پیشین ذکر شده است. علی رغم تلاش بسیاری بر تفسیر این اسامی به افرادی غیر از علی علیه السلام بعضی از علمای مسیحی درباره این اسامی تحقیق کرده اند و از زندان تعصّب رهایی یافته، حقیقت امر را  بیان نموده اند. 👈یکی از آنان گالدون است، که چنین می نویسد: "در زبان عبرانی باستانی، کلمه "ایلیا" یا "ایلی" به معنای خدا، یا "الله" استعمال نشده است ، بلکه کلمه مذکور نشان می دهد که در زمان آینده یا آخرالزمان شخصی خواهد آمد که نامش "ایلیا" یا "ایلی" باشد." 📚برای مطالعه بیشتر به دو کتاب زیر مراجعه شود: ۱.علی و پیامبران، سید محمود سیالکوتی. ۲. اهل البیت فی الکتاب المقدس، کاظم نصیری. 👈 مؤسسه اطلس شیعه