🕋آیین برائت از مشرکین،فرصت بزرگ تبلیغی در بستر حج( ١)   ▪️ «آئین برائت که به معنی بیزاری از همه‌ی بی‌رحمی‌ها و ستمها و زشتی‌ها و فسادهای طواغیت هر زمان و ایستادگی در برابر زورگویی و باج‌گیری مستکبران دورانها است، یکی از برکات بزرگ حج و فرصتی برای ملّتهای مظلوم مسلمان است.»  ( پیام رهبر معظم انقلاب به حج/ سال ۹۸) 📻بی تردید موج جدید استکبار ستیزی و ضد صهیونیستی که این روزها در سراسر دنیا از شرق تا دانشگاه های ايالات متحده آمریکا ایجاد شده است،نتیجه جریان مقاومت و ضد استکباری است که انقلاب اسلامی در آن نقشه کلیدی ایفا نمود و امروز نتیجه این مجاهدت‌ها در عرصه های بین المللی شکوفا شده است. به مناسبت ایام حج و مراسم برائت از مشرکین که یکی از ایده های استکبار ستیزانه و فرصت بی نظیر تبلیغی در بستر حج بشمار می آید، در این فرسته پیرامون این رویداد، سابقه تاریخی و ابعاد امروزین آن سخن خواهیم گفت. ریشه های قرآنی و روایی برائت از مشرکان 📜آیات سوره برائت  در پایان سال نهم ، نازل و پیامبر (ص) از سوی خداوند مأمور شد در ذی‌الحجه همان سال هنگام اجتماع مشرکان در مکه، آیات را به آنان ابلاغ کند[۱]. پیامبر به همین مناسبت ابتدا ابوبکر را به سوی مردم مکه فرستاد، اما پس از آن، ایشان امام علی (ع) را فراخواندند و از ایشان خواستند به سوی ابوبکر رفته و نوشته را از او بگیرد و خود به سوی مردم مکه بروند. امام علی (ع) نیز در جُحفه به ابوبکر رسیدند و نوشته را از او گرفتند. وقتی ابوبکر نزد رسول (ص) بازگشت، حضرت به او گفتند، علت این کار پیام جبرئیل بود که از من خواست: [پیام] از جانب تو را جز خودت یا مردی از [خاندان] تو نمی‌رساند[۲]. امیرالمؤمنین (ع)، در روز حج اکبر (قربان یا عرفه بنا بر اختلاف روایات)، با صدای بلند آیات سوره برائت را خواندند و این‌گونه از مشرکین و منافقین برائت جستند. ن. ک. [۱]. دانشنامه امام علی،ج ۸، ص ۲۰۹؛ ابن‌کثیر، البدایه و النهایه، ۱۳۹۸، ج ۵، ص ۳۶ ـ ۳۷. [۲]. ابن حنبل، مسند، ج ۲، ص ۴۲۷؛ ابن حنبل، فضائل الصحابه، ج ۲، ص ۷۰۳، ابن‌سعد، الطبقات الکبری، ج ۱، ص ۱۶۸؛ مفید، الامالی،ص ۵۶. 🇮🇷انقلاب اسلامی و آیین برائت از مشرکان توجه به مسئله برائت و احیای این فریضه الهی در قالب مراسمی در ایام حج، از ابتکارات امام خمینی (ره) به حساب می آید. ایشان در این باره فرمودند: «اعلان برائت از مشرکان از ارکان توحیدی و واجبات سیاسی حج است». ایشان معتقد بودند که اعلان برائت مسئله کهنه شدنی نیست، چراکه در طول تاریخ همیشه مشرکین بوده‌اند و خط آن‌ها تا پیکار پیروزی بخش ظهور ادامه خواهد یافت، ما در شرایطی قرار داریم که مشرکین از هر جهت به ما فشار می‌آورند و وضعیت مشابهی با جامعه مدنی رسول‌الله (ص) پیدا کرده‌ایم و... (صحیفه امام، ج 20، صص. 311 - 347). امام خمینی (ره) در جای دیگر می‌فرمایند: «مسلّم حجِ بی روح و بی تحرک و قیام، حج بی برائت، حج بی وحدت و حجی که از آن هدم کفر و شرک بر نیاید، حج نیست. خلاصه، همهٔ مسلمانان باید در تجدید حیات حج و قرآن کریم و بازگرداندن این دو به صحنه‌های زندگی‌شان کوشش کنند؛ و محققان متعهد اسلام با ارائهٔ تفسیرهای صحیح و واقعی از فلسفهٔ حج همهٔ بافته‌ها و تافته‌های خرافاتی علمای درباری را به دریا بریزند (صحیفه امام، ج 21، ص.78)». 🇸🇦در عین حال سعودی‌ها بارها در اجرای مراسم برائت از مشرکین اختلال ایجاد کرده بودند و حتی در سال ۱۳۶۶، این مراسم را به خاک و خون کشیدند و تلاش کردند تا نظرات هم‌پیمانان و حامیان خود را اجرا کنند. هر چند یکی از علل این حادثه اقدامات نسنجیده و خودسرانه نیروهای ایرانی از جمله باند مهدی هاشمی به شمار می آید و در جای خود می یابد تحلیل و بررسی شود. بعد از تعطیلی چند ساله حج و پس از راهبری امام راحل، در دهه هفتاد رهبری جدید انقلاب نیز در ادامه گفتمان امام خمینی  در نامه ای به آقای محمد محمدی ری‌شهری، سرپرست سابق حجاج ایرانی، خاطرنشان کردند که: «حرکت تلخ و غیرمسئولانه و غیرمنطقی دولت سعودی در جلوگیری از آئین برائت حجاج محترم در مکه مکرمه (زادها الله شرفا) مایه تعجب و تأسف شد ... [و] اینجانب ضمن استنکار شدید این حرکت غیر اسلامی، اعلام می‌دارم که حق ملت ایران در اقامهٔ مراسم برائت در حج محفوظ است و کسی حق جلوگیری از آن را ندارد» (بیانات رهبری: 7/3/1372) ✍️خاطرات مکتوب مرحوم آیت‌الله ری‌شهری در پنج جلد به همت انتشارات مرکز اسناد انقلاب اسلامی به چاپ رسیده است. جلد پنجم این کتاب تحت عنوان «خاطرات دو دهه سرپرستی حج» به مرور خاطرات ایشان در سال‌های تصدی پست سرپرستی حج پرداخته است. ایشان مسائل متعددی در این زمینه را بیان کردند که در فرسته بعدی به برخی از آنها اشاره خواهیم کرد. ادامه دارد....... #افاده_تبلیغی #اندیشکده_تبلیغ #حج_تبلیغ 👈مؤسسه اطلس شیعه

🕋آیین برائت از مشرکان فرصت بزرگ تبلیغی در بستر حج(٢) ▪️ "امسال مسئله‌ی برائت برجسته‌تر از گذشته است. فجایع غزّه که در تاریخ معاصر ما بی‌نظیر است، و گستاخی رژیم بی‌رحم و مظهر قساوت و شقاوت و البتّه رو به زوالِ صهیونی، جای هیچ‌گونه ملاحظه و مماشات برای هر فرد و حزب و دولت و فرقه‌ی مسلمان باقی نگذاشته است. برائت امسال باید فراتر از موسم و میقات حج، در کشورها و شهرهای مسلمان‌نشین در همه‌جای جهان ادامه یابد، و فراتر از حج‌گزاران، به آحاد مردم تسرّی یابد" ( پیام رهبر معظم انقلاب به حج /سال ١۴٠٣) 🛑مخالفین داخلی و خارجی برائت از مشرکین از زبان مرحوم آیت الله ری‌شهری در فرسته قبل از ریشه های قرآنی و روایی مراسم برائت از مشرکان گفتیم. کتاب "مبانی دینی و سیاسی برائت از مشرکان" اثر استاد حجت الاسلام جواد ورعی در این باره شایسته توجه است. باری این موضوع با توجه به شرایط زمانی و ابعاد گوناگونش همواره مورد اختلاف نظر رجال سیاسی و دینی بوده است مرور برخی این دیدگاه ها، زمینه ساز اندیشیدن نخبگان این حوزه برای راهکارهای عملیاتی جهت ادامه این مسیر خواهد بود. ▪️مرحوم آیت‌الله ری‌شهری، درباره اختلاف نظرها درباره مراسم برائت از مشرکان اشاره فرمودند: نکته دیگری که جا دارد به آن اشاره کنم، مطلبی بود که از آقای شیخ‌الاسلام معاون وزارت امور خارجه شنیدم. ایشان برایم نقل کرد: در جریان ملاقات آقای هاشمی رفسنجانی با امیر عبدالله [ولیعهد عربستان در آن دوران] در پاکستان، در حین صحبت‌هایی که بین طرفین جریان داشت، عبدالله تلویحاً به آقای هاشمی گفته بود کاری کنید که ما را از شرّ ری‌شهری نجات دهید! این نکته حاکی از حساسیت بالای سعودی‌ها نسبت به حضور بنده در حج بود، زیرا می‌دیدند تقریباً تمامی برنامه‌های بعثه را که مبتنی بر نظرات مقام معظم رهبری بود، با تدابیر لازم انجام می‌دهیم. حتی دربارهٔ مراسم برائت نیز آنها با تمام تلاش‌ها و تدابیر خود، نتوانسته بودند مانع از برگزاری آن شوند و انجام این مراسم به شکل خاص خود در حال تبدیل شدن به یک روال بود (خاطره‌ها، ج 5، ص.411). آقای هاشمی در آن دیدار  بارها به عبدالله می‌گوید نگران نباشید و نهایتاً اظهار می‌کند که: «ما قبول می‌کنیم. شما با من قرار بگذارید. در همان بعثه که بلندگو نداشته باشد، بدون اعلام. ما می‌گوییم همان‌هایی که در بعثه هستند، مثلاً می‌گوییم یک ساعت یا نیم ساعت، فقط دعایی بخوانند و بیایند بیرون. خبرش هم به هیچ روزنامه‌ای در عربستان ندهند. در ایران پخش می‌شود که در بعثه تعدادی جمع شدند و مراسم ...» و عبدالله نیز در جواب می‌گوید: «... نیازی به بلندگو ندارد. خدا صدای مورچه را هم می‌شنود» (خاطره‌ها، ج 5، صص.411-412). 🔍پس از تنش‌هایی که طرف عربستانی برای زائرین ایرانی ایجاد شده بود، مقرر شد جلسه شورای عالی امنیت ملی در خصوص کیفیت برگزاری مراسم برائت از مشرکین تصمیم‌گیری نماید. مرحوم ری‌شهری در خاطرات خود از مخالفت‌هایی که با برگزاری مراسم برائت از مشرکین وجود داشت، یاد کرده است. در بخشی از این خاطرات آمده است: آقای حسن روحانی هم با اشاره به فشارهای داخلی و خارجی بر دولت عربستان، اجازه ندادن به زائران ایرانی برای برگزاری مراسم برائت به‌صورت دلخواه را مرتبط با این موضوع دانست و تأکید کرد که تظاهرات ما در آنجا تأثیر منفی دارد و نتیجه مورد انتظار را در پی نخواهد داشت. این صحبت‌ها نشان می‌داد که ایشان هم مثل آقای هاشمی رفسنجانی با اصل مسئله برائت موافقت ندارد (خاطره‌ها، ج 5، ص.307). ❓آیا مراسم برائت از مشرکین با شکل فعلی آن که تحت تدابیرشدید امنیتی و عملا بصورت محدود برای زائران ايرانی در انتهای عرفات برگزار می شود،فایده ای دارد؟ ❓آیا می توان جهت توسعه این آیین میان حج گزاران سایر کشورهای اسلامی اقدامی نمود؟ ❓چگونه می‌توان در مقابل قوانین رسمی یک کشور خارجی در ممانعت از یک اقدام تبلیغی ایستادگی کرد یا راه چاره ای برای مواجهه با آن داشت؟ ❓مبلغان و زبان دانان چقدر در انعکاس این رویداد می توانند موثر باشند؟ ❓آیا نهادهای تبلیغی و بعثه مراجع در ایجاد ارتباط و هم افزایی با سایر علمای جهان اسلام و هم فکران جمهور اسلامی در برگزاری مشترک این آیین موفق عمل کرده اند؟ #افاده_تبلیغی #اندیشکده_تبلیغ #حج_تبلیغ 👈مؤسسه اطلس شیعه