🕋آیین برائت از مشرکین،فرصت بزرگ تبلیغی در بستر حج( ١)
▪️ «آئین برائت که به معنی بیزاری از همهی بیرحمیها و ستمها و زشتیها و فسادهای طواغیت هر زمان و ایستادگی در برابر زورگویی و باجگیری مستکبران دورانها است، یکی از برکات بزرگ حج و فرصتی برای ملّتهای مظلوم مسلمان است.»
( پیام رهبر معظم انقلاب به حج/ سال ۹۸)
📻بی تردید موج جدید استکبار ستیزی و ضد صهیونیستی که این روزها در سراسر دنیا از شرق تا دانشگاه های ايالات متحده آمریکا ایجاد شده است،نتیجه جریان مقاومت و ضد استکباری است که انقلاب اسلامی در آن نقشه کلیدی ایفا نمود و امروز نتیجه این مجاهدتها در عرصه های بین المللی شکوفا شده است.
به مناسبت ایام حج و مراسم برائت از مشرکین که یکی از ایده های استکبار ستیزانه و فرصت بی نظیر تبلیغی در بستر حج بشمار می آید، در این فرسته پیرامون این رویداد، سابقه تاریخی و ابعاد امروزین آن سخن خواهیم گفت.
ریشه های قرآنی و روایی برائت از مشرکان
📜آیات سوره برائت در پایان سال نهم ، نازل و پیامبر (ص) از سوی خداوند مأمور شد در ذیالحجه همان سال هنگام اجتماع مشرکان در مکه، آیات را به آنان ابلاغ کند[۱]. پیامبر به همین مناسبت ابتدا ابوبکر را به سوی مردم مکه فرستاد، اما پس از آن، ایشان امام علی (ع) را فراخواندند و از ایشان خواستند به سوی ابوبکر رفته و نوشته را از او بگیرد و خود به سوی مردم مکه بروند. امام علی (ع) نیز در جُحفه به ابوبکر رسیدند و نوشته را از او گرفتند. وقتی ابوبکر نزد رسول (ص) بازگشت، حضرت به او گفتند، علت این کار پیام جبرئیل بود که از من خواست: [پیام] از جانب تو را جز خودت یا مردی از [خاندان] تو نمیرساند[۲].
امیرالمؤمنین (ع)، در روز حج اکبر (قربان یا عرفه بنا بر اختلاف روایات)، با صدای بلند آیات سوره برائت را خواندند و اینگونه از مشرکین و منافقین برائت جستند.
ن. ک.
[۱]. دانشنامه امام علی،ج ۸، ص ۲۰۹؛ ابنکثیر، البدایه و النهایه، ۱۳۹۸، ج ۵، ص ۳۶ ـ ۳۷.
[۲]. ابن حنبل، مسند، ج ۲، ص ۴۲۷؛ ابن حنبل، فضائل الصحابه، ج ۲، ص ۷۰۳، ابنسعد، الطبقات الکبری، ج ۱، ص ۱۶۸؛ مفید، الامالی،ص ۵۶.
🇮🇷انقلاب اسلامی و آیین برائت از مشرکان
توجه به مسئله برائت و احیای این فریضه الهی در قالب مراسمی در ایام حج، از ابتکارات امام خمینی (ره) به حساب می آید.
ایشان در این باره فرمودند: «اعلان برائت از مشرکان از ارکان توحیدی و واجبات سیاسی حج است». ایشان معتقد بودند که اعلان برائت مسئله کهنه شدنی نیست، چراکه در طول تاریخ همیشه مشرکین بودهاند و خط آنها تا پیکار پیروزی بخش ظهور ادامه خواهد یافت، ما در شرایطی قرار داریم که مشرکین از هر جهت به ما فشار میآورند و وضعیت مشابهی با جامعه مدنی رسولالله (ص) پیدا کردهایم و... (صحیفه امام، ج 20، صص. 311 - 347).
امام خمینی (ره) در جای دیگر میفرمایند: «مسلّم حجِ بی روح و بی تحرک و قیام، حج بی برائت، حج بی وحدت و حجی که از آن هدم کفر و شرک بر نیاید، حج نیست. خلاصه، همهٔ مسلمانان باید در تجدید حیات حج و قرآن کریم و بازگرداندن این دو به صحنههای زندگیشان کوشش کنند؛ و محققان متعهد اسلام با ارائهٔ تفسیرهای صحیح و واقعی از فلسفهٔ حج همهٔ بافتهها و تافتههای خرافاتی علمای درباری را به دریا بریزند (صحیفه امام، ج 21، ص.78)».
🇸🇦در عین حال سعودیها بارها در اجرای مراسم برائت از مشرکین اختلال ایجاد کرده بودند و حتی در سال ۱۳۶۶، این مراسم را به خاک و خون کشیدند و تلاش کردند تا نظرات همپیمانان و حامیان خود را اجرا کنند. هر چند یکی از علل این حادثه اقدامات نسنجیده و خودسرانه نیروهای ایرانی از جمله باند مهدی هاشمی به شمار می آید و در جای خود می یابد تحلیل و بررسی شود.
بعد از تعطیلی چند ساله حج و پس از راهبری امام راحل، در دهه هفتاد رهبری جدید انقلاب نیز در ادامه گفتمان امام خمینی در نامه ای به آقای محمد محمدی ریشهری، سرپرست سابق حجاج ایرانی، خاطرنشان کردند که: «حرکت تلخ و غیرمسئولانه و غیرمنطقی دولت سعودی در جلوگیری از آئین برائت حجاج محترم در مکه مکرمه (زادها الله شرفا) مایه تعجب و تأسف شد ... [و] اینجانب ضمن استنکار شدید این حرکت غیر اسلامی، اعلام میدارم که حق ملت ایران در اقامهٔ مراسم برائت در حج محفوظ است و کسی حق جلوگیری از آن را ندارد» (بیانات رهبری: 7/3/1372)
✍️خاطرات مکتوب مرحوم آیتالله ریشهری در پنج جلد به همت انتشارات مرکز اسناد انقلاب اسلامی به چاپ رسیده است. جلد پنجم این کتاب تحت عنوان «خاطرات دو دهه سرپرستی حج» به مرور خاطرات ایشان در سالهای تصدی پست سرپرستی حج پرداخته است. ایشان مسائل متعددی در این زمینه را بیان کردند که در فرسته بعدی به برخی از آنها اشاره خواهیم کرد.
ادامه دارد.......
#افاده_تبلیغی
#اندیشکده_تبلیغ
#حج_تبلیغ
👈مؤسسه اطلس شیعه
🕋آیین برائت از مشرکان فرصت بزرگ تبلیغی در بستر حج(٢)
▪️ "امسال مسئلهی برائت برجستهتر از گذشته است. فجایع غزّه که در تاریخ معاصر ما بینظیر است، و گستاخی رژیم بیرحم و مظهر قساوت و شقاوت و البتّه رو به زوالِ صهیونی، جای هیچگونه ملاحظه و مماشات برای هر فرد و حزب و دولت و فرقهی مسلمان باقی نگذاشته است. برائت امسال باید فراتر از موسم و میقات حج، در کشورها و شهرهای مسلماننشین در همهجای جهان ادامه یابد، و فراتر از حجگزاران، به آحاد مردم تسرّی یابد"
( پیام رهبر معظم انقلاب به حج /سال ١۴٠٣)
🛑مخالفین داخلی و خارجی برائت از مشرکین از زبان مرحوم آیت الله ریشهری
در فرسته قبل از ریشه های قرآنی و روایی مراسم برائت از مشرکان گفتیم. کتاب "مبانی دینی و سیاسی برائت از مشرکان" اثر استاد حجت الاسلام جواد ورعی در این باره شایسته توجه است.
باری این موضوع با توجه به شرایط زمانی و ابعاد گوناگونش همواره مورد اختلاف نظر رجال سیاسی و دینی بوده است مرور برخی این دیدگاه ها، زمینه ساز اندیشیدن نخبگان این حوزه برای راهکارهای عملیاتی جهت ادامه این مسیر خواهد بود.
▪️مرحوم آیتالله ریشهری، درباره اختلاف نظرها درباره مراسم برائت از مشرکان اشاره فرمودند: نکته دیگری که جا دارد به آن اشاره کنم، مطلبی بود که از آقای شیخالاسلام معاون وزارت امور خارجه شنیدم. ایشان برایم نقل کرد:
در جریان ملاقات آقای هاشمی رفسنجانی با امیر عبدالله [ولیعهد عربستان در آن دوران] در پاکستان، در حین صحبتهایی که بین طرفین جریان داشت، عبدالله تلویحاً به آقای هاشمی گفته بود کاری کنید که ما را از شرّ ریشهری نجات دهید!
این نکته حاکی از حساسیت بالای سعودیها نسبت به حضور بنده در حج بود، زیرا میدیدند تقریباً تمامی برنامههای بعثه را که مبتنی بر نظرات مقام معظم رهبری بود، با تدابیر لازم انجام میدهیم. حتی دربارهٔ مراسم برائت نیز آنها با تمام تلاشها و تدابیر خود، نتوانسته بودند مانع از برگزاری آن شوند و انجام این مراسم به شکل خاص خود در حال تبدیل شدن به یک روال بود (خاطرهها، ج 5، ص.411).
آقای هاشمی در آن دیدار بارها به عبدالله میگوید نگران نباشید و نهایتاً اظهار میکند که: «ما قبول میکنیم. شما با من قرار بگذارید. در همان بعثه که بلندگو نداشته باشد، بدون اعلام. ما میگوییم همانهایی که در بعثه هستند، مثلاً میگوییم یک ساعت یا نیم ساعت، فقط دعایی بخوانند و بیایند بیرون. خبرش هم به هیچ روزنامهای در عربستان ندهند. در ایران پخش میشود که در بعثه تعدادی جمع شدند و مراسم ...» و عبدالله نیز در جواب میگوید: «... نیازی به بلندگو ندارد. خدا صدای مورچه را هم میشنود» (خاطرهها، ج 5، صص.411-412).
🔍پس از تنشهایی که طرف عربستانی برای زائرین ایرانی ایجاد شده بود، مقرر شد جلسه شورای عالی امنیت ملی در خصوص کیفیت برگزاری مراسم برائت از مشرکین تصمیمگیری نماید. مرحوم ریشهری در خاطرات خود از مخالفتهایی که با برگزاری مراسم برائت از مشرکین وجود داشت، یاد کرده است.
در بخشی از این خاطرات آمده است:
آقای حسن روحانی هم با اشاره به فشارهای داخلی و خارجی بر دولت عربستان، اجازه ندادن به زائران ایرانی برای برگزاری مراسم برائت بهصورت دلخواه را مرتبط با این موضوع دانست و تأکید کرد که تظاهرات ما در آنجا تأثیر منفی دارد و نتیجه مورد انتظار را در پی نخواهد داشت. این صحبتها نشان میداد که ایشان هم مثل آقای هاشمی رفسنجانی با اصل مسئله برائت موافقت ندارد (خاطرهها، ج 5، ص.307).
❓آیا مراسم برائت از مشرکین با شکل فعلی آن که تحت تدابیرشدید امنیتی و عملا بصورت محدود برای زائران ايرانی در انتهای عرفات برگزار می شود،فایده ای دارد؟
❓آیا می توان جهت توسعه این آیین میان حج گزاران سایر کشورهای اسلامی اقدامی نمود؟
❓چگونه میتوان در مقابل قوانین رسمی یک کشور خارجی در ممانعت از یک اقدام تبلیغی ایستادگی کرد یا راه چاره ای برای مواجهه با آن داشت؟
❓مبلغان و زبان دانان چقدر در انعکاس این رویداد می توانند موثر باشند؟
❓آیا نهادهای تبلیغی و بعثه مراجع در ایجاد ارتباط و هم افزایی با سایر علمای جهان اسلام و هم فکران جمهور اسلامی در برگزاری مشترک این آیین موفق عمل کرده اند؟
#افاده_تبلیغی
#اندیشکده_تبلیغ
#حج_تبلیغ
👈مؤسسه اطلس شیعه
آیینها و فرهنگها، جشنهای اسلامی(۴)
عید قربان (١)
🐏عید قُربان ( عید الأضحی) یکی از عیدهای اسلامی است که هر ساله در سراسر جهان به همراه عید فطر به عنوان مهمترین اعیاد اسلامی برگزار میشود.
در کنار نماز عید، جشن و مراسمات مذهبی، ذبح کردن حیوان، یکی از مناسک اسلامی در این روز به یاد اعلام آمادگی ابراهیم خلیل برای ذبح فرزندش می باشد که اوج عبودیت و بندگی در وجود آن پدر و فرزند است.
ادیان یهودیت و مسیحیت طبق پیدایش ۲۲: ۲، بر این باورند که ابراهیم پسرش اسحاق را برای قربانی برد.
🌍عيد الاضحی جزو تعطیلات رسمی بسیاری از کشورهای اسلامی است. در سال جاری دولت جمهوری ترکیه ۹روز تعطیل رسمی اعلام کرد.(پیوست ١)
🎉آیین های متنوعی در این کشورها برای بزرگداشت عید به چشم میخورد. برای نمونه به گوشه ای از فرهنگ مسلمانان هند و اندونزی، پر جمعیترین سرزمین های اسلامی، اشاره خواهیم کرد و برای بررسی سایر فرهنگ ها به منابع مختلف از جمله سایت timeanddate مراجعه شود.
🇮🇳"بکری عید" در هندوستان
عید قربان در هندوستان با نام «بکری عید» شناخته میشود. مسلمانان در هند معمولاً بز را قربانی میکنند. بکری در زبان اردو به بز گفته میشود به همین دلیل است که در اردو (زبان مسلمانان هند و پاکستان) بهعنوان بخر (Bakhr) یا بکری (bakri) عید شناخته میشود. این عید در اسلام برای جشن گرفتن ایمان محکم برای جانسپاری است. همانند دیگر مسلمانان در هند نیز، گوشت قربانی پس از مراسم در میان دوستان و اعضای خانواده توزیع میگردد.
🐐 بر اساس باورهای دینی، مبادله و توزیع گوشت حیوانات قربانی شده به عنوان برکت در نظر گرفته شده و آنان پس از نماز عید، به دوستان، همسایگان، بستگان و افراد فقیر گوشت قربانی میدهند.
در این کشور، همانند کشورهای اسلامی دیگر، تمامی ادارههای دولتی ملی، ایالتی و محلی، ادارههای پُستی و بانکها در عید قربان بسته هستند. فروشگاههای اسلامی و کسب و کارها و دیگر سازمانها ممکن است بسته بوده یا ساعتهای کارشان را کاهش دهند.
🇮🇩اندونزی و عید الاضحی
🐂برای مسلمانان اندونزی، عید قربان که مصادف با فرا رسیدن موسم حج است، بهترین لحظه برای پرورش نیکی و توجه به دیگران است. عید قربان موسوم است با ذبح حیوانات قربانی مانند گاو، بز یا گوسفند و توزیع گوشت آن بین مستضعفان است.
در کشور اندونزی عید قربان تنها با ذبح حیوانات قربانی سپری نمی شود، بلکه سنت های منحصر به فردی در طول جشن عید قربان در چندین منطقه در اندونزی وجود دارد که به برخی از این سنت ها اشاره خواهیم کرد.
۱ | سنت آپیتان در شهر سمارانگ
سنت عید قربان آپیتان معمولاً در شهر سمارنگ برگزار می شود. این سنت آپیتان نوعی شکرگزاری برای رزق و روزی در قالب محصولاتی است که خداوند متعال داده است. در سمارنگ، این سنت معمولاً با خواندن دعا و به دنبال آن دستهای از محصولات کشاورزی و دام پر میشود. سپس با محصولات مزرعه دور شهر می چرخانند و در بین راه توسط جامعه محلی از آن برداشته میشود. (پیوست۲)
۲ | سنت مانتن ساپی یا عروس گاو در شهر پاسوروان
مانتن ساپی سنتی است که توسط مردم پاسوروان انجام می شود. این سنت نوعی قدردانی و احترام به حیوانات قربانی است که ذبح می شوند. جالب اینجاست که گاوی که قرار است قربانی شود تا حد امکان زیبا و تزیین می کنند و مانند یک عروس لباس می پوشانند. گاو را نیز با پارچه سفید میپوشانند و با هفت گل تزیین می کنند. در این سنت، پارچه سفید نشانه پاکی و فداکاری است.
پس از آراستن، تمامی گاو و گوسفند ها را به مسجد محل راهی می کنند تا به هیئت قربانیان تحویل داده شوند. (پیوست ۳)
۳| سنت کائول نگری و عبداو در ملوکوی مرکزی
جامعه مسلمانان در منطقه مرکزی Tulehu Negeri ،Maluku، نیز سنت منحصر به فرد عید قربان دارند، به نام کائول و عبداو. در این سنت، بزرگان سنتی و مذهبی سه بز را حمل میکنند که بعد از نماز عید قربان قربانی میشوند. آن را همراه با ذکر و صلوات به مسجد برده و بعد از عصر با دیگر حیوانات ذبح می کنند. هدف از این سنت رد بدشانسی و درخواست از خداوند برای محافظت از سرزمین تولهو است. (پیوست۴)
۴ | سنت اسرا کلامپاوانگ در شهر گوا
سولاوسی جنوبی، به ویژه گوا، همچنین دارای یک سنت بسیار مقدس عید قربان است، یعنی اسرا کلامپاوانگ. این سنت دو روز متوالی از روز عرفه و خود روز عید ادامه می یابد. این یک رویداد رسمی برای شستن اشیاء تاریخی از پادشاهی Gowa است. این مراسم در کاخ پادشاه گووا یا خانه سنتی Lompoa Balla برگزار می شود. مراسم عید قربان خود تلاشی برای اتحاد خانواده سلطنتی با دولت است. (پیوست۵)
لینک برای مطالعه بیشتر و منابع
ادامه دارد......
💐 عید سعید قربان مبارک باد 💐
#افاده_تبلیغی
#اندیشکده_تبلیغ
#آیین_ها_جشن_ها
👈 مؤسسه اطلس شیعه