✅ شرح و تفسیر حکمت ۱۹۹ نهجالبلاغه...👇🏻👇🏻👇🏻
🍃 فِی صِفَةِ الْغَوْغَاءِ: هُمُ الَّذِینَ إِذَا اجْتَمَعُوا غَلَبُوا، وَإِذَا تَفَرَّقُوا لَمْ یُعْرَفُوا. وَقِیلَ بَلْ قال(علیه السلام): هُمُ الَّذِینَ إِذَا اجْتَمَعُوا ضَرُّوا، وَإِذَا تَفَرَّقُوا نَفَعُوا. فَقِیلَ: قَدْ عَرَفْنَا مَضَرَّةَ اجْتِمَاعِهِمْ، فَمَا مَنْفَعَةُ افْتِرَاقِهِمْ؟ فَقَالَ: یَرْجِعُ أَصْحَابُ الْمِهَنِ إِلَى مِهْنَتِهِمْ، فَیَنْتَفِعُ النَّاسُ بِهِمْ،کَرُجُوعِ الْبَنَّاءِ إِلَى بِنَائِهِ، وَالنَّسَّاجِ إِلَى مَنْسَجِهِ، وَالْخَبَّازِ إِلَى مَخْبَزِهِ... 🍃
✨ «غوغاء» در لغت چنان که بسیارى از واژهپژوهان گفتهاند داراى دو معناست:
1⃣ نخست معناى #وصفى دارد و به کسانى اطلاق مىشود که جزء قشر منحط اجتماع یا به بیان دیگر از #اوباش مردماند. افرادى هستند که از عقل و درایت قابل توجهى برخوردار نیستند و غالباً تحت تأثیر #عوامل_عاطفى قرار مىگیرند که به آسانى ممکن است آنها را تحریک کرد و براى مقاصد سوئى به کار گرفت؛ کسانى که مدیران فاسد و مفسد جامعه همیشه از آنها بهره مى برند و نمونه هاى روشن آن را در حکومت بنىامیه و بنىعباس مىتوان مشاهده کرد. این واژه مفرد است و مانند سایر اسم جمعها معناى جمعى دارد.
2⃣ معناى دیگر «غوغاء» همان معناى #مصدرى یا اسم مصدرى است که به ایجاد #جاروجنجال اطلاق مىشود، این معنا در فارسى امروز ما رایج است ولى معناى اول رایج نیست.
💠 توضیح این که جوامع انسانى از گروههاى مختلفى تشکیل مىشود که سه گروه از آن را مىتوان در اینجا نام برد:
1⃣ نخست افراد #فهمیده و #باسواد و #عاقل که آلت دست این و آن نمیشوند.
2⃣ دوم تودههاى #کماطلاع و پایبند به اصول #اخلاق و #ایمان که آنها نیز بر پایه ایمان و اخلاقشان در گروههاى شرور شرکت نمىکنند، هرچند ممکن است گاهى با نقشه هایى آنها را #اغفال کرد. این گروه همانها هستند که امیرمؤمنان على (علیه السلام) از آنها در عهدنامه مالک اشتر تعبیر بلیغى کرده و به عنوان «عامه مردم» آنان را ستوده و #پناهگاه روز جنگ و صلح شمرده و به «مالک» توصیه مىکند مصالح آنها را در نظر بگیرد و مصالح خواص پرادعا و زیاده طلب را فداى مصالحشان کند.
3⃣ سوم گروهى که سطح #پایینى از فکر و اخلاق دارند و به اصطلاح #بىبندوبار و #فاقد_تربیت لازم #اسلامى هستند و در میان آنها گاه افراد شرور و موذى نیز یافت مىشود.
🔸 امیرمؤمنان على (علیه السلام) در حدیث معروف کمیل که در کلام حکمت آمیز ۱۴۷ گذشت درباره آنها مىفرماید: «و احمقانِ بى سروپا و بىهدفى که دنبال هر صدایى مىروند و با هر بادى حرکت مىکنند؛ آنهایى که با نور علم روشن نشدهاند و به ستون محکمى پناه نبردهاند».
🔺 این گروهاند که چون جمع شوند غالباً سبب #ضرر و #زیان مىگردند. به کمترین چیزى تحریک مىشوند و بیشترین #خسارات را مىرسانند؛ ولى اگر با #برنامهریزى_صحیح جلوى اجتماع آنها گرفته شود و هر کدام به دنبال کار خود باشند و به شغلى که دارند بپردازند، به جامعه #منفعت مىرسانند، زیرا بسیارى از کارهاى سنگین اجتماعى معمولا بر دوش این گروه است.
❇️ زمامداران و مدیران جوامع اسلامى باید مراقب باشند دشمنان اسلام یا افراد شرور جامعه از وجود این گروه استفاده نکنند و آنها را در مسیر اهداف شوم خود به کار نگیرند.
@syed213
سیدابراهیم(شهیدصدرزاده)
🎇🎇🎇🎇🌿🌹🌿🎇🎇🎇🎇 💠 هر کس به حساب خود برسد سود مىبرد و آن کس که غافل بماند زیان مىبیند. کسى که (از خدا)
✅ شرح و تفسیر حکمت ۲۰۸ نهجالبلاغه
✨ همیشه مسئله #حسابرسى در زندگى مادى مردم وسیلهاى براى #پرهیز_از_زیانها بوده است و وسایل مختلفى براى ثبت و ضبط حسابها از قدیمالایام فراهم کردهاند.
🔺در عصر و زمان ما این وسایل بسیار متنوع و پیچیده شده و دقیقترین حسابها را نگهدارى مىکند.
✨ بررسى حساب سبب مىشود که اگر انسان احساس زیان کرد به سراغ نقطههاى آسیبپذیر برود و آنها را اصلاح کند تا زیان، تبدیل به #سود گردد.
🔸 اصولاً تمام این جهان بر اساس حساب و نظم آمیخته با آن قرار گرفته است. اسلام مىگوید: در #امور_معنوى نیز باید #دقیقتر به حساب خویش رسید. آن کس که مراقب اعمال خویش باشد و #حسابرسى_دقیق کند #سود_معنوى مىبرد و کسى که از آن غافل گردد گرفتار #خسران و #زیان در دنیا و آخرت مىشود.
🔺در حدیثى از رسول اکرم (صلى الله علیه وآله) مىخوانیم: «انسان فرد باایمانى نخواهد بود مگر زمانى که با دقت اعمال خود را محاسبه کند؛ دقیقتر از آنچه شریک به حساب شریک خود مىرسد یا مولا به حساب بنده خویش».
💠 حسابگرى در مسائل معنوى و امور اخروى باید #شدیدتر و #دقیقتر باشد، زیرا غیر ما حسابگرانى هستند که حساب دقیق اعمال ما را دارند، در حالى که در امور مادى، هر کس خودش حسابگر خویش است و معمولا کسى بر او نظارتى ندارد.
🔺قرآن مجید مىگوید: «و به یقین نگاهبانانى بر شما گمارده شده؛ والا مقام و نویسنده (اعمال نیک و بد شما) که مىدانند شما چه مىکنید».
🔺در جاى دیگر مىفرماید: روز قیامت خطاب به گناهکاران مىشود و خداوند به آنها مىگوید: «این نامه اعمال شماست که ما نوشتهایم و به حق بر ضدّ شما سخن مىگوید; ما آنچه را انجام مىدادید مىنوشتیم».
🔸در روایات اسلامى تأکید شده است که همه روز به حساب خود برسید؛ شب هنگام به اعمالى که در روز انجام دادید نگاهى #حسابگرانه بیفکنید، اگر خطایى بوده #توبه کنید و اگر کار خوبى بوده #شکر_خدا به جا آورید و آن را #تکرار نمایید.
🔺امام کاظم (علیه السلام) در حدیثى مىفرماید: «کسى که همه روز به حساب خود نرسد از ما نیست؛ اگر کار خیرى انجام داده از خداوند توفیق فزونى بطلبد و خدا را بر آن شکر بگوید و اگر کار بدى انجام داده استغفار کند و توبه نماید و به سوى خدا باز گردد».
❇️سپس امام (علیه السلام) در سومین جمله از این گفتار حکیمانه به این مسأله اشاره مىکند که اگر کسى خواهان #امنیت و #آرامش است باید #خائف باشد؛ همیشه خوف سپرى است در برابر حوادث خطرناک و راز این که خداوند آن را در وجود انسان قرار داده، این است که اگر ترسى در کار نباشد خیلى زود انسان خود را به پرتگاهها مىافکند و در چنگال حوادث سخت گرفتار مىسازد و به مرگ زودرس مبتلا مىشود. البته اگر این خوف در حد #اعتدال باشد به یقین #سپرى در برابر بلاهاست و اگر به #افراط بینجامد انسان را از تلاش و کوشش باز مى دارد و به #محرومیت منجر مىشود و اگر به #تفریط گراید و از موجودات خطرناک نترسد گرفتار انواع #حوادث_مرگبار خواهد شد.
🔺شک نیست که خوف در کلام امام (علیه السلام) اشاره به خوف از خدا یعنى خوف از #عدالت و #مجازاتهاى_عادلانه اوست. کسانى که داراى چنین خوفى باشند از عذاب الهى در دنیا و آخرت در امانند و به عکس، آنها که تنها به رحمت او امیدوار گردند و اثرى از خوف در وجود آنها نباشد آلوده انواع گناهان شده و گرفتار مجازات خداوند در این سرا و آن سرا مىشوند.
🔺امام صادق (علیه السلام) از وصایاى لقمان حکیم جملهاى را نقل مىکند و مىفرماید: در وصایاى لقمان مسائل شگفتآورى بود. از همه شگفتآورتر این که به فرزندش چنین گفت: «آن گونه از خداوند عزوجل ترسان باش که اگر تمام اعمال نیک جن و انس را به جا آورى احتمال ده که تو را (به سبب بعضى از اعمالت) عذاب مىکند و آنچنان به خداوند امیدوار باش که اگر گناه انس و جن را انجام داده باشى ممکن است مشمول رحمت او واقع شوى».
💠 در روایت دیگرى از امام صادق (علیه السلام) مىخوانیم که راوى عرض مىکند: جمعى از دوستان شما هستند که خود را آلوده گناهان مىکنند و مىگویند: امید (به رحمت خدا و محبت اهل بیت) داریم، امام فرمود: «آنها #دروغ مىگویند از دوستان ما نیستند». سپس افزود: «آنها کسانى هستند که در چنگال آرزوها گرفتار شدهاند (زیرا) کسى که امید به چیزى داشته باشد براى آن عمل مىکند و کسى که از چیزى بترسد از آن مىگریزد».
✅آن گاه امام در سه جمله اخیر از کلام نورانى خود به این نکته اشاره مىکند که اگر انسان با چشم #عبرت به اطراف خود بنگرد به حقایق این عالم #آشنا مىشود، سپس به #تحلیل آن حقایق مىپردازد و اسباب و نتایج آن را #درک مى کند و کسى که به اسباب و نتایج آن حقایق آشنا مى گردد #عالم مىشود، یعنى راه را به سوى مقصد پیدا مىکند.
🍃در واقع پیوند ناگسستنى میان سه موضوع هست:
🔸چشم عبرت داشتن
🔸تحلیل حوادث کردن
🔸و عالم و آگاه شدن
@syed213