ایتا - تاملات

🔰 فرصت تنهایی و رخصت ایمان ✍️ عظیم محمودآبادی «یا أَیهَا الْإِنْسَانُ مَا غَرَّک بِرَبِّک الْکرِیمِ؛ ای انسان چه چیز تو را در باره پروردگار بزرگوارت مغرور ساخته»؟ 🔸شاید هیچ زمان دیگری مثل امروز دستِ خالی بشر رو و مشتش باز نشده باشد؛ همان بشری که دیری است بر فراز قله‌های غرور به افق‌های دور و سراب‌های کور خیره شده بود و سرمستانه وعده «انسانِ خداگونه» می‌داد. موجودی که تحت تأثیر خرافات مدرن، تمام جهان را زیر یوغِ خود می‌پنداشت و هر روز بیشتر در بوقِ غرور خود می‌دمید و بر باد دماغش می‌افزود. 🔹البته این عُجب و غرور، ابتکار انسان مدرن نیست بلکه رَدّ آن را می‌توان تا بدوی‌ترین جوامع و جاهل‌ترین مردمان گرفت. در واقع این جهل مدرن، تاریخی طولانی در میان بشر دارد. چنانکه توشیهیکو ایزوتسو (اسلام شناس و قرآن پژوه معروف ژاپنی) در توضیح خود ذیل مفهوم «حمیّه الجاهِلِیه» می‌نویسد: «از قرآن معلوم می‌شود که بعضی از مشرکان عرب چنان احساس می‌کردند که سر فرود آوردن در برابر قدرتِ مطلقِ خدا برای ایشان توهینی غیر قابل تحمل است. برای آنان تفاوت نمی‌کرد که آن کسی که در برابر او سرِ تعظیم فرود می‌آورند انسان باشد یا خدا. خودِ اندیشه تسلیم شدن به قدرتی برتر و فرمان چنین تسلیمی را پذیرفتن به نظر ایشان تحقیر و توهین بود. آنان به این معنای خاص جاهل بودند.» 💠

 ویرانگری کرونا و توانگری انسان

🔸هرچند جهانگیر شدنِ ویروسی ویرانگر، توانگریِ آدمی را نشانه رفت اما هنوز چشم همگان را چنانکه باید به روی عجز انسان نگشاده و جهانیان را از جهلِ خود خدا پنداری نرهانده است. با این وجود کرونا دست کم توانسته زبان عقلایی از نوع انسان را به اعترافی بزرگ باز کند؛ اعترافی که همین چند هفته پیش از جمله بر زبان یورگن هابرماس، بزرگ‌ترین فیلسوف زنده دنیا جاری شد: «هیچگاه تا به امروز ما چنین آگاهی نسبت به جهل و اجبارمان در شرایطِ زندگیِ تحتِ شرایطِ نامعلوم، نداشته‌ایم». 🔹آری! ما «ظلومان و جهولان» (سوره احزاب، آیه ۷۳) و «هلوعان و جزوعان» (سوره معارج، آیات ۱۹ و ۲۰)، فراموشکارانیم. ما حتی بزرگ‌ترین ضعف‌های خود را فراموش کرده بودیم. مگر به یُمن قدوم نامبارک کرونا، به این درکِ مبارک رسیده باشیم که راستی چقدر «ستمگر و نادان» و «حریص و خسیس» هستیم. 🔸خودفراموشی، مهم‌ترین عارضه جهان مدرن برای انسان است. در جهان ما سرعتِ زندگی آنقدر بالا رفته که انسان خودش را پاک از یاد برده است و به قول میلان کوندرا «سرعت، شکلی از سرخوشی است که انقلاب فنی به انسان بخشیده است.» و می‌توانیم خود را در این سرعت از یاد ببریم و شاید اصلاً فراموش کنیم که زندگی می‌کرده‌ایم؛ «چراکه میزان کندی با شدت خاطره ارتباط مستقیم دارد و میزان سرعت با شدت فراموشی.» ✔️ [ادامه دارد...] ⚜️ @taammolat74

1 مشاهده12:16