❇️#صبوحانه (ایده یابی قرآنی برای زیست اخلاقی در فضای مجازی) 🔘 شماره ۵ 🌙 سوره بقره 🌅 وَ مِنَ النَّاسِ مَنْ يَقُولُ آمَنَّا بِاللَّهِ وَ بِالْيَوْمِ الْآخِرِ وَ ما هُمْ بِمُؤْمِنين‏. يُخادِعُونَ اللَّهَ وَ الَّذينَ آمَنُوا وَ ما يَخْدَعُونَ إِلاَّ أَنْفُسَهُمْ وَ ما يَشْعُرُون‏. (بقره/8-9) 🔸1. آیه 8 تا 20 درباره کسانی است که ظاهر و باطن شان با هم فرق می کند. برخی مفسرین تصریح کرده اند که این آیات درباره انسان های #منافق و دورو است (قمی، 1404ق: 1/34). اینها گمان می کنند خدا و مردم را فریب داده اند، در حالیکه خود را فریب داده اند ولی نمی فهمند. 🔸2. زیست اخلاقی در #فضای_مجازی هم نیازمند #صداقت و پرهیز از نفاق و فریب دیگران است؛ ولی به خاطر شرایط خاصی این فضا، از جمله امکان مخفی کردن هویت واقعی، همواره امکان فریب و خدعه وجود دارد و شخص می تواند در مورد باورها ونیات واقعی خود، یا حتی درباره سن و سال، جنسیت، سطح سواد، شغل، و هرچیز دیگر مربوط به خود به راحتی دروغ بگوید. از این جهت، فضا آنچنان غبارآلود است که حتی به تصویر و فیلم هایی که شخص از خود نشان می دهد نمی شود اعتماد کرد؛ چراکه با آمدن نرم افزارها و فناوری های جدید، مانند فناوری «جعل عمیق» (DeepFake)، به راحتی می توان تصاویر جعلی درست کرد و خود را به جای دیگران جا زد. احتمال و محتمل دروغ گویی، فریب، و نفاق در این فضا به اندازه ای زیاد است که #بهتر است در مواجهه با ادعاهای هر فرد، در صورتی که شناختی از او نداریم، اصل را بر #عدم_صداقت بگذاریم. چه ضررهای مالی و آبرویی و حتی جانی که به خاطر عدم توجه به این موضوع، به افراد، به ویژه نوجوانان و جوانان وارد شده است. 🔸3. نکته جالب این که آیه می گوید افراد دورو و فریبکار در واقع خود را فریب می دهند، اما شعور درک این مطلب را ندارند. این مسئله درباره فجازی هم صدق می کند. وقتی که به خاطر رفتار غیراخلاقی برخی افراد، این فضا ناامن و غیرقابل اعتماد شد و رذائل اخلاقی گسترش یافت، طبیعتا خود این افراد و اطرافیان شان هم در معرض فریب دیگران قرار می گیرند. وقتی آتشِ بی اخلاقی به جان جامعه مجازی یا حقیقی افتاد، خشک و تر با هم می سوزند. بنابراین، یکی از #وظایف اخلاق اندیشان فضای مجازی این است که این موضوع را برای کاربران تبیین کنند که نقض اخلاق در این فضا ممکن است در کوتاه مدت برای آنان سودی داشته باشد ولی در درازمدت با سوراخ شدن کشتی، همه سرنشینان، حتی کسانی که آن را سوراخ کرده اند، #غرق می شوند. 🔸4. برای پرهیز از افتادن کاربران فجازی در دام افراد شیاد و فریبکار، لازم است ارتقای «#سواد_رسانه ای» کاربران و آموزش شیوه مواجهه با دیگران و معیارهای راستی آزمایی آنان، به طور جدی در دستور کار همه مرتبطان با فضای مجازی قرار گیرد. ⚜️ @taammolat74