✍️تاملی بر مساله برده داری در اسلام(17)
♦️مسأله برده داری در روايات (1)
🔹تمامی مسائلی كه درضمن سه محور اسباب بردگی، اسباب رفع بردگی و احكام و تكاليف بردگان در بخش اول گزارش شد، مستند روايی دارد. تعداد اين روايات اگرچه به فراوانی روايات عبادات نيست، اما مطابق ضوابط رايج فنی، در بين آن ها روايات معتبر كه به لحاظ سندی، اطمينان به صدور آن ها از پيامبر(ص) يا امام(ع) حاصل می شود و به لحاظ دلالت، نيز توانايی اثبات مسائل ياد شده را داشته باشند، كم نيست.
🔹مستند روايی مهمترين مسائل آن را به ويژه در محور اسباب بردگی را به عنوان نمونه ذكر می كنيم:
🔸۱ـ استرقاق اسيران جنگی: معتبره طلحه بن زيد از امام صادق(ع): «اذا وضعت الحرب اوزارها واثخن اهلها فكل اسير اخذ علي تلك الحال فكان في ايديهم فالامام فيه بالخيار ان شاء من عليهم فارسلهم، و ان شاء فاداهم انفسهم و ان شاء استعبدهم فصاروا عبيدا» (كافي ۵ /۳۲ حديث ۱، تهذيب ۶/۱۴۳ حديث ۲۴۵، وسايل الشيعه ۱۵/۷۲ حديث ۲۰۰۰۷) «آن گاه كه جنگ بارش را نهاد و دشمنان را به زانو درآورد (جنگ تمام شد) هر اسيري كه در آن حال دردست مسلمانان افتاد، امام در او اختيار دارد، اگر بخواهد بر آن ها منت گذارد و آزادشان كند و اگر بخواهد آن را درمقابل اخذ فديه آزادكند (مبادلة اسير يا دريافت غرامت) و اگر بخواهد آن ها را به بندگی بگيرد و درنتيجه برده شوند.» آزادي بلاعوض و در مقابل عوض اسيران مستند قرآنی دارد (محمد ۴)، اما شق اخير يعنی استرقاق اسير مبتني بر اين روايت و روايات مشابه آن است.
🔸۲ـ جواز استرقاق غيرنظاميان خارج از جنگ: معتبره رفاعه برده فروش از امام كاظم(ع): «قلت له ان القوم يغيرون علي الصقالبه و الروم (النوبه) فيسرقون اولادهم من الجواري و الغلمان فيعمدون الي الغلمان فيخصونهم ثم يبعثون الي بغداد الي التجار، فماتري في شرائهم و نحن نعلم انهم مسروقون انما اغار عليهم من غير حرب كانت بينهم»؟ فقال: «لابأس بشرائهم، انما اخرجوهم من دار الشرك الي دارالاسلام». (كافي ۵/۲۱۰ حديث ۹، تهذيب ۶/۱۶۲ حديث ۲۹۷، وسايل ۱۵/۱۳۱ حديث ۲۰۱۴۵ و ۱۸/۲۴۴ حديث ۲۳۵۹۶) «گروهي به اسلاوها و رومی ها (زنگباري ها) شبيخون زده، فرزندانشان را از دختر و پسر مي ربايند، پسران را اخته مي كنند، سپس آن ها را (به عنوان برده) به سوی تاجران بغداد مي فرستند. درباره خريداری اينها چه نظر می دهيد، در حالي كه ما می دانيم كه اين غلام ها و كنيزها از قومشان دزديده شده اند و بدون اينكه جنگی درگرفته باشد، غارت شده اند؟ فرمود: در خريداری آن ها اشكالی نيست (و با خريداری، آن ها به عنوان برده مملوك شما مي شوند) اين است و جز اين نيست كه آنان را از دارالشرك به دارالاسلام درآورده اند.»
🔸۳ـ استرقاق از طريق خريدن از اولياء: عبدالله لحام از امام صادق(ع) دربارة مردی كه از يكي از مشركان دختر يا زنش را مي خرد: «فيتخذها»؟ فقال:«لابأس». (تهذيب ۸/۲۰۰ حديث ۷۰۵ و ۷۰۲، استبصار ۳/۸۳ حديث ۲۸۲ و ۲۸۰، وسايل ۱۸/۲۴۷ و ۲۴۶) آيا حق تصرف در او را دارد؟ فرمود: مانعی ندارد.
🔸۴ـ رقيت از طريق اقرار و اصالت الحريه: معتبره عبدالله بن سنان از امام صادق(ع): امام علی(ع) فرمود: «الناس كلهم احرار الا من اقر علي نفسه بالعبوديه و هو مدرك من عبد او امه و من شهد عليه بالرق صغيراً كان او كبيراً». (كافي ۶/ ۱۹۵ حديث ۵، من لايحضره الفقيه ۳/۱۴۱ حديث ۳۵۱۵، تهذيب ۸/۲۳۵ حديث ۸۴۵، وسايل ۲۳/۵۴) مردم همگی آزادند، مگر اينكه كسي خود به بردگی اقرار كند. درحالي كه بالغ است چه غلام، چه كنيز و (مگر اينكه) كسي به رقيت او شهادت دهد. اعم از اينكه كودك يا بزرگسال باشد.
ادامه دارد...
#تأمل
#برده_داری
#فقه_سنتی
#اخلاق
#کنیز
#جامعه_شناسی
👇👇
@Taammolate_talabegi
تأملات طلبگی
♦️آیت الله زین العابدین گلپایگانی(1289-1218ق) معروف به حجت الاسلام در کتاب انوار الولایه می نویسند :
در بول و خون معصومین قذارت و خبثی نیست که واجب الاجتناب باشد ، بلکه آن دو مانند مشک بسیار خوشبو هستند بلکه «هر کس بول یا غائط یا خون آنان را بنوشد بهشت بر او واجب و آتش دوزخ بر او حرام خواهد شد»
♦️آقا بزرگ تهرانی در طبقات اعلام الشیعه ، الکرام البرره فی القرن الثالث بعد العشره ج 2 ص 587 در ترجمه ایشان می فرمایند :
عالم کبیر و فقیه جلیل کان من اعاظم رجال الدین و اکابر فقهاء الطائفه... اشتغل فی اصفهان علی ... حتی بلغ فی الفقه و اصوله مکانه سامیه و اصبح علی جانب عظیم من التحقیق و التبحر
عاد الی کلبایکان فراس و اصبح من مراجع الدین و اعلام المسلمین و اشتغل بالتدریس و التالیف و نشر لواء المذهب الی ان انتقل الی رحمه الله
♦️اساتید : بزرگانی چون شیخ محمدتقی اصفهانی، شریف العلما، شیخ محمدحسین اصفهانی (صاحب فصول)، شیخ محمدحسن نجفی (صاحب جواهر)، شیخ علی کاشف الغطا و... .
آثار: روح الایمان، انوار القدسیه، صلاة المسافر، صلاة الجماعة، شرح دره بحرالعلوم و... .
♦️ حجت الاسلام سید حسینی قمی : ... مفصل اين بحث را فقيه بزرگی به نام آيت الله العظمی آخوند ملا زين العابدين گلپايگانی شاگرد مرحوم صاحب جواهر، استاد شخصيتهايی مثل ميرزای شيرازی، کتابي به نام «انوار الولاية» دارند که در آن کتاب مفصل مطرح کردند. شخصيتی است که بعد از شيخ انصاری برای مرجعيت عامه شيعه به ايشان مراجعه کردند ولي ايشان نپذيرفتند. قبر اين بزرگوار در گلپايگان زيارتگاه است. ( برنامه سمت خدا 97-08-29– سيره تربيتی اميرالمؤمنين علی(ع) در نهجالبلاغه- خطبه 154)
♦️وی به احوالات ملا زین العابدین گلپایگانی اشاره نمود و اذعان داشت: ایشان در زمانی که شیخ انصاری از دنیا رفتند، بر اساس گواه تاریخ و علما، از نجف اشرف برای زعامت شیعه مراجعه کرده بودند که مورد استقبال ایشان قرار نگرفت؛ ملا زین العابدین گلپایگانی از مقام علمی والایی برخودار بوده و کتاب الانوار الولایة ایشان نشان دهنده عمق علم و درایت ایشان است.
حجت الاسلام والمسلمین صافی گلپایگانی خبرگزاری رسمی حوزه ۲۱ آذر ۱۳۹۸ -کد خبر: 875618
♦️همچنین شیخ رضا استادی در كنگره بزرگداشت علماي گلپايگان از ایشان به عنوان آيه الله العظمی آخوند ملا زين العابدين گلپايگانی یاد می کنند ( کتابخانه دیجیتالی تبیان - کنگره بزرگداشت علمای گلپایگان - نسخه متنی)
♦️مستند حجت باهر در مورد زندگی ایشان و با حضور حجت الاسلام و المسلمین محمدی گلپایگانی رییس دفتر مقام معظم رهبری، در شبکه مستند پخش شد
#تأمل
#ائمه
#گلپایگانی
#حدیث
👇👇
@Taammolate_talabegi
تأملات طلبگی
♦️مستند حسن عباسی؛ کیسینجر خودخوانده مراسم حکومتی
🔹 معرفی مستند حسن عباسی که توسط سایت فکت نامه تدوین شده است. تشکلها و نهادهای وابسته به بسیج، به ویژه بسیج دانشجویی، از برگزارکنندگان اصلی مراسم سخنرانی عباسی در مناسبتهای گوناگون بودهاند.
❗️محتوای دو مستند فکت نامه نه تایید و نه رد می شود .قضاوت با اعضای محترم کانال!
#معرفی_فیلم
#مستند
#حسن_عباسی
👇👇
@Taammolate_talabegi
✍️تاملی بر مساله برده داری در اسلام(18)
♦️مسأله برده داری در روايات (2)
🔹۵ـ ازدواج و تصرف برده در اموالش بدون اذن مولی صحيح نيست: روايت عبدالله سنان از امام صادق(ع): «لايجوز للعبد تحرير و لاتزويج و لا اعطاء من ماله الا باذن مولاه» (كافی ۵/۴۷۷ حديث ۱، وسايل ۲۱/۱۱۳ حديث ۲۶۶۶۳).
🔹۶ـ سرايت بردگی از والدين به فرزندانشان: «فرزند پدر آزاد و مادر كنيز آزاد است. اگر يكي از والدين آزاد باشند، فرزندشان آزاد خواهد بود (فقيه ۳/۲۹۱ حديث ۱۳۸۱، وسايل ۲۱/۱۲۱ باب ۳۰ ابواب نكاح عبيد و اماء) مفهوم آن اين است كه اگر هيچ يك از والدين آزاد نباشند، فرزندشان مادرزاد برده خواهد بود.
🔹۷ـ جواز تحليل كنيز: حديث فضيل بن سيار از امام صادق(ع): «اذا احل الرجل لاخيه جاريته فهی له حلال» (كافي ۵ / ۴۶۸ حديث ۱ وسايل ۲۱ / ۱۲۵) اگر مالك كنيزش را برای برادر (ايمانيش) تحليل كرد، (تصرف او در كنيز) برايش حلال است.
🔹۸ـ مالك و كنيز شوهردار: روايت محمد بن مسلم: از امام باقر(ع) از قول خداوند «والمحصنات من النساء الاماملكت ايمانكم (نساء ۲۴) پرسيدم. فرمود، هو ان يأمر الرجل عبده و تحته امته، فيقول له: اعتزل امرأتك و لا تقربها، ثم يحبسها عنه حتي تحيض ثم يمسها، فاذا حاضت بعد مسه آياه ردها عليه بغير نكاح. (كافی ۵ / ۴۸۱ حديث ۲، تهذيب ۷ / ۳۴۶ حديث ۱۴۱۷، تفسير العياشي ۱ / ۲۳۲ حديث ۸۰، وسايل ۲۱ / ۱۴۹ باب ۴۵ من ابواب نكاح العبيد و الاماء: كيفيه تفريق الرجل بين عبده و امته اذا اراد وطيها) مالك به برده متأهل امر می كند كه از همسرش دوری گزيند و با او نزديكی نكند، سپس زن را حبس می كند تا حيض ببيند، (پس از پاك شدن) با او مواقعه مي كند و بعد از حيض بعدی زن را بدون ازدواج (مجدد) به شوهرش بازمی گرداند.
🔹۹ـ طلاق برده ها به دست مالك است نه خودشان: ابوالصباح كنانی از امام صادق(ع): «اذا كان العبد و امرأته لرجل واحد، فان المولي يأخذها اذا شاء واذا شاءردها». (كافی ۶ / ۱۶۸ حديث ۱، وسايل ۲۲ / ۹۸ باب ۴۳ مقدمات الطلاق و شرايطه). زمانی كه غلام و كنيز به مالك واحدی تعلق داشته باشند، اگر مالك خواست ازدواجشان را حفظ می كند و اگر نخواست می شكند.
🔹۱۰ـ جواز عدم پوشش سر کنيزان: محمد بن مسلم از امام باقر(ع) مي پرسد آيا كنيز در نماز سرش را بپوشاند؟ فرمود: «ليس علی الامه قناع». (كافی ۳ / ۳۹۴ حديث ۲، وسايل ۴ / ۴۰۹ باب ۲۹ ابواب لباس مصلي) بر كنيز مقنعه و روسری لازم نيست. حماد لحام از امام صادق(ع) مي پرسد آيا كنيز می بايد در نماز سرش را بپوشاند؟ مي فرمايد: نه. پدرم (امام باقر(ع)) زماني كه می ديد كنيزان در نماز مقنعه پوشيده اند، آن ها را می زد تا زن آزاد از كنيز تمايز داده شود. «لا، قد كان ابی اذا رأیالخادم تصلي و هي مقنعه ضربها، لتعرف الحره من المملوكه». (علل الشرايع ۳۴۶، محاسن ۳۱۸ حديث ۴۵، وسايل ۴ / ۴۱۱ حديث ۵۵۶۲)
ادامه دارد...
#تأمل
#برده_داری
#فقه_سنتی
#اخلاق
#کنیز
#جامعه_شناسی
👇👇
@Taammolate_talabegi
♦️آیت الله شبیری زنجانی می فرمایند چون دیدم مطالب فلسفی را نمی فهمم درس شرح منظومه علامه طباطبایی(ره) را دیگر نرفتم.
🔹کاش همه ما از این بزرگان درس بگیریم و در علمی که استعدادش را نداریم ورود نکنیم. ایشان هم بهترین کار را کردند. هم عمرشان را در علمی که استعدادش را نداشتند صرف نکردند هم خودشان متوجه شدند که فهم مطالب فلسفی از عهده ایشان بر نمی آید
🔹هیچ ادعایی هم در فلسفه ندارند ولی از بزرگترین فقها و رجال شناسان و تاریخ دانهای درجه اول حوزه هستند که در دقت علمی و رجالی بی نظیرند
#تأمل
#شبیری_زنجانی
#رجال
#فلسفه
#نظام_آموزشی_حوزه
#تحول_حوزه
#نقد_حوزه
👇👇
@Taammolate_talabegi
تأملات طلبگی
♦️پیش بینی های استاد حسن عباسی از ایران 1444
🔹«نشست جماهیر اسلامی در بیت المقدس»
🔹«برگزاری مراسم تاسوعا و عاشورا در حسینیه کاخ سفید»
🔹«برگزاری مراسم نیمه شعبان در مهدیه باکینگهام لندن»
🔹«مراسم شبهای قدر در مسجد ورسای پاریس»،
🔹«بلیط سفر به ایستگاه فضایی طهرانی مقدم در ۱۴۴۴»
#تأمل
#حسن_عباسی
👇👇
@Taammolate_talabegi