📚 مقاله ی پیش رو تحتِ عنوانِ "الگویی برای محاسبه ی مناسبِ #نرخ_ارز در دوران اصلاح ساختار اقتصاد ایران" دکتر محمد ناصر شرافت جهرمی دکتر حسین صمصامی @taammolatenazari

🔴 مقاله ی الگویی برای محاسبه ی مناسبِ #نرخ_ارز در دورانِ اصلاح ساختارِ اقتصاد ایران ✍️ نویسندگان: اساتیدِ گرانقدر آقایان محمد ناصر شرافت جهرمی، حسین صمصامی @taammolatenazari

🔴 #بازار_توافقی_ارز؛ تضییعِ حقوقِ عامّه ✍️ می گویند #ارز را به بازار محوّل می کنیم تا بواسطه ی #عرضه و #تقاضا، کشفِ قیمت صورت گیرد. آنگاه قیمتِ کشف شده، قیمتی معقول و منصفانه است! 🔸️ در پاسخ می گوییم: اساسا آیا ما بازارِ ارزی داریم که در آن بواسطه ی عرضه و تقاضای طبیعی، کشفِ قیمت صورت گیرد؟ مگر بازار ارزِ ما، #بازار_رقابت_کامل است که قیمت کشف شده ی در آن، معقول و منصفانه باشد؟ 🔸️ مضاف بر این؛ بازار ارزِ ما، بازاری انحصاری است که بزرگترین عرضه کنندگانِ آن #دولت (ارز حاصل از صادرات نفتی) و شرکت های بزرگی چون #پتروشیمی_ها، #فولادی_ها و #معدنی_ها هستند (ارز حاصل از صادرات غیر نفتی)، از اینرو کشفِ قیمت در چنین بازاری هیچگاه معقول و منصفانه و به نفعِ آحاد جامعه نخواهد بود. چرا که دولت به دنبالِ افزایش قیمت است، تا بواسطه ی آن مثلا #کسری_بودجه خود را حل کند، و شرکت های بزرگِ پتروشیمی، فولادی و معدنی هم، طبعا با سازوکارهای خاص خودشان به دنبالِ کسبِ سودِ هنگفت از این نابازار هستند. از این‌رو؛ کشفِ قیمتِ معقول و منصفانه #اولا حرفی گزاف است و #ثانیا اساسا رُخ نخواهد داد. 🔸️ از سوی دیگر؛ #ارز، کالای شخصی و خصوصی به معنای متعارفش نیست که ما بگوییم: باید خودمان تصمیم بگیریم که چگونه و با چه قیمت آن را بفروشیم! چرا که همه می دانیم؛ افزایشِ #نرخ_ارز آن هم بصورتی نامعقول و غیرمنصفانه، موجبِ کاهشِ #ارزش_پول_ملی، #تورمِ افسارگسیخته در اقتصادِ دلاریزه ی ایران و سائر مشکلاتِ عدیده ی اقتصادی خواهد شد. بنابراین ضرورت دارد که؛ حاکمیت برای حفظِ ارزش پول ملی و جلوگیری از تورم و مشکلاتِ دیگر اقتصادی، به مسأله ی قیمت گذاری ارز و تثبیت آن به صورت معقول و منصفانه که کسی متضرر نشود، ورود کند. از این‌رو #تثبیت_نرخ_ارز و #پیمان_سپاری_ارزی در شرائطِ #جنگ_اقتصادی و #تحریم بایستی بصورت اساسی و جدّی در دستور کار دولت باشد تا بواسطه ی القائاتِ عده ای کارشناس نما و پکیج فروش و سفته باز، شرائط اقتصادی و معیشتیِ مردم بیش از پیش از افزایشِ نرخ ارز متأثر نشود. @taammolatenazari

🔴 افزایشِ نرخ دلار چگونه منجر به تورم می شود؟ ✍️ به طور کُلّی تورّم یا ناشی از "فشار تقاضاست"، و یا ناشی از "فشار هزینه". بصورت ساده می توان گفت: #فشار_هزینه، ناظرِ به بالا رفتنِ هزینه های تولید است. حال که تهیه ی مواد اولیه ی تولید، به طور جدّی وابسته به #دلار است، هنگامیکه #نرخ_ارز رو به افزایش است، طبعا محصولاتِ تولیدی که به دست مصرف کننده می رسد هم با افزایش قیمت مواجه خواهد شد. از اینروست که می بینیم به محض بالا رفتنِ دلار، قیمت ها افزایش پیدا می کنند. مضاف بر این؛ اساسا اقتصاد ما، اقتصادی است وابسته به دلار، که خود موجباتِ شرائط تورمی را فراهم می کند. از سوی دیگر؛ افزایشِ نرخ ارز، منجر به افزایشِ #نقدینگی هم می شود. بدین نحو که؛ تولید کننده ای که سابقا مثلا با ۵۰۰ میلیون تومان تولید می کرد، وقتی ارز گران می شود، هزینه های تولید او بالا می رود. یعنی باید بجای ۵۰۰ میلیون، مثلا ۱ میلیارد برای تولید هزینه کند. بنابراین چون این مبلغ را ندارد، مجبور است از بانک وام بگیرد، بانک هم طبعا بایستی برای وام دادن خلقِ نقدینگی کند. این چرخه با بالا رفتنِ نرخ دلار در یک اقتصادِ دلاریزه همواره تکرار می شود. بنابراین نرخ ارز، از سویی علت تورم است نه معلول. از این‌رو هنگامی که گفته می شود:

"عامل تورم در اقتصاد ایران نرخ ارز است"،

مراد همین نکاتی است که مطرح شد. البته ما نمی گوییم: عامل تورم در اقتصاد ایران، صرفا ناشی از افزایش نرخ ارز است، و به نقدینگی و مشکلات ساختاری توجه نداریم، بل سخن این است که؛ بیش از آنکه "نقدینگی" و "مشکلاتِ ساختاری" عامل تورم باشد، این "افزایش نرخ ارز" است که چنین تورمی را متوجه اقتصاد ایران کرده است. بنابراین ضرورت دارد با کسانیکه بصورتِ نامعقول و تصنعی نرخ ارز را افزایش می دهند تا به منافع و سود های بادآورده برسند، مقابله ی نظری و عملیِ درخور و همه جانبه صورت گیرد. چرا که این جریانات (پتروشیمی ها، فولادی ها، معدنی ها و...) اقتصاد ایران را گروگان گرفته اند و جُز به منافعِ خویش نمی اندیشند. @taammolatenazari

🔴 افزایشِ تصنّعیِ دلار؛ جاده صاف کنِ مذاکره با آمریکا ✍️ همواره گفته ایم: رفعِ مشکلاتِ اقتصاد ایران مخصوصا ماجرای مبتلابه #نرخ_ارز و #تورم نیازمندِ یک اراده ی جدّیِ سیاسی است، که چنین عزم و اراده ای اکنون وجود ندارد. پُر واضح بود که دولت چهاردهم عامدانه قیمتِ ارز را افزایش خواهد داد، تا زمینه و بستری باشد برای مهیاسازیِ حاکمیت و مردم به جهتِ مذاکره ی مجدد با آمریکا. تردید نکنید، افزایشِ قیمتِ ارز، هیچ ارتباطی به مذاکره با آمریکا ندارد. کلیدِ حلِّ مسأله ی ارز در دستانِ دولت است. ما مشکل و کمبودِ ارز نداریم که بخواهد قیمتش اینگونه افسارگسیخته دائما بالا رود! پُشتِ پرده ی بالا رفتنِ ارز، دلیلش توافقاتی است که دولتی ها، اتاق بازرگانی و شرکت های بزرگی چون پتروشیمی ها، فولادی ها و معدنی ها ایجاد کرده اند تا از این #گران_سازی نفع ببرند. خواه نفع مادّی و خواه نفعِ سیاسی که همان زمینه سازی برای #مذاکره_با_ترامپ است. والسلام @taammolatenazari

✍️ برشی از سخنرانی مهم مرحوم دکتر پرویز داوودی در رابطه با #نرخ_ارز و گرانسازی عمدی دولت را با دقت ببینید. 📚 همایش #اقتصاد_مقاومتی در تاریخ ۲۹بهمن۹۷ @taammolatenazari

💢 پیمان قربانی، معاون اسبق بانک مرکزی: #نرخ_ارز را بالا می‌بریم و سپس با آن یارانه سوخت، برق و ... محاسبه کرده و می‌گوییم به مردم رانت می‌دهیم! ✍️ عجب! خوب شد بیان کردید، وگرنه ما در جهلِ نسبت به مسأله ی دروغینِ #یارانه_پنهان غوطه ور می شدیم و کارمان زار بود. مسئول محترم! مدت هاست که دلسوزانِ سفره و معیشتِ مردم فریاد می زنند که با شعارهای دروغینی چون #یارانه_پنهان_انرژی تیشه به ریشه ی معیشت مردم نزنید و جامعه را با این اقدامات نسنجیده نسبت به انقلاب بدبین نکنید، حال زبان به اعتراف گشوده اید! بارها گفته ام: مسیر استحاله ی جمهوری اسلامی ایران بواسطه ی رویکردهای نئولیبرالی در اقتصاد ایران سرعت و شدت یافته است، اگر دلسوزان فکری نکنند این دست فرمانِ اقتصادی کار انقلاب را به مو خواهد رساند! @taammolatenazari

🔴 منشأ #تورم در اقتصاد ایران؛ #نقدینگی یا #نرخ_ارز؟! قبل از پاسخ به این پرسش ابتدا بایستی از حیثِ علمی به بیانِ علل تورم پرداخت. در علم اقتصاد به طور کلی سه عاملِ ذیل به عنوان مناشیِ تورم شناخته می شوند: ا) تورم ناشی از فشار تقاضا ۲) تورم ناشی از فشار هزینه ۳) تورم ساختاری ■ تورم ناشی از #فشار_تقاضا اجمالا یعنی؛ پول بیش از کالا در اختیار مردم است؛ لذا موجب بوجود آمدنِ تورم می گردد. [نقدینگی] ■ تورم ناشی از #فشار_هزینه؛ یعنی به دلیلِ افزایش قیمتِ مواد اولیه ی تولید، قیمتِ کالای نهایی تولید شده بیش از حد معمول تمام می شود. ■ تورم #ساختاری هم طبعا ریشه در مشکلاتِ ساختاری و نهادی در اقتصاد دارد. البته عوامل دیگری نظیرِ کسری بودجه، تحریم ها، انتظارات تورمی و غیره هم برای عوامل تورم بر شمرده می شود که فعلا محل بحث ما نیست. ادعای ما این است؛ تورم در اقتصاد ایران بیش از آنکه ناشی از نقدینگی و مشکلات ساختاری باشد، ناشی از فشار هزینه و نرخ ارز می باشد. این ادعا به این معنا نیست که ما برای نقدینگی، مشکلات ساختاری و غیره سهمی در تورم قائل نیستیم، بل بدین معناست؛ آن عاملی که بیش از دیگر عوامل در بوجود آمدنِ تورم در اقتصاد ایران سهم دارد، مسأله ی #نرخ_ارز است. به دلیل وابستگی اقتصاد ایران به نرخ ارز، افزایش آن در اقتصاد، موجباتِ شکل گیری تورم را فراهم نموده است. در مطالب بعدی بصورت مستند و تجربی به بررسیِ تفصیلیِ این ادعا خواهیم پرداخت. @taammolatenazari

🔴 منشأ #تورم در اقتصاد ایران؛ #نقدینگی یا #نرخ_ارز؟! قبل از پاسخ به این پرسش ابتدا بایستی از حیثِ علمی به بیانِ علل تورم پرداخت. در علم اقتصاد به طور کلی سه عاملِ ذیل به عنوان مناشیِ تورم شناخته می شوند: ا) تورم ناشی از فشار تقاضا ۲) تورم ناشی از فشار هزینه ۳) تورم ساختاری ■ تورم ناشی از #فشار_تقاضا اجمالا یعنی؛ پول بیش از کالا در اختیار مردم است؛ لذا موجب بوجود آمدنِ تورم می گردد. [نقدینگی] ■ تورم ناشی از #فشار_هزینه؛ یعنی به دلیلِ افزایش قیمتِ مواد اولیه ی تولید، قیمتِ کالای نهایی تولید شده بیش از حد معمول تمام می شود. ■ تورم #ساختاری هم طبعا ریشه در مشکلاتِ ساختاری و نهادی در اقتصاد دارد. البته عوامل دیگری نظیرِ کسری بودجه، تحریم ها، انتظارات تورمی و غیره هم برای عوامل تورم بر شمرده می شود که فعلا محل بحث ما نیست. ادعای ما این است؛ تورم در اقتصاد ایران بیش از آنکه ناشی از نقدینگی و مشکلات ساختاری باشد، ناشی از فشار هزینه و نرخ ارز می باشد. این ادعا به این معنا نیست که ما برای نقدینگی، مشکلات ساختاری و غیره سهمی در تورم قائل نیستیم، بل بدین معناست؛ آن عاملی که بیش از دیگر عوامل در بوجود آمدنِ تورم در اقتصاد ایران سهم دارد، مسأله ی #نرخ_ارز است. به دلیل وابستگی اقتصاد ایران به نرخ ارز، افزایش آن در اقتصاد، موجباتِ شکل گیری تورم را فراهم نموده است. در مطالب بعدی بصورت مستند و تجربی به بررسیِ تفصیلیِ این ادعا خواهیم پرداخت. @taammolatenazari

مگر الیگارشی رفاقتی غارتی می گذارد با تثبیت نرخ ارز منافعش به خطر بیفتد! آنها مستمرا تلاش می کنند تا گزاره ی عامل تورم در اقتصاد ایران #نقدینگی است را به روایتِ غالب تبدیل کنند تا بدین واسطه نگاه ها به سمت #نرخ_ارز متمایل نشود و آنها با افزایش نرخ ارز دائما سودآوری خود را داشته باشند.

■ عامل تورم در اقتصاد ایران؛ #نقدینگی یا #نرخ_ارز!؟ ● سابقا عرض شد که ما معتقدیم عامل اصلی تورم در اقتصاد ایران بیش از آنکه ناشی از #فشار_تقاضا باشد، ناشی از #فشار_هزینه است. از جمله مؤیداتِ این ادعا، شاخصِ کلانِ نسبت نقدینگی به GDP است که مرکز آمار منتشر کرده است. در سال ۱۳۹۶ این نسبت تقریبا ۸۲ درصد است و در سال ۱۴۰۲ حدود ۴۵ درصد. این سند رسمی منتشر شده ناقضِ ادعای کسانی است که می گویند: نقدینگی عامل تورم است! وقتی گفته می شود نقدینگی عامل تورم است؛ یعنی پول دست مردم زیاد است و کالا و خدمات به نسبت آن در جامعه کمتر است، لذا تورم بوجود می آید. حال آنکه می بینیم اسناد رسمی منتشر شده و شواهد عینی و ملموسِ درونِ جامعه هم چنین چیزی را تأیید نمی کند. فی المثل اگر نقدینگی عامل تورم است، چرا این همه فروش اقساطی شبانه روز در حال تبلیغ است؟! اگر نقدینگی عامل تورم است، چرا اکثریت هشت شان در گروِ نه است؟! اگر نقدینگی عامل تورم است، چرا تولید کنندگان با کمبود شدید سرمایه پولی برای تولید مواجه هستند؟! لهذا باید گفت: آن چیزی که بیشترین سهم تورم در اقتصاد ایران را دارد، تورم ناشی از فشار هزینه و افزایش نرخ ارز است. فی المثل تولید کننده ای که سابقا با ۱ میلیارد تومان کار تولید را شروع می کرد، با افزایش نرخ ارز الان دست کم به چند میلیارد تومان پول نیاز دارد تا تولیدش را آغاز کند. تتبع میدانی و گفتگو با تولیدکنندگان کشور این گزاره را کاملا تأیید می کند. از اینرو ضرورت دارد؛ مقابله ی نظری و عملی با تجویزهای #نئولیبرالی را جدی بگیریم. @taammolatenazari