✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️عوامل و ابزار تقویت فرهنگ عمومی (بخش اول)
🔸افزایش یا کاهش آمار طلاق، میزان پایبندی به قانون، نظم و انظباط اجتماعی، مشارکت های مردمی، نامگذاری های مناسب یا نامناسب، سرانۀ مطالعه، نوع و میزان مصرف محصولات هنریِ دیداری و شنیداری و... جزو مسائلی است که #فرهنگ_عمومی یک جامعه را می سازد. هر یک از این شاخص ها می تواند تحولات فکری، بینشی و رفتاری جامعه را نشان دهد و همچنین میزان فعالیت ها و امکانات فرهنگی موجود یا مورد نیاز برای توسعه فرهنگی کشور را بازگو کند. در نظر گرفتن این شاخص ها برای بالابردن فرهنگ عمومی حائز اهمیت است، اما آنچه ارتقای فرهنگ عمومی را ممکن می سازد، شناخت عوامل کلیدی شکل گیری فرهنگ عمومی است.
💠فرهنگ عمومی چیست؟
🔹 #فرهنگ به معنای مجموعه ای از «اندیشهها، باورها، سنت ها، آداب و ذخیره هاى فکرى و ذهنى یک ملت است. [۱] این مجموعه، هنگامی به عنوان #فرهنگ_عمومی شناخته می شود که اکثریت افراد جامعه، آن را بدون اجبار بپذیرند و مناسبات و روابط میان یکدیگر را بر اساس آن رقم بزنند. پس اولاً، آنچه به گروه، قشر یا صنفی خاص اختصاص دارد، از فرهنگ عمومی خارج است؛ ثانیاً فرهنگ عمومی امری «غیر دستوری»، «غیر رسمی» و «دارای ضمانت اجتماعی» است. از این رو، نهادها و دستگاه های حاکمیتی در شکل گیری فرهنگ عمومی، لزوماً دخالت مستقیم ندارند؛ برخلاف «فرهنگ رسمی» که از سوی آنها تعریف و ترویج می شود، بخشنامه ای است و در صورت لزوم با اجبار فیزیکی مورد پذیرش قرار میگیرد و یا مخالفت با آن مجازات حقوقی به دنبال دارد. [۲]
🔹از سویی فرهنگ عمومی بر بستر «ارتباطات انسانی» شکل می گیرد. اکتسابی، آموختنی و متغیر است. از سوی دیگر، به دلیل وجود ابعاد روحی و معنوی در انسان، چهار نحوۀ ارتباط برای او قابل تصور هستیم: ارتباط با خویشتن؛ ارتباط با خدا؛ ارتباط با طبیعت، و ارتباط با هم نوعان. [۳] در حقیقت، این ارتباطات چهارگانه، فرهنگ سازند و وجود آنها در سطح جامعه، جهت کلی #فرهنگ_عمومی را معین می کنند. به عبارت دیگر، #فرهنگ_عمومی را می توان به یک درخت مُثمِر تشبیه کرد. فرهنگ عمومی نیز به سان درخت، دارای ریشه، تنه، شاخه و ثمره است. زیرساخت اولیه و ریشۀ شکل گیری فرهنگ عمومی، #جهان_بینی انسان است؛ یعنی «چگونگی شناخت انسان» از این جهان، از خودش و از شناخت های خودش. پس #فرهنگ_عمومی ریشه در «طرز اندیشه و تفکر انسان دربارۀ این عالم و حقایق آن» دارد. رسوخ این ریشه ها و «مبانی» در دل جامعه، در گذر زمان، سازندۀ تنۀ فرهنگ عمومی است؛ یعنی سایر «ارزش های اخلاقی، باورها و اعتقادات منشعب از مبانی اولیه».
🔹در پی استحکام این تنه، شاخ و برگ فرهنگ عمومی نمایان می شود که همان «آداب، سنت ها، آئیین ها، هنرها، ادبیات و...» نام دارد. در نهایت ثمرۀ وجود این اندیشه ها، باورها، ارزش ها، سنت ها، آئین ها و... در قالب رفتار انسانی به بار می نشیند و نمود پیدا می کند. «بنابر این درست است که مقوله فرهنگ در موارد زیادى شامل رفتارها هم مىشود، لیکن اساس و #ریشه_فرهنگ عبارت است از عقیده و برداشت و تلقى هر انسانى از واقعیات و حقایق عالم، و نیز خلقیات فردى و خلقیات اجتماعى و ملى». [۴] بر اساس آنچه گذشت، سخن گفتن از #ارتقای_فرهنگ_عمومی یعنی ارتقای سطح معرفتی یک ملت، ترویج باورها و ارزش های راستین در جامعه، پیراستن نقاط منفی سنت ها، آداب، هنرها و... و تعیین هنجارهای رفتاری در سطح عمومی؛ و در کشوری همچون ایران اسلامی، ارتقای فرهنگ عمومی، در صورتی معنا پیدا می کند که با اصول، ارزش ها، سنت ها و هنجارهای اسلامی انطباق یابد. #ادامه_دارد...
پی نوشتها؛
[۱] ر.ک بیانات رهبر معظم انقلاب در دیدار با علما روحانیون تبریز ۷۲/۰۵/۰۵؛ فردرو، محسن و دیگران، ص ۱۲۴ تا ص ۱۷۰
[۲] طالبی، ۱، استراتژی های عمده در رابطه با فرهنگ عمومی و خرده فرهنگ های عمومی، مجموعه مقالات جامعه و فرهنگ، نشر آرون، ج اول، تهران، ۱۳۸۰
[۳] عبدالله جوادی آملی، انتظار بشر از دین، ص ۶۴
[۴] بیانات رهبر معظم انقلاب ۷۹/۰۹/۱۹
نویسنده: مجید پاک نیت
منبع: وبسایت راسخون
#فرهنگ #فرهنگ_عمومی
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکجایزنمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️عوامل و ابزار تقویت فرهنگ عمومی (بخش چهارم و پایانی)
🔸در ارتقای #فرهنگ_عمومی_جامعه، شاخص ها و عوامل اجتماعی، اقتصادی و سیاسی بسیاری نقش دارند که بررسی همگی آنها امری تخصصی و زمانبر است، از این رو، مجال پرداختن به همۀ آنها نیست و در این وجیزه تنها به برخی از آنها اشاره می شود.
3⃣مراکز آموزشی
🔹یکی از ساحت های زندگی هر انسانی #آموختن و #آموزش_دادن است، لذا انسان ها در طول عمر خود ساعت ها، روزها، ماه ها و گاهی سال ها نیاز به آموزش دارند. سازمان های دولتی و غیردولتی بسیاری در برطرف کردن این نیاز نقش دارند؛ از آموزش و پرورش گرفته تا مراکز آموزش عالی، دانشگاه ها، مراکز آموزش زبان، کانون های فرهنگی - ورزشی و... از آنجا که #آموزش، امری ارتباطی است، #تبادل_فرهنگی را در پی دارد، پس میتواند گامی در راستای اصلاح فرهنگ عمومی یا ارتقای آن باشد. در این میان، نهادهای آموزشی دولتی (مدرسه و دانشگاه) نقش محوری تری دارند، تا حدی که سنگ بنای تربیت - پس از خانواده - در مدرسه و مقطع ابتدایی گذاشته می شود و به دنبال تربیت صحیح افراد، فرهنگ عمومی نیز در مسیر صحیح قرار می گیرد.
🔹از دیدگاه امام خمینی (ره) #مراکز_آموزشی سوای از علم آموزی، باید #پرورش_روحی و معنوی دانش آموزان و دانشجویان را در دستور کار خود قرار دهند. ایشان خطاب به معلمان فرموده است: «همه #معلمین در فکر این باشند که خودشان را #تهذیب کنند. باید خود را مهذب کنند تا حرفشان در دیگران اثر کند. معلمین و همه کسانی که در شغل معلمی به سر می برند باید بدانند که شغلشان بسیار مهم است. باید توجه کنند که بچه ها را از ابتدا خوب بار بیاورند که دانشگاه دیر است». [۱] همچنین ایشان، هدایت و رسیدن به مقاصد ملی و دینی یک کشور را در گرو اصلاح دانشگاه دانسته و فرموده اند: «#دانشگاه در راس امور هست و تقدیرات یک کشوری، مقدرات یک کشوری بسته به وجود آنهاست». [۲]
🔹این سخنان، گویای #جایگاه_والای_معلم و استاد، در #ارتقای_فرهنگ_عمومی است. امام خامنه ای با اشاره به این مهم، خطاب به معلمان فرموده است: «امام (ره) فرمودند "معلّمی شغل انبیاء است"؛ این فقط یک شعار دل خوش کن نیست؛ این یک حقیقت قرآنی است: "وَ یُعَلِّمُهُمُ الکِتابَ وَ الحِکمَة [بقره، ۱۲۹]؛ از جملۀ خصوصیّات پیامبران، #تعلیم است". یعنی شما دارید راهی را حرکت می کنید که برترین انسان های تاریخ بشریّت، آن راه را رفته اند و برای آن مقصود و برای آن پیمایش، مبعوث شده اند؛ یعنی پیغمبران. تأثیر بی نظیر، نقش بی نظیر تعلیم و تربیت عمومی در پیشرفت کشور، در سعادت کشور یک مسئلۀ فوق العاده مهمّی است. به نظر ما این جزو واضحات است، جزو بدیهیّات است - اگرچه بعضی متأسّفانه این امر بدیهی را درست درک نمی کنند - که آموزش و پرورش و تعلیم و #تربیت_عمومی، زیرساخت اصلیِ سعادت یک ملّت و پیشرفت یک کشور و در جمهوری اسلامی، حرکت به سمت آرمانها است». [۳]
4⃣مذهب
🔹 #مذهب به عنوان امری فراگیر، نقش بسیار مهمی در ارتقای فرهنگ عمومی دارد. متغیرهایی همچون مساجد، روحانیون، هیأت های مذهبی، جلسات قرآنی، و... به تنهایی میتوانند فرهنگ عمومی را تحت الشعاع قرار دهند. متغیرهای مذهبی، به پشتوانۀ اندیشه ها، اعتقادات و ارزش های اسلامی، توان هرگونه ایفای نقش در ارتقای فرهنگ عمومی را دارند.
پینوشتها؛
[۱] صحیفه امام، ج ۱۹، ص ۱۹۰
[۲] صحیفه امام، ج ۱۷، ص ۲۴۱
[۳] بیانات معظم له ۹۷/۰۲/۱۹
نویسنده: مجید پاک نیت
منبع: وبسایت راسخون
#فرهنگ #فرهنگ_عمومی
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکجایزنمیباشد