✨🔸✨🔸✨🔸✨🔸✨
✨
⭕️اسراف و تبذير در قرآن (بخش هفتم)
💠معيار و ملاك هزينهها
🔷اصولا توجه به اين نكته ضروری است كه هركس چقدر حق هزينه دارد كه وقتی از آن حد گذشت، مشمول #اسراف ميشود و بايد از آن خودداری نمايد. به اعتباری مصرف و مخارج زندگی را ميتوان به دو قسم تقسيم نمود: #مخارجروا و #مخارجناروا. قضاوت در مورد روا و ناروا بودن مخارج با عرف و افراد اجتماع است، همانطور كه قضاوت در مورد اباحه و حرمت بدست شرع میباشد. هركس براساس ايمان و عدل اسلامی موظف است زندگی خويش را طبق شان و موقعيتی كه در اجتماع دارد تنظيم كند؛
🔷(البته اين با معنی مساوات اسلامی منافاتی ندارد، زيرا اين تفاوت براساس تفاوت در شهرت و ضعف استعداد و ميزان تلاش و فعاليت هر كس و مراحل مختلف افراد است) مثلا در باب خمس داريم كه افراد در مورد منافع كسب بايد مخارج سالانه خود را طبق شان تامين كنند و آنچه از اين معيار اضافه باشد، مشمول خمس ميشود و يا در باب زكات شرط است كه نيازمندانی ميتوانند آن را دريافت نمايند، كه هزينه لباس و غذا و ساير مخارج ضرور زندگی آنان تامين گردد و توسعه يابد تا همسطح ساير افراد قرار گيرند.
🔷در مورد نفقه زن كه بر عهده شوهر است معيار چنين است كه مرد خوراك و پوشاك زن را در حد شايسته و شرافتمندانه كه در خور شان و موقعيت اجتماعي اوست تامين نمايد. در اين زمينه قرآن مجيد ميفرمايد: «وَعَلَى الْمَوْلُودِ لَهُ رِزْقُهُنَّ وَكِسْوَتُهُنَّ بِالْمَعْرُوفِ لا تُكَلَّفُ نَفْسٌ إِلا وُسْعَهَا؛[بقره،۲۳۳] بر آن كسی كه فرزند برای او متولد شده (پدر) لازم است خوراك و پوشاك مادر را به طور شايسته و در مدت شيردهی بپردازد، حتی اگر طلاق گرفته باشد، هيچكس موظف به بيش از مقدار توانايی خود نيست».
🔷میبينيم آن قسمت از مخارج و هزينههايی كه با موقعيت اجتماعی و شؤون زندگی انسان، موافق و سازگار است اقتصاد و تقدير معيشت است، و آنچه از اين حد و مقدار تجاوز كند، #اسراف و #زيادهروی است و موجب غضب پروردگار خواهد بود. لازم به تذكر است كه شايد نتوان معيار و مقدار معينی برای #اسراف در نظر گرفت. بلكه #اسراف مفهومی است كه در افراد مختلف و اوضاع گوناگون و اجتماعات مختلف، مصاديق متفاوت و مختلفی میيابد؛
🔷مثلا ممكن است پوشيدن لباس و يا خوردن غذايی خاص در شرايطی كه در جامعه نيازمند و محتاج وجود ندارد، اسراف نباشد، لكن همان پوشاك و خوراك در جامعهای فقير و يا زمانی خاص، #زيادهرویواسراف محسوب شود و اين خود توجه دادن ثروتمندان است، به اينكه مسايل مهمتر را در نظر بگيرند و تمام ابعاد زندگی خود را زير نظر گيرند و احساس مسؤوليت كنند و بدانند كه همگان در پيشگاه ايزد متعال مسؤولند؛ مسؤول در برابر خود و جامعه خود.
🔷غنی بايد در فكر فقير و رفع نيازهای او باشد كه در تعاليم اسلام بر اين مساله تاكيد فراوان شده است، و برای نمونه علاوه بر آيات شريفه قرآنی كه وارد شده است، به اين كلام مشهور حضرت رسول(ص) اكتفا ميشود كه فرمود: «من اصبح و لا يهتم بامور المسلمين فليس بمسلم». پس بايد غنی در فكر فقير و در راه رفع حوائج او باشد و افراد كم درآمد در مرز خود حركت كنند، تا امتيازهای نابجا از ميان برود و اصول در جامعه رشد كند و بحران های اقتصادی پديد نيايد. #ادامهدارد...
نویسنده: محمدرضا عطايی - مجله مشكاة، ش ۵۵
منبع: وبسایتمرکزمطالعات و پاسخگویی به شبهات
#اسراف
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکجایزنمیباشد