🕊 تفسیر آیه ۱۷ تا ۲۲ سوره قلم 🕊
🍃 إِنَّا بَلَوْنَاهُمْ كَمَا بَلَوْنَا أَصْحَابَ الْجَنَّةِ إِذْ أَقْسَمُوا لَيَصْرِمُنَّهَا مُصْبِحِينَ (۱۷)🍃
🍃وَلَا يَسْتَثْنُونَ (۱۸)🍃
🍃فَطَافَ عَلَيْهَا طَائِفٌ مِّن رَّبِّكَ وَهُمْ نَائِمُونَ (۱۹)🍃
🍃فَأَصْبَحَتْ كَالصَّرِيمِ (۲۰)🍃
🍃فَتَنَادَوا مُصْبِحِينَ (۲۱)🍃
🍃أَنِ اغْدُوا عَلَي حَرْثِكُمْ إِن كُنتُمْ صَارِمِينَ (۲۲)🍃
ترجمه :
🍃 همانا، ما مردم (مكّه را) آزموديم، همان گونه كه صاحبان آن باغ (در يمن) آزموديم، آنگاه كه سوگند ياد كردند، صبحگاهان ميوه هاى باغ را بچينند.🍃
🍃و چيزى را (براى فقرا) استثناء نكردند.🍃
🍃پس هنگامى كه در خواب بودند، از طرف پروردگارت آفتى بر گرد باغ چرخيد (و باغ را سوزاند).🍃
🍃پس صبح شد در حالى كه (اصل باغ به كلى) برچيده شده بود.🍃
🍃(آنان بى خبر از ماجرا) بامدادان يكديگر را ندا دادند.🍃
🍃كه اگر قصد چيدن ميوه داريد به سوى كشتزار حركت كنيد.🍃
مراد از «طائف»، آفت و بلايى است كه بر گرد باغ چرخيد و آنرا سوزاند و خاكستر كرد.
«صرم» به معناى قطع و چيدن ميوه است و مراد از «صريم» برچيده شدن و قطع تمام درختان با قهر الهى است.
«تنادوا» به معناى نداى افراد براى اجتماع در يك محل و مشورت و هم فكرى است.
قهر الهى، گاهى به افراد مى رسد. همان كه فرعون و لشكرش غرق شدند، «اغرقناه و جنوده»، گاهى به مال مى رسد مثل اين آيات كه باغش سوخت ولى خودشان سالم بودند و گاهى به افراد و مال، هر دو مى رسد، نظير قارون كه خودش و خانه اش و سرمايه اش به خاك فرو رفت. «فخسفنا به و بداره»
در اين سوره دو بار از بخل انتقاد شده است. يك بار در آيه «منّاع للخير» و يك بار داستان اين آيات.
سنّت هاى خوب نياكان را بايد ادامه داد امّا در اين داستان وارثان تصميم گرفتند راه پدر را كنار و فقرا را محروم كنند.
گناه، سبب محروميّت است. امام باقر (عليه السلام فرمود: «انّ الرجل ليذنب الذنب فيدرء عنه الرزق» مردى كه گناه مى كند، به همان ميزان از رزق الهى محروم مى شود. چنانكه در روايت آمده است: گاهى انسان به خاطر گناه از نماز شب محروم مى گردد.
ارزش مال تا جايى است كه فكر را منحرف نكند وگرنه به حكم خداوند مسجد ضرار خراب مى شود و گوساله طلايى سامرى را مى سوزاند. «لنحرقنّه ثمّ لننسفنّه فى اليم نفسا»
داستان باغ سوخته
مرد باغدارى كه هر سال از ميوه هاى باغش به فقرا انفاق مى كرد از دنيا رفت. وارثان تصميم گرفتند فقرا را محروم نمايند، تنها يكى از وارثان مخالف بود ولى اكثر آنان بخل ورزيدند و براى محروم كردن فقرا تصميم گرفتند كه سحرگاهان به باغ روند و ميوه ها را بچينند تا فقرا آگاه نشوند. به باغ رفتند، آن را يك تخته خاكستر ديدند. گفتند: ما راه را گم كرده ايم، اين باغ ما نيست. امّا ديگرى گفت: ما از راه درست پدر منحرف شديم، و تصميم گرفتيم فقرا را محروم كنيم، لذا خودمان محروم شديم. آن فرزندى كه از روز اول با بخل مخالف بود، گفت: آيا به شما نگفتم اين فكر غلط است؟ به هر حال آنان قهر الهى را ديدند و متنبّه شدند و يكديگر را ملامت كردند.
📌 پیام ها
🌿 آزمايش يكى از سنّت هاى الهى است. «انّابلوناكم كما بلونا»
🌿 قران، نمونه هاى مختلف اتحاد الهى را بيان مى دارد تا ما با شيوه آزمون الهى آشنا شويم. «كما بلونا اصحاب الجنة»
🌿 طرح هايى كه به محروم كردن فقرا بينجامد ناكام است. «اقسموا...و لا يستثنون... فاصبحت كالصريم»
🌿 هر سوگندى ارزش ندارد. «اقسموا ليصرمنّها مصبحين»
🌿 قهر الهى مخصوص آخرت نيست بلكه گاهى در دنيا و بسيار سريع واقع مى شود. «فطاف عليها طائف من رتب... فاصبحت كالصريم»
🌿 تنبيه و كيفر از شئون ربوبيّت است و جنبه تربيتى دارد. «طائف من ربّك»
🌿 هيچ كس نمى تواند بر خدا پيشى بگيرد. (اينها صبح زود براى چيدن ميوه ها برخاستند ولى خداوند سحر باغ را سوزاند.) «و هم نائمون»
🌿 كيفر و جرم بايد متناسب باشد. چون فقرا را محروم كردند پس محروم شدند. «لا يستثنون... فاصبحت كالصريم»
🌿 فكر و تدبير انسان در برابر تدبير خدا بى رنگ است. (در اينجا وارثان تصميمى گرفتند و خداوند اراده ديگرى فرمود.) «اقسموا ليصرمنّها مصبحين... فاصبحت كالصريم»
🌿 خداوند حامى فقراست. با اينكه فقرا از تصميم وارثان خبر نداشتند ولى خداوند به حمايت از فقرا و براى تنبيه وارثان بخيل، باغ را سوزاند. «لا يستثنون... فاصبحت كالصريم»
🌿 كاميابى هاى انسان در انحصار محاسبات او نيست. در اين داستان محاسبات به گونه اى بود، امّا نتيجه چيز ديگرى شد. «ليصرمنّها مصبحين... فاصبحت كالصريم»
🌿 نيّت بد، اگر همراه با برنامه ريزى و انجام اقدامات مقدماتى باشد، كيفر دارد. «و لا يستثنون... فاصبحت كالصريم»
🌿 ثروتى كه محرومان از آن بهره مند نشوند، نبودنش بهتر است. «فاصبحت كالصريم»
🌿 حرص و بخل، سبب زيادت سرمايه و كاميابى نمى شود. «لا يستثنون... فاصبحت كالصريم»
🕊️🍃🕊️🍃🕊️
🕊 تفسیر آیه ۲۳ تا ۳۳ سوره قلم 🕊
🍃 فَانطَلَقُوا وَهُمْ يَتَخَافَتُونَ (۲۳)🍃
🍃أَن لَّا يَدْخُلَنَّهَا الْيَوْمَ عَلَيْكُم مِّسْكِينٌ (۲۴)🍃
🍃وَغَدَوْا عَلَي حَرْدٍ قَادِرِينَ (۲۵)🍃
🍃فَلَمَّا رَأَوْهَا قَالُوا إِنَّا لَضَالُّونَ (۲۶)🍃
🍃بَلْ نَحْنُ مَحْرُومُونَ (۲۷)🍃
🍃قَالَ أَوْسَطُهُمْ أَلَمْ أَقُل لَّكُمْ لَوْلَا تُسَبِّحُونَ (۲۸)🍃
🍃قَالُوا سُبْحَانَ رَبِّنَا إِنَّا كُنَّا ظَالِمِينَ (۲۹)🍃
🍃فَأَقْبَلَ بَعْضُهُمْ عَلَي بَعْضٍ يَتَلَاوَمُونَ (۳۰)🍃
🍃قَالُوا يَا وَيْلَنَا إِنَّا كُنَّا طَاغِينَ (۳۱)🍃
🍃عَسَي رَبُّنَا أَن يُبْدِلَنَا خَيْراً مِّنْهَا إِنَّا إِلَي رَبِّنَا رَاغِبُونَ (۳۲)🍃
🍃كَذَلِكَ الْعَذَابُ وَلَعَذَابُ الْآخِرَةِ أَكْبَرُ لَوْ كَانُوا يَعْلَمُونَ (۳۳)🍃
ترجمه :
🍃 پس به راه افتادند، در حالى كه آهسته با يكديگر مى گفتند.🍃
🍃كه مبادا امروز مسكينى بر شما وارد شود.🍃
🍃در آن صبحگاهان قصد باغ كردند در حالى كه خود را قادر (بر جمع محصول) مى پنداشتند.🍃
🍃پس چون آن را(سوخته) ديدند، گفتند: ما راه را گم كرده ايم، (اين باغ ما نيست).🍃
🍃عاقل ترين آنها گفت: آيابه شما نگفتم چرا خدا را منزّه نمى دانيد (و با تصميم بر بخل خيال كرديد خدا عاجز و شما همه كاره ايد).🍃
🍃گفتند: پروردگار ما منزّه است، قطعاً ما ستمكاريم.🍃
🍃پس به يكديگر روى آورده در حالى كه به ملامت هم مى پرداختند.🍃
🍃گفتند واى بر ماكه سركش بوديم.🍃
🍃اميد است پروردگار ما بهتر از آن رابراى ما جايگزين كند، همانا ما به پروردگارمان رغبت و اميد داريم.🍃
🍃اينگونه است عذاب و اگر بدانند عذاب آخرت بزرگتر است.🍃
«حَرد» به معناى بخل و منع ديگران است. «غدوا على حرد» يعنى صاحبان باغ به قصد محروم كردن فقراحركت كردند.
حرص و بخل، انسان را سنگدل مى كند،تا آن جا كه به مسكين و فقير رحم نمى كند. «لا يدخلنّها اليوم عليكم مسكين»
«اَوسط» به كسى گويند كه معتدل و به دور از افراط و تفريط باشد.
رسيدگى به مساكين مستحب نيست، بلكه واجب است، زيرا خداوند به خاطر ترك مستحب كسى را كيفر نمى دهد. در اين آيه محروم كردن مسكين سبب سوختن باغ در دنيا شد و در آخرت نيز، دوزخيان، دليل دوزخى شدن خود را بى اعتنايى به محرومان مى دانند. «ما سلككم فى سقر... لم نك نطعم المسكين»
رسيدگى به فقرا، مخصوص فقراى مؤمن نيست. در اين ماجرا سخنى از ايمان و كفر فقيران نيست بلكه سخن از بخل و حرص بعضى و گرسنگى و فقر ديگران است.
گاهى براى تغيير فكر و فرهنگ، بايد فرد يا گروهى خطاكار در جامعه رسوا شوند تا موجب عبرت ديگران گردند. خداوندى كه «اظهر الجميل و ستر القبيح» است پرده بردارى مى كند و ماجراى باغى كه سوخت تابلوى تاريخ مى شود.)
در دعا و گفتگو با خداوند كلمه «ربّنا» را زياد بكار ببريم. در اين آيات چند بار اين كلمه تكرار شده است. «ربّنا انّا كنّا ظالمين... عسى ربّنا ان يبدلنا... اِنّا الى ربّنا راغبون»
قهر خدا كه آمد همه را مى سوزاند. با اينكه يكى از وارثان مخالف محروم كردن فقرا بودسهم او نيز سوخت.
نمونه هاى عذاب دنيوى عبارت است از:
⬅️ الف) سلب نعمت.
⬅️ ب) سلطه اشرار.
⬅️ ج) سلب توفيق.
⬅️ د) سلب امنيّت و آرامش.
ولى
عذاب آخرت
✅ شديد،
✅ اليم،
✅ عظيم
✅ و كبير است.
«و لعذاب الآخرة اكبر لو كانوا يعلمون»
📌 پیام ها
🌿 هرچه قصد سوء بيشتر باشد، خطر بيشتر است. «لا يدخلّنها»(گفتند: احدى از فقرا وارد باغ نشود، خداوند هم تمام باغ را سوزاند.)
🌿 حرص و بخل گاهى به قدرى شديد مى شود كه فرد حاضر نيست حتّى يك فقير را بهره مند سازد. «مسكين» در قالب مفرد آمده است.
🌿 روحيه حريصانه «لا يستثنون»، تصميم مخفيانه «يتخافتون» و اقدام قدرتمندانه «قادرين»، هيچ يك كارى از پيش نمى برد. (بل نحن محرومون)
🌿 از فوايد حوادث تلخ، بازگشت به خويشتن است. «فلما رأوها قالوا انّا لضالّون»
🌿 اگر ديگران را از يك جهت محروم كنيم، از چند جهت محروم مى شويم. «بل نحن محرومون» (محروم از ميوه، محروم از پاداش الهى، محروم از دعاى فقرا، محروم از رضايت روح پدر، محروم از عزّت اجتماعى)
🌿 حرف حق را بگوييد، گرچه در اقليّت باشيد. «قال اوسطهم الم اقل لكم...»
🌿 اعتدال و خردمندى، سبب دستگيرى از مستمندان و مانع حرص و بخل است. «قال اوسطهم»
🌿 در شيوه تبليغ، از فرصت ها استفاده كنيد. كسانى كه ديروز حاضر به شنيدن حرف حق نبودند، امروز حاضر به شنيدن شدند. «قال اوسطهم الم اقل لكم...»
🌿 در تحليل و بررسى ناگوارى ها به كوتاهى هاى خودمان اعتراف كنيم و خداوند را منزّه بدانيم. «سبحان ربّنا انّا كنّا ظالمين»
🌿 آنچه را ديروز انجام نداده ايد، امروز جبران كنيد. «لولا تسبّحون - قالوا سبحان ربّنا»
🌿 ريشه محروميّت از الطاف الهى، ظلم انسان به خويشتن است. «بل نحن محرومون... انّا كنّا ظالمين»
🌿 اگر اتّحاد بر اساس تقوا نباشد، سرانجام به تفرقه تبديل مى شود. (برادرانى كه پيش از اين براى محروم كردن همدست بودند، امروز يكديگر را ملامت كرده وگناه را به گردن يكديگر مى اندازند.) «فاقبل بعضهم على بعض يتلاومون»
🌿 ندادن حق ديگران، ظلم به خويش و طغيان به ديگران است. «انّا كنّا ظالمين - انّا كنّا طاغين»
🌿 در برابر خداوند، به ضعف و زشتى عمل خود اعتراف بيشترى كنيم. «انّا كنّا ظالمين - انّا كنّا طاغين» (چنانكه على عليه السلام در دعاى كميل مى گويد: «معتذراً نادماً، منكسراً مستقيلاً، مستغفراً منيباً مقراً مذعناً معترفاً»)
🌿 به هنگام از دست دادن اموال دنيوى، به لطف و رحمت الهى اميدوار باشيد كه بهتر از آن را به شما بدهد.«عسى ربّنا ان يبدلنا خيراً منها»
🌿 دست خداوند براى تأمين و جبران باز است. گناهكاران مايوس نباشند و خود را براى هميشه شكست خورده نپندارند. «يبدلنا خيراً منها»
🌿 هيچ وقت براى بازگشت به خدا دير نيست. «انّا الى ربّنا راغبون» (صاحبان باغ با مشاهده باغ سوخته، از خواب غفلت بيدار شدند و توبه كردند و به سوى خدا روى آوردند.)
🌿 شكستن دل فقير، كيفر دنيوى و اخروى دارد. «كذلك العذاب و لعذاب الآخرة»
🌿 ايمان به كيفر و عذاب قيامت، مانع بخل و طغيان و ظلم است. «ولعذاب الآخرة اكبر لو كانوا يعلمون»
🕊️🍃🕊️🍃🕊️
https://eitaa.com/tafsir_audio_Quran_1402
https://ble.ir/tafsir_audio_quran_1402
🕊 تفسیر آیه ۳۴ تا ۴۱ سوره قلم 🕊
🍃 إِنَّ لِلْمُتَّقِينَ عِندَ رَبِّهِمْ جَنَّاتِ النَّعِيمِ (۳۴)🍃
🍃أَفَنَجْعَلُ الْمُسْلِمِينَ كَالْمُجْرِمِينَ (۳۵)🍃
🍃مَا لَكُمْ كَيْفَ تَحْكُمُونَ (۳۶)🍃
🍃أَمْ لَكُمْ كِتَابٌ فِيهِ تَدْرُسُونَ (۳۷)🍃
🍃إِنَّ لَكُمْ فِيهِ لَمَا تَخَيَّرُونَ (۳۸)🍃
🍃أَمْ لَكُمْ أَيْمَانٌ عَلَيْنَا بَالِغَةٌ إِلَي يَوْمِ الْقِيَامَةِ إِنَّ لَكُمْ لَمَا تَحْكُمُونَ (۳۹)🍃
🍃سَلْهُم أَيُّهُم بِذَلِكَ زَعِيمٌ (۴۰)🍃
🍃أَمْ لَهُمْ شُرَكَاء فَلْيَأْتُوا بِشُرَكَائِهِمْ إِن كَانُوا صَادِقِينَ (۴۱)🍃
ترجمه :
🍃 همانا براى پروا پيشه گان نزد پروردگارشان باغ هاى پر نعمت است.🍃
🍃آيا ما مسلمانان را همچون مجرمان قرار مى دهيم؟🍃
🍃شما را چه شده، چگونه داورى مى كنيد؟🍃
🍃آيا براى شما مكتوبى است كه در آن مى خوانيد،🍃
🍃هر چه را اختيار كنيد براى شما خواهد بود؟🍃
🍃يا مگر براى شما بر گردن ما پيمان هائى است كه تا روز قيامت، هرچه را حكم كنيد براى شما باشد؟🍃
🍃از آنان سؤال كن كه كدام يك از آنان ضامن اين ادعا است؟🍃
🍃يا براى آنان شريكانى است (كه در قيامت به دادشان رسد) پس اگر راست گو هستند، شريكانشان را بياورند.🍃
گروهى مى گفتند: قيامتى نيست و اگر باشد، در آنجا نيز ما در رفاه كامل خواهيم بود. «و ما اظنّ الساعة قائمة و لئن رجعت الى ربّى اَنّ لى عنده للحسنى» اين آيات، پاسخ آن تفكر باطل است.
📌 پیام ها
🌿 در تربيت و ارشاد، بايد همراه هشدار، تشويق نيز باشد. «ولعذاب الآخرة اكبر - انّ للمتّقين»
🌿 باغ هاى بهشت مملو از نعمت است،بر خلاف باغ هاى دنيوى كه در كنار نعمت هايش دردسرها و آفت هايى است.(جنات النعيم)
🌿 كيفر و پاداش، بر اساس عدالت است. «افنجعل المسلمين كالمجرمين»
🌿 عدالت را هر وجدان و فطرت سالمى مى پسندد. «افنجعل المسلمين كالمجرمين»
🌿 استناد واستدلال بايد يا به كتاب آسمانى باشد كه حجّت است: «ام لكم كتاب» و يا به عقل «ما لكم كيف تحكمون» يا بر اساس تعهّد و پيمان «ام لكم ايمان بالغة»
🌿 كتاب هاى آسمانى تابع تمايلات لجام گسيخته انسان ها نيست. «ام لكم كتاب... انّ لكم فيه لما تخيّرون» (در هيچ كتاب آسمانى نيامده كه هر چه خواستيد بشود.)
🌿 خداوند، هيچ تعهّدى نداده كه حقيقت همان چيزى است كه شما حكم مى كنيد. «ام لكم ايمان... انّ لكم لما تحكمون»
🕊️🍃🕊️🍃🕊️
https://eitaa.com/tafsir_audio_Quran_1402
https://ble.ir/tafsir_audio_quran_1402
🕊 تفسیر آیه ۴۲ و ۴۳ سوره قلم 🕊
🍃 يَوْمَ يُكْشَفُ عَن سَاقٍ وَيُدْعَوْنَ إِلَي السُّجُودِ فَلَا يَسْتَطِيعُونَ (۴۲)🍃
🍃خَاشِعَةً أَبْصَارُهُمْ تَرْهَقُهُمْ ذِلَّةٌ وَقَدْ كَانُوا يُدْعَوْنَ إِلَي السُّجُودِ وَهُمْ سَالِمُونَ (۴۳)🍃
ترجمه :
🍃 روزى كه كار بر آنان دشوار شود و به سجده كردن دعوت شوند ولى نتوانند.🍃
🍃ديدگانشان (از ترس) فرو افتاده و ذلّت و خوارى وجودشان را فرا گرفته است. آنان (در دنيا) به سجده دعوت مى شدند در حالى كه سالم بودند (ولى سجده نكردند و امروز ديگر عاجزند.)🍃
مراد از«يُكشف عن ساق» همان اصطلاحى است كه در فارسى مى گوييم: كارد به استخوانش رسيده است.
در حديثى از امام صادق (عليه السلام) مى خوانيم: در آن روز بر دهان ها مهر زده شود، ترس تمام وجود را فرا گيرد، چشم ها خيره و جان ها به حنجره ها رسد.
در سوره فرقان آيه ۶۰ مى خوانيم: «و اذا قيل لهم اسجدوا للرحمن قالوا و ما الرحمن انسجد لما تأمرنا» هرگاه به آنان گفته شود: در برابر خداى رحمان سجده كنيد، گويند: رحمن كيست؟ آيا به آنچه دستور مى دهى سجده كنيم؟ آيه مورد بحث كه مى فرمايد: «كانوا يدعون الى السجود» اشاره به آن آيه دارد.
مراد از دعوت به سجده در دنيا «كانوا يدعون الى السجود و هم سالمون» يا نداى اذان است كه مردم را به نماز و سجده دعوت مى كند يا آياتى كه فرمان عبادت دارد و يادستوراتى كه عمل به آن، نوعى سجده و تواضع و فروتنى در برابر خداوند است، بگذريم كه سجده اوج عبادت است.
📌 پیام ها
🌿 قيامت، روز بُروز سختى ها است. «يكشف عن ساق»
🌿 قيامت، تجسّم دنياست. آن كه در دنيا اهل سجده نبوده است، در قيامت، توان سجده ندارد. «يدعون الى السّجود فلا يستطيعون»
🌿 كسانى كه از فرصت اختيار و سلامتى استفاده نكنند، در انتظار روزى باشند كه هيچ يك از اين فرصت ها را نخواهند داشت. «يدعون الى السّجود و هم سالمون»
🌿 مجرم، رويى براى سربلند كردن و نگاه كردن ندارد. «خاشعة ابصارهم»
🌿 ذلّت قيامت فراگير است. «ترهقهم ذلّة»
🌿 كسى كه خشوع انتخابى در برابر خدا را نپذيرد، در آن روز خشوع و ذلّت اجبارى را خواهد پذيرفت. «خاشعة... ترهقهم ذلّة»
🕊️🍃🕊️🍃🕊️
https://eitaa.com/tafsir_audio_Quran_1402
https://ble.ir/tafsir_audio_quran_1402