📇 متن خلاصه‌شده تفسیر قرآن
🔺سوره بقره : جلسه ۶
🔖 آیه: ۲
📆 تاریخ: ۱۳۶۳/۱۱/۲۴
👤 مفسر: علامه جوادی آملی
♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️
✅ آیه ۲ سوره بقره: «ذلک الکتاب لا ریب فیه هدیً لِلمتقین»
🔘 در بحثِ هدیً للمتقین گفتیم که چند نظر است:
۱. امام فخر رازی: بذر هدایت برای همه هست و تنها اهل تقوا بهره میبرند.
۲. علامه طباطبایی: هدایت تنها برای کسانیست که سرمایه ی تقوای فطری را حفظ کرده اند.
۳. علامه جوادی: این هدایت برای #ایصال_به_مطلوب است نه #ارائه_طریق یعنی این هدایت راه را نشان نمیدهد بلکه اهل تقوا را خودش به مقصد میرساند.
💎در نگاه علامه جوادی، اهل تقوا غیر از تقوای فطری باید #تقوای_عملی نیز داشته باشند و مقداری از راه را خود بروند تا قرآن اینها را در ادامه راه به جلو ببرد. لذا در آیه ۲۹ انفال گوید «یا ایها الذین آمنوا ان تتّقوا الله یجعل لکم فرقاناً» اگر ایمان آورید خداوند به شما فرقان میدهد. این #فرقان (جدا کننده حق و باطل) نوریست که انسان بوسیله آن در هیچ چیز شک نخواهد کرد و مسیر درست همیشه برایش مشخص خواهد بود. اما طبق آیه، فرقان یا همان هدایت، پاداشی برای متقیان است که مقداری از راه را رفته اند.
🔎 با توجه به اینکه تقوا دارای درجات است هدایت نیز به همان نسبت درجات دارد و هر کس در هر درجه تقوا، دارای درجه متناسب هدایت نیز خواهد شد. قرآن گوید «انّ اکرمکم عندالله اتقاکم» اگر یک درجه بود دیگر نمیگفت باتقواترینِ شما (اتقاکم) یا کریمترین شما.
#دکترین_کرامت
🗞 تقوا دارای سه درجه کلیست:
۱. نازلترین آن همان ترک گناهان و انجام واجبات است.
۲. درجه میانی که انجام مستحبات و ترک مکروهات را نیز در بر میگیرد.
۳. بالاترین درجه، آن است که جز به خدا، به چیز دیگری نیندیشد. این همان #تقوای_اخص و ادا کردنِ حق تقوای الهیست «حقَّ تقاته»
📌 کتاب قران، در آیه ۱۸۵ بقره «هدیً للناس» و در آیه ۲ بقره «هدیً للمتقین» دانسته شده است. آیا تعارضی بین مردم و اهل تقوا نیست؟
خیر، طبق بحث این جلسه، مردم همان متقیان و اهل تقوا هستند و غیر اهل تقوا اصلا #انسان (ناس) نیستند! نشانه اش هم دو آیه قرآنیست:
1⃣خدا در آیه ۴۴ فرقان در مورد کافران و کسانیکه بجای خدا از هوای نفسشان پیروی می‌کنند گوید: «ان هم الّا کالانعام بل هم اضلّ سبیلاً» اینها جز حیوان یا پستتر از آن نیستند. ظاهرشان انسان اما باطنشان #حیوان است و در قیامت هم به شکل باطن خود یعنی حیوان محشور می‌شوند و چون عقل داشتند و ایمان نیاوردند از حیوان بی‌عقل هم پستترند.
2⃣در آیه ۷۰ یٰس به پیامبر گوید تو باید زندگان از انسانها را انذار دهی نه کافران را! «لِیُنذِر من کان حیّاً» این حیات، حیات انسانیست که کافران ندارند وگرنه حیات حیوانی که در همه هست و انذار نمی‌خواهد.
#انسان_شناسی_اسلامی
📒 در همه چیز باید تقوا داشت و یکی از مهمترینها، #تقوای_علمی است. اگر شخص در عرصه علم حرف حق را برای خدا زد و به دنبال بهره مادی و نشان‌دادن خود (کسب جان و مال) نبود تقوای علمی داشته لذا خداوند مشکلات علمیش را حل می‌کند و راه را پیدا خواهد کرد. در علم افراط اشکال ندارد و هر چه بالاتر بروی بهتر است.
🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸
🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر سوره بقره
🔴 eitaa.com/tafsire_tasnim1/288
📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜
📚کانال تفسیر تسنیم
✅ @tafsire_tasnim1
📇 متن خلاصه‌شده تفسیر قرآن
🔺سوره بقره : جلسه ۲۸
🔖 آیه: ۸ و ۹
📆 تاریخ: ۱۳۶۴/۰۱/۱۱
👤 مفسر: علامه جوادی آملی
♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️
✅ آیه ۸ بقره: «و من الناس من یقول آمنّا بالله و بالیوم الآخر و ما هم بمؤمنین»
آیه ۹ بقره: «یُخادعون الله و الذین آمنوا و ما یخدعون الّا انفسهم و ما یشعرون»
🔰🔰🔰🔰🔰
❗️قرآن برای همه انسانها هدایت است اما جز #متقین، ازین هدایت سودی نمی‌برند چون غیر متقین یا کافرند یا منافق. #کافر با دست خود، دل خود را از کفر پر کرده و بر آن #مهر_ختام زده لذا دیگر جا برای معارف قرآن باقی نگذارده است. #منافق نیز با نیرنگ، خود را از پای درآورده پس در نهانش جز یک درنده و #حیوان چیزی باقی نمانده تا قرآن را بفهمد. (بقره_۹)
🔰 آیه ۹ بقره ۳ نکته دارد:
1⃣ منافقین با #خدا خدعه(فریبکاری) می‌کنند: این فریبکاری آنان سه گونه می‌تواند باشد. یا به زعم خود خدا را فریب می‌دهند یا کارشان، کار خدعه‌گونه است و یا با پیامبر خدعه می‌کنند که برابر با خدعه به خدا محسوب می‌شود چون #بیعت با رسول، بیعت با خداست(فتح_۱۰) و #اطاعت از رسول نیز اطاعت از خداست(نساء_۸۰) پس #خدعه به او نیز خدعه به خداست.
2⃣منافقین با #مؤمنان خدعه می‌کنند: توضیحش در آیات بعد است «و اذا لقوا الذین آمنوا قالوا آمنّا و اذا خلوا الی شیاطینهم قالوا انّا معکم/بقره_۱۴»
3⃣ خدعه منافقین، در اصل و حقیقت با خودشان است «و ما یخدعون الّا انفسهم»
⁉️حال، چگونه منافقین خود را فریب می‌دهند؟!
❎مقدمه جواب:
1⃣اگر انسان مانند فرشته یا حیوانات تک بعدی بود دیگر خدعه و فریبی وجود نداشت اما چون هر دو بعد #عقل و #نفس را دارد جنگی به نام #جهاد_اکبر بینشان رخ داده و فریب به میان می‌آید.
2⃣در جهاد اکبر، صلح یا فرار ممکن نیست و در پایان کار، یکی از ۳ حالتِ اسارت، شهادت و پیروزی ممکن است.
۱. #صلح ممکن نیست چون شیطان قسم خورده که تا افسار انسان را به دست نگیرد او را رها نمی‌کند. (اسراء_۱۶)
۲. #فرار ممکن نیست چون نفس، خارج از وجود انسان نیست که بتوان از آن فرار کرد! (ق_۱۶)
✅✅👇 پاسخ سوال بالا:
علت #فریب_دادن_خود توسط منافقین این است که در نبرد بی‌پایان عقل و نفس:
۱. نفس ابتدا عقل را می‌فریبد.
۲. سپس به او ضربه می‌زند.
۳. نهایتا عقل را از پای درآورده، اسیر خود کرده و عملاً می‌کُشد.
🐅 پس از این ۳ مرحله دیگر جز #درنده_خویی و بهیمیت در وجود انسان چیزی نمی‌ماند. اینها خودشان را کشته‌اند «ان یهلکون الّا انفسهم و ما یشعرون/انعام_۲۶» لذا خداوند آنها را #مرده یا #ذلیلتر_از_حیوانات می‌نامد. این دو صفت برای منافقان، توهین نیست چون خدا می‌فرماید (به عقیده کفار توهین نکنید تا آنها هم به خدای شما توهین نکنند/انعام_۱۰۸)
☢همانطور که دیدیم با تحلیل عقلی مشخص می‌شود منافقان، حقیقتاً مرده‌اند و در وجودشان، جز حیوانیتی که با #فریب ترکیب شده چیزی ندارند و در قیامت نیز به صورت همین وجود باقی‌مانده #حیوانیت، محشور می‌شوند لذا صورت سگ و خوک پیدا می‌کنند.
👤پس منافقان در اصل به خودشان خیانت می‌کنند «و لا تجادل عن الذین یختانون انفسهم/نساء_۱۰۷»
🌿 در درون انسان دو #خود وجود دارد.
🔺آیه ۱۹ حشر گوید: فاسقان چون خدا را فراموش کردند خدا نیز آنها را دچار #خودفراموشی کرد!
🔺 در آیه ۱۵۴ آل عمران نیز گوید اینهایی که از جنگ و جبهه و فداکاری فراری هستند فقط به فکر #خودشان هستند!
💠فراریان از جبهه، #خودِ_عقلی را که در آیه ۱۹ حشر آمده فراموش کرده‌اند و حالا تنها به فکر #خودِ_نفسی هستند که همان شهوت و غضب است و برایشان باقی مانده است.
♻️لذا در درون انسان، دو خود است:
۱. #خود_الهی به نام عقل
۲. #خود_انسانی به نام نفس
این دو، مراحل و مراتب یک واقعیتند نه دو واقعیت. بین این دو خود درگیری دائمیست که از #خدعه شروع شده، با #ضربه_زدن ادامه پیدا کرده و با #هلاکت به پایان می‌رسد.
☑️ چگونه در این جنگ بی‌پایان می‌توان پیروز شد؟
✅ خدا گوید بین شهوت و عقل در انسان فاصله است و اگر شهوت خواست به عقل حمله کند خدا جلوی آنرا میگیرد. «یا ایها الذین آمنوا استجیبوا لله و للرسول اذا دعاکم لما یحییکم و اعلموا انّ الله یحول بین المرء و قلبه و انّه الیه تحشرون/انفال_۲۴»
کمک خدا نیز مخصوص #جهاد_اصغر (بیرونی) نیست بلکه شامل #جهاد_اکبر (درونی) نیز می‌شود لذا اگر کسی دین خدا را یاری کرد، خدا در جنگ درونی و بیرونی به او کمک خواهد کرد.
🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸
🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر سوره بقره
🔴 eitaa.com/tafsire_tasnim1/288
📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜
📚کانال #تفسیر_تسنیم 👈
✅ @tafsire_tasnim1
📇 متن خلاصه‌شده تفسیر قرآن
🔺سوره بقره : جلسه ۳۱
🔖 آیه: ۱۰ و ۱۱
📆 تاریخ: ۱۳۶۴/۰۱/۱۸
👤 مفسر: علامه جوادی آملی
♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️
✅ ✅ آیه ۱۰ و ۱۱ بقره: «فی قلوبهم مرض فزادهم الله مرضاً و لهم عذاب الیم بما کانوا یکذبون - و اذا قیل لهم لا تفسدوا فی الارض قالوا انما نحن مصلحون»
(در قلب‌هایشان مرضی است پس خدا مرضشان را زیاد می‌کند و برای آنها بواسطه آنچه در موردش دروغ گفتند عذابی دردناک است - چون به آنها گفته شود: در زمین فساد نکنید، می گویند: تنها اصلاح‌گران، ماییم!)
🔰🔰🔰🔰🔰🔰
🍁افزایش #مرض_قبلی منافقان تا هنگام مرض ادامه دارد که ماضی بودن فعل «زاد» در آیه ۱۰ بقره این را اثبات می‌کند. دلیل تداوم افزایش مرض در قلبشان نیز این است که خداوند هر روز #تکالیفی برای انسان دارد و منافقان مداومتاً در برابر این تکالیفشان ایستادگی می‌کنند لذا بواسطه این ایستادگی، مرضشان افزایش می‌یابد.
🌺 منافقان بواسطه کذبی که در مورد #ایمان_به_خدا گفتند دچار #نفاق شده و عذاب دردناک را به جان خریدند «لهم عذاب الیم بما کانوا یکذبون». آیه نمی‌گوید که بواسطه دروغ گفتن، منافق و دچار عذاب شده‌اند بلکه گوید بواسطه آنچه که اینها درباره‌اش دروغ گفتند (یعنی ایمان به خدا) این سرنوشت را پیدا کردند لذا هر دروغی انسان را منافق نمی‌کند. این دروغ در آیه 77 سوره توبه اشاره شده است: «پس برای آنکه به وعده‌های خود با خدا وفا نکردند و همواره دروغ گفتند نفاقی در قلب‌هایشان باقی گذاشت تا روزی که خدا را ملاقات کنند.»
🔴 آیه 77 توبه که در بالا اشاره شد از #لقاء خدا توسط منافقان سخن می‌گوید «الی یومٍ یلقَونه». باید یادآوری کرد که #لقاء_خاص خدا که شامل مشاهده خدا و بهشت و جهنم اوست تنها مخصوص باتقوایان است و منافقان و کافران تنها #لقاء_عام خدا یعنی مشاهده عذاب و جلال و جبروت خدا و جهنم را درک می‌کنند.
🎯 توضیح آیه 11 بقره راجع به #اصلاح_طلبی منافقان:
این آیه ادامه آیه 10 است که گوید منافقان تنها خود را فریب می‌دهند. خداوند در این آیات از #امر_به_معروف و #نهی_از_منکر منافقان سخن می‌گوید و اینکه چون این دو در آنها اثر ندارد پس راه هدایت را بر خود بسته و قابلیت فهم قران را از دست داده‌اند.
🏮امر به معروف و نهی از منکر برای این است که انسان به مقام #تولّی_و_تبرّی برسد یعنی ولایت بر بندگان خدا پیدا کرده و دشمن دشمنان خدا شود.
🏮تولی و تبری، رقیق‌شده‌ی ارادت و کراهت یا محبت و عداوت است که آن را به عنوان #شهوت_و_غضب در حیوانات می‌یابیم. تمام تلاش قران، این است که دو بال #جذب_و_دفع در انسان را به صورت تولی و تبری در بیاورد و انسان را به مقام تولی و تبری برساند. تولی و تبری، مراحل عالیه امر به معروف و نهی از منکر است.
🍀 قرآن تنها برای متقین #هدایت است زیرا هدایت از امر به معروف و نهی از منکر حاصل می‌شود. حال آنکه وقتی ما منافقان را امر به معروف می‌کنیم به دروغ می‌گویند ما به خدا ایمان داریم. زمانی نیز که آنها را نهی از منکر می‌کنیم ایشان نادانسته منکر را معروف می‌پندارند و می‌گویند تنها مصلحان جهان ماییم! (چون از لفظ حصر در آیه ۱۱ استفاده شده)
لذا مشخص است که راهی برای هدایت منافقان باقی نمی‌ماند چون در رد امر به معروف دانسته دروغ می‌گویند و در رد نهی از منکر نادانسته!
📮 #افساد_فی_الارض منافقان، در دو آیه دیگر نیز آمده است.
1⃣ آیه 205 بقره گوید بعضی مردم که منافقند حرفهایشان شما را به شگفت می‌آورد و می‌گویند حرف ما حرف قران است در حالیکه #بدترین_دشمنان، اینهایند و اگر اینها متولی و سرپرست زمین شوند جز #فساد کار دیگری نمی‌کنند.
2⃣ آیه 22 سوره محمد نیز به منافقان گوید: شما کسانی هستید که اگر کار دست شما بیفتد کاری جز فساد نخواهید کرد و حرث و نسل را نابود می‌کنید.
❇در تفاسیر «حرث» به #دین و «نسل» به #انسانیت تعبیر شده است زیرا بهترین نمونه کشاورزی، دین و بهترین نمونه نسل، انسانیت است. اینها با نابودی دین، خود بخود انسانیت را نیز نابود می‌کنند چون دین است که انسان می‌سازد و بشر منهای دین، همان #حیوان یا پستتر از آن است «کالانعام بل هم اضلّ/اعراف_179»
⛔منافقین چگونه فساد می‌کنند؟
آیه 107 توبه گوید اینها #ارتباط_با_کفار و ایجاد #تفرقه بین مسلمین را صلاح مسلمین می‌دانند. در حالیکه امام علی (ع) گوید در بین مسلمانان احدی بیشتر از من به وحدت مسلمین علاقه ندارد و من از همه حقوقم در راه حفظ وحدت مسلمین گذشتم.
(نکته: تطبیق این آیات قران با وضعیت کنونی ایران و جهان، می‌تواند دوست و دشمن را به راحتی نشان دهد.)
🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸
🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر سوره بقره
🔴 eitaa.com/tafsire_tasnim1/288
📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜
📚کانال #تفسیر_تسنیم 👈
✅ @tafsire_tasnim1
📇 متن خلاصه‌شده تفسیر قرآن
🔺سوره بقره : جلسه ۳۵
🔖 آیه: ۱۴ و ۱۵
📆 تاریخ: ۱۳۶۴/۰۱/۲۴
👤 مفسر: علامه جوادی آملی
♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️
📚 آیه ۱۴ و ۱۵ بقره: «و اذا لقوا الذین آمنوا قالوا آمنّا و اذا خلوا الی شیاطینهم قالوا انّا معکم انّما نحن مستهزئون- الله یستهزء بهم و یمُدُّهم فی طغیانهم یعمهون»
آنگاه که منافقان با مومنان برخورد کنند، گویند ایمان آوردیم و زمانی که با شیطان‌هایشان(از کفار و مشرکین) خلوت کنند گویند قطعاً ما با شماییم؛ جز این نیست که ما (با تظاهر به ایمان)، مومنان را مسخره می‌کنیم – خدا آنان را بخاطر این کار منافقانه مسخره و عذاب می‌کند و آنان را در سرکشی و تجاوزشان نگه میدارد تا در گمراهیشان سرگردان شوند.
🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰
⛔️یکی از رذیلتهای اخلاقی منافقان این است که برخوردشان با مومنین عادی است و علاقه ای به حضور در جمع مومنان ندارند (و اذا لقوا الذین) و اگر هم برخوردی داشتند می‌گویند ما ایمان داریم. اما با کفار #مجالس_خصوصی و مخفی دارند (و اذا خلوا الی شیاطینهم) که نشان از اشتیاقشان به همراهی با کفار دارد و در جمع آنها گویند ما با شماییم و ایمان آوردن ما #مسخره_کردن_مومنان بوده است!
🔴تعبیر قران از گروه کفار و منافقان به «شیطان» یک عبارت مجازی و از روی مسامحه نیست بلکه آنها حقیقتاً #شیطان می‌باشند. شیطان موجودی است که #شیطنت داشته و تمرد و گریز دارد. حال اگر صفتی در جان انسان رسوخ کرد و تبدیل به ملکه شد می شود #حقیقت_انسان؛ و انسان در قیامت با آن شکل محشور می‌شود. حقیقت انسان را #نفس انسان تشکیل میدهد نه جسم او.
🍄انسان با بصیرتی که #فجور و #تقوایش را به او نشان میدهد خلق می‌شود (شمس_۸) و در یک دو راهی قرار میگیرد. یک راه #مستقیم است و راه دیگر #بیراهه. آن راه بیراهه، خود به شعب دیگری تقسیم می‌شود. لذا در ابتدای تولد همگی از جهت #فطرت برابرند اما در ادامه باید دید که کدام‌یک از «عقل، شهوت یا غضب» بر انسان حاکم می‌شود.
❌حال با توجه به فرموده رسول اکرم که «عقل را از این جهت عقل گویند که قوای دیگر را #عقال (زانوبند) می‌زند تا چموشی نکنند.» و نیز این اصل اساسی که صفات پس از ملکه شدن با جان یکی می‌شوند و به منزله #صورت و #فصل_اخیر که حقیقت انسان است در می‌آید؛ به این نتیجه می‌رسیم که:
1⃣اگر شهوت بر عقل عقال زد آن شخص می شود بهیمه و در روز قیامت به شکل #حیوان محشور می‌شود.
2⃣ اگر غضب بر عقل عقال زد شخص ابتدا انسانی عصبانی است و در ادامه که غضب بصورت ملکه درامد و ملکه نفس او شد حقیقتاً می شود #گرگ_خون_آشام و در قیامت هم به شکل #درنده محشور می‌شود.
3⃣اگر هم خواست با فریب زندگی کند ابتدا تنها شیطنت کرده است اما پس از ملکه شدن آن، حقیقتاً نفسش به #شیطان تبدیل می‌شود. (آل عمران_۱۷۵)
🍁لذا انسان بر اساس حقیقت و فصل اخیرش چهار نوع است:
۱. فرشته خوی و ملک (حیوانٌ ناطقٌ ملکٌ)
۲. بهیمه (حیوانٌ ناطقٌ بهیمةٌ)
۳. درنده خوی (حیوانٌ ناطقٌ سبؤٌ)
۴. مکار (حیوانٌ ناطقٌ مکارٌ)
🎖انسان می‌تواند به مقامی از ولایت برسد که #خدا بجایش صحبت کند و کارها را انجام دهد و از طرفی می‌تواند آنقدر پایین بیاید که خود را فراموش کرده و #شیطان بجای او سخن بگوید و عمل کند و او تنها جسمی برای افعال شیطان می‌شود.
🐥شیطان مانند پرنده است که ابتدا برای تخم‌گذاری جایی آرام پیدا می‌کند آنگاه روزانه تکه‌ای از چوبها و مصالح را برای ساختن لانه به آنجا می‌برد تا وقتی که مطمئن شد #امن است و کسی کار بکارش ندارد آنگاه روند ساخت لانه را سرعت می‌بخشد و پس از ساخت لانه تخم‌گذاری کرده و از آنها مراقبت می‌کند تا تخمها به جوجه تبدیل شوند.
🔺لذا شیطان ابتدا در #صدور (دلها)ی انسانها لانه‌سازی و تخم‌گذاری می‌کند و پس از جوجه شدن از صدر به سمت دامنه و #اعضای_بدن حرکت کرده و آنها را به حرکت در می‌آورد که علت ابتدایی همه آنها #نظر_به_نامحرم است!
لذا در روایات است که مومن کسی است که تا در دلش (فی صدورهم) وسوسه‌ای دید بیدار شده و شیطان را از خود دور کند.
🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸
🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر سوره بقره
🔴 eitaa.com/tafsire_tasnim1/288
📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜
📚کانال #تفسیر_تسنیم 👈
✅ @tafsire_tasnim1