📇 متن خلاصه‌شده تفسیر قرآن 🔺سوره بقره : جلسه ۴۳ 🔖 آیه: ۱۷ و ۱۸ 📆 تاریخ: ۱۳۶۴/۰۲/۰۷ 👤 مفسر: علامه جوادی آملی ♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️ 📚 آیه ۱۷ و ۱۸ بقره: «مثلهم کمثل الذی استَوقَدَ ناراً فلمّا اَضاءَت ما حولَهُ ذهب الله بنورهم و تَرَکَهم فی ظلماتٍ لا یُبصِرون - صمٌ بکمٌ عمیٌ فهم لا یرجعون» مثل منافقان همانند مثل کسی است که آتشی افروخته (تا بوسیله آن راهش را در بیابان تاریک بیابد) ولی هنگامی که آن آتش اطرافش را روشن ساخت، خداوند نورشان را خاموش کرده و آنها را در تاریکی‌هایی که چشم کار نمی‌کند رها می‌سازد. - آنها کر و لال و کورند لذا (از راه خطا) باز نمی‌گردند. 🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰 🔰اول اینکه چرا آیه، جمع را به مفرد تشبیه کرده است (مثلهم کمثل الذی)؟ باید دقت کرد که در مثالها نیاز به اینجور تکلف‌های ادبی جهت هماهنگی دو طرف تشبیه نیست بلکه در همه این مثالها، یک #جریان به جریان دیگری تشبیه شده است اگرچه به صیغه مفرد یا جمع بیاید. ♦️مثلا آیه 264 بقره مفرد را به مفرد تشبیه کرده است اما باز هم منظورش تشبیه یکی جریان به یک جریان دیگر است. در این آیه گوید: مثل #ریاکار (مَثَلُه) مَثل سنگ سختی است (کمَثَلِ صفوانٍ) که بر روی آن مقداری خاک نشسته باشد(علیه ترابٌ) و بر آن باران تند و درشتی ببارد (فأصابه وابِلٌ) که باعث می‌شود تمام خاک رفته و تنها سنگی صاف باقی بماند (فترکَه صَلداً). ♦️یا مثلا آیه 20 سوره محمد(ص) جمع را به مفرد تشبیه کرده و گوید: وقتی در قرآن فرمان جهاد آمد آنهایی که در دلشان #بیماری بود همانند فرد رو به موت به تو نگاه می‌کنند (ینظرون الیک نظر المغشیِّ علیه من الموت). 🔷 #ماهیت_مَثَل در قرآن: دو نظر است. عده‌ای گویند منظور از مثل، #تشبیه چیزی به چیزی دیگر است نه بیان حقیقت آن چیز. اما نظر دوم گوید تمثیل، #توصیف است و لذا مَثَل‌های قرآن زمانی که قیامت شود و حقیقت همه چیز آشکار شود می‌بینیم که این مَثَلها همه عین حقیقت بوده‌اند و حقیقت اشیا و انسانها را بیان می‌کرده‌اند. ❌طبق نظر دوم، آیه 18 بقره حقیقت منافقین و کفار را که در قیامت آشکار می‌شود نشان می‌دهد که اینها چون #حق را نمی‌فهمند کر و لال و کورند. خدا آن نور درونی که لازمه شناخت مسیر است را از کفار و منافقین گرفته لذا اینها راه را پیدا نمی‌کنند و تنها به دور خود می‌گردند. لذا انسان خودمحور به جایی نمی‌رسد! (نفی اندیشه #انسان_خود_بنیاد) ⭕️جستجوی راه، امری تشریعی است: اینها تلاش می‌کنند راه را پیدا کنند چون خداوند انسان را #تشریعاً اینطور خلق کرده است اما چون نورشان را از دست داده و در ظلمات درونی گرفتارند، #تکویناً و عملاً توفیق یافتن راه را از دست داده‌اند و لذا در طغیانشان بدون نور درونی ادامه می‌دهند و به مقصد هم نمی‌رسند. (فی طغیانهم یعمهون/بقره_15). 📌نیافتن راه، #تحریم_تکوینی است: مانند جریان نوزادی حضرت موسی که خداوند فرمود برای اینکه این طفل را به مادرش برسانیم پذیرش پستان همه دایه‌ها را برایش حرام کردیم پس جز پستان مادرش را نتوانست بخورد (و حرَّمنا علیه المراضع من قبل/قصص_12). همچنین ماجرای #بنی_اسراییل که بخاطر گناهانشان، سرزمین #بیت‌المقدس برایشان حرام شد 40 سال در بیابان‌های سینا سرگردان بودند (فَإنّها محرّمَةٌ علیهم اربعین سنةً یتیهون فی الارض/مائده_26) 🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸 🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر سوره بقره 🔴 eitaa.com/tafsire_tasnim1/288 📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜 📚کانال #تفسیر_تسنیم 👈 ✅ @tafsire_tasnim1