📇 متن خلاصهشده تفسیر قرآن
🔺سوره بقره : جلسه ۲۷
🔖 آیه: ۸ و ۹
📆 تاریخ: ۱۳۶۴/۰۱/۱۰
👤 مفسر: علامه جوادی آملی
♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️
✅ آیه ۸ بقره: «و من الناس من یقول آمنّا بالله و بالیوم الآخر و ما هم بمؤمنین»
آیه ۹ بقره: «یُخادعون الله و الذین آمنوا و ما یخدعون الّا انفسهم و ما یشعرون»
🔰🔰🔰🔰🔰
✅بحث از جهاد اکبر، مراحل #نفس و تاثیر آن در این #جنگ_بی_پایان است.
💠قرآن از سویی #هدیً_للناس (هدایت برای همه مردم) است و از سویی #هدیً_للمتقین (هدایت تنها برای با تقوایان). حال چگونه قابل جمع است؟
❎قرآن مردم را به سه دسته #متقین، #کفار و #منافقین تقسیم کرده و کفار و منافقین را در یک دسته کلی قرار میدهد. سپس گوید اگرچه ما این کتاب را برای هدایت همه انسانها فرستادیم اما تنها آنهایی که #سرمایه_فطری خود یعنی تقوا را حفظ کردند میتوانند از این هدایت بهره برند و اینها جز گروه اول نیستند.
🔆قرآن مانند آفتاب است که نور بوده و برای همه راه را نشان میدهد اما تنها افراد بینا قابلیت بهره برداری ازین نور را دارند.
🔰چگونه انسان عاقل نمیتواند از قرآن بهره گیرد؟
اگر شخص در جهاد اکبر(جنگ همیشگی با نفس) خودش را باخت، عقلش را اسیر شهوت و غضب کرده و #عقل_اسیر دیگر نمیتواند هدایت و حقیقت را از قرآن بفهمد.
🔺#عقل_اسیر
🔺#عقل_آزاد
🎯توضیح کاملتر:
1⃣ اولا انسان مثل حیوان، تکبعدی و تحت مدیریت #شهوت و #غضب نیست و از سوی نیز مانند فرشته، تکبعدی و تحت اشراف #تسبیح و تقدیس نیست.
انسان موجودیست که هم وجه #حیوانیت در اوست به نام شهوت و غضب و هم بعد #فرشتگی به نام عقل و تسبیح.
2⃣ جهاد کبیر چیست؟
در درون انسان یک #جنگ_ناتمام بین نفس و عقل وجود دارد به نام #جهاد_کبیر.
نفس، طبق آیه ۵۳ یوسف، انسان را امر به بدی میکند «اِنّ النّفس لأمّارة بالسّوء» و عقل طبق آیه ۴۰ نازعات، او را نهی از هوا و هوس میکند «و نهی النّفس عن الهویٰ»
حال در این جنگ، سه حالت برای انسان متصور است:
۱. انسان باخته و عقلش #اسیر هوس میشود.
۲. انسان شهید میشود.
۳. انسان پیروز شده و هوس خود را، به اسارت عقل خود درمیآورد.
3⃣ سلاح انسان در این جنگ عظیم، فکر و #اندیشه اوست.
قرآن مکرراً میخواهد که انسان در جهان و خود تفکر کند تا اندیشهاش آزاد شود. اندیشه، راه درست را به انسان نشان میدهد و ازین راه نفس را رام خود میکند. اما اگر انسان از راه اندیشه، نفس را رام نکرد، نفس از راه اندیشه، انسان را اسیر خود میکند و بر او حاکم میشود.
✅نفس در راه اسیرکردن انسان، مراحلی را پشت سر میگذارد!
❌۱. در مرحله اول، نفس، زشتیها را برای انسان زیبا نشان میدهد و سپس آن را بصورت یک #نیاز_شدید (سُؤل که از سؤال و درخواست شدیدتر است) برای انسان درمیآورد بدین صورت که انسان خود را حریص و مشتاق به آن زشتی میبیند. لذا به این مرحله از نفس، #نفس_مسوّله گویند یعنی نفسی که زشتی را به صورت یک زیبای مورد احتیاج شدید نشان میدهد.
خداوند گوید: «قد اوتیت سؤلک یا موسی/طه_۳۶» (ای موسی، به یقین، خواستهات به تو عطا شد.)
❌ ۲. وقتی که انسان پس از مدتی زشتیها را زیبا دید و حق و باطل برایش نامشخص شد، دیگر اسیر نفس میشود و نفس به او امر به زشتیها میکند. لذا به این مرحله از نفس، #نفس_اماره یا امر کننده به زشتی گویند. در این مرحله است که عقل اسیر شده و دیگر قرآن برای او هدایت نیست بلکه ضرر دارد.
🔷برخی آیات در مورد نفس مسوّله صحبت میکنند.
۱. حضرت یعقوب در آیه ۱۸ یوسف به برادران یوسف که او را در چاه انداخته و ادعای دریده شدنش توسط گرگ را داشتند میگوید: «بل سوّلت لکم انفسکم امراً» نفسهای شما، این امر زشت(در چاه انداختن یوسف) را برایتان #زیبا و #حق نشان داده است!
۲. آیه ۲۵ محمد، #ارتداد انسانها پس از دریافت و فهم حق و مسلمانشدنشان را ناشی از زیبا جلوهگر شدن این زشتی از سوی نفس مسوله آنها میداند. «انّ الذین ارتدّوا علی ادبارهم من بعد ما تبیّن لهم الهدیٰ، الشّیطان سوّل لهم و املی لهم»
‼️تسویل ممکن است در #مومنان نیز رخ دهد. وقتی مومنی، حرف حق را از دیگری شنید اما نپذیرفت در اینجا نفسش به او گوید در برابرش #تسلیم_نشو چون اگر تسلیم شوی شکست خوردهای! و بدین صورت این امر زشت را زیبا جلوه میدهد.
🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸
🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر سوره بقره
🔴 eitaa.com/tafsire_tasnim1/288
📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜
📚کانال #تفسیر_تسنیم 👈
✅ @tafsire_tasnim1
📇 متن خلاصهشده تفسیر قرآن
🔺سوره بقره : جلسه ۴۲
🔖 آیه: ۱۷
📆 تاریخ: ۱۳۶۴/۰۲/۰۳
👤 مفسر: علامه جوادی آملی
♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️
📚 آیه ۱۷ بقره: «مثلهم کمثل الذی استَوقَدَ ناراً فلمّا اَضاءَت ما حولَهُ ذهب الله بنورهم و تَرَکَهم فی ظلماتٍ لا یُبصِرون»
مثل منافقان همانند مثل کسی است که آتشی افروخته (تا بوسیله آن راهش را در بیابان تاریک بیابد درحالیکه ) ولی هنگامی که آن آتش اطرافش را روشن ساخت، خداوند نورشان را خاموش کرده و آنها را در تاریکیهایی که چشم کار نمیکند رها میسازد.
🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰
♦️گفتیم که مَثَل آوردن برای تنزل مطلب از #معقول به #محسوس است. امام رازی در تفسیر گوید سورهای در #انجیل است به نام سورة الامثال. پس در دیگر کتب الهی نیز مثلها آورده شده است تا فهم مطالب برای عموم مردم آسانتر شود.
💠مثل را پس از #برهان میآورند تا دستیاری برای فهم مطلب باشد. سوره بقره نیز پس از استدلال منفی و مثبت بر چرایی هدایت نشدن منافقین این مثال را ذکر کرده است.
🔰اگر انسان دو چیز را بداند راه درست را طی خواهد کرد: راه و هدف
❌در این مورد قران گوید منافقان یا با سرعت به سمت #سراب میروند یا اصلاً قدرت رفتن ندارند یعنی یا #هدف را نمیدانند که با سرعت راه اشتباهی و سراب را طی میکنند و در آخر میفهمند که اشتباه بوده و تمام انرژیشان مصروف این اشتباه شده و دیگر قدرتی برای برگشت ندارند و یا اینکه اصلا #راه را نیز نمیشناسند که در این صورت از حرکت باز خواهند ایستاد.
🔷اینکه منافقان گاهی هدف را نمیدانند و اشتباهاً سرابی را هدف پنداشته و به سرعت به سمتش میروند در آیه 39 سوره نور آمده «و الذین کفروا اعمالهم کسراب بقیعه...» اما گاهی نیز اصلا راه را نمیبینند که آیه مورد بحث ما یعنی آیه 17 بقره این مورد را روشن میکند.
⭕️خدا گوید ما ابتدا میگذاریم منافقان کمی از راه را بروند و سپس با خاموش کردن چراغشان سردرگمشان می کنیم چون کسی که در ابتدای راه حرکت نکرده دچار #سردرگمی نمیشود اما کسی که در میانه راه از حرکت می ماند سردرگم می شود.
🔴حال اگر نه راه را دانستیم نه هدف را، در اینجا آیه 26 سوره تکویر گوید: به کجا میروید؟! «فأین تذهبون؟» کفر و نفاق یک راه #تجربی نیست که اگر به نتیجه نرسید بازگردید و دوباره راه دیگری بروید. اگر #عمر و #فطرت انسانی از دست رفت دیگر قابل بازگشت نیست.
♦️قران گوید #رنج از سوی خداست تا برای انسانها تذکری شده و به سوی خدا بازگردند. مومنان از رنجها به یاد خدا میافتند و غیر مومنان متذکر نمیشوند. در اینجاست که خداوند درهای نعمت ها را به روی کافران و منافقان باز میکند تا مغرور و مست در کفر خود فرو روند تا به یکباره آنها را در عذاب خود داخل کنیم (انعام_44). اما کافران فکر میکنند این #فرصتی که خدا به آنها داده برایشان خیر است در حالیکه این قدرت دادن، برای این است که هر چه بیشتر در #کفر خود فرو روند و به #قهر خدا نزدیکتر شوند.
🔴یزید برای اثبات حقانیت سلطنت خود در برابر حضرت زینب به آیه 26 آل عمران استدلال کرد که می گوید: خدا به هر کس که بخواهد #حکومت و پادشاهی میدهد «تؤتی المُلک من تشاء» و حضرت زینب در پاسخ به او به آیه 178 همان سوره اشاره کرد که دادن قدرت به کفار و دادن مهلتی به آنان برای بهرهمند شدن از نعمات الهی را نه علامت خوبی و خیر، که #علامت_کفر بیشتر و فرو رفتن در عذاب خداوند دانسته است چون پایان کار کافر، عذاب الهی است.
🔰اگر چشم در دنیا عادت به دیدن #باطل کرد و حق را ندید در آخرت کور محشور میشود چون در آخرت دیگر باطلی نیست که بتواند ببیند و همه چیز #حق است و لذا او که چشمش عادت به دیدن حق ندارد کور محشور میشود. بدین جهت #کافر و #منافق نه بهشت را در آنجا میبینند و نه جهنم را. لذا ندانستن راه جهنم برای ورود به آن باعث سردرگمی بیشتر بوده و خود عذابی فوق عذاب است اما #مومنان در جلو و سمت راست خود نوری دارند که پیشاپیش آنها می رود تا راه را ببینند. مومنان جهنم را نیز میبینند چون حق است.
♻️سِرِّ اینکه انسان میتواند از بهائم (درندگان) نیز گمراهتر شود این است که او #انسانی است که درنده شده و لذا تمام هوش و استعداد خود را در راه این درندگی مصرف خواهد کرد و لذا کسی از شرِّ او در امان نخواهد بود مثل اینکه علم میآموزد تا بمب شیمیایی بسازد! اما اگر واقعا بهیمه بود انسانها می توانستند از شر او در امان باشند و لذا از بهائم نیز گمراهتر و پستتر می باشند. (بل هم اضلّ سبیلاً)
🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸
🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر سوره بقره
🔴 eitaa.com/tafsire_tasnim1/288
📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜
📚کانال #تفسیر_تسنیم 👈
✅ @tafsire_tasnim1
📇 متن خلاصهشده تفسیر قرآن
🔺سوره بقره : جلسه ۶۰
🔖 آیه: ۲۳ و ۲۴
📆 تاریخ: ۱۳۶۴/۰۵/۱۹
👤 مفسر: علامه جوادی آملی
♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️
✅ بخش دوم:
✅خداوند طبق بخش دوم استدلال، تنها کسانی را برای دریافت وحی و انتقال آن به مردم انتخاب میکند که در هیچ یک از زمینههای وحی، از آن تخطّی نکنند و لذا #عصمت معصومین در ۳ مرحله است:
1⃣مرحله اول، دریافت وحی و #ملاقات آن است یعنی معصوم وحی را نه تنها دریافت کرده که آنرا میبیند اما باقی مردم تنها به ملاقات #الفاظ میروند نه #حقیقت. «انّک لتلقی القران من لدن حکیمٍ علیم/نمل_۶»
2⃣مرحله حفظ و نگهداری وحی و #عدم_فراموشی آن است که از موارد دیگر عصمت است «سنقرئک فلا تنسی/اعلی_۶»
3⃣مرحله آخر که مرحله #ابلاغ و رساندن پیام است که باز هم مصون از اشتباه است «ما ینطق عن الهوی إن هو الّا وحیٌ یوحی/نجم_۳و۴»
✅در بحث تحدی به اخبار به غیب، آیه ۵۴ مائده نیز مورد بحث ماست که گوید اگر شمایی که به جنگ رفتید از جنگ و دین خدا روی برگردانید خداوند از #دین خود دست نمیکشد بلکه کسانی را که خدا را دوست داشته و خدا نیز آنها را دوست دارد را انتخاب کرده و برای مبارزه میآورد. ویژگی این افراد جدید این است که نسبت به #مومنان خاضع و «ذلیل» و نسبت به #کافران «عزیز» و نفوذ ناپذیرند «من یرتدّ منکم عن دینه فسوف یأتی الله بقومٍ یحبّهم و یحبّونه أذلةٍ علی المؤمنین أعزّةٍ علی الکافرین یجاهدون فی سبیل الله و لا یخافون لومة لائم/مائده_۵۴» نام این جنگ در جلسه بعد ذکر میشود.
🔰معیار این افراد که حبیب و محبوب خدا هستند این است که #تبعیت محض از رسول خدا دارند «قل ان کنتم تحبّون الله فاتّبعونی یحببکم الله/آل عمران_۳۱» پس محور #حب_الهی، وجود «رسول خدا» و پیروی از اوست. خداوند به این مبارزان گوید که به کشتن دشمنان نبالید زیرا شما نبودید که آنها را کشتید بلکه من شما را به جنگ آوردم و وسایل را آماده کردم تا دشمنان کشته شوند و به پیامبر نیز با تعارف بیشتر گوید آن تیری که تو پرتاب کردی را در اصل من پرتاب کردم. «و ما رمیت اذ رمیت و لکن الله رمی/انفال_۱۷» لذا فکر نکنید اگر شما از جنگیدن سر باز زدید دین خدا تنها میماند!
🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸
🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر سوره بقره
🔴 eitaa.com/tafsire_tasnim1/288
📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜
📚کانال #تفسیر_تسنیم 👈
✅ @tafsire_tasnim1