💠 آیا شغل روات بر وثاقت آنها مؤثر است؟
🔹 #امام_خمینی (ره) در مورد «محمد بن إسحاق بن عمار» مینویسد: وی #صراف بوده است و چه بسا به خاطر منافع اقتصادیاش روایات #حیل_ربا را نقل کرده است و وثاقت او در حدی که پا روی منافع اقتصادی خود بگذارد محرز نیست. (کتاب البیع 2: 551)
🔸 همانطور که شبیه این مطلب درباره «رفاعة بن موسی الخنّاس» از شهید صدر (ره) نقل شده است. ایشان فرموده است: بیشترِ روایات دال بر جواز #بردهداری و به بردگی گرفتنِ مشرکین و کفار، از رفاعة بن موسی که بردهفروش بوده است نقل شده است و محرز نیست که منافع اقتصادی او به وثاقتش لطمهای وارد نکرده باشد.
🔹 اما به نظر میرسد این مطلب صحیح نباشد؛ چگونه میتواند شغل راوی و منافع اقتصادی او به وثاقت او لطمه بزند و باعث شود که روایات او در امورِ مربوط به شغلش مورد اعتماد نباشد؟ وقتی شهادت به وثاقت یک راوی در دست است، وجهی ندارد که خبر او مورد قبول واقع نشود. وگرنه باید روایات فقها در خصوص #تکریم_فقها یا وجوب پرداخت خمس هم مورد تردید واقع شود.
🔸 از طرف دیگر، وجه زیاد بودنِ روایات مربوط به #شغل و پیشه راوی این بوده است که روات، سؤالات مناسب با شغلشان را از ائمه (علیهم السلام) میپرسیدند.
📚 برگرفته از #درس_خارج معاصر (فقه پول) استاد آیة الله #شهیدی (دام عزه)
#اجتهاد
#حدیث
#رجال
#علم
@talab_elm
💠 توهم اجتهاد
📷 از تقریرات آیت الله سید محمدحسین طهرانی از درس مرحوم آیةالله #شیخ_حسین_حلی (طابمثواه)
پ.ن؛ اگر میرزای #نائینی امروز برخیزد و مدعیان اجتهاد و بلکه ریاست و مرجعیت را ببیند که در هر گوشه و کناری بساط پهن کردهاند چه خواهد گفت؟! و لا حول و لا قوة الا بالله العظیم.
#علم
#اجتهاد
@talab_elm
🔥طلب #اجتهاد در عصر غیبت واجب کفایی هست؟!
✅ طَلَبُ الْعِلْمِ فَرِیضَةٌ عَلی کُلِّ مُسْلِمٍ، أَلاَ إِنَّ اللّه َ یُحِبُّ بُغَاةَ الْعِلْمِ».
🔰الکافی
----------
#علم
⭕️ المراد بالعلم
1⃣ العلم المتكفل بمعرفة الله و صفاته و ما يتوقف عليه المعرفة
له مرتبتان:
🔹الأولى: مرتبة يحصل بها الاعتقاد الحق الجازم و إن لم يقدر على حل الشكوك و الشبهات، و طلب هذه المرتبة فرض عين،
🔸و الثانية: مرتبة يقدر بها على حل الشكوك و دفع الشبهات و طلب هذه المرتبة فرض كفاية.
2⃣ و العلم المتعلق بمعرفة الشريعة القويمة.
أيضا له مرتبتان:
🔹إحداهما العلم بما يحتاج إلى عمله من العبادات و غيرها و لو تقليدا، و طلبه فرض عين،
🔸الثانية: العلم بالأحكام الشرعية من أدلتها التفصيلية، و اصطلح في هذه الأعصار على التعبير عنها بالاجتهاد و 👈طلبها فرض كفاية في الأعصار التي لا يمكن الوصول فيها إلى الحجة،👉
و أما في العصر الذي كان الحجة ظاهرا، و الأخذ منه ميسرا ففيه كفاية عن الاجتهاد،
و كذا عن المرتبة الثانية من العلم المتكفل بمعرفة الله و صفاته و توابعه،
📌ثم نقول: مراده ظاهرا فرض العين و بحسب ذلك الزمان فيكون المفترض المرتبتين الأوليين من العلمين، و لما بين فرض العلم رغب في المرتبة الغير المفروضة و هو الاشتغال بتحصيل العلوم و ضبطها و اتخاذه حرفة بقوله: ألا إن الله يحب بغاة العلم أي طلبته،
🛑فإن بغاة العلم و طلبة العلم ظاهر عرفا في من يكون اشتغاله به دائما،
و كان شغله الذي يعرف به،
و يعد من أحواله طلب العلم.
🔰مرآت العقول
#حدیث
https://eitaa.com/talab_elm
⭕️ نکاتی مهم در نقش عنصر زمان و مکان در اجتهاد
1️⃣ قطعا تنها مرجع صالح برای تشخیص موضوعات و مفاهیم به کار رفته در لسان شارع عرف است.
2️⃣ بدون تردید شارع مقدس در بیان احکام شریعت شیوه خاصی اتخاذ نکرده و به قواعد حاکم بر محاورات مردم در دوره نزول احکام پایبند است؛ وَمَآ أَرۡسَلۡنَا مِن رَّسُولٍ إِلَّا بِلِسَانِ قَوۡمِهِۦ لِيُبَيِّنَ لَهُمۡۖ
3️⃣ اگر در مورد مفهومی شارع مقدس تعریف خاص ارائه داد، باید به همان تعریف مراجعه کرد
مثلا در باب وضو در بیان مفهوم وجه و صورت تعریف خاصی از شرع وارد شده است (از نظر طول از اول رستنگاه مو تا چانه و از نظر عرض آنچه ما بین دو انگشت شصت و وسط قرار می گیرد)
🔺 اگر این تعریف در باب خاصی باشد، ظاهرا تنها در همان باب اعتبار دارد و در ابواب دیگر باز باید به عرف رجوع کرد؛ مثلا در بحث پوشش، به معنایِ عرفیِ از صورت مراجعه می کنیم مگر احراز کنیم تعریف اصطلاحی صورت برای همه ابواب است.
⭕️ در مثال های زیر اختلاف است که آیا شارع اصطلاح خاص دارد یا نه؛
بلوغ ، فقیر ، وطن ، کثرت شک ، اعانت، نجاست خوار
4️⃣ از خطاهای فروانی که صورت می گیرد خلط بین دو عنوانِ *موضوع حکم* و *مصادیق موضوع حکم* است.
🔸به مثال زیر توجه کنید:
حکم شناسی عرصه فعالیت فقیه است نه موضوع شناسی! {اینجا مراد از موضوع شناسی مصادیق موضوع حکم هست یعنی در عرصه مصداق یابی و تطبیق نباید ورود پیدا کند}
5️⃣ یکی از کارایی های عرف تطبیق مفاهیم بر مصادیق است. این کارایی عرف با کارایی قبلی (تعیین مفاهیم) نباید خلط شود. مثلا در تطبیق خون و گندم طلا و .. بر مصادیق ما به عرف رجوع می کنیم.
🔹 نکته مهم این است که این کارایی در موضوعات عرفی است و الا اگر مفهومی از مخترعات و مصطلحات شارع باشد، رجوع به عرف غلط است.
مثلا در تعیین کر یا سفر موجب قصر، رجوع به عرف و مسامحات عرفی غلط است. 🔸عروه : مسألة لو نقصت المسافة عن ثمانية فراسخ ولو يسيرا لا يجوز القصر فهي مبنية على التحقيق لا المسامحة العرفية
6️⃣ همان طور که احکام لایتغیر هستند، موضوع احکام هم لایتغیر هستند این مصداق است که در زمان ها و مکان های مختلف تغییر می کند.
مراجعه شود به
📖رسالة في تأثير الزمان و المكان على استنباط الأحكام، ص: 97 ایت الله سبحانی
👇🏻👇🏻👇🏻
📚 قد ظهر ممّا ذكرنا انّ القول بتأثير عنصري الزمان و المكان يجب أن يحدّد بما لا يمس كرامة الأصلين السابقين: حصر التقنين باللّه سبحانه و تعالى، تأبيد الأحكام الشرعية غير انّه ربّما يفسر التأثير بنحو خاطئ و هو تغيير الأحكام الشرعية حسب المصالح الزمنية و بهذا يبرّر مخالفة بعض الخلفاء للكتاب و السنّة قائلا بأنّ للحاكم الأخذ بالمصالح و تفسير الأحكام على ضوئها، و لنقدّم نموذجا. مثال سه طلاق در مجلس واحد در زمان خلیفه دوم
و
📖 فقه و عرف، استاد علیدوست ص 422 {توضیحی که پیرامون عبارت شهید اول آورده اند؛ یجوز تغییر الاحکام بتغییر العادات ...}
7️⃣ برای فهم موضوع باید دقت ویژه ای به خرج داد.
اگر موضوع در دوره شارع کارایی خاصی داشته و الان کارایی خود را از دست داده این حکم در دوره معاصر بر آن موضوع بار نمیشود. (در واقع فقیه تشیخص می دهد که موضوع حکم آن کارایی بوده)
رجوع شود به فقه و عرف 410
🔻مثلا پول در گذشته دارای ارزش واقعی بوده اما در دوره معاصر ارزش اعتباری پیدا کرده لذا نمیتوان روایات آن زمان در مورد پول را بدون بررسی در زمان حاضر اخذ کرد.
♦️ مثلا گزارهی خون نجس یا حرام است با خون نباید به فروش برسد تفاوت دارد که مورد اخیر در زمان معاصر مصداق موضوعِ {چیزهایی که منفعت محلله ندارند}حکمِ دیگری قرار گرفته است.
#اصول
#اجتهاد
#استنباط
🔰نتیجه افراط در طلبگی در زندگی آیت الله ابراهیم امینی (ره)
🔺در اوایل طلبگی با اینکه از سلامت و نشاط برخوردار بودم ولی بر اثر نداشتن تغذیه کافی و #ورزش از یک طرف و عجله در ملاشدن (تحمیل کم خوابی با خوردن قهوه و مطالعه و درس زیاد) به عوارضی هم چون سردرد، یأس و ناامیدی، اضطراب و ضعف حافظه و تمرکز مبتلا شدم. به قول پزشکان دچار #پیری_زودرس شده بودم و خودم را در آستانه #مرگ می دیدم.
🔻این بیماری هشت سال ادامه پیدا کرد و علی رغم مراجعه به پزشکان متعدد در قم و تهران و اصفهان، سلامتی حاصل نشد. تا اینکه یکی از پزشکان با تبیین حالت بیماری، تنهاترین راه درمان را فاصله گرفتن از فعالیت های علمی و مشغولیت به یک حرفه، در کنار ورزش و #تفریح و تغذیه مناسب و ازدواج بیان کرد. ایشان گفتند: «بر فرض اينكه در #اجتهاد به مرتبهي آيتالله بروجردي يا بالاتر هم برسيد نه خودت ميتواني استفاده كني نه ديگران ميتوانند از علوم تو بهره بگيرند. آيا اين بهتر است يا اينكه به موجوديت كنوني خودت اكتفا كني و سلامت خود را بازيابي، هم خودت از آن استفاده كني هم ديگران؟»».
🔹بنده هم تصمیم به عمل کردن به توصیه پزشک نمودم. دو تدریس داشتم که تعطیل کردم و کلاس هایی که می رفتم را به دو درس تقلیل دادم. شغل تحقیق و نویسندگی را برای خود انتخاب کردم. به تدریج قسمتی از مشکلات حل شد و توانستم به زندگی طبیعی برگردم؛ گرچه برخی عوارض آن هیچ وقت از بین نرفت.
#سالروز_ارتحال
#ابراهیم_امینی
لینک مطلب
🔅سعَدا؛ روزنه ای به طلبگی بهتر
🆔@soada313
هدایت شده از در مسیر اجتهاد
#نکات_کاربردی_حوزوی
💠 چند نکته درباره انتخاب استاد درس خارج
1️⃣ نکته اول: شیوه درست انتخاب استاد
طلبه باید برای انتخاب استاد، ابتدا در جلسات درس چند استاد مختلف حضور پیدا کند. سپس از میان استادانی که واجد شرایط علمی و اخلاقی مسلم هستند، آن کسی را برگزیند که سبک تدریس، شیوه بیان و روش تفکرش با ذوق، سلیقه و قدرت درک او هماهنگتر باشد. پس از انتخاب، لازم است چند سال در درس آن استاد شرکت کند تا از ثمره آن بهرهمند شود. بنابراین، انتخاب استاد بر دو ملاک استوار است: برخورداری از ویژگیهای یک استاد شایسته، و همسویی با روحیه و درک طلبه.
2️⃣ نکته دوم: محدوده حضور در درس استاد برای رسیدن به اجتهاد
حضور در درس استاد نیز حد و اندازهای دارد. #ضرورت_ندارد که طلبه تا پایان عمر علمیاش در کلاس درس حاضر باشد. اگر حضور او همراه با مطالعه پیش از درس، شرکت فعال در کلاس، نگارش تقریر و مشارکت در مباحثه باشد، این روند باید تا زمانی ادامه یابد که احساس کند دیگر به درس استاد نیاز ندارد. بسته به استعداد فردی، اگر این مسیر به درستی طی شود، معمولاً در بازهای میان چهار تا پانزده سال، توفیق اجتهاد و خودکفایی علمی به اذن خداوند حاصل خواهد شد. البته مراتب #اجتهاد متفاوت است، اما دستکم سطح اولیه آن معمولاً به فضل الهی حاصل میشود.
3️⃣ نکته سوم: مدت لازم برای تشخیص صلاحیت استاد
برای انتخاب دقیق و سنجیدهی استاد، حضور کوتاهمدت در کلاس کافی نیست. مثلاً یک ماه شرکت در درس برای ارزیابی کافی نخواهد بود. لازم است دستکم #شش ماه در کلاسهای آن استاد حضور مستمر داشت و آن هم در مباحث دشوار و دقیق، تا بتوان جوهره علمی و قدرت اجتهادی او را شناخت. بهویژه آن مباحثی که کمتر کسی در آنها سخنی برای گفتن دارد، معیار مناسبی برای ارزیابی ابتکار و عمق علمی استاد به شمار میآیند.
4️⃣ نکته چهارم: آزادى در انتخاب استاد؛ سنتی ارزشمند و راهبردی
یکی از ویژگیهای ممتاز حوزههای علمیه، که باید همچنان حفظ شود، سنت #آزادی طلاب در انتخاب استاد است. برخلاف نظامهای آموزشی مدرسه و دانشگاه که کلاس و استاد از پیش تعیین میشوند، در حوزههای علمیه، طلبه خود استادش را برمیگزیند. این سنت ارزشمند نهتنها حق انتخاب را برای طلبه محفوظ میدارد، بلکه موجب استادپروری نیز میشود. زیرا تفاوت سلیقهها میان طلاب، بهطور طبیعی نیاز به تنوع اساتید را بهدنبال دارد و این خود زمینهای برای گسترش دایره #تدریس و شناختهشدن استعدادهای علمی تازه خواهد بود، که ضرورتی انکارناپذیر در روند رشد علمی حوزههاست.
📚 برگرفته از دروس خارج و افتتاحیههای مدارس حضرت استاد #شبزندهدار (سال 1399_ 1386ش) (@book_feghahat)
👈🏻 نکات #کاربردی بیشتر را اینجا ببینید.
🔰 سطوح عالی مدرسه شهیدین قم