1️⃣
🔘 زرتشت که بود؟
🔸 درباره وجه تسمیه زرتشت دیدگاه های مختلفی ارائه شده است. یونانیان، زرتشت را زروآستر می نامیدند و معتقد بودند که این نام از کلمه آستر یا استر (ایستار) به معنی ستاره مشتق شده و مفهوم آن ستاره شناس است. محققان زرتشتی نظیر آذرگشسب و پور والا به خیال آنکه ارزش پیامبر خویش را بالا ببرند، چنین تعبیر می کنند که نام اصلی زرتشت، اسپیتامه بوده و هنگامی که به پیمبری مبعوث گردیده است، لقب زرتشت به او عطا شده است.
🔸 واقعی ترین تعبیری که می توان برای نام زرتشت کرد، ارتباط با شتر داشته و به طوری که ذکر شد صاحب شتر زرگون بسیار به حقیقت نزدیک تر است. نام واقعی همان است که به صراحت در گاتاها ذکر شده و آن زرت اوشتره یا مخفف آن زرتشت است. زردشت در چهل سالگی برای تبلیغ دین به دربار گشتاسب رفت و او را به دین اورمزد خواند.
🔸 شگفت آورترین ترجمه از نام زرتشت را حبیب الله نوبخت بعد از 45 سال تحقیق در مورد زرتشت بیان می کند: زرتشت گذشته از مقام پیغمبری یکی از پادشاهان بزرگ ماد بوده است و نام او نیز مرکب است از سه کلمه: زارا به معنی دریا، تشت به معنای دشت و را، به معنی پادشاه که ترجمه کامل آن می شود پادشاه خشکی ها و دریاها.
🔸 پس از آنکه اورمزد [اهورامزدا] اسرار دین را بر زرتشت آشکار کرد، او چند آزمایش دینی سخت را از سر گذراند... دو سال بعد اورمزد به او فرمان داد که رسالت خود را اعلام کند. روحانیان و جادو پیشگان و فرمانروایان ناحیه به دشمنی با او برخاستند و اهریمن که از پیشرفت کار زرتشت نگران بود، به دیوان فرمان داد تا زرتشت را نابود کنند؛ اما زرتشت بر همه آنان پیروز شد...
🔸 زردشت در چهل سالگی برای تبلیغ دین به دربار گشتاسب رفت و او را به دین اورمزد خواند. با اینکه گشتاسب بر آن بود که عقاید زردشت را خود بشنود، درباریان که از نفوذ کلام زردشت در گشتاسب بیم داشتند، توطئه کردند و زردشت را به زندان افکندند. مدتی بعد، مشکلی برای شاه پیش آمد و زردشتِ زندانی آن را برطرف ساخت و گشتاسب دین او را پذیرفت. سپس، اورمزد ترتیبی داد تا ایمان گشتاسب در دین استوار شود و به تبلیغ آن بپردازد. زردشت در 77 سالگی درگذشت.
#سیاحت_شرق
📚 #موعود_زرتشت
📚 #از_زرتشت_تا_سوشیانس
@tarikh_farda
2️⃣
🔘 زمانه زرتشت
🔸 در گات ها از دو گروه که راستی و سامان زندگی مردم در زمان زرتشت را بر هم می زدند، سخن رفته است. این دو گروه عبارتند از کَرَپَن و کَوی. کَوی، همان پیشوندی است که پیش از نام شاهان دودمان کیانی آمده است، مانند کی کاووس، کی خسرو و کی ویشتاسب یا کوی ویشتاسب. بیشتر کوی ها، شاهان و شاهزادگان که هم زمان با پیامبر یا زمان نزدیک به وی بودند، دین او را نپذیرفتند؛ بلکه با آن در ستیز نیز بودند.
🔸 کرپن ها، عنوان کاهنان و پیشوایان مذهبی بود که مراسم و مناسک دینی را که بسیار پیچیده بود، برای مردم انجام می دادند.
🔸 جلال الدین آشتیانی در توصیف آن دوران می نویسد: در ایامی بسیار دور، حادثه عجیبی در بین این مردم بدوی و ساده روی می دهد که پس از گذشت هزاران سال هنوز عظمت آن مورد بحث محققان بزرگ جهان است. در فضایی که کاهنان، ساحران و آتش بانان بی شمار به بهانه وساطتِ صدها خدا و خدای نما مردم ساده را گوسفندوار به کنار قربانگاه ها، معابد و آتشگاه ها می کشیدند و با اوراد و آداب و اعمال اسرارگونه، به جلب توجه قدرت های ساختگی مافوق بشری تظاهر می نمودند؛
🔸 ... ابر مردی ظهور می کند که مبشر سرور و صفا و راستی و محبت بود و مبلغ اراده و اختیار و کار و فعالیت و برآن شد که سرنوشت بشر را از کف اختیار خدایان و کاهنان، رمالان و سرداران و سردمداران به درآورد و در دست های پرتوان و سازنده راست پندار و راست کرداری که جز در مقابل حق سر فرود نیاورند، قرار دهد.
🔸 پیام این راست دین ستایشگر حق، چنان برتر از سطح فکر و اندیشه مردم آن زمان بود که نه تنها پیام آور از خانه و کاشانه خویش رانده شد که هنوز پس از گذشت هزاران سال آنها که خود را پیرو او می دانند، کمتر به حقیقت افکارش آشنا هستند...
🔸 مطالعه باقی مانده آثار مذهبی آئین زرتشت، پرده از هستی شناسی، جهان شناسی و انسان شناسی خاص ایشان به کنار می زند و چنین می نماید که به رغم متقدم بودن در مقایسه با سایر ادیان توحیدی، رگه هایی از بینش زلال توحیدی و تفکر ولایی در آثار باقی مانده از تلاطم حوادث به چشم می خورد. گویی، همین باقیمانده ها، در قرابت با تفکر ولایی اسلام شیعی و جهان شناسی مؤمنانه، به مراتب از آثار باقی مانده از سایر ادیان گوش نوازتر و دلنشین تر است.
#سیاحت_شرق
📚 #موعود_زرتشت
📚 #از_زرتشت_تا_سوشیانس
@tarikh_farda
3️⃣
🔘 زرتشت از منظر عالمان مسلمان
🔹 درباره مقام و جایگاه زرتشت، اظهار نظرهای متفاوتی ارائه شده است و از آنجا که مستنداتی یقین آور در این باره وجود ندارد، امکان قضاوت و اظهار نظر نهایی هم وجود ندارد.
🔹 براساس برخی شواهد و قراین برآمده از میان منابع و مصادر دینی، زرتشت را پیامبری در جمع سایر انبیای عظام الهی باید دانست. خداوند منان در #قرآن_کریم در سوره حج، آیه 17، ادیان آسمانی را نام برده است و یهودیان و صائبی ها و مسیحیان و مجوسان را در کنار اهل ایمان (مسلمانان) قرار می دهد.
🔹در روایات هم آمده است که حضرت رسول اکرم(ص) از مجوسیان جزیه می گرفتند و طبق قواعد، اسلام فقط از اهل کتاب جزیه می گیرد.
🔹 با تکیه بر آیات و احادیث و مراجعه به آثار باقی مانده می توان دریافت که آئین زرتشت از روز نخست، آئینی توحیدی و ایشان پیامبری برگزیده بود؛ ولی در گذر زمان، همچون آئین سایر انبیای الهی دچار #تحریف، اختلاط، امتزاج و انحراف شده و از حقیقت خود دور گشته است. با این همه، رگه های بسیاری از آئین انبیای عظام الهی را می توان در میان آثار باقی مانده زرتشتی یافت.
#سیاحت_شرق
📚 #موعود_زرتشت
📚 #از_زرتشت_تا_سوشیانس
@tarikh_farda
📚موعود زرتشت
🔹«موعود زرتشت» یا «از زرتشت تا سوشیانس» نام اثر تحقیقی و پژوهشی استاد اسماعیل شفیعی سروستانی است. بررسی موشکافانه این کتاب درباره موعودهای سه گانه زرتشت و معرفی آنان از طریق تمامی کتاب های معروف و معتبر زرتشتی، به گونه ای است که حتّی پیروان این دین می توانند از آن بهره مند شده و برای مطالعه و بررسی از آن استفاده کنند.
🔸استاد سروستانی در این کتاب فقط درباره سوشیانس، موعود زرتشتیان سخن نگفته است؛ بلکه بخشی از کتاب را به بررسی و بیان سرگذشت پیامبر این دین، یعنی آشوزرتشت و بخشی را به معرفی جهان بینی، عقاید و باورها اختصاص داده؛ چرا که معتقد است بدون شناخت خود دین، موعود آن به درستی درک نمی گردد.
🔸ویژگی منحصر به فرد دیگر این کتاب، استفاده از تمامی کتب زرتشتی است؛ نه فقط «اوستا». شفیعی سروستانی در اثرش تمامی کتاب های مقدّس زرتشتی را معرفی کرده، سپس نقل قولهای منجی گرایانه هر کدام را به تفکیک بیان می کند. او حتّی کتاب شعر جاماسب نامه را نیز از قلم نینداخته و به معرفی موعود زرتشتی در این کتاب اشاره کرده است.
🔸بخشی از کتاب «از زرتشت تا سوشیانس» به تشابهات اعتقادی میان آئین زرتشتی و آئین اسلام شیعی اختصاص یافته است که همین بخش می تواند گواهی بر آسمانی بودن زرتشت و کتاب او باشد.
🌐 لینک در فروشگاه اینترنتی موعود:
https://b2n.ir/a55570
🖋 #واحد_پژوهش_موعود
📚 #موعود_زرتشت
#از_زرتشت_تا_سوشیانس ||
🔖 #انتشارات_موعود
📲 @mouood_org
📲 @mouood_asaar
🌐 mouood.org
🌐 shop.mouood.com
4️⃣
🔘 زمان تولد زرتشت
🔹 زمان زندگی زرتشت را به اختلاف از سده هجدهم تا سده ششم پیش از میلاد تعیین کرده اند. جلا ل الدین آشتیانی پس از برشمردن جمیع آراء مورخان سنتی و مستشرقان غربی درباره قدمت زرتشت می نویسد:
با توجه به تجزیه و تحلیل بالا (یاد شده در کتاب) و قبول هم زمان بودن گاتاها و وداها می توان تاریخ ظهور #زرتشت را بین 1400 -1700 ق.م. مشخص کرد و اگر روزی قدمت وداهای اولیه بیش از آنچه تاکنون پذیرفته شده، اثبات گردد، زمان تأثیر زرتشت را نیز به همان نسبت باید به عقب برد.
🔘 زادگاه زرتشت
🔹 درباره زادگاه اصلی زرتشت نیز همچون زمان حیات و بعثتش اختلاف نظر وجود دارد. هاشم رضی می نویسد: ... سه نظریه درباره این مورد موجود است: نظریه آنکه مولد او را در شرق ایران می دانند؛ نظریه آنکه معتقدند اصل زرتشت از ناحیه غرب ایران بود؛ نظریه کسانی که می گویند زرتشت در مغرب ایران ولادت یافته و برای نشر دین خویش به مشرق این کشور رفته است.
🔹نویسندگان «اسطورة زندگی زرتشت» نظر خود را با گفت وگو از ایرانویج آغاز کرده و می نویسند: از مدت ها پیش، ایران شناسان، ایرانویج را همان خوارزم و زادگاه زردشت را آنجا می دانستند و امروزه بیشتر ایران شناسان طرفدار این نظریه اند...
🔹 نیولی [تاریخ شناس] با تکیه بر فهرست نام های جغرافیایی اوستا و وصف نویسندگان یونانی از نواحی شرق ایران و نیز توجه به اهمیت سیستان در سنت های دینی زردشتی معتقد است که زادگاه زردشت در ناحیه ای میان هندوکش و هامون هیرمند بوده است.
🔹 نظریه سوم از آنِ [نویسنده آلمانی] هومباخ است که با تکیه بر نظر مارکوارت، [تاریخ شناس آلمانی] دایر بر یکی انگاری رودخانه اکس باتجن و قبول این نظر هنینگ که زادگاه زردشت در نواحی رودخانه تجن بوده، معتقد است که دره رودخانه کَشَف رو که شعبه غربی تجن است، احتمالاً ایرانویج به شمار می رفته است. این محل در ناحیه ای بوده که فعلاً در آنجا، ده مزدوران در حدود یکصد کیلومتری شرق مشهد و در نیمه راه سرخس قرار دارد.
#سیاحت_شرق
📚 #موعود_زرتشت
📚 #از_زرتشت_تا_سوشیانس
@tarikh_farda
5️⃣
🔘 پدر و مادر زرتشت را بشناسیم
🔹 موبد رستم شهزادی، نویسنده کتاب «زرتشت و آموزشهای او»، به شرح محل زندگی اولیه و پیدایش اشوزرتشت ÷رداخته که خلاصه آن چنین است:
🔹 در آن زمان، شرق ایران تحت فرماندهی لهراسب شاه کیانی و شهر بلخ پایتخت او و شهر ری جنوبی ترین مرز کشورش بود؛ ولی در غرب و جنوب ایران اقوام مختلف آریایی بیشتر تحت نفوذ اقوام سامی بینالنهرین و بومی های محلی قرار داشتند که شرقی ترین سرحد نفوذ آنان نیز شهر ری بود. بنابراین مردم شهر ری در اثر اصطکاک و برخورد عقاید مذهبی و ملی و سیاست های مختلف قومی پیوسته در جدال و دشمنی به سر برده، کشمکش های دائمی بین طوایف گوناگون ایرانی جاری و ساری بود. در چنین وضعی، در شهر ری دوشیزه ای پاک سرشت و روشن فکر به نام دُغدو با پدر پارسایش فراهیم روا و مادرش فرنو زندگی می کرد.
🔹 دُغدو هر چه بزرگتر می شد، اندیشه و گفتارش رساتر می گشت و زشتی و خرابی های محیط خود را بیشتر درمییافت. در آن روزگار بازار دروغ و زورگویی گرم بوده و جادوگری و دیوپرستی از باورهای مردمان به شمار می آمد. دغدو از دیدن اینها رنج میبرد. پیوسته میکوشید تا با گفتار نرم و آرام خود بدکاران را از پیروی بدی و زشتی بازدارد و مردم را به راه راست رهبری کند.
🔹 بدکارانی که سودشان در فریفتن دیگران بوده، از سخنان این دختر دلیر و باهوش به هراس افتادند و برای کوتاهکردن دست و زبانش چاره ها جستند و در پی کشتنش برآمدند. فراهیم روا چون از اندیشه تبهکاران آگاه شد، دختر خود را در نهان از ری به یکی از شهرهای آتروپاتن (آذربایجان) برد تا در آنجا در خانه یکی از بستگانش به نام پیترسپ بماند و از گزند دشمنان در پناه باشد. پیترسپ دغدو را به همسری پسر خویش، پوروشسپ که جوانی نیرومند و فرزانه بود درآورد و از این دو همسر شایسته، اشوزرتشت پدید آمد.
🔹 به بیان دیگر و از این نظرگاه «آذربایجان» محل تولد اشوزرتشت و شرق ایران، موطن آئین زرتشتی و نشو و نمو و گسترش آن معرفی شده است.
#سیاحت_شرق
📚 #موعود_زرتشت
📚 #از_زرتشت_تا_سوشیانس
@tarikh_farda
6️⃣
🔘آئین زرتشت و منابع مکتوب او
🔹 عموم پژوهشگران و مردم، اوستا را کتاب مقدس زرتشتیان می شناسند؛ در حالی که اوستا نامی برای مجموعه متون زرتشتیان است.
دانش نامه جهان اسلام بخش های کتاب دینی زرتشتیان را چنین معرفی می کند: کتاب دینی زردشتیان از دو بخش اصلی تشکیل شده که شامل متون کهن و متون جدید است. کهن ترین بخش اوستا، گاثاهاست که در کتاب یسنا آمده... ویسپَرَد، وندیداد، یَشت ها و خرده اوستا دیگر بخش های اوستای موجودند... درون مایه بیشتر بخش های اوستای موجود، نیایش و ستایش اهورامزدا و ایزدان مقدس ایران باستان است...
🔹 استاد جلال الدین آشتیانی درباره نحوه گردآوری و تنظیم این مجموعه و سیر تطور و تحول منابع دینی زرتشتی می نویسد: اوستا مجموعه شعائر، آداب و رسوم، برداشت ها و معتقدات مذهبی اقوام آریایی است که به #ایران مهاجرت نموده و زرتشت را به پیمبری پذیرفته اند. بنا بر روایات زرتشتی، ویشتاسپ [گشتاسب] دستور داد تا اصول تعلیمات پیمبر را جمع آوری کنند و آنها را در دو نسخه تنظیم نمایند. این مجموعه همان اوستاست که در قدیم اپستاک یا اصل بهدنیان نامیده می شده است...[برای مطالعه کامل تر به کتاب مراجعه فرمایید]
🔹 آنچه از ادبیات زرتشتی اکنون در دست است، در عهد خلفای عباسی تنظیم گردیده. ایرانیان به عباسیان کمک کردند تا خلافت امویان را براندازند و به پاس این خدمت به آنها اجازه داده شد، به تنظیم مجموعه مذهبی خویش پردازند. بنابه گفته محققان بیشترین فعالیت در زمان مأمون (قرن نهم میلادی) برای جمع آوری این ادبیات به عمل آمد. در زمان تنظیم این رسالات نه تنها هیچ گونه مدارک و اطلاعات دقیقی وجود نداشت؛ بلکه تنظیم کنندگان کانن جدید اغلب مفهوم زبان اوستای قدیم را به خوبی درک نمی کردند.
#سیاحت_شرق
📚 #موعود_زرتشت
📚 #از_زرتشت_تا_سوشیانس
@tarikh_farda
7️⃣
🔘 عناصر و بن مایه های جهان بینی و جهان شناسی زرتشتی
🔹 عموم پژوهشگران حوزه آیین کهن ایرانیان و به نحو خاص، آیین زرتشتی، به استثناء برخی فقرات منابع و مصادر این آیین، متذکر باور به وجود دو جوهر متضاد در هستی شناسی زرتشتی می شوند. یکی منشأ بدی و تاریکی و دیگری منشأ خیر و روشنایی که در مقابل هم واقع شده و هر کدام مستقلّا به آفرینش بدی ها یا خوبی ها مشغولند.
🔹 این دو روان تولید کننده از روز ازل بوده اند؛ ولی سرانجام نیروی خوبی بر بدی چیره می شود.سابقه دو بن انگاری (دوالیسم) را در عناصر کهن و قدیمی اندیشه ایرانیان باید جست وجو کرد. در کیهان شناسی زرتشتی، اهورامزدا منشأ نیکی و نگاهبان نظم جهان است.در مقابل، اهریمن منشأ بدی و تاریکی است و نقش آفرینش گری نیز دارد.
🔹 بی گمان دریافت اولیه این است که آیین زرتشت در اساس، نظامی فکری و متکی و مبتنی بر دوگانه پرستی است؛ وجهی که عموم پژوهشگران این آیین برداشت کرده و توسعه داده اند، پیش از بررسی و نقد این دیدگاه، ابتدا به چارچوب اصلی و نظری و عناصر این آیین کهن اشاره داریم.
🔹 یکی دیگر از مباحث محوری دین زرتشتی «نیایش و دعا» است که پیروان این آیین از آن، به عنوان مهم ترین عمل دینی یاد می کنند.
بخش قابل توجّهی از متون اوستایی، دعا و نیایش است که در قالب «یسنا» منتقل شده و به دست ما رسیده است.
ظهور موعود مقدّس، در زمره باورهای مؤمنان به این آیین قابل شناسایی است. این اصل علاوه بر متن اوستا، در متون «زند» و «پازند» نیز خود را می نمایاند.
🔹 از موضوع و مفهوم موعودباوری، نجات و نجات بخشی و ظهور نجات بخشان، یعنی هوشیدر، هوشیدرماه و سوشیانت (سوشیانس) به عنوان یکی از عناصر مهم و پایه ای آیین زرتشتی یاد می شود. بنا بر تفسیر هستی شناسانه و شناخت زرتشتی، در واپسین هزاره تاریخ زرتشتی، نجات بخشان سه گانه، در واپسین هزاره تاریخ زرتشتی ظهور کرده و دین زرتشتی را احیا می کند.
#سیاحت_شرق
📚 #موعود_زرتشت
📚 #از_زرتشت_تا_سوشیانس
@tarikh_farda
8️⃣
🔘 جهان نگری
🔹 بر اساس آموزه های زرتشت، آفرینش جهان روندی است که در چند مرحله انجام می یابد: نخست اهورامزدا آفریده های مینوی، نظیر زمان، راست گویی، دین و امشاسپندان شش گانه را می آفریند که عبارتند از بهمن، اردیبهشت، شهریور، سپندارمذ، خرداد و امرداد.
🔹 آنگاه مرحله آفرینش مادی (گیتیک) آغاز می شود. هر یک از این آفریده های مادی برای در امان ماندن از حملات اهریمن که هم زمان مشغول آفرینش موجودات شرور است، در پناه یکی از امشاسپندان شش گانه قرار می گیرد. نخستین آفریده اهورامزدا در این مرحله، آسمان است که گیتی را در برمی گیرد و امشاسپند شهریور نگاهبان آن است.
🔹 در مرحله بعد، آب (در پناه خرداد) و سپس زمین (در پناه اسپندارمذ) آفریده می شود. آنگاه به ترتیب، گیاه نخستین (در پناه امرداد)، گاو نخستین (در پناه وهمن) و انسان نخستین یا گیومرد (در پناه خود اورمز) آفریده می شوند.
🔹 با آفرینش آتش (در پناه اردیبهشت) است که زمینه ظهور دیگر مخلوقات فراهم می شود. در سه هزار سالی که این مخلوقات آفریده می شوند، معلق و بی جنبش می مانند.
🔹 خورشید در میانه آسمان ثابت است و اهریمن در حالت گیجی به سر می برد. آنگاه با یورش اهریمن، سه هزار سالِ بعدی آغاز می شود که صحنه ستیزی طولانی میان اهریمن و اهورامزداست.
🔹 در پایان سه هزار سال سوم است که زردشت ظهور می کند... طلیعه این دوره ظهور و بعثت زردشت است که به پشتوانه ویشتاسب (گشتاسب) پادشاه اسطوره ای ایران، دین خود را به جهان عرضه می کند. این مقطع خود یک هزاره به درازا می کشد که صحنه تبلور تاریخی ، اسطوره ای دین زردشتی نیز هست. سلسله ای اسطوره ای، چون کیانیان در کنار شخصیت هایی تاریخی، چون پادشاهان متأخر هخامنشی، اسکندر و مهم تر از همه در کنار ساسانیان قرار می گیرند و با گسترش اسلام در ایران این دوره به پایان می رسد.
🔹 #ظهور سوشیانت که برادر پشوتن و همچون او در نطفه زردشت است، در خلال 57 سال از آغاز هزاره دوازدهم اتفاق می افتد. این مقطع پایانی است که به بازگشت نهایی یا فرش کرد می انجامد.
#سیاحت_شرق
📚 #موعود_زرتشت
📚 #از_زرتشت_تا_سوشیانس
@tarikh_farda
9️⃣
🔘صورت بندی عمر جهان از آغاز تا پايان در سنت زرتشتی
🔹 بدون مراجعه به یکی از مهم ترین مشخصات آئین زرتشتی، یعنی رویکرد هزاره گرایانه، به آمد و شد عالم و آدم و نقشه کلی ترسیم شده در منابع و مصادر این آئین درباره سرانجام هستی، نمی توان از جایگاه رهاننده و زمانه ای که در آن برای نجات بشر سربرمی آورد، گفت وگو کرد.
🔹 در سنت [زرتشتی] یک دوران دوازده هزار ساله برای عمر جهانِ موجود یا هر دوره از عمر جهان در نظر گرفته شده که این دوران دوازده هزار ساله، به چهار دوره سه هزار ساله تقسیم شده [است]. سه هزاره اول دوران فَروَهران و عصر مینُوی و مثالی جهان بوده است. دوران دوم سه هزاره آفرینش جسمانی گذران بی گزند و خوش زندگی و عصر طلایی تاریخ دینی مزدیسنان بوده. سه هزاره سوم، دوران شهریاری شهریاران است و خلقت بشر و تسلط اهریمن.
🔹 ... سه پسر آینده زرتشت که به ترتیب: هوشیدر هوشیدر ماه و سوشیانت نامیده شده و این یادکردها در روایات دینی آمده، در #اوستا نیز یادشان آمده است؛ زرتشت در آغاز هزاره دهم یا درست در آغاز دوران چهارم، هنگامی که ویشتاسپ سی سال شهریاری کرده بود، زاده شد. مطابق با روایات دینی، نطفه زرتشت در دریاچه کَسَه اُیَه به وسیله 999/99 هزار فَرَوشی نگاه داری می شود.
این دریاچه همان دریاچه هامون در شرق ایران است. آنگاه پس از پایان هزاره دهم، دوشیزه ای در آب این دریاچه شست وشو کرده و بار برمی دارد و از وی هوشیدر، نخستین موعود، زاده می شود که فساد و تباهی از جهان برمی اندازد؛
🔹 اما در پایان یازدهمین هزاره، دگرباره اوضاع جهان پرفساد و تباهی شده و دیوان و دروجان را به شر می پردازند. پس دگرباره دوشیزه ای دیگر در آب دریاچه خود را شست و شو داده و بار برداشته و دومین موعود، به نام هوشیدر ماه از وی متولد می شود که شر و فساد را معدوم ساخته و دیوان دروجان را هزیمت می دهد.
🔹 اینک جهان آماده پذیرش آخرین موعود و واپسین ناجی بشری است که ظهور کند و جهان را از رنج و درد و پلیدی پالوده سازد. وی سوشیانت نام دارد و دوشیزه ای دیگر پس از آنکه در آب دریاچه هامون شناور شد و بار برداشت، وی را به دنیا می آورد و این هنگام پایان دوازدهمین هزاره است، روزگار رستاخیز و پایان جهان می باشد.
#سیاحت_شرق
📚 #موعود_زرتشت
📚 #از_زرتشت_تا_سوشیانس
@tarikh_farda
1️⃣0️⃣
🔘 نتایج و پیامدهای واقعه ظهور سوشیانس
🔹 #آخرالزمان در ادبیات مذهبی و دینی ادیان ابراهیمی (یهودیت، مسیحیت و اسلام) و جمله سایر ادیان توحیدی، از جمله زرتشت، قرین با ناملایمات، بحران ها، تباهی اخلاقی، ظلم فراگیر و دیگرگونی های هولناک ارضی و سماوی تصویر و تعریف شده است. تا آنجا که این عبارت، بلافاصله مجموعه بحران ها و بن بست ها را متبادر به ذهن می سازد.
🔹 در این میان، اهریمن و اهریمن صفتان، نقش اصلی را در آکنده کردن آسمان و زمین از فسق و فجور و ظلم و بی عدالتی ایفا می کنند. از این رو در منتها الیه این بحران فراگیر، تنها و ضرورتاً ظهور موعودی مقدس و مسلح به تأییدات آسمانی، مجال مقابله با آن همه تباهی و زدودن زمین از کفر و ظلم را می یابد و واسپس انهدام و انعدام همه تباهی ها، مدینه ای آکنده از قسط و عدل فراهم می آورد.
🔹 توصیفات وارد شده در مصادر زرتشتی درباره شرایط هولناک جهان در آستانه #ظهور، بی شباهت به توصیفات منابع روایی اسلامی و شیعی نیست.
🔹 هر یک از موعودهای مزدیسنان وقتی ظهور کند که جهان از طغیان اهریمن تباه گشته و مخلوقات ایزدی به ستوه آمده باشد. ظهور هوشیدر نیز در چنین روزگاری خواهد بود؛ وقتی که نیکان به سختی افتند و مردم به همدیگر کینه ورزند؛ ستم و دروغ فراوان شود؛ تابستان از زمستان مشخص نباشد؛ جوانان گرفتار بلیات و بیماری ها شوند؛ کودکان زود بمیرند؛ آتش و آب و گیاه آلوده و ناپاک گردد؛ آنگاه اهورا به عالمیان رحمت فرستد، پشوتن از گنگ دژ برانگیخته، به یاری «ایران» بشتابد.
#سیاحت_شرق
📚 #موعود_زرتشت
📚 #از_زرتشت_تا_سوشیانس
@tarikh_farda
1️⃣1️⃣
🔘 به سر آمدن هزاره و علائم آخرالزمان به روایت زراتشت نامه
🔹 [کتاب] زراتشت نامه، فراز و فرود وقایع سخت آخرالزمانی پیش و پس از تولد هوشیدر را تا خروج بهرام ورجاوند و بر تخت نشستن وی و رها شدن جهان و ساکنان جهان از گمراهی، فلاکت، درنده خویی و گرگ صفتی را در قالب منظومه ای زیبا به تصویر کشیده است.
🔹 سرآغاز دفتر، شرح شرفیابی زرتشت به درگاه #اهورامزدا است. جناب زرتشت پیامبر، آن هنگام که با همراهی یکی از امشاسپندان، بهمن، به پیشگاه خداوند تقرب می یابد، از وی طلب عمر دراز و بی مرگی می کند تا بدین وسیله دین بهی ماندگاری همیشه پیدا کند. در پاسخ، حجاب ها از دیدگان زرتشت برداشته می شود تا جمله وقایع و پیش آمدها را ببیند و بر سیر رخدادها تا به #آخرالزمان و #ظهور سوشیانس ها واقف شود.
🔹 جناب زرتشت به نیت تداوم بخشی به دینداری مردمان و شادی و خرسندی آنها در پناه دین بهی، از خداوند تقاضای عمری دراز می کند؛ اما به او گفته می شود اگر وضع جهان بر تو نمودار شود، خودت تقاضای مرگ خواهی کرد. آنگاه با نوشاندن شرابی، چون انگبین به او در حالتی خلسه وار یا مکاشفه ای روحانی، جهان و اوضاع ساکنان جهان در آینده دور را به ایشان نشان می دهند.
🔹 در آن سفر روحانی، جناب زرتشت وضع اسفبار مردمان در دنیا؛ بلکه وضع ساکنان بهشت و دوزخ را نیز می بیند. در اثنای این مکاشفه و در قالب تمثیلی بر زرتشت سلسله وقایع و پیش آمدهای بعد از خودش تا به سر آمدن هزاره و علایم آخرالزمان مکشوف می شود.
🔹 در پیش چشمان او درختی بر او جلوه می کند با هفت شاخه و هر شاخه به ترتیب ساخته شده از جنس فلزی معین. به ترتیب شاخه هایی از:
1. طلا؛ 2. نقره؛ 3. برنج؛ 4. روی؛ 5. اَرزیز (نوعی فلز معدنی، قلع) 6. پولاد؛ 7. آهن. بی شک چنان که درباره همه مکاشفات صادق است، هر یک از اشیاء و فلزات، نماینده و نماد موضوع یا جریانی است که رخ خواهد داد و تا به آخرالزمان ادامه می یابد.
#سیاحت_شرق
📚 #موعود_زرتشت
📚 #از_زرتشت_تا_سوشیانس
@tarikh_farda
1️⃣2️⃣
🔘 تمثيل درخت هفت شاخ و پيش گويي هاي يزدان براي زرتشت
🔹 خداوند خطاب به زرتشت می فرماید: هر یک از شاخه های هفت گانه درخت از واقعه و شورشی خبر می دهد که در گردش لیل و نهار، خلق جهان بدان مبتلا خواهند شد.
🔹 بر جناب زرتشت مکشوف می شود که واسپس عصر طلایی که مقارن با بعثت و حضور آن حضرت در میان مردمان است و پس از ایشان، عصر نقره فرا خواهد رسید؛ عصری که دین بهی از سوی کی گشتاسب پذیرفته شده و پاکیزگی آئین زرتشت در گستره زمین جاری می گردد.
🔹 گویا که تقدیر کلی بدین قرار است که با گذر زمان، از کم و کیف معنا و حقایق کاسته شده و روی به ضعف و نقصان می گذارد. در عصر سیم گون، #اهریمن فریاد برمی آورد و کار رو بار دین و دینداران روی به ضعف می گذارد. پس از عصر کیانیان، در عصر برنجین، اشکانیان بر اریکه قدرت تکیه می زنند. در آن عصر، دین بهی روی به ضعف می گذارد؛ چنان که برنج از نقره و طلا، در ارزش کمتر است، روزگار نیز رو به پراکندگی می گذارد تا بدانجا که با فرا رسیدن عصر روی، اردشیر ساسانی به قدرت می رسد.
🔹 در سایه قدرت ساسانیان، رسم و آئین بهی، روی به تازگی می گذارد و زرتشت توسعه و گسترش فراگیر می یابد. پادشاهی ساسانیان ادامه می یابد تا آنکه در عصر ارزیز، پادشاهی به بهرام نامی می رسد؛ همان که خلق از وجودش بهره مند شده و آرامش می یابد. کار و بار زمین و مردم نظام پیدا کرده و به شادی خواری مشغول می آیند؛ چنان که اهریمن روی به سوگواری می آورد.
🔹 عصر نوشیروان، عصر پولاد است. عصری که روی به عدالت می گذارد. افسوس که در همین عصر، فردک بدگهر رخ می نماید، هر چند او به پیروزی بزرگ نمی رسد؛ اما کار دینداری بر مردم سخت می آید. عصر آهن گمیخت، عصر اختلاط و امتزاج حق و باطل، غلبه سیاهی و زمختی و دیگرگونی کار و بار عالم و آدم است.
#سیاحت_شرق
📚 #موعود_زرتشت
📚 #از_زرتشت_تا_سوشیانس
@tarikh_farda
1️⃣3️⃣
🔘در عصر آهن گُميخت، از جهان بايد گريخت
🔹 جناب زرتشت در مکاشفه خود، اوضاع جهان و مردم را بسيار تيره و تار مي بيند؛ هزاره سرآمده، دين بهي سر بر زمين کوفته، مردماني بي هنر، آکنده از کين و فتنه و شور و شر، بي آنکه حرمتي براي نان و نمک بر جاي مانده باشد، رادمردي گم و ناپيدا و دروغ و رنگ و ريا آشکارا خودنمايي مي کند. خلق روزگار مبتلاي آز و خشم و کين، بي آزرم و شرم، روي از دين پيچيده به هواپرستي روي آورده اند.
🔹 دين لاغرتر از هر زمان، تنک مايه و دينداران کمياب و رادمردان مبتلاي ناپاک دينان. اين همه، نشانه هاي سر آمدن هزاره و علائم آخرالزماني را در خود داراست تا آن زمان که موسم ديگرگوني فرا رسد.
🔹 پیش گویی های زرتشت، درباره #آخرالزمان و دیگرگونی های ارضی و سماوی حادث شونده و تحول در اخلاق و رویکرد مردم، بی شباهت به آنچه اخبار آخرالزمانی منقول از حضرات معصومان(ع) است، نمی باشد و از جمله، آنچه که در این باره، منابع و مصادر یهودی و مسیحی ارائه کرده اند.
🔹 مطابق آنچه به جناب زرتشت در خلوت انس و مکاشفاتش رسیده، در آخرالزمان، نامردان و ناپرهیزگاران عزیز می شوند؛ مردمان نیرنگ بازی و دغل کاری پیشه کرده و گواهی دروغ می دهند؛ شرم و حیا در وقت ارتکاب به گناه، از میانشان رخت برمی بندد؛ بارش باران کاهش یافته، آب چشمه ها و رودخانه ها خشک شده و مردم مبتلای رنج و کاستی می شوند؛ کار روزگار واژگونه شده و رسوم دادگری و سنت های پسندیده دین بهی از میان مردم رخت می بندد.
🔹 جناب زرتشت، در التهاب و سؤال از وضعی که برایش بازنمایی و توصیف شده، در پی باخبر شدن از سرانجام آن همه درد و رنج حاصل از بحران های آخرالزمانی است. بزرگترین دل مشغولی زرتشت، سرانجام دین بهی، آئین ها و رسوم پسندیده مذهبی و مطالبه مردم برای دین است. در پاسخ سؤال، پرده از هجمه های سپاهیان ترک و روم و عرب به ایران و رنج هایی که بر مردم وارد می آید، برداشته می شود. هم دستی اهریمن و اهریمن منشان برای نابود ساختن سرزمینِ دینِ بهی.
#سیاحت_شرق
📚 #موعود_زرتشت
📚 #از_زرتشت_تا_سوشیانس
@tarikh_farda
1️⃣4️⃣
🔘 فرا رسیدن امدادهای آسمانی و خیزش سپاه خراسانی برای نجات دین بهی
🔹 پروردگار دانا، سیر رخدادهای ارضی و سماوی را به موازات رویارویی لشکریان کین جو و بدخواه با لشکریان سرزمین دین بهی ذکر می کند.
🔹 لشکریانی با پرچم هایی سیاه از جا کنده شده و روی به ایران می آورند و از سویی دیگر، سرخ جامگانی از سرزمین روم، جملگی بی رحم و مروّت، بداندیش و ناپاک، سرزمین نور و روشنایی را پامال ستوران خود می سازند و درست در همین زمان، سرزمین فراخ خراسان (ایران بزرگ) مبتلای کم آبی و خشکسالی می شود و خلق روزگار، از ترس قحطی و خشکی زمین، روی به آز و حرص می آورند.
🔹 در این هنگامه، امدادهای آسمانی فرا می رسد و رویارو با سپاهیان ترک و روم به جدال مشغول می آیند؛ امّا قوم عرب نیز فرصت غنیمت شمرده، با شرارت و فتنه گری به جنگ و قتال با ایرانیان مشغول می شوند. از این همه، سرتاسر مرزهای ایرانی روی به تباهی می گذارد. در منتهاالیه پرسش و اضطراب، جناب زرتشت در انتظار آن به سر می برد تا برایش مکشوف شود سرانجام کار به کجا می انجامد.
🔹 پروردگار در پاسخ به سؤال زرتشت، او را از سر برآوردن منجی موعود، جناب هوشیدر در این هنگامه و یاری و داوری بهرام ورجاوند با او خبر می دهد.
بهرام که از شاهان کیانی، اصل و نسب دارد، سپاهی گران فراهم آورده، از دروازه های هند و چین به سوی ایران روانه می شود. از پارس و خراسان و سیستان نیز سپاهیانی گرد آمده و به قصد یاری ایران به پا می خیزند. در این رویارویی بزرگ، لشکریان مهاجم و دیوصفتان روی به هزیمت می آورند.
🔹 مردان بسیاری کشته می شوند؛ امّا به یاری خداوند پشوتن رجعت نموده و برای یاری دین بهی از جای برمی خیزد. وی با اهریمن رودرو شده و دیوان را از ایران می راند. بهرام برتخت نشسته و روزگاری بهتر، به دور از سیاهی و درّنده خویی و رنج برای ایرانیان آغاز می شود.
🔹 شایان ذکر است هوشیدر، اوّلین موعود از منجی های سه گانه آئین زرتشتی است.
#سیاحت_شرق
📚 #موعود_زرتشت
📚 #از_زرتشت_تا_سوشیانس
@tarikh_farda
1️⃣5️⃣
🔘 چگونگی میلاد موعودهای سه گانه زرتشت
🔹 هاشم رضی در کتاب «سوشیانت (موعود و پیامبر آخرالزّمان مزدیسنان زرتشتی)» به تفصیل کیفیت انعقاد نطفه هر یک از موعودهای سه گانه را در نقطه عطف های هر یک از هزاره ها بیان کرده است. شایان ذکر است که آخرین سه هزار سال از ادوار چهارگانه تاریخ زرتشتی، به ترتیب زرتشت و در آخرین هر یک از هزاره ها، هوشیدر، هوشیدرماه و سوشیانس پا به عرصه وجود می گذارند.
🔹 هوشیدر: سی سال به پایان سده دهم از هزاره چهارم، یعنی هزاره زرتشت، دوشیزه ای پانزده ساله به نام نامی پد در آب کیانسه می نشیند و از آن می خورد و بارور می شود و کودکی را که در دین، هوشیدر گفته شده است، به جهان می آورد... زادن او (هوشیدر) با آشوب هایی همراه است...
🔹 هوشیدر به سی سالگی می رسد و هزاره پنجم که به نام هزاره هوشیدر نامیده می شود، آغاز می گردد. خورشید ده روز در میان آسمان می ایستد و بر همگان روشن می شود که امری شگفت و پدیده ای غیرمنتظره واقع شده است... وقتی که مرد سی ساله شود،... هوشیدر، پیامبر دین مزدیسنی و به انجام رساننده همان وظیفه ای است که پیش از او به پدرش زردشت واگذار شده بود:
🔹 پس هزاره پنجم هوشیدران بن بود (آغاز شود) هوشیدر زردشتان نمودار [دین] و پیامبر راست از [سوی] هرمزد آید چنان که زردشت [دین] آورد او نیز دین آورد و رواج دهد. او پاک سازی دین را برعهده می گیرد و برای رسیدن به این هدف بر مبنای هاتمانسری (احکام و قوانین دو جهان) کار می راند...
🔹 «زراتشت نامه»، اثر زرتشت بهرام پژدو سلسله وقایع را تا ظهور اوّلین منجی، یعنی هوشیدر پی گرفته و با به ثمر رسیدن همه رادمردی های یاران دین بهی و بر تخت نشستن بهرام ورجاوند و بسته شدن دفتر کین جویان، به ستایش پروردگار مشغول آمده و زراتشت نامه را به پایان می برد.
#سیاحت_شرق
📚 #موعود_زرتشت
📚 #از_زرتشت_تا_سوشیانس
@tarikh_farda
1️⃣6️⃣
🔘 چگونگی میلاد موعودهای سه گانه زرتشت: هوشيدرماه
🔹 دومین منجی دین زرتشتی، هوشیدرماه سی سال مانده به پایان هزاره هوشیدر رخ می نماید. او نیز از نسل زرتشت است. بار آمده از نطفه زرتشت که در آب دریاچه کیانسه رها شده و تحت حفاظت 99999 نگهبان به ودیعه گذاشته شده بود تا از پس هزار سال موجد و باعث تولد نجات بخش های دین بهی باشد.
🔹 به رغم ظهور اولین منجی و اصلاحات اجتماعی و دینی، در پایان هزاره اش، اوضاع مردم در ایران زمین روی به پریشانی می گذارد. از این رو زمینه های ظهور دومین منجی فراهم می آید. در این هزاره است که ضحاک از بند رسته و با هم دستی دیوان کار و بار مردمان را به تباهی و سیه روزی می کشد.
🔹 [در منابع آمده است:] در هزاره هوشیدرماه نیکی فزونی می گیرد و شرایط برای ظهور سوشیانس آماده تر می شود؛ گرچه ضحاک از خواب برخواسته، از بند رها می شود و مردمان زیادی را هلاک می کند؛ اما مردم به لحاظ معنوی روزبه روز آماده تر می شوند: «هنگامی که از آن هزاره پنجاه و سه سال مانده، شیرینی و چربی در شیر و گیاه کامل شود که به سبب بی نیازی از گوشت، مردم گوشت خوردن را رها می کنند و خوراک ایشان شیر و گیاه خواهد بود. هنگامی که سه سال مانده است، شیر خوردن را نیز رها خواهند کرد و آشامیدنی و خوردنی ایشان آب و گیاه می شود.»
🔹 چنین برداشت می شود که دو منجی هوشیدر و هوشیدرماه با انجام اصلاحات، نقش زمینه سازان و مرتفع کنان موانع را در خود دارند و مأموریت آنها اصلاحگری کلی، فراگیر و ماندگار نیست.
#سیاحت_شرق
📚 #موعود_زرتشت
📚 #از_زرتشت_تا_سوشیانس
@tarikh_farda
1️⃣7️⃣
🔘 چگونگی میلاد موعودهای سه گانه زرتشت: سوشیانس
🔹 سوشیانس، نام آورترین و آخرین منجی موعود آئین زرتشتی است که در آخرین هزاره و پس از هوشیدرماه رخ می نماید. منابع زرتشتی چنین گزارش کرده اند:
🔹 سی سال مانده به پایان دهمین سده از هزاره هوشیدر ماه، دوشیزه ای پانزده ساله به نام گواگ پد از نسل زردشت درون آب دریاچه کیانسه می شود و همانند مادر هوشیدر و هوشیدر ماه از نطفه زردتشت آبستن می شود. سوشیانس از این زن زاییده می شود. او نیز در سی سالگی با هرمزد و امشاسپندان به همپرسگی (دیدار) رسد و همانند زردشت از هرمزد دین بپذیرد و چون او به ترویچ آن پردازد:
🔹 «در آن هنگام، سوشیانس، پسر زردشت، به پیدایی رسد. سی شبانه روز خورشید به بالای آسمان بایستد. نخست از جهانیان مرده گشتاسب، پسر سام را برانگیزد (تا) بیوراسب را به گرز زند و کشد و از آفریدگان بازدارد. هزاره سوشیانس آغاز شود که هزاره او که تن کردار است، پنجاه و هفت سال بود.»
علاوه بر گشتاسب، کی خسرو نیز به یاری سوشیانس می آید و بنا بر روایتی «در آن مدت پنجاه و هفت سال، کی خسرو فرمانروا و سوشیانس موبدان موبد است.»
🔹 سوشیانس، چهره ای است که مهم ترین رویداد در پایان تاریخ مقدس زرتشتی، یعنی فِرَش کرد (تسویه و تجدید) به او نسبت داده می شود. نبردی را که مزدا یا اورمزد در آغاز با اهریمن یا انگرمئینو شروع کرده بود، نهایتاً با دخالت دوباره اورمزد و امشاسپندان با پیروزی نیروهای راستی به پایان می رسد.
🔹 اما اینجا سوشیانس نقش محوری دارد. یشت کردن ها (دعا خواندن ها)ی او در نابودی دیوان مؤثر است و کارکردهای عمده ای، چون فرش کردسازی و رستاخیز متعلق به اوست. در دوره پنجاه و هفت ساله او، مردمان هرچه بیشتر به کردار مینوی نزدیک تر می شوند؛ به گونه ای که «هفده سال خوراک گیاه، سی سال خوراک آب و ده سال خوراک مینوی باشد.»
#سیاحت_شرق
📚 #موعود_زرتشت
📚 #از_زرتشت_تا_سوشیانس
@tarikh_farda
1️⃣8️⃣
🔘 جاماسب نامه (جاماسب نامک) و موعودهای سه گانه
🔹 پس از زراتشت نامه منظوم، جاماسب نامه اثری مشهور و مرتبط با پیش گویی های آخرالزمانی است. نمی توان رساله ای در این موضوع تألیف و تدوین کرد و از جاماسب نامه سخنی به میان نیاورد.
🔹 در سنت زردشتیان جاماسب از خاندان هُوگوَه و برادر فرشوشتر بود و هر دو برادر وزیر گشتاسب بودند. جاماسب با دختر زردشت، به نام پورچیست ازدواج کرد. وی در ادبیات ایران و عرب به لقب فرزانه و حکیم خوانده شده، پیش گویی هایی بدو نسبت داده اند که ذکر آنها در رساله پهلوی یادگار زریران، گشتاسب نامه دقیقی و جاماسب نامه آمده است.
🔹 تمام آثار جاماسب حکیم درباره ستاره شناسی و احکام نجوم است، جز یکی که درباره کیمیاست. مهم ترین این آثار، جاماسب نامه است که آمیزه ای است از احکام نجوم و پیش بینی های جاماسب و دو تحریر فارسی و عربی از آن وجود دارد.
🔹 جاماسب نامه که آن را فرهنگ ملوک و اسرار عجم نیز نامیده اند، همان پیش گویی های جاماسب حکیم است درباره وقایع و اختلافات روزگار پس از او تا آخرالزمان. گرچه خود جاماسب به صراحت در جاماسب نامه می گوید، این پیش گویی ها را به درخواست گشتاسب و با نگاه کردن به احوال ستارگان انجام داده است،
🔹 اما در یکی از متن هایی که از این کتاب نام برده شده، این پیش گویی ها را در اثر مصرف نوعی ماده مخدر می داند؛ همان ماده ای که گشتاسب نیز از آن استفاده کرده بود...
#سیاحت_شرق
📚 #موعود_زرتشت
📚 #از_زرتشت_تا_سوشیانس
@tarikh_farda
1️⃣9️⃣
🔘 ظهور و علائم ظهور؛ پیشگویی های زرتشت در جاماسب نامه
🔹 دانش نامه مزدیسنا در معرفی جاماسب نامک می نویسد: رساله ای است به زبان پهلوی منسوب به جاماسب و پاسخ پرسش هایی است که کی گشتاسب از وزیر خردمندش کرده، مطالب مهم آن عبارتند از: چگونگی جهان پیش از آفرینش، موضوع تکوین و آفرینش، تاریخ شاهان قدیم از کیومرث تا ویشتاسب، ...و یک رشته پیش گویی ها از آینده ایران و آئین زرتشتی.
🔹 در واقع، نویسنده جاماسب نامه، در پایان، رویدادهایی را پیش گویی می کند که در زمان موعودهای زرتشتی، یعنی هوشیدر، هوشیدرماه و سوشیانس اتفاق می افتد و قسمت اخیر شباهت های عمده ای با رساله دیگر پهلوی، یعنی بهمن یشت دارد.
🔹 از صادق هدایت، نویسنده روشنفکر ایرانی، کتابی با عنوان درباره ظهور و علائم ظهور باقی مانده که در سال 1343ه .ش. منتشر شده است. در بخشی از این کتاب متنی، به احتمال قوی از جاماسب نامه و از زبان پهلوی ترجمه و عرضه شده است.
🔹 آنچه از مطالعه این پیش گویی ها برمی آید آن است که بحران اخلاقی و فرهنگی فراگیر جامعه ایرانی و در میان ساکنان این سرزمین، زمینه ساز بحران های بزرگ معیشتی و حتی بحران در طبیعت و رخدادهای سهمگین طبیعی، همچون زلزله و خشکسالی و... است. نکته جالب توجه آنکه، فرازهای بسیاری از این پیش گویی ها، انطباق شگفتی با اخبار آخرالزمانی متون و منابع اسلامی و اقوال حضرات معصومان(ع) دارد.
#سیاحت_شرق
📚 #موعود_زرتشت
📚 #از_زرتشت_تا_سوشیانس
@tarikh_farda
2️⃣0️⃣
🔘تصویری از اوضاع ایران شهر و ساکنان این سرزمین
🔹 آنچه در منابع زرتشتی، درباره وقایع و رخدادهای ارضی و سماوی در سال های پربحران آخر الزمانی و قبل از ظهور منجی موعود ذکر شده، شباهت شگفتی با روایات آخر الزمانی منقول از حضرات معصومان(ع) دارد؛ به گونه ای که هر پژوهشگر منصفی احتمال می دهد که منشأ صدور پاره ای از این اخبار واحد باشد. برخی از آنها را با هم می خوانیم:
🔹 ... و همه نابین (نامرئی) و ناپیدا شود و نیز بسیاری گنج و خواسته شایگان به دست و پادشاهی (در اختیار) دشمنان رسد و مرگ بی زمانه (ناگهانی، نابهنام) بسیار باشد؛
🔹 و مردمان نامردِ (زن صفت) ناپیدا (گمنام)، به پیدایی رسند و زور و گواهی، ناراست و دروغ، فراخ شود؛ شب با یکدیگر نان و می خورند و به دوستی روند و روز دیگر به جان یکدیگر چار سازند و بد اندیشند؛
🔹 و اندر آن هنگام بد، آن را که فرزند نیست، فرخ دارند و آن را که فرزند است، به چشم خوار دارند و بسیاری مردم به او زدهگی (دربدری) و بیگانگی و سختی رسند؛
🔹 و مردمان بیشتر به فسوس گری (دلقکی) و اَوارون کُنِشی (نابکاری) گردند و مزه راست را ندانند. مهر و دوشارم (دلبستگی، علاقه) ایشان به دهی (درشتی، پستی) باشد؛
🔹 مردمِ بُرنا زود پیر شوند و هر کس از کردار بدِ خود شاد باشد و برمندش (ضد فرومند، ارجمند) دارند؛... و هر کس کاری کند، کردار او را دیگری نپسندد و سختی و انائیه (کاهش ، زیان) ایشان از آن برسد که زندگی بی مزه شود و به مرگ پناه برند.
#سیاحت_شرق
📚 #موعود_زرتشت
📚 #از_زرتشت_تا_سوشیانس
@tarikh_farda
2️⃣1️⃣
🔘 حمله تازیان (اعراب)، رومیان و ترکان به ایران در جاماسب نامک
🔹 آن تازیان با ارمیان [رومیان] و ترکان اندر گمیزند (مخلوط شوند) و کشور بوشفند (شلوغ کنند، تاراج کنند) و پس سپندارمذ (فرشته موکل زمین) به اورمزد بانگ کند که: من این بد و انائیه (زیان) را نتابم، من زیر و زبر شوم و این مردم زیر و زبر بکنم. آب و آتش را بیازارند، از بس مُست (آزار و شکنجه) و بیدادی مردم بدان کنند؛
🔹 و پس مهر (سروش مهر) و خشم با هم به پدکفند (برخورد کنند)؛ اندر آن پدکفتن (تصادم) دروجی (دیوی) که وتینگان خوانند و به خداوندی جم بسته شد(دربند شد) و به خداوندی بیوراسپ (ضحاک) از بند برست؛ و بیوراسپ [ضحاک] با آن دروج [دیو] همپُرسگی (مشورت) داشت و آن دروج را کار این بود که بر جوردایان (غلات) می کاهید و اگر آن دروج نبودی، هر کسی جریبی بکشتی، 400 جریب برگرفتی؛
🔹 در سال 396 مهر (سروش مهر) آن دروج بزند و پس هر که جریبی بکارد، 400 اندر انبار کند و اندر آن هنگام سپندارمذ دهان باز کند، بس گوهر و ایوکشست (ایکشست، فلزات) پدید آورد؛ پس از کوست (جانب) نیم روز مردی برخیزد که خداوندی (پادشاهی خواهد و سپاه گند (جُند، دلیر) آراسته دارد و شهرها به چیرگی گیرد و بسا خونریزی کند تا کار به کام خودش بباشد.
🔹 در این هنگامه، به وقت غلبه خصم، دریغ آسمان و غالب آمدن دروغ و دورنگی، مردمانی در منتهای نومیدی به چاره جویی مشغول می آیند. گویی طلب صلاح و اصلاح از دل خود مردم زبانه می کشد و مطالبه مصلح، ذهن کهتر و مهتر مردم را به خود مشغول می دارد.
🔹 و پس اَفدُم (آخر) از دست دشمنان به «زابلستان» گریزد و به آن کوست (خط، سوی) شود و از آنجا سپاه آراسته باز گردد و از آن فراز (به بعد) مردم ایران شهر به نومیدی گران رسند و مهتر و کهتر به چاره خواهی (چاره جویی) رسند و پناه جان خویش نگرند.
#سیاحت_شرق
📚 #موعود_زرتشت
📚 #از_زرتشت_تا_سوشیانس
@tarikh_farda
2️⃣2️⃣
🔘 خیزش مردی از مازندران در جاسب نامک
🔹 و پس از آن از نزدیکی بار (ساحل) دریای پذش خوارگر (دریای مازندران و گیلان) مردی مهرایزد را ببیند و مهر ایزد، بسی راز نهان به آن مرد گوید؛ پیغام به پذش خوارگر شاه فرستد که: این خداوندی (پادشاهی) کر و کور چرا داری؟ و تو نیز خداوندی چنان کن؛ چنان که پدران و نیاکان تو و شما کردند؛
🔹 به آن مرد گوید که: من این خداوندی را چگونه شایم کردن که مرا آن سپاه گُند (دلیر) و گنج سپه سردار نیست، چنان که پدران و نیاکان مرا بود؟ آن پیغامبر (فرستاده) گوید که: بباور (یقین کن) تا تو را گنج و خواسته از پدران و نیاکانت بیش بسپارم. او را از گنج بزرگ افراسیاب بیشتر نماید؛ چون گنج به دست آورد، سپاه گُندِ «زابل» آراید و به دشمنان شود...
🔘 پیروزی بر دشمنان و ظهور هوشیدر (اولین منجی)
🔹 به نیروی یزدان ایران شهر و فره کیان و فره دین مزدیسنان و فره پذشخوارگر و مهر و سروش و رشن و آبان و آذران و آتشان کارزار، اویر (بسیار) شگفتی کنند و از ایشان بهتر آیند، از دشمنان چندان بکشند که مره (شمار) نتوان گرفت؛
🔹 و پس سروش و نیرو سنک پشوتن، پسر شما را به فرمان دادار اورمزد از کنگ دزکیان بینگیزند؛ و پسر شما پشوتن برود با 150 هاوشت (امت، پیرو دین) که ایشان پدموزن (جامه های سپید و سیاه) و دست (فره) من به درفش، تا به «پارس» آنجایی که آتشان و آبان نشسته اند (برقرارند) آنجا یشت کنند (مراسم دعا به جا بیاورند)؛
🔹 چون یشت سر برود، زوهر (چربی یا آب مقدس) به آب ریزند و آن آتش را زوهر دهند و دروندان (خبیثان) و دیویسنان (دیوپرستان) را چنان به اَوِ سیهند (تباه کنند)؛ چنان که به زمستان سرد برگ درختان بخشکد؛
🔹 و هنگام گرگ بشود (سرآید) و هنگامِ میش اندر آید و هوشیدر زرتشتان به نموداری دین به پدید آید و انائیه (زیان) و دروشک (دروغزنی) سرآید و رامش و شادی و خرمی بباشد.
#سیاحت_شرق
📚 #موعود_زرتشت
📚 #از_زرتشت_تا_سوشیانس
@tarikh_farda
2️⃣3️⃣
🔘 نخستین منجی
🔹 در توضیح و تفسیر فرازهای مرتبت با منجی و مراتب ظهور منجیان نویسنده کتاب «شناخت اساطیر ایران» می نویسد: اوشیدر منجی گرچه از دوشیزه باکره ای زاده می شود؛ اما فرزند پیامبر بزرگ زردشت نیز هست...
🔹 وقتی این منجی به سی سالگی می رسد، خورشید ده روز یکسره در میان آسمان در هنگام ظهر، می ایستد. در همان جایی که پیش از نخستین حمله اهریمن قرار داشت. منجی با فرشتگان بزرگ هم سخنی می کند و الهام دینی را که نخستین بار زردشت آورده بود، باز می آورد. با آمدن او وضعی همانند وضع بهشت به جهان باز می گردد. به مدت سه سال مردمان با هماهنگی بیشتر و به دور از آفریدگان بد زندگی می کنند...
🔹 ... در بعضی از متون آمده است که دشمنان ایران بازخواهند گشت و دین بهی و دولت را پایمال خواهند کرد؛ اما چنین می نماید که این مطلب تاریخی کردن اعتقادی اساطیری است که در متنهای دیگر آمده است. در این متون گفته شده که شر به صورت زمستان هراس انگیزی که با جادوگری دیو مَلکوس به وجود می آید، ظاهر می گردد. برف و تگرگ بخش اعظم نوع بشر را از میان خواهد برد.
🔹 با این همه، پیش از رسیدن دومین منجی، خیر دوباره پیروز خواهد شد؛...در این زمین که دوباره پرجمعیت شده، بیماری دیگر کشنده نخواهد بود و مرگ فقط بر اثر پیری یا قتل اتفاق خواهد افتاد. بدین گونه، بزرگترین سلاح اهریمن که مرگ است، کم کم نیروی خود را تا پیش از تولد دومین منجی، از دست خواهد داد.
#سیاحت_شرق
📚 #موعود_زرتشت
📚 #از_زرتشت_تا_سوشیانس
@tarikh_farda
2️⃣4️⃣
🔘 دومین منجی
🔹 اوشیدرماه، دومین منجی، مانند سلف خود از دوشیزه با کره ای زاده می شود که از نطفه زردشت که در دریاچه ای نگاهداری می شود...
نیروی رو به افزایش آفرینش خیر و اخراج تدریجی شر، هنوز تا به پایان آمدن نیروهای تاریکی زمانی دراز مانده است. شر دوباره به صورت ضحاک، یعنی همان غولی که فریدون او را در غاری در «کوه دماوند» زندانی کرده است، اظهار وجود خواهد کرد.
🔹 وی از زندان خواهد گریخت و با تاخت و تاز در جهان، به ارتکاب گناه دست خواهد زد و یک سوم نوع بشر و حیوان را خواهد بلعید. به عناصر خوب، یعنی به آتش و آب و گیاه آزار خواهد رساند؛ اما گرشاسب یکی دیگر از قهرمانان باستانی، برانگیخته خواهد شد و سرانجام جهان را از این موجود شریر رهایی خواهد بخشید.
🔹 از رویدادهای شگفت انگیز هزاره هوشیدر، رسیدن دیو ملکوس خطرناک، جادوگر چهار یا هفت ساله است. او که از تخمه تور برادروش، قاتل زردشت است، در سده چهارم یا پنجم یا بنابه روایتی در پایان هزاره هوشیدر ظهور می کند و به جادویی، سرما و باران ایجاد می کند.
🔹 روحانیان و دین داران به هنگام فرا رسیدن زمان باران، به مردم توصیه می کنند که آذوقه و مایحتاج خویش را انبار کنند؛ اما برخلاف پیش بینی و انتظار، آن سال بارانی نمی بارد و سال دوم و سوم نیز بدین سان سپری می شود. سال چهارم ناباوران سست ایمان، گفته دین داران را گزافه و بی اساس می دانند و می گویند: امسال (سال چهارم) نیز هم، چون سال های گذشته بارانی نخواهد بارید و توشه ای که ذخیره کرده ایم، به مدت ده سال کافی است.
🔹 آن سال نمی کارند و آذوقه ای ذخیره نمی کنند؛ ...بر اثر این آفات چهار ساله، بیشتر مردم و گوسفندان می میرند و گوسفند چنان کمیاب. مزدیسنان به هلاکت می رسد. آنگاه مردمان و چارپایان از وَرجمکرد بیرون می آیند و در جاهای مختلف اقامت می کنند و نسلشان فزونی می یابد.
🔹 این نسل از نظر بدن و جثه بزرگتر و شایسته تر و نیکوکارترند؛ زیرا آن دروج (دیو) نیروند، نمی تواند آنان را در کارزاد بکشد. گوسفندان نیز از نظر جسمی بهتر و شایسته ترند و شیر فراوانی می دهند. این فراوانی شیر سبب افزایش انسان ها می شود.
#سیاحت_شرق
📚 #موعود_زرتشت
📚 #از_زرتشت_تا_سوشیانس
@tarikh_farda
2️⃣5️⃣
🔘 سومین و آخرین منجی
🔹 بنابر پژوهش محققان متون زرتشتی: نطفه سوشیانس، آخرین منجی نیز همانند دو منجی دیگر در رحم دختر با کره ای بسته می شود؛ اما با آمدن او پیروزی کامل و نهایی خیر نیز فرا خواهد رسید.
🔹 ... جهان در آن زمان کاملاً و برای آخرین بار بازسازی خواهد شد. سوشیانس مردگان را در همان جایی که درگذشته اند، برخواهد انگیخت. آنگاه همه مردمان به سوی داوری واپسین پیش خواهند رفت و در آن، هر کسی اعمال نیک و بد خود را خواهد دید. نیکوکاران چنان در میان بدکاران مشخص خواهند بود که بره های سپید در میان بره های سیاه. پس از این داوری به مدت سه شبانه روز بدکاران به دوزخ باز خواهند گشت و نیکوکاران به بهشت تا مکافات درخور خود را ببینند؛ داوری واپسین که پس از رستاخیز است با همه وجود آدمی سر و کار دارد، هم با تن و هم با روان، تا سرانجام انسان آفریدگار را با همه وجود خود در هماهنگی کامل روح و ماده، نیایش کند؛
🔹 هدیه جاودانگی هنگامی اعطا خواهد شد که سوشیانس در نقش موبد، قربانی نهایی را با آخرین حیوانی که برای خدمت به بشر کشته می شود، انجام دهد. این همان قربانی گاو است که قبلاً نقش او را در تاریخ اولیه ذکر کرده ایم. از پیه آن گاو و هوم سفید اساطیری که در دریای گیهانی قرار دارد، اکسیر جاودانگی تهیه خواهد شد.
🔹 پس از این، در منتها شرح شکست انجامین شر آمده است، گرچه ممکن است در اصل ترتیب تاریخی حوادث در دین زردشتی چنین نبوده باشد. هر یک از موجودات ایزدی بر هماورد دیوی خود مستولی خواهد شد و او را نابود خواهد کرد تا اینکه سرانجام اهریمن و آز که باز مانده اند، به دوزخ خواهند گریخت.
فلز گداخته که سطح زمین را هموار کرده و آدمیان را فرا گرفته است، به دوزخ فرو خواهد ریخت و تعفن و پلیدی را که مشخصه این جایگاه است، در خود فرو خواهد برد؛ به طوری که کل شر اگر هم از میان نرود، عقیم خواهد شد...
🔹 در این زمان اهریمن دیگر وجود ندارد و اورمزد نه تنها به عنوان خیر مطلق و دانای مطلق؛ بلکه در این زمان به عنوان قادر مطلق نیز فرمانروایی می کند.
#سیاحت_شرق
📚 #موعود_زرتشت
📚 #از_زرتشت_تا_سوشیانس
@tarikh_farda
2️⃣6️⃣
🔘 اشتراکات آخرالزمانی زرتشتیان و شیعیان
🔹میان دو گفتمان آخر الزمانی و موعود گرایانه زرتشتی و اسلام شیعی چندین وجه مشترک قابل شناسایی و اشاره است:
🔹 1. بحران ها و بن بست های آخر الزمانی؛
🔹 2. رجعت مردگان مؤمنان محض و کفار محض؛ منابع زرتشتی پیش گویی شده است، مردانی، چون گشتاسب، کی خسرو سیاوشان، توس نوذران و سام نریمان پس از ظهور سوشیانش به زمین باز می گردند و موعود را در تحقق برنامه هایش و جنگ با دیوان یاری می دهند. به فرموده امام صادق(ع) رجعت مردگان از ضروریات اعتقادی شیعی است.
🔹 3. بریده شدن سر اهریمن پس از واقعه ظهور منجی موعود؛ در منابع زرتشتی، پیش گویی شده که اهریمن، در جایی خارج از آسمان -یعنی عرصه زمین - گرفتار و سربریده می شود. روایتی به همین مضمون و پیش گویی درباره سرانجام ابلیس و بریده شدن سرش در میان منابع و روایات شیعی بیان شده است.
🔹 4. تأسیس دولت و حکمرانی مؤمنانه صالحان بر زمین؛
🔹 5. مهلت داده شده به شیطان.
#سیاحت_شرق
📚 #موعود_زرتشت
📚 #از_زرتشت_تا_سوشیانس
@tarikh_farda