وضعیت اجتماعی ایلخانان ☘☘☘☘☘ دورۀ حکومت ایلخانان که حدود یک قرن به طول انجامید باعث تغییرات اجتماعی، اقتصادی در ایران شد. هرج و مرج ناشی از سقوط خوارزمشاهیان و حضور اسماعیلیان در ایران و دسته‌بندی‌های مذهبی در کنار حملۀ مغول که روحانیون در این حوادث بی‌تاثیر نبودند باعث سرخوردگی مردم شده، گرایش به تصوف فزونی گرفت به حدی که املاک و موقوفات و صدقات زیادی به شیوخ صوفیه اهدا می‌شد. اینان تا جایی نفوذ کردند که خان هم آن‌ها را احترام کرد و کم کم در سیاست هم دخالت می‌کردند. #ایلخانان در ابتدا بت‌پرست و پیرو آیین شمن بودند اما به تدریج #مسحیت و #یهودیت هم رواج پیدا کرد. از دورۀ غازاخان دورۀ حاکمان مسلمان ایلخانی شروع شد و اسلام دوباره #مذهب رسمی ایران گشت. مساجد فراوان ساخته شد اسلام سراسر قلمرو را فرا گرفت. در این دوره ما شاهد رشد و حضور دانشمندان برجسته‌ای مانند خواجه #نصیرالدین طوسی، شیخ جمال الدین مطهر حلی و مورخینی مثل عطا ملک جوینی، رشیدالدین فضل الله #همدانی، داوود بناکتی، #حمدالله_مستوفی و... هستیم که آثار تاریخی و ادبی با ارزشی به زبان فارسی پدید آوردند. -----------❀❀✿❀❀--------- @tarikh_j

تلاش‌های افشاریه درباره حج  اوضاع حج و حاجیان تسلط دولت عثمانی بر حجاز و رقابت با صفویه، وضعیتی بس دشوار را برای حاجیان ایرانی رقم زده بود و این مشکلات به ویژه در دوره ضعف و فترت حکومت، نمودی بیشتر می‌یافت. با توجه به اهمیت ویژه جنبه سیاسی حج، دولت عثمانی نهایت سعی خود را در بی اعتبار کردن کاروان‌های حاجیان ایران به کار می‌برد. مشکلاتی فراوان برای حاجیان پدید می‌آورد؛ از تعیین #امیر الحاج خاص ایرانی و ایجاد تشکیلات منظم جلوگیری می‌کرد؛ از ایرانیان مالیات‌ها و باج‌های گوناگون می‌گرفت؛ و برای تامین امنیت راه‌های مکه همکاری نمی‌کرد. حاجیان ایرانی در دوره افشاریه سه راه برای رسیدن به #حرمین پیش رو داشتند: نخست راه دریا که از مسیر بندرهای جنوب ایران به #بندر جده پیموده می‌شد. دو راه دیگر که در عراق قرار داشتند، عبارت بودند از: راه زبیده که از #نجف آغاز می‌شد و به فرمان زبیده، همسر #هارون الرشید عباسی، آباد شده بود و نزدیک‌ترین راه زمینی به مکه به شمار می‌رفت. دیگری به #راه شام معروف بود که از بغداد آغاز می‌شد و بسیار دورتر از راه زبیده بود. راه زبیده متروک بود؛ زیرا در ریگزار قرار داشت و در مسیر آن، میان قبایل بادیه نشین ستیز جریان داشت و حاکمان عثمانی برای تامین امنیت آن همکاری نمی‌کردند. از این رو، حاجیان مجبور بودند راه شام و منازل هفتاد و شش گانه آن را بپیمایند که آن نیز به علت دوری مسافت و هجوم راهزنان و اعراب بادیه نشین، خطرهای بسیار داشت. نادر با درک صحیح از جایگاه #حج نزد #مسلمانان و با عنایت به نقش تبلیغی فرا منطقه‌ای آن، از همان آغاز حکومت برای سامان دادن به این اوضاع کوشید. در همایش مغان آن گاه که بر محدود ساختن آیین #شیعه تاکید کرد، در برابر تعهد نمود تا دو نکته را به تایید حکومت عثمانی برساند. بر مبنای یکی از این تعهدها، باید در #مسجدالحرام کنار مقامات چهارگانه که از دوران #عباسیان به پیروان هر یک از# فرقه‌های اهل سنت برای خواندن نماز به روش خود اختصاص داده شده بود،   مقامی نیز به پیروان #مذهب جعفری واگذار می‌شد. بر پایه تعهد دیگر، حاجیان ایرانی باید هر ساله از راه شام رهسپار مکه می‌شدند و گماشتگان دولت عثمانی باید با ایشان مانند #حاجیان مصر و شام رفتار کرده،   از گرفتن مالیات‌ها و باج‌های غیر معمول مانند «دورمه» خودداری می‌کردند.  دولت عثمانی به بهانه قدمت مقامات چهارگانه برای فرقه‌های اهل سنت و ایجاد مشکل در صورت رفت و آمد حاجیان ایرانی از راه شام، دو خواسته نادر را نپذیرفت و پیشنهاد کرد که حاجیان ایرانی از راه نجف و به ریاست امیر الحاج ایرانی رهسپار حج شوند. نادر این پیشنهاد را به شرط تامین #امنیت و لوازم #سفر پذیرفت.   پس از این رویداد، #حکیم مخصوص نادر به سال ۱۱۵۴ق. همراه کاروانی از راه #بغداد راهی #مکه معظمه شد.   نادر در نامه‌ای که از #کابل برای #سلطان عثمانی فرستاد، درخواست کرد تا راه زبیده که ویران و متروک شده بود، برای عبور حاجیان ایرانی آماده شود و عثمانی امنیت آن را تامین کند و به #امام جماعت ایرانی اجازه دهد تا در مقام #شافعی به نام نادر خطبه بخواند.  -----------❀❀✿❀❀--------- @tarikh_j