در عصر امام هادی و #امام_حسن_عسکری علیهما السلام به دلیل گسترش تفکرات انحرافی در گرایشهای اعتقادی و بحثهای علمی که از برخورد میان مکتب های کلامی و تحولات فرهنگی مختلف ناشی شده بود دوران امامت این دو امام بزرگوار از ویژگی های خاصی برخوردار است. در این دوران، مکاتب عقیدتی گوناگونی چون #معتزله و #اشاعره گسترش یافته و پراکندگی آرای متفاوتی در سطح فرهنگی جامعه پدید آمده بود. مباحثی چون #جبر و تفویض، ممکن یا ناممکن بودن رؤیت خداوند، تجسیم و مباحثی از این قبیل، افکار عمومی جامعه را دست خوش خود قرار داده بود و در محافل علمی نیز باعث ایجاد تردید شده بود. سرچشمه این تحولات فکری را می توان در رویکرد دولت عباسی به مسائل علمی و فرهنگی و همچنین هجوم فلسفه و کلام ملت های دیگر به سوی جامعه اسلامی خلاصه کرد. دستگاه حکومتی، کتابهای علمی دانشمندان ملل دیگر را به عربی ترجمه میکرد و در اختیار مسلمانان قرار می داد. این روند از زمان مأمون آغاز شد و به تدریج ادامه یافت و به اوج خود رسید. وی تلاش فراوانی در ترجمه کتابهای دیگر ملل، به ویژه یونان داشت.
#جرجی_زیدان در این باره مینویسد: #مأمون هم وزن کتابهای ترجمه شده طلا میداد و به قدری به ترجمه کتابها توجه داشت که روی هر کتابی که به نام او ترجمه میشد، از خود علامتی میگذاشت و مردم را به خواندن و فرا گرفتن آن علوم تشویق میکرد. با دانشمندان خلوت مینمود و از معاشرت با آنان لذت میبرد». (جرجی زیدان، 1333: 216/3)
عباسیان لحظه ای دانشمندان غیرمسلمان را از خود دور نمیکردند. متوکل و مهتدی، دانشمندان را بر تخت مینشاندند و با آنان شراب مینوشیدند و امیران و وزیران خود را در برابر آنها ایستاده نگه میداشتند، به گونه ای که هیچ بزرگی در مقابل آنها حق نشستن نداشت. (همان: 237)
به خوبی آشکار است که این احترام بیش از حد و صرف آن همه بودجه های هنگفت از بیت المال مسلمین، صرفا جهت دانش پروری و علم دوستی نبوده است. آنان با جمع آوری کتابهای علمی گوناگون جایگاه مناسبی را در ایجاد و گسترش فرقه های منحرف کلامی- اعتقادی و سیاسی-اجتماعی فراهم آوردند که اهداف مشخص و از پیش تعیین شده ای را در این موضوع دنبال میکردند.
#امام_حسن_عسکری
تنظیم: مهسااسدبیگی
┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄
@tarikh_j