رحلت "سيدجمال الدين اسدآبادي" انديشمند و مبارز مسلمان (1275 ش) روحاني مجاهد، سيدجمال‏ الدين اسدآبادي در سال 1217ش (1254ق) در اسدآباد همدان در خانواده‏اي روحاني چشم به جهان گشود. پس از فراگيري مقدمات در زادگاه خود، براي ادامه تحصيل به قزوين، تهران و نجف اشرف رفته و از محضر شيخ انصاري و #ملاحسينقلي همداني استفاده برد. در سال 1232 ش به دستور شيخ انصاري عازم هند شد تا مردم آن ديار به ويژه مسلمانان را عليه #استعمار_انگلستان بسيج كند. او در اين راه متحمل رنج فراوان گرديد و در راستاي اين هدف به كشورهاي عثماني، مصر، فرانسه، افغانستان، انگلستان، عراق و ايران سفر نمود. از آنجا كه سيد، خود بنيانگذار اتحاد ملل اسلامي و وحدت شيعه و سني بود، تعمداً مليت خود را مخفي نگه مي‏داشت. وي با مسافرت‏هاي متعدد خود و با ايراد خطابه‏هاي پرشور، از مسلمانان مي‏خواست با اتحاد و همبستگي، در برابر مفاسد و حاكميت دست نشانده و استعماري اروپاييان ايستادگي كنند. در نتيجه، وي توسط دولت‏هاي سرسپرده به #هند، #پاريس و #لندن تبعيد شد. همچنين سيد در ايران به خواسته ناصرالدين شاه قاجار به دربار رفت ولي وقتي ناصرالدين شاه، سيدجمال را براي حكومت خود خطرناك ديد، او را به مرز عثماني تبعيد كرد. سيد در آنجا بود كه نامه بسيار مهم و آتشين خود را خطاب به مرجع تقليد وقت، #ميرزا محمد حسن #شيرازي نوشت و ضمن افشاي فساد دربار ناصرالدين شاه، مقدمات نهضت تحريم تنباكو را فراهم آورد. در اواخر عمر به خواسته سلطان #عبدالحميد عثماني به استانبول رفت و پس از مدتي مورد سوءظن سلطان قرار گرفت. پس از قتل ناصرالدين شاه توسط ميرزا رضا كرماني كه از مريدان سيدجمال‏الدين بود، فشار بر روي سيد افزايش يافت و به زندان افتاد. سرانجام #سيد_جمال‏_الدين به دستور سلطان #عثماني مسموم گشت و 19 اسفند 1275ش برابر با 5 شوال 1314 در 58 سالگي بدرود حيات گفت. جنازه سيد را در حالي كه به جز چند نفر، كسي جرأت شركت در تشييع را نداشت در قبرستاني در #استانبول به خاك سپردند. در سال 1324 ش سفير وقت دولت #افغانستان در تركيه، دولت لاييك تركيه را متقاعد كرد كه قبر سيد را نبش كند و سپس بقاياي جسد او را در تابوتي قرار داده و به كابل بردند. تشخيص دردهاي اصلي و خمير مايه‏هاي عقب ماندگي جوامع اسلامي و تاكيد بر ضرورت درد زدايي و #جهل_ستيزي از طريق درمان صحيح و ارايه برنامه‏هاي اصلاحي و انقلابي، عمده‏ترين بخش‏هاي تفكر سياسي و نهضت #سريع_الانتشار سيد را تشكيل مي‏داد. سيد بر اساس يك تحليل كلي از اوضاع جهان اسلام و به منظور ريشه كن نمودن دردهاي اصلي جامعه اسلامي، معتقد بود بايد با شجاعت و شهامت به پا خواست و حركت يكپارچه و آگاهانه‏اي را آغاز نمود. در هر حال، او با #نهضت عظيم خود، بيداري #مشرق زمين را پايه‏گذاري كرد. نهضت استقلال هند و انقلاب مشروطه ايران را مي‏توان از آثار جنبش و انديشه او دانست. تنظیم:سرکار خانم مریم صفری -----------❀❀✿❀❀--------- @tarikh_j

پایان جنگ، آغاز هنر در عصر زندیه ازدوره فروپاشی #صفویه درسال 1135 ه.ق و روی‌کار آمدن #نادرشاه و پایان حکومت او در1160ه.ق ناامنی خاصی در شیراز حاکم بود که نتیجه آن قتل و غارت و کشتار مردمان و تنگی معیشت بود. با آمدن #کریمخان زند و سرکوب آشوب‌ها و به سامان کردن اوضاع آشفته زمان، #شیراز به‌عنوان یک مرکزعلمی، تجاری و هنری تغییر یافت و خرابه‌های شهری پذیرای بناهای باشکوه شد. فضای آزادانه مذهبی و اجتماعی زندی که از ویژگی‌های حکومت وکیل الرعایا بود، نقاشان و هنرمندان این دوره را صاحب فراغت و آسودگی درخلق هنر کرد. #کریمخان با آنکه بی‌سواد بود اما دانشمندان، علما و ارباب هنر و صنایع عصر خود را بزرگ می‌شمرد. دراین ایام علاوه برمعماری و عناصر وابسته به آن، سایر هنرها نیز به اوج خود رسید. اوج گسترش وتکامل درهای خاتم #شیراز و سایرخاتم کاری‌ها به دوره زندیه می‌رسد. #صندوق ضریح بارگاه حضرت علی(ع) درنجف اشرف، صندوق خاتم کاری #آرامگاه امام حسین(ع) و قاب آینه خاتم کرمان از بهترین نمونه‌های #خاتم زندی است. #ادوارد اسکات ورینگ و #سرهارفورد جونز در سفرنامه‌های خود از فرش‌های خانه‌های اشرافی و قالی‌های زیبای پرنقش و نگار یادکرده‌اند. در این ایام آینه‌های بزرگ از کشورهای روس و روم و شهرهای اروپایی با کمک کشتی و ارابه به شیراز می‌آمد و #کارستن نیبور و #سرهارفورد جونز از هنرآینه کاری زندیه نیز یاد کرده‌اند. اقدامات عمرانی #کریمخان در پایتخت و اطراف آن وامنیتی که در راه‌ها ایجاد شد باعث رشد اقتصادی شیراز وتأسیس کارگاه‌های صنعتی فراوان شد. رشد صنایع نظامی مانند ساخت اسلحه سرد وگرم، #توپ، #زنبورک، #شمشیر و خنجر، مدیون سیاست‌های تهاجمی #کریمخان بخصوص درنیمه اول حکومتش بود. نیاز به این صنایع با وجود ده‌ها هزار سپاهی ایلاتی در#شیراز و اطراف که اکثراً به #شمشیر و خنجر مسلح بودند باعث اختصاص یکی از راسته‌های بازار به سازندگان شمشیرشد. اسکات ورینگ نوشته: «در شیراز ساخت شمشیر شهرت دارد. فولاد شمشیر را از #حیدرآباد هندوستان به صورت شمش وارد می‌کنند... کارگاه #تفنگ‌سازی شیراز، بهترین اسلحه‌های کمری را درست می‌کند که برابر اسلحه‌های ساخت #اروپاست». در این دوره صنعت شیشه گری شامل ساخت شیشه پنجره، بطری، تنگ و ظروف و قلیان نیز به اوج خود رسید. #اسکات ورینگ آورده: «شیراز دارای یک #شیشه‌گرخانه و یک کارخانه ذوب فلز است که قابل توجه است مخصوصاً کوزه‌های قلیان منقوش زیبا درست می‌کنند... در این شهر میناکاری شهرت فراوان دارد.» درهنرخوشنویسی، خطاطان چیره‌دستی چون #آقا محمد زرگر نسخ نویس اصفهانی، #میرزا محمد #علی طباطبایی نستعلیق نویس کرمانی و #درویش مجید شکسته نویس اصفهانی، درزمره نام آوران این عرصه هستند.درهنر نگارگری، نقاشان این ایام به نوآوری‌هایی بسیاردست یافتند. نگارگری دوران #زندیه تداوم حرکتی است که از زمان #شاه عباس دوم و #شاه طهماسب صفوی با تأثیر از شیوه‌های نقاشی #اروپایی آغاز شد، دردوران سلطنت #نادرشاه به رکود نشسته ودرزمان استیلای #سلاطین زندیه مجدداً بارورگشته است. شاید دلایل احیای دوباره هنر#نگارگری، ایجادامنیت سیاسی ورفاه اقتصادی است که در دوران #وکیل الرعایا به خطه ایران ارزانی شد. درطول #سده دوازدهم موضوع‌ها و ترکیب ‌بندی‌های اروپایی مورد توجه بسیار بود و شاید #دیوان‌ها و #مرقعاتی که #نادرشاه با خود از هند آورده بود، دراین امر بی‌تأثیر نبوده است. علاقه خان زند به نقاشی و تصاویر دیواری و اهمیت به صاحبان این فن موجب آن شد تا درساختمان‌های این عصر جلوه‌هایی چشم نواز ازهنرنگارگری نمودار شود. از آنجایی که معماری زندی یک معماری درون‌گرا به شمار می‌رود، لذا توجه وافر هنرمندان به فضای داخلی ابنیه بود. سقف اتاق‌ها، دیوارهای داخلی، #مقرنس کاری‌ها، ازاره‌های مرمرین اتاق‌ها و ستون‌های سنگی عناصری بودند از آنچه که #نگارگران زندی هنرخودرا بر آن منعکس کردند. -----------❀❀✿❀❀--------- @tarikh_j

علم و ادب در عصر زندیه درکنار موارد علمی، شاهان زند توجه فراوانی به علم وفضل داشتند. #میرزا علی اکبر حسینی موسوی شیرازی،# آقا محمد باقر و #شیخ عبدالنبی سه تن از فضلای مشهور#دوران زندیه هستند. همچنین درمنابع #زندیه از 10 طبیب برجسته یاد شده است. #آصف الدوله آنها را بدین نعت و صفت آورده است: «... هریک درفن طبابت رشک #فیثاغورث و #افلاتون و #ارسطوی و الا و در طریقه معالجه هریک غیرت #جالینوس و #بقراط و #سقراط و #ابوعلی سینا بودند.» درادبیات، شیوه نظم‌آوری کلام، بازگشت ادبی به #سبک عراقی است. دراین ایام حداقل از 17 شاعرمشهور سخن به میان آمده که مهم‌ترین آنها #میرسید علی مشتاق اصفهانی، #حاجی لطفعلی بیگ آذر بیگدلی و #حاجی سلیمان صباحی بیدگلی است. تنظیم: سرکار خانم زهرا صفرزاده -----------❀❀✿❀❀--------- @tarikh_j