۵_. ارزیابی سندی: در همه گزاره های تاریخی، امکان بررسی سندی وجود ندارد؛ اما در موردی، برری احوال نقل کنندگان گزارش ممکن است؛ از این رو پژوهشگران؛ نادرستی برخی گزارش های تاریخی را اثبات کرده اند؛ برای نمونه علامه عسکری، دروغ گویی یک روایی به نام سیف بن عمر را ثابت کرده اند. 6. بررسی شرایط زمان و مکان: بررسی شرایط زمان و مکان که در آن، رفتاری از معصوم صادر شده، از جهت های گوناگون( از جمله برای اطمینان از عدم تقیه) مهم است. 7. نگرش جامع به منابع: گرایش به دسته ای خاص از دیدگاه ها و منابع تاریخی و منحصر کردن فضای ذهن به پاره ای منقولات و بررسی نکردن منابع معتبر دیگر، زمینه های یک ارزش یابی جامع و همه سونگر را از انسان می گیرد. تنظیم:سرکار خانم صفورا سالاریه #اهلبیت #سیره @tarikh_j

سیره اقتصادی امام علی علیه السلام نویسنده: یوسفی، احمدعلی؛ پاییز 1389 - شماره 3 ISC (29 صفحه - از 206 تا 234) سیره اقتصادی امام علی(ع) در دو مرحله (سیره امام در اداره امور اقتصادی جامعه و سیره اقتصادی حضرت در رفتارهای اقتصادی شخصی) بررسی می شود. امام هنگامی که به حکومت رسید، وضعیت اقتصادی جامعه، به ویژه توزیع امکانات، بسیار نامناسب بود، لذا برای سامان دادن به این وضعیت، توزیع را به گونه مساوی انجام داد. همچنین از ذخیره سازی بیت المال و تاخیر در توزیع آن خودداری کرد. این قبیل سیاست ها باعث شد وضعیت اقتصادی جامعه دگرگون شود. فقر و بی عدالتی از بین برود و همه مردم کوفه از امکانات اولیه زندگی بهره مند شوند. امام در سیره اقتصادی شخصی بسیار اهل تلاش و تولید بود، اما در عرصه تخصیص درآمد شخصی برای هزینه های فردی خویش، به حداقل بسنده و درآمدها را در راه خدای متعال مصرف می کرد. "امام علی علیه السلام برای رضای خدا هزار برد را با درآمد حاصل از کار و تلاش خود خرید و آزاد کرد. درباره خوراک حضرت مطالب فراوانی نقل،و بسیاری از این مطالب در کتاب موسوعةالامام علی ابن ابی طالب علیه السلام جمع‌آوری شده است. امامان و رهبران معصوم علیهم السلام با بهتر شدن اوضاع اقتصادی عمومی از خوراک وپوشاک بهتری بهره‌مند می‌شدند،لذا وقتی به امام صادق علیه السلام درباره وضعیت زندگی‌اشاعتراض و شیوه زندگی وی را با امیر مؤمنان مقایسه کردند،پاسخ داد: علی علیه السلام در عصر فقر مردم به سر می‌برد و لباس متناسب با پوشش آنزمان می‌پوشید و مردم آن را زشت نمی‌پنداشتند. حداکثر کردن مطلوبیت از مصرف درآمدها با پس‌انداز و سرمایه‌گذاری،کاریعقلایی است،امام منابع پس‌انداز و سرمایه‌گذاری امیر مؤمنان از ناحیه تخصیص درآمدهاچندان فراوان نبود و ثروت‌هایش املاکی بودند که با اقطاع یا کار روی زمین‌های بایر وآباد کردن آنها به دست آمده بود و فقط یک مورد در منابع مشاهده می‌شود کهامیر مؤمنا ملکی به سی هزار درهم خریده است. (آمدی،1373:430/3،ح 5001 و5002) امام علیه السلام سرمایه خود را(اصل ثروت و املاک)در راه خدا مصرف کرد و چیزی بهصورت ارث برای ورثه باقی نگذاشت و نیز همه درآمدهای ناشی از دارایی‌اش را در راهخدا انفاق کرد. (ابن شهر آشوب،1379:123/2)طبق روایاتی دیگر،آن حضرت هزار برده از درآمدهای خود آزاد کرد وامامان علیهما السلام این مطلب را همیشه با افتخار به امیر مؤمنان علیه السلام نسبت می‌دادند." لینک کوتاه:http://noo.rs/mSUOL تنظیم: زهرا حسینی #سیره_اقتصادی #اهلبیت @tarikh_j

سیره اقتصادی و معیشتی پیامبر اعظم صل الله علیه و آله و سلم نویسنده: جباری، محمد رضا؛ زمستان 1385 و بهار 1386 - شماره 8 و 9 (23 صفحه - از 27 تا 49) نیاز انسان‌ها به مواهب طبیعی،اقتصاد و معیشت در زندگی مادی،امری ضروری است و در این اصل‌ کلی تفاوتی میان انسان‌ها نیست.آن‌چه منشأ تفاوت در اخلاق اقتصادی انسان‌هاست نوع رفتار آنان در کسب روزی و معیشت و درآمد،و نیز چگونگی بهره‌گیری و مصرف است.پیامبراعظم صلی الله علیه و آله در این دو عرصه(درآمد و مصرف)ویژگی‌های درس‌آموزی دارد.ایشان در عرصه درآمد،هم‌چون دیگران به‌ فعالیت‌هایی مانند چوپانی،تجارت و زراعت اشتغال داشت،و ضمن این که از جلب روزی از راه‌های‌ معنوی نیز غافل نبود،به وقت ضرورت،قرض هم می‌کرد.اهتمام آن جناب بر حلال بودن درآمد قابل‌ توجه است.در عرصه مصرف نیز قناعت و ساده زیستی،عدالت و احتیاط در مصرف بیت‌المال،پرهیز از اسراف و تبذیر،و بالأخره انفاق در راه خدا از اصول قابل توجه در سیره اقتصادی پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله است. "در عرصه مصرف نیز قناعت و ساده زیستی،عدالت و احتیاط در مصرف بیت‌المال،پرهیز از اسراف و تبذیر،و بالأخره انفاق در راه خدا از اصول قابل توجه در سیره اقتصادی پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله است. کار و تلاش برای کسب روزی نگاهی به آغاز تا سرانجام زندگی پیامبراکرم صلی الله علیه و آله می‌تواند این واقعیت را تأیید کند که‌ سرتاسر آن حضرت همراه با تلاش برای کسب روزی از راه‌های مشروع و در راستای حفظ عزت و پرهیز از تحمیل خود بر دیگران بوده است. 3 از دیگر اسباب معنوی جلب روزی در نگرش پیامبراکرم صلی الله علیه و آله و نیز روش و منش آن‌ حضرت این است که انسان همشیه با وضو باشد. از جمله شواهد عملکرد حضرت بر مبنای عدالت، می‌توان به جریان تقسیم غنایم جنگ حنین اشاره کرد،زیرا آن حضرت در تقسیم غنایم به‌ دست آمده در این غزوه،به برخی از تازه مسلمانان سهم بیشتری را به منظور تألیف قلوب و تأمین مصالح،اختصاص داد و آن‌گاه که با اعتراض یکی از اصحاب روبه‌رو شد که گفت:«ای‌ محمد!عدالت پیشه کن!»،آن حضرت در پاسخ فرمود:«و یحک فمن یعدل إن لم أعدل؟؛وای‌ بر تو،اگر من عدالت نورزم،دیگر چه کسی به عدالت رفتار خواهد کرد؟»1 ممکن است این پرسش به ذهن آید که شرط عمل براساس عدالت،تقسیم بیت‌المال به‌ صورت مساوی است،چنان که سیره پیامبراکرم صلی الله علیه و آله نیز این چنین بود و امیرالمؤمنین علیه السلام در یکی از خطبه‌هایش بدان اشاره فرمود،2و خود نیز در این زمینه به پیامبراکرم صلی الله علیه و آله تأسی‌ می‌کرد." لینک کوتاه:http://noo.rs/wjEfY تنظیم : زهرا حسینی #سیره_اقتصادی #اهلبیت @tarikh_j

اصول راهبردی در سیره اقتصادی معصومین علیهم السلام نویسنده: اصغری، محمود؛ بهمن و اسفند 1387 - شماره 74 ISC (24 صفحه - از 153 تا 176) از امتیازهای اساسی و برجستگی‌های ممتاز سیره‌ی معصومین علیهم السلام در بخش‌ اقتصاد،داشتن مجموعه‌ی الگوهای رفتاری اقتصادی برگرفته از آموزه‌های‌ قرآنی است،که متناسب با نیازهای واقعی انسان در هر دوره و زمانی‌ می‌باشد. این مجموعه‌ی غنی،دست مایه‌ی تحول عظیم جامعه‌ی جاهلی و تغییر بنیادین آن به سمت جامعه‌ی نمونه‌ی اسلامی در طول تاریخ اسلام گردید. معصومین علیهم السلام،با اتخاذ روش‌های مناسب و با بهره‌گیری از تعالیم وحیانی، جریان هنجارسازی رفتارهای اقتصادی را شکل دادند.این رفتارها در برهه‌ای از تاریخ اسلام،به خصوص در زمان حکومت نبوی و علوی، جلوه‌ای خاص از خود به نمایش گذاشت. این مقاله براساس چنیین فرضی به برخی از مکانیسم‌ها،اصول و مؤلفه‌های‌ تأثیرگذار در رفتارهای اقتصادی بر مبنای سیره و آموزه‌های معصومین علیهم السلام‌ در جامعه می‌پردازد. بدین جهت است که در سیره‌ی معصومین علیهم السلام بر کار و کوشش تأکید بسیاری‌ شده است و انسان‌ها از بیکاری،تن‌پروری و تنبلی منع شده‌اند. در نگرش معصومین علیهم السلام کار کردن یک وظیفه‌ی الهی و انسانی است. لینک کوتاه:http://noo.rs/A6Rpu تنظیم: زهرا حسینی #سیره_اقتصادی #اهلبیت @tarikh_j

#مناسبت هفته 20 رمضان سال هشتم هجری قمری فتح مكه معظمه به دست پیامبر(ص) با این كه آغاز بعثت پیامبراكرم(ص) و نزول وحی بر آن حضرت، در مكه واقع شده بود و پیامبر(ص) به مدت سیزده سال به صورت نهان و آشكار اهالی این شهر و طوایف و قبایل اطراف آن را به دین مبین اسلام فراخوانده بود، جز تعدادی اندك، پاسخ مثبتی به وی ندادند و در صدد تكذیب و حتی دشمنی او برآمدند و در این راه وی و خانواده و یارانش و سایر مسلمانان را در فشار و تنگنا قرار داده و آن ها را اذیت و آزار زیادی نمودند. به طوری كه عده ای از مسلمانان به حبشه و خود پیامبر(ص) به همراه سایر مسلمانان به مدینه هجرت كردند و در این شهر مقدس، نظام نوپای اسلامی را بنا نهادند. از این پس دشمنی های مكیان، به ویژه قریش نسبت به پیامبر(ص) و مسلمانان مدینه فزونی یافت و جنگ های زیادی از سوی آنان بر پیامبر(ص) و مسلمانان تحمیل گردید. سرانجام پیامبر(ص) به امر پروردگار منان تصمیم به فتح كانون اصلی مشركان و كافران قریش، یعنی مكه معظمه گرفت.نقل شده كه در این روز امیرمؤمنان(ع) بر دوش پیامبراسلام(ص) ایستاد و بالای كعبه رفت و بت ها را به زمین انداخت و در هم شكست و به رعایت ادب، خود را از میزاب كعبه به پایین انداخت.آن حضرت در دوم ماه مبارك رمضان، در رأس یك سپاه بزرگ ده هزار نفری از مسلمانان اعم از مهاجر، انصار و قبایل و طوایف اطراف مدینه به سوی مكه حركت كرد. (تاریخ ابن خلدون.ج1،ص432) تنظیم : صدیقه اقاسی @tarikh_j

یكی از مسلمانان مهاجر، به نام "خاطب بن ابی بلتعه" پیش از حركت سپاه اسلام، خبر حركت آنان را به واسطه زنی بد سابقه و نوازنده به نام "ساره" برای قریش ارسال كرد، ولی پیامبر(ص) از جاسوسی آن دو با خبر گردید و حضرت علی(ع)، زبیر و مقداد را مأموریت داد كه به هر صورت ممكن، آن زن جاسوس را بیابند و وی را دستگیر كنند.آنان، زن جاسوس را در میان راه مدینه و مكه، در مكانی به نام "روضه خاخ" و به قولی در "خلیقه" یافته و وی را دستگیر كرده و به نزد پیامبر(ص) آوردند.( الارشاد،ص50،تاریخ ابن خلدون،،ج1،ص432)پیامبر(ص)، مراقبت و مواظبت زیادی به عمل آورد كه قریش از حركت سپاه اسلام آگاه نگردد، بدین جهت تا رسیدن به "مرّالظّهران" كه در چند كیلومتری مكه است، اهالی مكه و جاسوسان و نفوذی های آنان هیچ خبری از حركت جهادی سپاه اسلام نداشتند.( المغازی،ج2،ص814) عباس بن عبدالمطلب، عموی رسول خدا(ص) كه در مكه می زیست و پیش از آن مسلمان شده بود، ولی رابطه حسنه ای با مكیان داشت، در همان زمان از مكه خارج شد و به سوی مدینه هجرت می كرد، كه با پیامبر(ص) و سپاه اسلام در سرزمین "جحفه" روبرو گردید. تنظیم: صدیقه آقاسی @tarikh_j

وی پس از آن كه چندی در كنار رسول خدا(ص) بود، به دستور آن حضرت، به سوی مكه رفت و در میان راه با برخی از سران قریش مانند ابوسفیان، حكیم بن حزام و بدیل بن ورقاء برخورد كرد و خبر هجوم سپاه اسلام را به آنان گوش زد كرد و ابوسفیان را به همراه خود در نزد پیامبر(ص) آورد و او را وادار به پذیرش اسلام نمود.( تاریخ ابن خلدون،ج1،ص433)پیامبر اسلام(ص) هم از تاكتیك های نظامی خویش و هم از وجود ابوسفیان برای فتح مكه بهره جست و وی را پیشاپیش به میان مكیان فرستاد، تا با فراخوانی آنان به تسلیم شدن و هیچ گونه حركت نظامی انجام ندادن، زمینه فتح این شهر مقدس را بدون جنگ و خون ریزی فراهم كند. گرچه عده از سركشان و طاغیان مكه با دسته ای از مسلمانان روبرو شده و به درگیری و نبرد پرداختند، ولی با دادن دوازده یا سیزده تن كشته، متواری شدند و در نتیجه این شهر مقدس در روز بیستم ماه مبارك رمضان، سال هشتم قمری به دست پیامبر(ص) و سپاهیان مسلمان فتح گردید و بت ها از خانه خدا به بیرون ریخته شد و داخل كعبه با آب زمزم شستشو داده شد و بدین گونه مقدس ترین مكان مذهبی و دینی مسلمانان از لوث بت ها، تصاویر و مجسمه ها پاكسازی شد و برای همیشه، محل مقدس و عبادت مسلمانان قرار گرفت.( تاریخ ابن خلدون،ج1،ص434) تنظیم :صدیقه آقاسی @tarikh_j

کانال معاونت پژوهش در ایتا https://eitaa.com/jz2602

♦️به همت انجمن علمی پژوهشی تاریخ جامعه الزهرا سلسله محافل علمی جریان های سلفیه در فضای مجازی بر گزار می شود. ✔️شرکت برای تمامی خواهران علاقه مند بلا مانع است. ✔️همراه با اعطا گواهی شرکت در محفل 🔴برای ثبت نام به روابط عمومی انجمن در ایتا مراجعه کنید. @Gozargah_tarikh

قسمت اول#سیره-اقتصادی اصل :تقویت بنیان اقتصادی عمومی: حکومت های اسلامی به هر یک از مسلمانان سالانه مقدار معینی مال موسوم به عطا میپرداختند عطا یکی از وجوهاتی بود که حکومت برای تنظیم حیات اقتصادی و معیشتی مردم به کار میبرد و از این رو سهم عمده ای در زندگی اقتصادی و معیشتی مردم داشت حکومت ها گاه افزون بر عطا بخشش هایی نیز به برخی از مردم میکردند. به عقده برخی مهم ترین راه معیشت مردم مدینه عطا بود. مقدار عطا به وضعیت اقتصادی دولت بشتگی داشت. اما موضع سیاسی حاکمان نیز بر میزان عطا تاثیر بسزایی داشت. در برخی از دوره ها گاه به سبب اختلاف سیاسی حکومت و برخی افراد عطای ایشان قطع میشد. همانگونه که در دوره عثمان ابوذر غفاری و عبدالله مسعود از عطا محروم شدند و امام علی ع نیز عطای افرادی چون عبدالله بن عمر، سعد بن ابی وقاص، و مغیره بن شعبه را به سبب هنراهی نکردن در جنگ ها قطع کرد منبع:کتاب حیات اقتصادی امامان از صلح امام حسن علیه السلام تا آغاز غیبت صغری ص ۱۳۰ #سیره_اقتصادی #اهلبیت @tarikh_j

قسمت دوم#سیره-اقتصادی اصل:اﯾﺠﺎدروﺣﯿﻪﺗـﻼش وﮐﻮﺷـﺶ اقتصادی رﺳـﻮل ﺧـﺪا ﺑـﺮ اﺳـﺎس ﺗﻌـﺎﻟﯿﻢ قرآن که می فرماید وأَنْﻟَﯿﺲ ﻟﻠْﺈِﻧْﺴﺎنِإِﻻﱠﻣﺎﺳـﻌﻰ آﯾـه وأَنﱠﺳﻌیه ﺳﻮفﯾﺮى ﯾﺎراﻧﺶراﺑﻪﺗﻼش وﮐﻮﺷﺶدرراهﺣﯿـﺎت اﺧـﺮوي و دﻧﯿــﻮيﺳــﻔﺎرشﻣــﯽﮐــﺮدوآﻧــﺎن را ازﺑﯿﮑــﺎری و ﺗــﻦ ﭘﺮوريﺑﺎزﻣﯽداﺷﺖ .رﺳﻮلﺧﺪا ص ﺑﺎ ﭘﯿﻤﺎن ﻋﻘﺪ ﺑـﺮادري وﭘﯿﻤﺎن ﻧﺎﻣﻪ ﻋﻤﻮﻣﯽﺳـﺎل اولﻫﺠـﺮي وﺗﻌـﺎﻟﯿﻢ ﻗـﺮآن « وﺗَﻌـﺎونوا ﻋﻠَـﻰ اﻟْﺒِـﺮﱢ واﻟﺘﻘْـﻮى » : ﮐﺮﯾﻢﮐﻪﻣـﯽ ﻓﺮﻣﺎﯾـﺪ درﻣﯿﺎنﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن روحﻫﻤﮑﺎري و ﻣﺸﺎرﮐﺖﮔﺴﺘﺮده اي اﯾﺠﺎدﮐﺮد .اﯾﻦروﺣﯿـﻪ ﺗﻌـﺎون ﺑـﻪ ﻫﻤﺮاهﻗﺮاردادﻫﺎيﻣـﻀﺎرﺑﻪ، ﻣﺰارﻋـﻪ و ﻣـﺴﺎﻗﺎت ﮐـﻪ در ﻣﯿﺎنﻣﻬﺎﺟﺮانﺑﺪون ﺳﺮﻣﺎﯾﻪوزﻣﯿﻦ ﺑـﺎ اﻧـﺼﺎر ﺻـﺎﺣﺐ ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ و زﻣﯿﻦ ﺑﺴﺘﻪ ﺷـﺪ، ﻣﻮﺟﺒـﺎت اﻓـﺰاﯾﺶ اﺷـﺘﻐﺎل، ﺑﺎزدﻫﯽﮐﺸﺎورزي وﺗﻮﺳـﻌﻪ اﻗﺘـﺼﺎدي راﻓـﺮاﻫﻢ ﮐـﺮد. با ایجاد ﮐــﺎروانﻫــﺎيﺗﺠــﺎرﺗﯽ، ﻫﻤﭽــﻮنﮐــﺎروان زﯾــﺪﺑﻦ ﺣﺎرﺛﻪ راهﻫﺎيﻧﻮﯾﻦﺗﻮﺳـﻌﻪ وﺗﺠﺎرت وﮐـﺴﺐ وﮐـﺎر ﺑـﺮا يﻣـﺴﻠﻤﺎﻧﺎن ﻓـﺮاﻫﻢ ﺷـﺪ . رﺳــﻮل اﷲ ﺑــﺮاﺳــﺎس رﻫﻨﻤــﻮن ﻗــﺮآن ﮐــﺮﯾﻢ ﻗﺮض اﻟﺤﺴﻨﻪ را ﻣﻮﺟـﺐ ﺑﺨـﺸﺶ ﮔﻨﺎﻫـﺎن واﻓـﺰاﯾﺶ ﭼﻨﺪﯾﻦ ﺑﺮاﺑﺮ ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ داﻧﺴﺘﻪاﺳﺖ.ﺳـﻮره ﺑﻘـﺮه، ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن را ﺑـﻪ ﭘﺮداﺧـﺖ ﻗـﺮض اﻟﺤـﺴﻨﻪ ﺑـﻪ ﮐـﺴﺎﻧﯽ ﮐـﻪ اﻣﮑﺎﻧﺎت ﻣﺎﻟﯽ ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ و ﺗﻮاﻧـﺎﯾﯽ ﮐـﺎر وﺗﺠـﺎرت داﺷـﺘﻨﺪ، ﺗﺸﻮﯾﻖ ﻣﯽ ﮐـﺮد ﺗـﺎ ﻣﺤﺮوﻣـﺎن ازﺗﻨﮕﺪﺳـﺘﯽ وﻣﺤﺮوﻣﯿـﺖ ﺧﺎرج ﺷﻮد و ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ درﮔﺮدش اﻗﺘﺼﺎدي ﻗﺮارﮔﯿﺮد. (ابن شبه۱۴۱۰؛۱؛۳۰۴) #سیره_اقتصادی @tarikh_j

قسمت سوم#سیره-اقتصادی اصل:روحیه تلاش و کوشش اقتصادی: گزارش ها از اشتغال امام باقر و امام صادق ع به تجارت حکایت دارد بنابراین میتوان گفت امام باقر و به ویژه امام صادق به تجارت و مضاربه توجه داشتند و مرجع پرسشهای شیعیان در این باب قرار میگرفتند. انان نسبت به راکد ماندن پول نظر مثبتی نداشتند و ترجیح میدادند سرمایه وارد تجارت شود حتی اگر سودی کسب نشود‌. به کسانی که برای ندادن زکات اموال خود آن را به زینت الات تبدیل میکردند نیز یاداوری میفرمودند که این کار آنان باعث ضرر اقتصادی بیشتری می شود چرا که پول از چرخه کار و سوددهی خارج می شود. گفته شده است زمانی که کالایی از مصر به دست امام باقر ع رسید میهمانی ترتیب داد و تجار ایرانی را دعوت کرد تا برای ان کالا نرخی تعیین کنند و ان را در مقابل بیست درصد سود به بازرگانان فروخت. افرادی نیز با سرمایه امام صادق ع تجارت میکردند عذافر از جمله انان بود طبق روایتی امام هفتصد دینار به او داد تا با ان معامله کند، در این تجارت صد دینار عاید وی شد که به دستور امام به اصل مال اضافه شد و در نزدش باقی بماند و بعد از مرگ او به عمر بن یزید سپرده می شود. منبع: کتاب حیات اقتصادی امامان از صلح امام حسن ع تا آغاز غیبت صغری ص۱۳۹ #سیره_اقتصادی #اهلبیت @tarikh_j

قسمت چهارم#سیره-اقتصادی اصل : اصلاح روابط اقتصادی حاکم بر جامعه ﺳﯿﺎﺳـﺘﯽ را ﮐـﻪ رﺳـﻮل ﺧـﺪا در ﺑﻌـﺪ اﻗﺘﺼﺎدي در ﭘﯿﺶ ﮔﺮﻓﺖ، ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ ﻫـﺎﯾﯽ ﺑـﻮد ﮐـﻪ رواﺑـﻂ اﻗﺘﺼﺎدي ﺣﺎﮐﻢ ﺑﺮ ﺟﺎﻣﻌﻪ را اﺻﻼح ﮐﻨﺪ و اﯾـﻦ رواﺑـﻂ، راﺑﻄﻪ اﺳﺘﺜﻤﺎرﮔﺮ و اﺳﺘﺜﻤﺎرﺷﻮﻧﺪه، راﺑﻄـﻪ دارا و ﻓﻘﯿـﺮ و راﺑﻄﻪ ﻣﺴﺘﮑﺒﺮ و ﻣﺴﺘﻀﻌﻒ ﻧﺒﺎﺷﺪ.از اﯾـﻦ رو، ﺳﻌﯽ ﮐﺮد زﻣﯿﻨﻪ ﻫﺎي ﺗﮑـﺎﺛﺮ و زﯾـﺎده ﻃﻠﺒـﯽ را در ﺟﺎﻣﻌـﻪ ﻣﺪﯾﻨﻪ از ﺑﯿﻦ ﺑﺒﺮد. * ﯾﮑﯽ از ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ اﻗﺪاﻣﺎت رﺳﻮل خدا ص در ﻣﺪﯾﻨﻪ ﺗﺎﺳﯿﺲ ﺑـﺎزار ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﻮد. پیش از تاسیس این بازاردربازار هایی چون از ﺟﻤﻠﻪ ﺑﺎزار ﺑﻨﯽ ﻗﯿﻨﻘﺎع ﯾﻬﻮدﯾﺎن در ﻣﻌﺎﻣﻼت ﺧـﻮد ﻧـﺴﺒﺖ ﺑـﻪ ﻣﺮدم ﺳﺘﻢ ﻧﻤﻮده ، ﺑﻪ ﻧﻮﻋﯽ دﺳﺖ ﺑﻪ ﭼﭙـﺎول ﻣـﯽزﻧﻨـﺪ و اﯾﺸﺎن ﺑﺎ ﺗﺎﺳﯿﺲ ﺑﺎزاري، ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺳﯿﻄﺮه ﯾﻬﻮد ﺑﺮ ﻧﻮاﺣﯽ ﺗﺠﺎري ﯾﺜـﺮب ﻣﺤـﺪودﯾﺖ اﯾﺠـﺎد کنند وﻣﺤــﻮر این بازارﻋــﺪاﻟﺖ، ﭘﯿــﺸﺮﻓﺖ و ﮔــﺴﺘﺮش اﻗﺘــﺼﺎد اﺳﻼﻣﯽ و ﻧﺸﺮ اﺳﻼم ﺑﺎﺷﺪ. روایت: ﻋﻤﺮ ﺑﻦ ﺷﺒﻪ از ﻋﻄﺎءﺑﻦ ﯾﺴﺎر رواﯾﺖ ﮐﺮده ﭼﻮن رﺳـﻮل ﺧﺪا ﺧﻮاﺳﺖ ﺑﺮاي ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن ﺑﺎزاري ﻗﺮار دﻫﺪ، ﺑﻪ ﺑـﺎزار ﺑﻨﯽﻗﯿﻨﻘﺎع رﻓﺖ، آﻧﮕﺎه ﺑﻪ ﺑﺎزار ﻣﺪﯾﻨﻪ آﻣـﺪ و آن را ﺑـﺎ ﭘـﺎزده و ﻓﺮﻣﻮد اﯾﻦ ﺑﺎزار ﺷﻤﺎﺳﺖ و از آن ﺧﺮاﺟﯽ ﮔﺮﻓﺘـﻪ ﻧﻤﯽﺷﻮد . ﺑﺎزار در ﻣﺤﻠﻪ ﺑﻨﯽ ﻗﯿﻨﻘﺎع ﺑﻮد ﺗﺎ اﯾﻨﮑﻪ از آﻧﺠـﺎ ﻣﻨﺘﻘﻞ ﺷـﺪ ﭘﺲ از اﻧﺘﻘﺎل ﺑﺎزار از ﺑﯿﻦ ﯾﻬﻮدﯾﺎن، ﺗـﻼش ﭘﯿـﺎﻣﺒﺮ ﺑـﺮاي اﺣﺪاث ﺑﺎزار ﺑﯽوﻗﻔﻪ اداﻣﻪ داﺷﺖ . (سمهودی،۱۴۰۴؛۲؛۷۴۸) #سیره_اقتصادی @tarikh_j

☘موقعیت ژئوپلتیک شهر بیت المقدس به لحاظ موقعیت ژئوپلتیک همواره برای مردم و حکومتهای منطقه اهمیت بسیاری داشت و این شهر در دوره‌های قدیم گذرگاه ارتباطی میان آفریقا، اروپا و آسیا بوده است. وجود اماکن مذهبی سه دین ابراهیمی اسلام، یهودی و مسیحی مانند قبة الصخره، مسجد الاقصی و اماکن مقدس دیگر و خاستگاه دین یهودی و مسیحی، اهمیت مذهبی شایان توجهی نیز بدان بخشیده است. جایگاه مذهبی این شهر باعث شده است تا حکومت بر آن، به لحاظ سیاسی نیز اهمیت بیشتری یابد. بدین رو، دستیابی به حاکمیت بر آن در طول تاریخ، همواره محل منازعه و عاملی تنش‌زا در منطقه بوده و جنگهای بسیاری بر سر آن روی داده است. اشغال فلسطین و بیت المقدس در قرن بیستم توسط غرب و بیرون رفتنش از حاکمیت مسلمانان، افزون بر مشکلات سیاسی و ژئوپلتیک، ضربه حیثیتی سنگینی نیز به مسلمانان وارده کرد. بنابر تاریخ مکتوب، این منطقه در دوره‌های اخیر و در بیشترین دوره زمانی، تحت حاکمیت مسلمانان بوده است و اکثریت ساکنان آن، عرب و مسلمان بوده‌اند. @tarikh_j

بیت المُقَدَّس (به عربی بَیت المَقْدِس) یا اورشلیم یا قُدس، شهری در فلسطین اشغالی که نخستین قبله و سومین شهر مقدس مسلمانان (پس از مکه و مدینه) و مقدس‌ترین شهر جهان نزد یهودیان و مسیحیان است. این شهر، از مراکز زیارتی ادیان ابراهیمی است و هر یک از این ادیان، آثار و ساختمان‌هایی در آن دارند. بیت المقدس هم اکنون در اشغال کامل اسرائیل است و این شهر را پایتخت ابدی خود می‌خواند؛ اما سازمان ملل و بسیاری از کشورهای جهان، این ادعا را به رسمیت نمی‌شناسند. بیت المقدس و برخی اماکن موجود در آن بنابر روایات شیعه، فضیلت بسیاری دارند چنان که در روایتی از امام حسن عسکری(ع)، نماز گزاردن در مسجدالاقصی در ردیف نماز گزاردن در مسجدالحرام دانسته شده و یک نماز در آن برابر با هزار نماز در دیگر مساجد است.برخی شیعیان ایرانی در قدیم به ویژه در دوره قاجار و پهلوی، زیارت اماکن مذهبی این شهر را با سفر حج همراه می‌کرده‌اند. قدیمی‌ترین نامی که بر این شهر اطلاق شده، «أوروشالم»، نزد کنعانی‌ها به معنای خدای آرامش و صلح، بوده است. در کتیبه‌های مصری تل العمارنه (کنار نهر نیل در شمال شهر اسیوط)متعلق به قرن نوزدهم و هجدهم پیش از میلاد، از این شهر به نام «روشالیموم» یاد شده است. در تورات واژه اورشلیم که به عبری «یروشالایم» تلفظ می‌شود، بارها آمده است و از حیث ریشه شناسی، گفته‌اند که به طور مستقیم از نام کنعانی آن یعنی «اوروشالم» گرفته شده است. در تورات با نامها و مضامین زیر از این شهر یاد شده است: سالیم، شالیم، یبوسی، شهر یهودا شهر خدا،قریة پادشاه عظیم و شهر مقدس. القدس همان کلمه آرامی قدشه است به معنای شهر قدس. @tarikh_j

☘مسیحیت با رسمی‌شدن مسیحیت در امپراتوری روم در قرن۴ میلادی و تشکیل امپراتوری روم شرقی، غالب شهرهای واقع در فلسطین مسیحی شدند و به مرور کلیساهای متعددی در این سرزمین به ویژه در بیت المقدس ساخته‌ شد و مسیحیان در بیت المقدس یادواره‌هایی برای وقایع زندگی عیسی مسیح برگزار می‌کردند. بیت المقدس از آن زمان تقدس ویژه‌ای نزد مسیحیان یافت. در متون مسیحی نیز بیت المقدس جایگاه ویژه‌ای دارد. در باور مسیحیان، اورشلیم شهری است که عیسی در آن به صلیب کشیده و دفن شد و سپس زنده شد و به آسمان رفت. مقدس‌ترین کلیساهای مسیحی در اورشلیم واقع است و هر ساله میلیونها مسیحی از نقاط مختلف جهان به زیارت آنها می‌شتابند. مسیحیان معتقدند که واقعه شام آخر عیسی بر یک بلندی با نام طور در قسمت شرقی بیت المقدس روی داده و عیسی پیش از آن که یهودا او را به رومی‌ها تسلیم کند، آخرین غذای زمینی را همراه شاگردانش صرف کرده است. مریم مقدس نیز در اورشلیم دفن شده است. @tarikh_j

☘اسلام بیت المقدس پیش ازشهر مکه و کعبه، قبله مسلمانان بوده و مسلمانان به سوی آن نماز می‌گزارده‌اند. پیامبر اکرم(ص) در سال دوم هجری، به خواست الهی قبله خود را به سوی کعبه تغییر داد.ولی از اهمیت این شهر نزد مسلمانان چیزی کاسته نشد؛ زیرا بنابر باورهای اسلامی، بسیاری از پیامبران بزرگ الهی در آن منطقه ظهور و دین خویش را تبلیغ کرده‌اند. بنابر نظر برخی مفسران، مراد قرآن کریم از «الارض المقدسة»(سرزمین پاک)در آیه «و إذ قال موسی لقومه یا قوم ادخلوا الأرض المقدّسة... ؛هنگامی که موسی به قوم خویش گفت: ای قوم من! به سرزمین پاک داخل شوید....» شهر بیت المقدس است. پیامبر اسلام نیز همواره از این شهر با احترام یاد کرده و بنابر روایات، آن حضرت پیش از رفتن به معراج، نخست به این شهر سیر کرده و از آنجا به آسمان عروج کرده است. منطقه شامات از دوره خلیفه اول و دوم به تدریج به دست مسلمانان افتاد. بسیاری از مسلمانان عرب به شهرهای مختلف شامات از جمله بیت المقدس هجرت کردند. مسلمانان از آن به بعد در طول قرنها نقش مهمی در آبادانی بیت المقدس ایفا کردند. در دوره‌های مختلف، بناها و مساجد بسیاری به دست مسلمانان در این شهر ساخته شد و شهر به تدریج هویتی اسلامی ـ عربی به خود گرفت. این همه، باعث گشت تا تعلق خاطر مسلمانان بدین شهر افزون گردد. در دروان معاصر، قضیه اشغال فلسطین و بیت المقدس و اصرار رژیم اسرائیل بر پایتخت کردن این شهر، بر حساسیت مسلمانان نسبت به آن افزوده و آنان همواره اخبار وقایع این شهر و فلسطین را دنبال می‌کنند. @tarikh_j

☘یهودیت بیت المقدس یا اورشلیم هم خود برای یهودیان قداست دارد و هم برخی اماکن موجود در آن. این اماکن و بناها با صرف نظر از این که در این شهر قرار دارند، محل توجه پیروان دین یهودند. وجود این اماکن در اورشلیم بر قداست آن نزد یهودیان افزوده است. جنگهایی که بر سر تصرف اورشلیم درگرفته، از موضوعات پربسامد تورات است.در تورات، صدها بار از اورشلیم یاد شده و نام این شهر به صراحت برده شده است.در برخی، تصریح شده که خانه خدا در این شهر قرار دارد و در دهها آیه دیگر از عبارت «خانه خدا» برای مکانی در این شهر، استفاده شده است.به نقل تورات، داود نبی طرح ساختن خانه خدا در اورشلیم را ریخت؛ اما کار ساختن خانه خدا را فرزندش، سلیمان نبی آغاز کرد. به تصریح تورات، داود سی و سه سال بر اورشلیم حکومت کرده است. پس از داود، فرزندش سلیمان در اورشلیم و همانجا که داود تعیین کرده بود، خانه را ساخت. این مکان مقدس تا به امروز قبله گاه یهودیان جهان و مهمترین زیارتگاه آنان به شمار می‌رود. @ tarikh_j

مکان‌ها و بناها ☘تپه موریا:یکی از چند کوه یا تپه شهر بیت المقدس است و بنابر روایات یهود، با ظهور داود بالای این تپه به معبد تبدیل شد و صخره مقدس از آن موقع به بعد ارج یافت و سلیمان نبی به تكمیل بنای آن پرداخت. ☘هیکل سلیمان:بنابر باورهای یهودیان، نخستین معبد یا پرستشگاه قوم یهوه بوده که بر تپه موریا و صخره مقدس قرار دارد.بنابر تورات، سازنده آن سلیمان نبی(ع)است. بر باور یهودیان دیوار ندبه، از بقایای هیکل سلیمان است و بقایای هیکل سلیمان در زیر مسجدالاقصی قرار دارد. ☘کلیسای مقبره مقدس: مشهور به «کلیسای رستاخیز» از مقدس‌ترین اماکن مذهبی مسیحیان است که در بخش باستانی بیت المقدس و بر فراز دره جلجتا قرار دارد. در باور مسیحیان، حضرت عیسی در جایی که اکنون کلیسا بر آن قرار گرفته، مصلوب شده و از آنجا به آسمان عروج کرده است. ☘دیوار ندبه: یا دیوار براق(حائط المبكی)به عربی، و به عبری: هَکوتِل همعراوی(הכותל המערבי به معنای دیوار غربی) مقدس‌ترین مکان مذهبی یهودیان بر تپه موریا است. دیوار ندبه، قبله یهودیان جهان برای نماز است.آنان دیوار ندبه را از بقایای هیکل سلیمان و دومین پرستش‌گاه اورشلیم و محل اجابت دعا و منبع الهام می‌شمارند. این دیوار بخشی از دیوار غربی مسجدالاقصی است. ☘حرم بیت المقدس بر فراز تپه موریای شهر بیت المقدس محوطه‌ای وسیع وجود دارد که حاوی مجموعه‌ای از معابد و مساجد و اماکن مقدس یهودی، مسیحی و اسلامی است. هیکل سلیمان، مسجد الاقصی، قبة الصخره و جز آن در این حرم قرار دارند. این حرم ویرانیهای بسیاری به خود دیده و در طول تاریخ به تناوب تحت اشغال رومیان، یونانیان، ایرانیان و قبل از آنها نیز آشوریان، كلدانیان، مصریان، بابلیان، یونانیان و اقوام دیگر درآمده است. ☘مسجد الاقصی این مسجد، از مساجد مقدس اسلامی واقع در شهر بیت المقدس است که بنابر برخی روایات، محل عروج پیامبر اکرم(ص) به آسمان بوده است. اطلاق نام مسجد الاقصی به مسجدی كه امروزه به این نام مشهور است، اصطلاح جدیدی است و مقصود مورخان قدیم هنگامی كه از مسجد الاقصی نام می‌بردند، تمام و یا قسمتی از صحنی است كه حصارها و برجها و باروها بر مبنای آن استوار است و در آن بابهایی قرار دارد كه به هنگام اسراء و معراج معروف و مشهور بوده است. امروزه، مسجد الاقصی در محوطه حرم شریف به طرف جنوب زمین حرم در فاصله پانصد متری مسجد صخره، قرار دارد. ☘مسجد صخره مسجد صخره یا صخره مقدس، نام مسجدی در محوطه حریم شریف بر تپه موریا، واقع در شهر بیت المقدس است. ذیل گنبد این مسجد، صخره‌ای بزرگ به رنگ سفید مایل به کرم است که گویا قلهٔ کوه بوده‌ و در زیر قُبَّةُالصّخره(qobbato's.Saxra) قرار دارد و در دین یهود، اسلام و مسیحیت محترم است. گنبد یا قبه طلایی مشهور که مردم آن را گنبد مسجدالاقصی می‌پندارند، بر صخره ساخته شده و گنبد مسجد صخره است. ☘مسجد عمر این مسجد بر تپه موریا، رو به روی کلیسای قیامت واقع است و درِ آن، برای نمازهای پنجگانه گشوده می‌شود. بنابر برخی منابع، مسجد عمر همان مسجد صخره است؛ اما برخی معتقدند که مسجد عمر در جوار آن است و این مسجد را پسر صلاح‌الدین در سال ۱۲۱۶ م. به یاد عمر خلیفه دوم بنا کرد. گویند عمر در مقابل پله‌های کنیسهٔ قیامت در بیت‌المقدس نماز خواند، و این مسجد در جایی بنا شده‌که گمان می‌رود عمر در آن جا نماز گزارده تا به کلیسای قیامت که در آن زمان مسیحیان در آن عبادت می‌کردند، حرمت نهاده باشد. ☘دیوار براق بنابر برخی روایات اسلامی، پیامبر اکرم(ص) مرکب خود را در شب معراج به همین دیوار بست. این مرکب در روایات «براق» خوانده شده است. استفاده شده از سایت ویکی شیعه،پرسمان، تابناک تنظیم:فاطمه میری @tarikh_j

نمای داخلی از بیت المقدس و تخریب های صهیونیستها @tarikh_j

عکس قدیمی از بیت المقدس @tarikh_j