#پی_دی_اف :زینب شیرزن کربلا،زینب دختر علی ع ترجمه سید جعفر شهیدی @tarikh_j

☘️اهمیت درک فضای تاریخی: ✍🏻مورخ باید غالبا از محدوده اتاق خود بیرون آید و به تفحص و تجسس بپردازد. به این نکته که تاریخ با اسناد و مدارک ساخته می شود باید به وسیع ترین معنا کلمه در نظر گرفت. تاریخ در عرصه وقایع تالیف می شود. از این رویارویی با منظر تاریخی مورخان به شم و درک تازه ای از موضوع مورد بحث دست می یابند. (روش های پژوهش در تاریخ ،مقاله فضای تاریخی ،شارل ایگونه) #تاریخ @tarikh_j

🔔معرفی #اقسام_تاریخ_نگاری_اسلامی و #منابع_تاریخی_متقدم به درخواست برخی اعضای کانال👇👇 #بخش_اول @tarikh_j

#تاریخ_نگاری_اسلامی ب)اقسام و سیر تاریخ نگاری اسلامی اقسام و سیر تاریخ نگاری اسلامی 1-تاریخ نگاری خبر. مکتب حدیثی مدینه را باید نخستین مکتب تاریخ نگاری ، یعنی سیره نویسی در شکل مغازی ، به شمار آورد. عُروه بن زُبیر، ابان بن عثمان بن عفّان، شُرَحبیل بن سعد از نسل اول وعاصم بن عمربن قَتاده و محمدبن مسلم بن شهاب زُهری از نسل دوم محدّثان و مورخان مدینه هستند.نسل سوم محدّثان مدینه اطلاعات خود را از زهری گرفتند ،موسی بن عُقبه ،محمد بن اسحاق ، از شاگردان برجسته زهری ، ابن اسحاق کتاب المغازی و السیر و اخبار المبتدأ را که تا آن هنگام به صورت مدون نبود، تألیف کرد.. بعضی از محدّثان قرن دوم از مناطق مختلف عبارت اند از: مَعمربن راشد اَزْدی و شاگردش عبدالرزاق بن هَمّام بن نافع صنعانی از یمن ، سلیمان بن طَرخان تیمی از بصره که همگی به تشیع شهرت داشتند، و ولیدبن مسلم دمشقی ....واقدی پس ازابن اسحاق ، به مطالعات دقیق تاریخی پرداخت. پس از او ، کاتب و شاگردش ابن سعد به نگارش مباحث تاریخی پرداخت. تاریخ نگاری در شکل خبر، با ظهور ابوالحسن علی بن محمد مدائنی به اوج خود رسید. زُبیربن بَکّار و محمد بن حبیب (المُحَبَّر و المُنَمَّق) نیز از مورخین هستند. بسیاری از مؤلفان از سده سوم به بعد فصلهایی را به سیره پیامبر اختصاص دادند، از جمله ابن ابی شیبه (م 235)، بخاری (م 256)، بلاذری (م 279)، طبری (م310)، ابن حِبّان بُستی (م 354)، ابن عَساکر (م 571)، ابن اثیر (م 630)، ذهبی (م748)، ابن شاکر کُتُبی (م 764) و ابن کثیر(م 774) وآثار مستقلی در باره سیره وشخصیت پیامبر تألیف شد، از جمله الشمائل النبویّه از ترمذی (م 279)، اخلاق النبی و آدابه از ابوشیخ اصفهانی (م 369)، دلائل النبوه از ابوبکر بیهقی (م 458)، الروض الاُنُف از عبدالرحمان سهیلی (م 581)، زادالمعاد فی هُدی خیرالعباد از ابن قیّم جوزیه (م 751)، امتاع الاسماع از مقریزی (م 845 )الخصائص الکبری از سیوطی (م 911)، المواهب اللَدُنیه فی المنح المحمّدیه از قسطلانی (م 923)، سُبُل الهدی ' و الرّشاد از صالحی شامی م 942) و السیره الحلبیه از علی بن برهان الدین حلبی (م 1044) ابن حَزم اندلسی (م 456)، ابن عبدالبِرّ (م 463) قاضی عِیاض (م 544) و ابن سیّدالناس (م 734(از قرن دوم ، مورخان تک نگار مثل ابومِخنَف لوط بن یحیی اَزْدی (م 157) ،عَوانه بن حَکَم (م 147 یا 158)نصربن مزاحم مِنقَری (م 212( وَقعَه صِفّین) هشام بن محمد کلبی (م 204) هیثم بن عَدِی (م 207(.ابوعُبیده مَعمربن مُثنّی (م210(.(ص10-19) اقسام و سیر تاریخ نگاری اسلامی 2-وقایع نگاری :در قرن سوم تاریخ نگاری وارد مرحله ای جدید شد واندیشه وحدت بخشیدن به تاریخ اسلام شکل گرفت. مورخان بزرگی. مورخان بزرگی همچون یعقوبی و طبری با ظهور یافتند. هیثم بن عدی ، چهره برجسته اوایل سده سوم ، را حلقه اتصال دو شیوه تاریخ نگاری ، یعنی تک نگاریهای خبری و وقایع نگاری ، به شمار آورد. قدیمترین کتاب موجود (سالشمار ) ، تاریخ خلیفه بن خیاط عُصفری معروف به شَباب است.ابن قُتیبه دینوری ( المعارف) و احتمالا(کتاب الامامه و السیاسه) از منابع مهم تاریخی سده سوم است . احمدبن یحیی بلاذری ( فتوح البلدان ، انساب الاشراف )، ابن اَعثَم کوفی (الفتوح)وفسوی، و...صاحب کتب وقایع نگار این دوره اند.(ص19-22) اقسام و سیر تاریخ نگاری اسلامی 3- تاریخ نگاری عمومی به روش سالشمار.تاریخ طبری الگویی کامل از تاریخ عمومی به شیوه وقایع نگاری وسالشماراست به صورت خبروذکر سلسله سند نیز دارد. مسعودی از نخستین مؤلفان ، و شاید اولین مؤلفی است که تاریخ و جغرافیای علمی را درهم آمیخت. یعقوبی و ابوحنیفه دینوری از شیوه تاریخی پیروی کرده اند بدون ذکر سلسله سند. در قرن چهارم مورخان بزرگ دیگری همچو مطهّربن طاهر مَقدسی ،حمزه اصفهانی ،ابوعلی احمدبن محمد مسکویه ظهور یافتند. #ادامه_دارد... 📚(ص23-26 کتاب تاریخ و تاریخ نگاری_ محمدرضاناجی). ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄ @tarikh_j

#تازه_های_نشر ذوالفقار: برش‌هایی از خاطرات شفاهی حاج قاسم سلیمانی/ به اهتمام علی اکبری مزدآبادی/ انتشارات یا زهرا (س): تهران/ 1398/ 246 صفحه. کتاب حاضر، برش‌هایی از خاطرات شفاهی حاج قاسم سلیمانی فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران است. این کتاب خاطراتی را برای اولین بار از دوران دفاع مقدس تا مجاهدت‌هایی که در جبهه مقاومت سوریه و عراق شکل گرفته را بیان کرده و بنا دارد با تکیه بر گفته های شخص حاج قاسم سلیمانی (اعم از خاطرات و سخنرانی ها) خوانندگان خود را با برش‌هایی از نظام فکری و عقیدتی این سردار بزرگ آشنا کند. #قاسم_سلیمانی ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄ @tarikh_j

🔔معرفی #اقسام_تاریخ_نگاری_اسلامی و #منابع_تاریخی_متقدم #بخش_دوم ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄ @tarikh_j

#بخش_دوم اقسام و سیر تاریخ نگاری اسلامی 4- ذیل نویسی و مختصر نویسی در سیر تاریخ نگاری.شاید #طبری( باکتاب ذیل المُذَیَّل) نخستین کسی باشد که بر کتاب خویش ذیل نوشته است که تاریخ رجال است .افراد دیگری در تکمیل تاریخ طبری اقدام کردند. #ابن جوزی ، خلاصه ای از المنتظم با عنوان #شُذور العقود فی تاریخ العهود در یک جلد فراهم آورد و سپس #دُرّه الاکلیل در ذیل المنتظم نوشت. در اوایل قرن هفتم #ابن اثیر مهمترین اثر خود، الکامل فی التاریخ ، را نوشت. #الکامل پس از تاریخ طبری شهرت فراوان پیدا کرد و مرجع مورخان شد.علمای دیگری نیز به ذیل ومختصرنویسی پرداخته اند.#ابن_عبری، اخبارالزمان را که به سریانی نوشته بود، پس از تهذیب و اضافاتی با نام تاریخ مختصرالدول به عربی برگرداند. در اواخر قرن هفتم و اوایل قرن هشتم آثاری دایره المعارفی تألیف شد که بخش مهمی از آنها تاریخ عمومی بود مورخانی مانند #ذهبی،#محمدبن_شاکر_کُتُبی ،#عبداللّه بن اسعد یافعی . تأثیر #باورهای_کلامی بر اندیشه تاریخی را می توان در اثر البدایه و النهایه ابن کثیر نام برد. #اولین مورخی که مواد تاریخی را در ارتباطی تنگاتنگ با دیگر معارف انسانی مطالعه کرد، #ابن خلدون بود. از این زمان به بعد، تاریخ نگاری به انحطاط گرایید و تکرار و تلخیص آثار پیشین با افزوده هایی اغلب در باره حاکمان محلی ، چندی دیگر ادامه یافت.(26-36) اقسام و سیر تاریخ نگاری اسلامی 5-تاریخ نگاری بر اساس #نسب_شناسی . آنچه در علم انساب مهم است شناخت نسبی از پیوستگی شعوب وقبایل وروابط داخلی آنهاست. پس از ظهوراسلام با بر جای ماندن ساختار قبیله ای ، دانش انساب نیز در فرهنگ اسلامی جایی باز کرد. سرآمد نسب شناسان سده دوم ، #محمدبن_سائب_کلبی، #عَوانه_بن_حَکَم_کَلبی و #ابومِخْنَف اَزدی بودند.قدیمی ترین کتاب موجود در انساب ، #حَذف مِن نسب قریش تألیف مُؤرِّج بن عمرو سَدوسی است.هشام بن محمد کلبی (#جمهره النسب) افرادی از خاندان زُبیری نیزبه علم انساب توجه نشان دادند. #ابن حزم اندلسی ، (جَمْهَره انساب العرب)، #ابن_قُدامه_مَقدسی (التبیین فی انساب القرشیّین) ،#یاقوت_حموی (خلاصه ای از جمهره النسب هشام کلبی با نام المُقتضَب) #الانساب_سمعانی ،#ابن_اثیر خلاصه ای از آن به نام تهذیب الانساب فراهم نموده و به آن مدخلهای جدید نیز افزوده است . #سیوطی نیز لُبّ اللباب را با حذف تراجم از کتاب الانساب ، استخراج کرده است .جز این از سده سوم به بعد، نویسندگان شیعی آثار فراوانی در باره تبار طالبیان و انساب و اعقاب علویان تألیف کردند.(36-39) اقسام و سیر تاریخ نگاری اسلامی 6– تاریخ نگاری به #شیوه_طبقات. در این شیوه افراد متعلق به یک گروه یا دوره و..در یک ردیف قرار می¬گیرند،همراه با شرح¬حال آنان. کتب #الطبقات_الکبری از #محمدبن_سعد مشهور به #کاتب_واقدی است هم زمان با ابن سعد، #خلیفه_بن_خیاط پس از آن ، شیوه طبقات به کتب تراجم دیگر شاخه های علمی راه یافت. اقسام و سیر تاریخ نگاری اسلامی 7-#سرگذشت_نامه ها. اینگونه آثار را در تعریف عام تاریخ ، بخشی از متون تاریخی می توان به شمار آورد. به تأسی از نوشتنِ سیره پیامبر ، تک نگاریهایی نیز در باره سیره و سرگذشت خلفا و فرمانروایان و دانشمندان تألیف شد. #معرفه الصحابه از ابن منده ابوعبداللّه محمدبن اسحاق محدّث اصفهانی ، که بخشهایی از آن باقی است . ابوموسی مَدینی، ذیلی بر آن نوشت . #ابونعیم اصفهانی ،#معرفه الصحابه را تألیف کرد که چاپ شده است. از دیگر منابع مهم رجالی ، #الاستیعاب فی معرفه الاصحاب ابن عبدالبر ،ابن اثیر کتاب اُسْد الغابه فی معرفه الصحابه را از جمع کتابهای یاد شده پس از آن ذهبی ،فهرستواره ای از #اسدالغابه با اضافات خود، نوشت .کتب رجال برای جرح و تعدیل راویان حدیث فراهم آمد. از مهمترین این آثار #التاریخ_الکبیر ابوعبداللّه محمدبن اسماعیل #بخاری ،سبک و سیاق تاریخ بخاری مبنای کار ابن ابی حاتم رازی قرار گرفت. علمای دیگری نیز بعد از آن به تلخیص پرداختند. در سده هفتم در عصر ممالیک علمایی مانند#ابن_خلّکان و#ابن_صُقاعی و #ذهبی( سِیَر اَعلام النُبَلاء )، #مقریزی (المُقفّی الکبیر) بودند. #سیوطی هم تراجم عده ای از سلاطین و بزرگان مسلمان عصر خود را در نظم العِقیان فی اَعیان الاَعیان گرد آورد که می توان آن را تاریخ سیاسی و اجتماعی و ادبی اواخر دوره ممالیک دانست 📚ص۳۹-۴۸ کتاب تاریخ و تاریخ نگاری_ محمدرضاناجی @tarikh_j

#معرفی_کتاب برادرْ قاسم: جستاری در اندیشه های راهبردی حاج قاسم سلیمانی در حوزه ولایت، انقلاب، دفاع مقدس، شهادت، مدافعان حرم، فرهنگ و هنر/ تالیف ابوذر مهروان‌فر/ انتشارات مهر امیرالمومنین (ع): قم/ 1397/ 283 صفحه. کتاب حاضر در رابطه با حاج قاسم سلیمانی و اندیشه‌های راهبردی وی تهیه و تدوین شده است. مؤلف در این اثر، افکار این سردار را در حوزه‌های ولایت، انقلاب، دفاع مقدس، شهادت، مدافعان حرم، فرهنگ و هنر به بحث می‌گذارد. این پژوهش، حاج قاسم را فردی شهادت‌طلب، اندیشمند، سیاستمدار، انقلابی، ولایی و مدافع حریم اسلام و انقلاب اسلامی معرفی می‌نماید. تحقیق فوق ابتدا مباحثی را در مورد ولایت و ولایت مداری ذکر و انقلاب اسلامی را از جایگاه ویژه‌ای در دنیا معرفی می‌نماید. این اثر دفاع مقدس را مانند صحنه‌های کربلا به تصویر کشیده و شهید و شهادت را مهم جلوه می‌دهد. کتاب پیش رو در نهایت در مورد مدافعان حرم مباحثی را ارائه داده و مسئله فرهنگ و هنر را در پیشرفت انقلاب اسلامی، مؤثر معرفی می‌نماید. صفات حاج قاسم از جمله شهادت‌طلب، اندیشمند و ... از مباحث قابل‌توجه این اثر محسوب می‌گردد. #قاسم_سلیمانی @tarikh_j

#معرفی_کتاب توافق سلیمانی ـ پوتین: امکان‌سنجی روابط راهبردی ایران و روسیه/ تالیف شعيب بهمن/ انتشارات موسسه مطالعات اندیشه‌سازان نور (تهران)/ 1396/ 200 صفحه. 24 جولای 2015 (2 مرداد 1394)، هواپیمای مسافربری یکی از خطوط هوایی ایران در مسکو به زمین نشست. از آن هواپیما، میهمانی پیاده شد که سفرش در هیچ رسانه‌ای اعلام نشده بود. به سرعت ماشینی مخصوص تشریفات او را سوار کرد و به اقامتگاهی در پایتخت روسیه منتقل کرد. روز بعد، میهمان ویژه به دفتر ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه رفت. وی در حضور سرگئی شویگو، وزیر دفاع روسیه مورد استقبال گرم قرار گرفت. میهمان ویژه، کسی جز سردار قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران نبود که در این سفر، نمایندگی ویژه آیت‌الله خامنه‌ای، رهبر نظام جمهوری اسلامی ایران را بر عهده داشت. سردار قاسم سلیمانی که عالی‌ترین مقام مسئول ایرانی در پرونده‌های حساس و مهم منطقه از فلسطین گرفته تا سوریه، عراق، افغانستان، یمن و مسائل منطقه غرب آسیا است، با یک دستور کار مشخص به مسکو سفر کرده بود. دستور کاری که به فاصله کمی، در قالب پیمان جدیدی برای مبارزه با تروریسم در خاورمیانه نمود پیدا کرد و به تشکیل ائتلاف 1+4 با حضور ایران، روسیه، سوریه، عراق و حزب‌الله لبنان منجر شد. سفر سردار سلیمانی به روسیه، علاوه بر ابعاد منطقه‌ای و بین‌المللی، دارای جنبه‌های راهبردی در روابط ایران و روسیه نیز بود؛ زیرا برای نخستین بار، دیداری میان مقامات دو کشور انجام شد که نتیجه آن، ائتلاف و همکاری نظامی، اطلاعاتی و امنیتی میان مسکو و تهران بود. #قاسم_سلیمانی @tarikh_j

🔔معرفی #اقسام_تاریخ_نگاری_اسلامی و #منابع_تاریخی_متقدم #بخش_سوم @tarikh_j

#بخش_سوم:اقسام و سیر تاریخ نگاری اسلامی 8-سده نامه ها. از سده هفتم به بعد تألیفاتی بر اساس محدوده زمانی سده فراهم آمد که عمدتا به شیوه عام و الفبایی است و در شمار سرگذشت نامه ها قرار می گیرد. می توان ابن ابی عُذَیبه( ک:انسان العیون فی مشاهیر سادس القرون) از لحاظ توالی زمانی موضوع کتاب ، #نخستین_سرگذشتنامه برپایه نظم سده ای به شمار آورد. نخستین سده نامه ای که زندگینامه بزرگان را به شکلی تفصیلی دربردارد، الدُر الکامنه فی اعیان المائه الثامنه ،#ابن_حجر عسقلانی است ،شاگرد برجسته ابن حجر، محمدبن عبدالرحمان #سخاوی هنگام پاک نویس کردن الدرر الکامنه ، تراجم بسیاری بر آن افزود.بررسی سرگذشتنامه های اخیر نشان می دهد که مؤلفان به علما و ادبا و متصوفه در قلمرو ممالیک و عثمانی ، یعنی نواحی مصر و شام و حجاز و یمن و آسیای صغیر، توجه داشته اند . اقسام و سیر تاریخ نگاری اسلامی 9-تاریخ نگاری محلی . در جهان اسلام تاریخهای محلی بسیاری با صبغه علمی و دینی یا سیاسی تدوین شد.افزون بر کتب طبقاتِ پیشگامانی مانند #ابن سعد و #خلیفه بن خیاط ،تاریخهای محلی مثل تاریخ واسط اثر اَسلَم بن سهل رزّاز معروف به #بَحشَل واسطی ، تاریخ الرقّه محمدبن سعید در عهد سامانیان و پس از آن دوره حاکم نیشابوری ،تاریخ نیشابور را نوشت .#حمزه بن یوسف سَهمی ( تاریخ جُرجان) ،#ابونُعَیم اصفهانی ذکر اخبار اصبهان و...در مجموع ، تاریخهای محلی یادشده را باید در زمره کتب رجال به شمار آورد.بتدریج تاریخهای محلی جنبه عام یافت و علاوه بر تراجم رجال حدیث و روایت ، تراجم دیگر بزرگان و مشاهیر را نیز در بر گرفت . #خطیب_بغدادی( تاریخ بغداد ) ، تاریخ دمشق #ابن_عَساکر ،التدوین فی اخبار قزوین تألیف عبدالکریم بن محمد رافعی قزوینی.در سده نهم آثاری به همین شیوه در باره مکه و مدینه تألیف شد. محمدبن احمد فاسی، مؤلف آثار متعدد در باره تاریخ مکه ، العِقد الثمین فی تاریخ البلد الامین #اخبار_مکه تألیف محمدبن عبداللّه اَزرقی، محمدبن اسحاق فاکهی تاریخ مکه را به همان شیوه نوشت.از قدیمترین کتابها در باره مدینه ، تاریخ المدینه المنوّره از #عمربن_شَبّه نُمیری .از نخستین مؤلفان تاریخ محلی عربستان جنوبی ، ابن هشام است که کتاب التیجان فی ملوک حِمیَر را در باره تاریخ کهن یمن از جمع روایات وهب بن منبّه فراهم آورد. مورخان تاریخ های محلی در باره یمن ، شام ، مصر وشهرهای مهم اسلامی نگاشته اند وبه رویدادهای مهم آن سرزمین پرداخته اند. برخی تاریخهای محلی ، راجع به صاحب منصبان سیاسی و قضایی است . اقسام و سیر تاریخ نگاری اسلامی 10-تاریخ نگاری #دودمانی . شیوه تاریخ نگاری دودمانی بسیار قدیمی است و ویژگی بارز اسلامی آن توجه خاص به مسائل اخلاقی و اداری است . شاید این توجه نشانه نفوذ تاریخ نگاری ایرانیان باشد که تاریخ را برحسب دوران حکومت شاهان تنظیم می کرده اند ، عَوانه بن حَکَم کلبی پس از او ابن نَطّاح محمدبن صالح (کتاب الدوله) را در باره دودمان عباسیان نوشت .از قدیمترین تاریخهای دودمانی راجع به سلسله های مستقل ، التاجی فی اخبار الدوله الدیلمیه ، اثری کهن در تاریخ سلجوقیان تألیف عمادالدین اصفهانی است . نمونه کاملی از تقسیم بندی دودمانی را می توان در اخبارالدُوَل المُنقطعه تألیف علی بن ظافر ازدی ،مشاهده کرد که شامل بخشهایی جداگانه در تاریخ دولتهای اسلامی است . کتب دیگری نیز درباره عباسیان وعثمانی ها و دول مختلف آن دوره مانند ایوبیان، مملوکیان، اتابکیان، فاطمیان و... نگاشته شد. 📚 کتاب تاریخ و تاریخ نگاری: محمدرضا ناجی ص48-67 @tarikh_j