📸تصویری از صحن #آیینه حرم حضرت معصومه در دوران قاجار 📷عکاس: #عبدالله_قاجار 🔹️نوشته‌ی زیر عکس: [ایوان آیینه و دو مناره مرتفع و یک سمت از صحن جدید است که جناب اجل #امین‌السلطان در پهلوی حرم حضرت معصومه سلام‌الله‌علیها بناکرده اند و صحن را صحن امینیه می‌نامند.] 🔸️میرزا علی‌اصغر خان اتابک #صدراعظم سه پادشاه قاجار (ناصرالدین‌شاه، مظفرالدین‌شاه و محمدعلی‌شاه) بود، که به #امین‌السلطان و #اتابک اعظم ملقب شد و حدود چهل سال در سمت‌های وزیری، وزیراعظمی و صدراعظمی مشغول به کار بود. 🔸️وی در ستون سمت راست ایوان آینه در قسمت کفشداری زنانه صحن امام رضا دفن است. به این صحن، صحن #اتابکی نیز می‌گویند. 🔗به کانال #تاریخ_شفاهی_قم بپیوندید: @tarikhqom

🔖 قم در دوران سه #پادشاه قاجار 🔹️لرد کرزن سیاستمدار انگلیسی در سفرنامه خود می‌نویسد: فتحعلی‌شاه در ایام جوانی #نذر کرده بود که اگر به سلطنت برسد اولاً از قم #مالیات نگیرد. ثانیاً آن را آباد کند و پس از جلوس به شرط دوم وفا کرد و با آن‌که به امساک شهرت داشت در کمال سخاوت در #تعمیر و تزیین شهر قم کوشید. 🔸️گنبد حضرت معصومه(س) را با خشت‌های مسین زراندود تزیین نمود و یک بیمارستان [مدرسه #دارالشفا] و یک آموزشگاه #روحانی و یک #مهمان‌سرا در شهر قم باز کرد و برای خویش #مقبره‌ای ساخت. قبر فتحعلی شاه و دو پسر و نواده‌اش محمد شاه در جوار مرقد حضرت معصومه(س) است. 🔹️در زمان محمدشاه دوباره خرابی به قم راه یافته است. در جغرافیایی به نام «#جهان‌نما» که در زمان این پادشاه نوشته شده قم را شهری #مخروبه و از عمارت عاری معرفی کرده و جمعیت آن را ۲۵ هزار تن نوشته است. 🔸️در زمان ناصرالدین‌شاه گاهی از اوقات قم تیول زنان و شاهزاده‌ها بوده است و #عوارض سنگین از مردم دریافت می‌کرده‌اند. از نوشته دکتر فوریه که اواخر سلطنت ناصرالدین شاه به قم رفته و عکس‌هایی از قم منتشر کرده چنین برمی‌آید که در آن زمان قم بارو و برج و #دروازه باعظمت و مجللی داشته است و آن شهر در وسط باغ‌ها و سبزه‌زارها واقع و عرض #رودخانه قم فوق‌العاده زیاد بوده است. 🔸️در همین زمان است که یکی از زیباترین بناها در قم شد و آن صحن نو و ایوان آینه حضرت معصومه(س) است که ساختمان آن را میرزا ابراهیم امین السلطان شروع کرد و پسرش میرزاعلی اصغرخان #اتابک به انجام رسانید. 🔗به کانال #تاریخ_شفاهی_قم بپیوندید: @tarikhqom

🌀 وضعیت شهریه طلاب قم به روایت شیخ محمدحسین #کاشف_الغطا 🗓 دوره قاجار 🔸️بالای قبر عقيله‌الائمه، حضرت #معصومه (س) گنبد طلای بلندی قرار دارد. زیر گنبد، روی قبر، #ضریحی نقره‌ای نصب شده، اما فضای حرم بسیار کوچک است. پیرامون حرم رواقهای پرشماری دیده می شود که در آنها بسیاری از سلاطین #صفویه مدفونند. 🔹️یک صحن قدیمی متوسط و یک صحن جدید بزرگ دارد که مرحوم صدراعظم #اتابک امین‌السلطان ساخته و قبر خودش نیز همان جاست. پول هنگفتی صرف ساختنش کرده است. 🔸️کنار صحن کهن یک #مدرسه‌ی قدیمی بزرگ پر از #طلبه بود؛ یکی از درهایش به صحن کهن باز می‌شود. مقداری کتاب خطی با یک درس‌گاه دارد که جناب حجت حاج شیخ عبدالکریم #حائری ایده الله در آن درس می گوید. 🔹️ایشان برای تمام طلابی که در قم هستند و شمارشان به چندهزار نفر می‌رسد، #شهریه مقرر کرده که حسب طبقاتشان از بیست و سی تومان تا پنجاه تومان در ماه می‌گیرند. 🔸️ایشان به دیگر #طلاب اهل قم و حتى أكثر ائمه جماعات قم نیز شهریه می‌دهد. هیچ مبلغی از #وجوه شرعیه را خودش دریافت نمی‌کند بلکه #تجار می گیرند و #قبض می‌دهند؛ خودشان هم بـیـن طـلاب بـه مقدار معینی تقسیم می‌کنند. طلاب نیز هر سال پیش هیئتی از #حکومتیان امتحان می‌دهند. 📚منبع: کتاب "بند بند سرگذشتم؛ خاطرات محمدحسین کاشف‌الغطا 🔗به کانال #تاریخ_شفاهی_قم بپیوندید: @tarikhqom

🌀 ماجرای ساخت قبر #اتابک_اعظم 🔸️شنیده بودیم که #اتابک بقعۀ مجللی دارد. پرسیدیم... جنب ایوان آینه، رفتیم دیدیم دور قبر چهار #ستون دارد. گفتند: اینجا اول یک ستون قطور آجری داشت که از بناهای #فتحعلیشاه بود که برای آستانۀ مقدسه چراغ‌خانه ساخته بود. 🔹️آن هنگام که اتابک میرزا علی‌اصغرخان این #صحن_نو [صحن آینه یا صحن اتابکی] را احداث کرد، موقعیت اینجا را دید که به صحن قدیم و نو و آینه در و دست دارد، برای #مدفن خود انتخاب کرد. اما در کدام نقطه‌اش؟ هنوز معین نبود. 🔸️تا اینکه اتابک روزی در همین نقطه نشسته، گفته بود: این ستون قطور اگر در وسط نبود اینجا یک #مجلس می‌شد. مشهدی محمدحسن #معمار عرض کرد: اجاره بدهید من اینجا را یک مجلس کنم. 🔹️او چهار ستون باریک با سرستونی ﷼خوش‌تراش که فعلا پابرجاست را دستور می‌دهد بتراشند. بعد به مهارت، ستون آجری را از چهار طرف به تدریج تراشیده، هر یک از #ستون را در یک گوشۀ آن قرار می‌دهد. 🔸️آن‌گاه بدنۀ ستون را برداشته بود که اینجا یک مجلس شده بود. اتابک دید که جای آن ستون جای #بکری است. آنجا را برای مدفن خود انتخاب کرد. داد #تمثال خود را هم روی سنگ نقش کردند که روی قبر قرار دهند. 📕 منبع: سفرنامۀ قم، نوشتۀ آیت‌الله سیداحمد شبیری زنجانی 🔗به کانال #تاریخ_شفاهی_قم بپیوندید: @tarikhqom

🌀علی اصغرخان #امین‌السلطان در منزلش در قم 🗓 سال ۱۲۷۵ شمسی 🔸️میرزا علی‌اصغرخان #اتابک ملقب به امین‌السلطان، صدراعظم ایران در زمان سه پادشاه #قاجار، ناصرالدین‌شاه، مظفرالدین‌شاه و محمدعلی‌شاه بود. 🔹️وی از #گرجی‌های ایران بود که به ترتیب به القاب #صاحب‌جمع، امین‌السلطان، و اتابک اعظم ملقب شد و قریب به ربع قرن، سمت‌های وزیری، وزیراعظمی و #صدراعظمی داشت. 🔸️او در ۸ شهریور ۱۲۸۶ هجری خورشیدی در جریان جنبش مشروطه، به دست عباس‌آقا تبریزی کشته شد و در حرم حضرت #معصومه (س) به خاک سپرده شد. 🔹️صحن #اتابکی یا صحن آیینه حرم به همت او ساخته شد. 🔗به کانال #تاریخ_شفاهی_قم بپیوندید: @tarikhqom