🌀[چهارراه فاطمی- بخش دوم] ❓️#دکتر_فاطمی که بود؟ 🔹️سید میرمحمد #فاطمی قمی، فرزند حاج میرزا سید حسین، یکی از چهره‌های مشهور تاریخ اخیر ایران و از جمله #قضات عالی قدر و فقهای #مجتهد بود. 🔸️وی در سال ۱۲۵۲ شمسی در شهر مقدس #قم به دنیا آمد. تحصیلات مقدماتی خود را نزد پدر و علمای حوزه‌ علمیه قم شروع کرد و در علوم عقلیه، ادبیات فارسی، ادبیات عربی، فقه و اصول اسلامی، حکمت، منطق و ریاضیات، تبحر یافت و به درجه #اجتهاد رسید. 🔹️در سال ۱۲۸۸ در حالی که مشغول تدریس در حوزه‌های علمیه بود، به حکم وزیر #عدلیه وقت (حسن پیرنیا) برای خدمت قضایی به عدلیه (قوه قضاییه) دعوت شد و ریاست شعبه دوم #محکمه بدایت حقوق را بر عهده گرفت. 🔸️در سال ۱۳۰۷ در کنار حقوق‌دانانی چون حاج سید نصرالله #تقوی، سید محسن #صدر (صدرالاشراف )، سید مصطفی #عدل و عده ای دیگر مستقیما زیر نظر علی اکبر #داور قانون مدنی را تدوین کردند. 🔹️دکتر فاطمی در نوشتن نخستین قوانین #ثبت اسناد و #اصول_محاکمات (قانون آیین دادرسی مدنی) نیز نقش اساسی داشته است. به مناسبت خدمات و لیاقتش احمد شاه #قاجار، عصای #مرصع و به لحاظ تدوین قانون مدنی #رضا_شاه به او سرعصای مرصع اعطاء کردند. 🔸️وی در ۲۸مرداد سال ۱۳۲۴ بر اثر بیماری و در سن ۷۳ سالگی بدرود حیات گفت. پیکرش در قبرستان #شیخان قم به خاک سپرده شده است. 🔗به کانال #تاریخ_شفاهی_قم بپیوندید: @tarikhqom

📸 #تیمچه_بزرگ_قم 🔸️این تیمچه مربوط به دوره #قاجار است و داخل راسته #بازار قم واقع شده و بزرگترین سقف #ضربی ایران به شمار می‌آید. 🔹️معماری این بنا توسط استاد حسن قمی مشهور به #معمارباشی در سال ۱۲۶۱ شمسی طراحی و اجرا شد. 📷 عکاس: فاطمه خانعلی 🔗به کانال #تاریخ_شفاهی_قم بپیوندید: @tarikhqom

🌀عوارض #تراکم_بنا در زمان #قاجار 📜 سندی از #تجدید حکم پرداخت #مالیات_هوایی #قم به محمدحسن میرزا فرزند سیامک میرزا ✏️موافق دستخط مبارک #شاهنشاه شهید سعید (انارالله تعالی براهینه) و دستخط انجُم نُقط بندگان اقدس همایون (ارواحنا فداه) بحُکّام قم حالاََ و استقبالا مرقوم می‌شود از این تاریخ ببعد هر ساله سالی مبلغ یکصد تومان از بابت #هوائی_حکومتی قُم باید حتما بنوّاب محمدحسن میرزا پسر مرحوم سیامک میرزا برسانند که صرف معاش خود نموده و بدعاگویی ذات اقدس همایون شاهنشاه (ارواحنا فداه) مشغول باشد. جمادی الاولی ۱۳۱۴ 🔸️فرمان صادر شد به #حاکم_قم که سالیّ مالیات را (به وی) بدهند. 🔺️منظور از مالیات هوایی، مالیاتِ سازه‌های بیشتر از یک طبقه است. 🔗به کانال #تاریخ_شفاهی_قم بپیوندید: @tarikhqom

📷تصویری از اطراف #حرم حضرت معصومه (س) در دوران #قاجار، که نشان می‌دهد قبل از احداث میدان #آستانه، قبرستان بوده است. 📸عکاس: #عبدالله_قاجار 🔗به کانال #تاریخ_شفاهی_قم بپیوندید: @tarikhqom

💠اسامی #تولیت‌های حرم حضرت معصومه از زمان #قاجار تا سال ۱۳۸۹: 🔹️دوره اول: میرزا حبیب‌الله متولی باشی، میرزا اسدالله متولی باشی، میرزامحمدرضا متولی باشی 🔸️دوره دوم: میرزا محمدباقر #متولی‌باشی | از سال ۱۲۷۷ تا ۱۳۱۹ 🔹️دوره سوم: ابوالفضل #مصباح‌التولیه | از سال ۱۳۱۹ تا ۱۳۳۱ 🔸️دوره چهارم: سیدمحمد #مشکات | از ۱۳۳۱/۸/۱ تا ۱۳۳۲/۲/۲۷ [حدود چند ماه] 🔹️دوره پنجم: ابوالفضل #مصباح‌التولیه | از سال ۱۳۳۲/۰۲/۲۸ تا ۱۳۴۴/۱۲/۳ 🔸️دوره ششم: محمد #مهران | از سال ۱۳۴۴ تا ۱۳۴۷ 🔹️دوره هفتم: عبدالوهاب #اقبال | از سال ۱۳۴۷ تا ۱۳۵۷ 🔸️دوره هشتم: جمال‌الدین #جمالی | سال ۱۳۵۷ [حدود چند ماه] 🔹️دوره نهم: شیخ احمد #مولایی | از سال ۱۳۵۸ تا ۱۳۷۰ 🔸️دوره دهم: آیت‌الله علی اکبر #مسعودی خمینی | از سال ۱۳۷۱ تا ۱۳۸۹ ✔️از سال ۱۳۸۹ نیز حجت‌الاسلام #سعیدی با حکم #رهبر انقلاب به تولیت این حرم منصوب شد. 🔗به کانال #تاریخ_شفاهی_قم بپیوندید: @tarikhqom

📸چنار ۱۵۰۰ ساله‌ی روستای آمره 🔹️روستای #آمره در بخش خلجستان قم و در فاصله ۸۶ کیلومتری قم و در ۸ کیلومتری #دستجرد قرار دارد. 🔸️از جمله اسنادی که بر قدمت این روستا دلالت می‌کند، کتاب تاریخ قم است که در قرن چهارم هجری نوشته شده و در آن آمده است :«آمُره کیخسره (#کیخسرو) ملک آن را برای خاصه خود بنا کرده و آتشکده او بوده است». 🔹️به غیر از این مورد نام روستای آمُره فقط در سفرنامه های دوره #قاجار آمده است. تنها چیزی که مسلم است این است که تاریخ بنای روستا به قرن چهارم پیش از اسلام باز می گردد. 🔸️وجود قبرستان #زرتشتیان در شمال غربی روستا، وجود پایه های قلعه قدیمی #مُرّ ، کشف اشیای قدیمی و سکه های طلا ، وجود حمام قدیمی با قدمت بیش از ۸۰۰ سال، رواج گویشی که باقی مانده زبان پهلوی #اشکانی است و بالاخص وجود درخت #چنار ۱۵۰۰ ساله در میانه روستا، دلایل محکمی برای این ادعا هستند. 🔹️گفته می‌شود در قدیم زوار کربلا در #سایه آن استراحت می‌کردند. این درخت چنار در ارتفاع ۲۰۵۰ متری از سطح دریا و در مرکز روستا در کنار حمام، مسجد و حسینیه روستا و در کنار میدانگاهی اصلی قرار دارد. 🔸️درخت زنده و سالم است ولی داخل آن #تهی شده و زادآوری طبیعی هم ندارد. 🔗به کانال #تاریخ_شفاهی_قم بپیوندید: @tarikhqom

📷 دکان #قلیان‌سازی در قم 🗓دوره‌ی #قاجار 📸عکاس: #عبدالله_قاجار 🔗به کانال #تاریخ_شفاهی_قم بپیوندید: @tarikhqom

🎞 حیاط اندرونی و بادگیر باشکوه خانۀ فاخر #میرباقر_روحانی از بناهای ارزشمند دوران #قاجار در قم 📽فیلم: محمد سربندی (قم‌شناسی) 🔗به کانال #تاریخ_شفاهی_قم بپیوندید: @tarikhqom

🌀 یک دروازه و پنج اسم ✏️سیدمحسن محسنی؛ قم‌پژوه 🔸️#دروازه‌ای که در مدخل بازار قدیم از سمت غرب و بر لب پل #علیخانی گویا در دوران #قاجار ساخته و در زمان #رضا_شاه در حدود سال‌های ۱۳۰۷ تا ۱۳۱۴ تخریب شد، پنج نام به شرح زیر داشته است: 1️⃣ دروازه ساوه به اعتبار این‌که مردم از این قسمت به #آوه و #ساوه می‌رفته‌اند و گویا قدیمی‌ترین نام این دروازه باشد. 2️⃣دروازه عراق ظاهرا به این دلیل که از این قسمت با #سلطان_آباد_عراق (اراک فعلی) و منطقه مرکزی ایران (که عراق عجم می‌گفته‌اند) آمد و شد داشته‌اند. 3️⃣دروازه معصومه گویا به این علت که نزدیک #حرم حضرت معصومه (ع) بوده است. 4️⃣دروازه خاکفرج به این دلیل که از این‌جا به مزار شاهزاده احمد و #خاکفرج  می‌رفته‌اند. 5️⃣دروازه تهران به این دلیل که مردم بعد از برگردان راه قدیم قم - ری به دست #امین‌السلطان به سمت غرب، مردم به جای راه قدیم از این‌جا با شهر #ری و تهران رفت و آمد می‌کرده‌اند. 🔹️هر پنج اسم تا اواخر دوران قاجار رایج بوده است و عبارت «#بیرون_دروازه» و «#بیرون_شهر» در تداول مردم قدیم قم (تا دوران پهلوی دوم و هم‌چنان در زبان پاره‌ای از کهن‌سالان فعلی قمی) ناظر بر بیرون از این دروازه تا سه‌راهی #حاج_زینل (میدان سعیدی کنونی) است. 🔗به کانال #تاریخ_شفاهی_قم بپیوندید: @tarikhqom

📸 مراسم افتتاح مدرسه #حجتیه قم 🗓سال ۱۳۲۴ شمسی 🔹️ این مدرسه علمیه توسط آیت‌الله سید محمد #حجت_کوه‌کمره‌ای تأسیس شد. 🔸️ساختمان اولیه این مدرسه، در ابتدا متعلق به #کامران‌میرزا، فرزند ناصرالدّین شاه #قاجار، بود که بعدها توسط آیت‌الله کوه کمره‌ای خریداری و در اختیار طلاب قرار داده شد. 🔹️#امام‌خمینی قبل از تاسیس مدرسه، برای مدتی در این منزل که در آن زمان متعلق به یکی از خیرین بود، به صورت #موقت همراه خانواده سکونت داشتند. 🔸️پس از مدت کوتاهی، به دلایل متعددی از جمله سقوط #رضاشاه و حضور آیت‌الله #بروجردی به منظور تدریس، حوزه‌های علمیه دیگر ظرفیت پذیرش #طلاب جدید را نداشتند. از این رو، آیت‌الله حجت چندهزار متر زمین مجاور آن را نیز خرید تا پس از #توسعه، این مشکل برطرف شود. 🔹️#طراحی نقشه‌ی ساختمان جدید مدرسه را نیز، علامه طباطبایی برعهده داشت 📍علامه #طباطبایی(ره) در جلوی تصویر مشاهده می‌شود. 🔗به کانال #تاریخ_شفاهی_قم بپیوندید: @tarikhqom

✏️ابوالفضل قیامی 🔹️این گزارش، نکات ارزشمندی برای شناخت وضعیت #شهری قم دارد. مورخ کلود آنه متوفی ۱۹۳۱ میلادی یعنی ۱۳۰۹ شمسی است. سفر وی احتمال زیاد اواخر دورهٔ #قاجار است. 🔹️در این دوره تنها مسیر ورودی به شهر از طرف تهران پل #علیخانی است که به دروازه #تهران هم معروف بوده است. بعد از پل بلافاصله بازار شروع می‌شده است. عکس‌های سر در این دروازه موجود است. 🔸️بازار از پل علیخانی تا چهار راه بازار فعلی سرپوشیده بوده و در این جا #چهارسوق یا چهار مسیر داشته است: یکی به طرف حرم و سلامگاه مقابل مسجد امام و ورودی قبرستان #بابلان و به طرف حرم و یکی به طرف باجک فعلی و بازار مسگرها و یکی هم به طرف راسته بازار (ورودی فعلی چهار راه بازار) می‌رفته است. 🔹️مسافران (از جمله مورخ) احتمالا از این مسیر وارد بازار شده و مستقیم تا #حسین‌آباد آمده و سپس تا انتها از درون بازار کهنه گذشته و تا نزدیک #چهل‌اختران و درخت پیر وارد مسیر منتهی به محله #سرحوض شده و از آنجا از طریق محلات سنگ سیاه و دولتخانه وارد محله دروازه کاشان شده و از آنجا خارج می‌شده و از کنار گنبد #سبز و علی بن جعفر به طرف #کاشان می‌رفتند. 🔗به کانال #تاریخ_شفاهی_قم بپیوندید: @tarikhqom