📸 کتابفروشی دارالتبلیغ اسلامی 🔗به کانال #تاریخ_شفاهی_قم بپیوندید: @tarikhqom

📸 تصویر نقاشی شده از حاکم قم، #میرزامهدی‌خان_اعتضادالدوله 🔸️#حاکم_قم با لباس مجلل در مقابل نقاش قرار گرفته تا تصویرش به تاریخ بپیوندد. 🔹️#مادام_دیولافوا، باستان‌شناس فرانسوی، که به همراه همسرش در قم میهمان خانه #حاکم بوده‌اند از میهمان‌نوازی او در #سفرنامه خود چنین یاد می‌کنند: 🔸️حاکم قم، شوهر یکی از دختران شاه [ناصرالدین_شاه] است شاهزاده خانم زن او [#فخرالملوک] در تابستان شهر گرم قم را ترک کرده و با اطفال و اطرافیان خود به #کوهستان رفته است. 🔹️بنابر این اندرون حکومتی خالی بود و به دستور حاکم این قسمت عمارت را در اختیار ما گذاردند چون حس کنجکاوی #اروپائیان به شنیدن کلمه اندرون و حرم تحریک می‌شود و می‌خواهند وضع این بنایی را که غالبا وصف شکوه و جلال آن را در کتاب #الف_و_لیل خوانده‌اند بدانند ناچار به طور اختصار به شرح آن می‌پردازیم: 🔸️اکنون در قصر یکی از دختران عزیز #پادشاه ایران هستیم. #مارسل با این که می داند ترسیم عمارتی، مطالعات زیادی لازم دارد به من تکلیف کرده که نقشه این اندرون را ترسیم نمایم و من هم پیشنهاد او را پذیرفتم» 📚منبع: کتاب #قم_قدیم؛ از صفویه تا قاجار 🔗به کانال #تاریخ_شفاهی_قم بپیوندید: @tarikhqom

🔹️جناب میرزا مهدی‌خان اعتضادالدوله قاجار و ولد پسر مرحوم #میرزامحمدخان_قاجار، سپهسالار اعظم که علاوه بر این نسب جلیل به‌ شرف #مصاهرت [دامادی] سلطنت عظمی نیز نامی‌ست. 🔸️در سنه ۱۲۷۸ قمری به منصب #سرتیپ اول و نشان و حمایل از آن درجه نایل و در ۱۲۷۹ به منصب نیابت اول #وزرات_جنگ و خدماتی که از طرف دولت به سپهسالار وزیر جنگ محول و موکول بود سرافراز و منصوب گردید و یک قبضه #قداره_مرصع به معزی‌الیه مرحمت شد. 🔹️در سنه ۱۲۸۰ سوارۀ مهاجرین کلیه ولایات را علاوه بر خدمات سایر به معزی‌الیه واگذار و به اعطای نشان #تمثال_همایون از درجه اول مفتخر شدند. 🔸️در ۱۲۸۱ به منصب #امیرتومانی داخل نظام و اعطای حمایل و نشان از این رتبه و سرداری شمسۀ مرصع نایل و در سفر تشریف‌فرمایی موکب همایونی به عراق و تشرف به زیارت #عتبات_عالیات معزی‌الیه را به اعطای حمایل آبی و خطاب جنابی که از امتیازات بزرگ است سرافراز و بعد از مراجعت از اعتاب عالیات جناب ایشان را به لقب جلیل #اعتضادالدوله و منصب نبیل #ایلخانی‌گری ایل جلیل قاجار ملقب و مباهی فرمودند. 🔹️پس از چندی به حکومت #قم و #ساوه و #شاهسون مأمور گردیده بعد از سه سال احضار و باز به خدمات رکابی مشغول گردید و در ۱۲۹۵ به حکومت قم و #کاشان منصوب و مأمور گردیده و اکنون نیز به حکومت قم و ساوه و شاهسون منصوب و پیوسته مصدر خدمات دولت و مشمول عواطف و مراحم بندگان #اعلیحضرت همایون سلطنت و دارای همه نوع امتیازات بزرگ دولتی می‌باشند. 📜 منبع: ماهنامۀ شرف، نمره هجدهم، جمادی الاخری ١٣٠١ قمری (فروردین ١٢۶٣ شمسی) 🔗به کانال #تاریخ_شفاهی_قم بپیوندید: @tarikhqom

📸 کوچه اعتضاد الدوله 🔹️از گذرخان تا نزدیک مسجد خانم به کوچه #اعتضادالدوله معروف است. 🔸️ از طرف گذرخان، اولین کوچه سمت چپ کوچه‌ای به نام کوچه #کلاه_فرنگی واقع است. کوچه باریکی که هنوز هم وجود دارد و خانه #حاکم قم در آنجا قرار داشته است. 🔹️چون این ساختمان شباهت زیادی به #کلاه_شاپو داشته به کوچه کلاه فرنگی مشهور شده است. 🔗به کانال #تاریخ_شفاهی_قم بپیوندید: @tarikhqom

🌀یهودیان قم ✏️ اکرم صادقی 🔸️همیشه از مادربزرگ مرحوم و مادرم راجع به اطبای #یهودی زیاده شنیده بودم؛ اطبای بسیار خبره. دکتر مهدی یا #میتی به دعوت علمای وقت مسلمان شده بود. همین‌طور دکتر نجات یهودی که برادرزاده حکیم میتی بوده است. اما دکتر ناهید مسلمان بوده و بیشتر شک بر صوفی بودن ایشان بوده است. 🔹️در بین یهودیان قم خانم دکتر یهودی دیگری هم بوده به نام #زن_غیاث معروف به خانم که ایشان هم برادرزاده حکیم میتی بوده است و رایگان طبابت می‌کرده است. بسیار دل‌رحم و خیّر بوده است. 🔸️آیت‌الله العظمی #بروجردی یکی از حامیان ایشان در مقابل اعتراض دکترهای دیگر بوده است و نزدیک تکیه شاه خراسان می‌نشستند. دکتر نجات تا زمان فوت که وصیت می‌کند در قبرستان #مسلمانان دفن شود کسی اطلاع بر مسلمان شدنش نداشته است. 🔹️حمام یهودیان در قم جدا بوده و نزدیک پامنار قرار داشته است. حکمای یهودی به‌جز زن غیاث که #رایگان طبابت می‌کرده، نرخ برای طبابت مشخص نمی‌کردند و بیمار بر حسب توان مالی هزینه پرداخت می‌کرد. 🔸️حکیم میتی قبل از انقلاب فوت می‌کند. دکتر نجات بعد از #انقلاب در تهران ساکن می‌شود، اما زن غیاث از ایران می‌رود. #یهودیان_قم 🔗به کانال #تاریخ_شفاهی_قم بپیوندید: @tarikhqom

📸 تصویر #مهمان‌خانه حضرت معصومه (س) 🗓دوران قاجار ✏️#ناصرالدین شاه درباره ‌این مهمان خانه در دفتر خاطرات خود می‌نویسد: 🔹️روز چهارشنبه ۲۸ رجب امروز باید برویم مهمان‌خانه ناهار را هم آنجا بخوریم. صبح که از #خواب برخاستیم هوا صاف و آفتاب بسیار خوبی بود‌ رخت پوشیده رفتیم، حرم زیارتی کردیم. بعد بیرون آمده سوار #کالاسکه شده راندیم برای مهمان‌خانه. 🔸️مهمان‌خانه پهلوی #دروازه و #پل است‌. وارد مهمانخانه شدیم. امین‌السلطان در رکاب بود. این مهمان خانه را #میرزانظام_مهندس_کاشی ساخته است. بسیار خوب ساخته است. 🔹️باغ و #عمارت خوبی دارد و کلاه فرنگی سنگی وسط باغ ساخته است خیلی جای باصفای خوبی است رفتیم توی عمارت و #بالاخانه‌های مهمان‌خانه چشم انداز خوبی دارد. 🔺️این مهمان‌خانه بعدها به اداره #پست و تلگراف واگذار شد و در حال حاضر اثری از آن باقی نمانده است. به نظر می‌رسد در حوالی پل #علیخانی واقع بوده است. تصویر این ساختمان از نمای دیگر 🔗به کانال #تاریخ_شفاهی_قم بپیوندید: @tarikhqom

📸اولین خودرو در قم ✏️خسرو معتضد 🔹️اولین خودرو در سال ۱۹۰۵ میلادی (۱۲۸۴ هـ.ش) برای بازگرداندن چند سیاح ماجراجوی #فرانسوی و #رومانیایی مانند #کلود_آنه روزنامه نگار فرانسوی و ایمانوئل بیبسکو، وزیر مختار رومانی در تهران و پنج تن دیگر که سه زن نیز (شاهزاده خانم‌های رومانیایی) در میان آنها بود، وارد #قم شد. 🔸️این مسافران با خودرو از دو طریق #قفقاز- تبریز و دریای #کاسپی- انزلی- رشت قزوین به تهران آمده، قصد داشتند با همان سه خودروی مرسدس بنز و رنو و فیات به قم و اصفهان بروند، اما خودروها در جاده های تبریز- تهران و رشت- تهران چنان #صدمه ای خوردند که مسافران ناچار با #کالسکه و گاری و دلیجان به قم و اصفهان سفر کردند. 🔹️در بازگشت از اصفهان خوشبختانه خودروی مرسدس بنز #تعمیر شده، در انتظار مسافران خسته و فرسوده از سفر با #گاری‌های پستی به اصفهان بود و کلود آنه و سایرین پس از چند عکس که در قم کنار رودخانه خشک و نیز نمای صحن مطهر از دور گرفتند، با خودرو مسافت قم- تهران را پنج ساعته پیمودند و از سفری که خودرو روی #دست‌اندازها و آبراهه بالا و پایین می افتاد، لذت بردند. 🔹️آنان راه قبلی تا قم را به‌وسیله #چهارچرخه‌ای به نام کالسکه اسبی ۲۵ ساعته پیموده بودند، اما این بار با خودروهایشان این مسافت را پنج ساعته پیمودند. 🔗به کانال #تاریخ_شفاهی_قم بپیوندید: @tarikhqom

🌀عاقبتِ آخرین پادشاه #صفوی 🔸️پس از آنکه شاه #سلطان_حسین آخرین شاه صفوی با دستان خود تاج شاهی را بر سر #اشرف افغان گذاشت، هرگونه خفتی را به جان خرید و تا مدتی همراه چند زن در اتاقی #محقر زندانی بود. 🔹️مشاوران به اشرف افغان گفتند تا سلطان حسین زنده است، مردم ایران #قیام می‌کنند باید هرچه زودتر او را بکشیم و جسدش را به مردم نشان دهیم. 🔸️ سلطان حسین وقتی فهمید قصد کشتنش را دارند، تقاضا کرد بگذارید پیش از مرگ با خدایم #نیایش کنم. 🔹️در حال نماز بر سجاده بود که با اشاره اشرف افغان، #غلام همبازی شاه بی توجه به نان ونمکی که خورده، خود را روی او انداخت و سرش را گوش تا گوش برید. 🔸️به امید پاداش، سر را جلوی اشرف انداخت، هنوز #جسد دست و پا میزد که اطرافیان روی غلام ریختند و او را کشتند. 📍مزار شاه سلطان حسین صفوی در حرم حضرت معصومه (حوالی قبر آیت‌الله بهجت) واقع است. 🔗به کانال #تاریخ_شفاهی_قم بپیوندید: @tarikhqom

📸تصاویر ورود و خروج شاهان #پهلوی در حرم حضرت معصومه (س) 🗓 دهه اول قرن ۱۴ شمسی 🔗به کانال #تاریخ_شفاهی_قم بپیوندید: @tarikhqom

📜 روایت جهانگرد #فرانسوی از #بازار قم 🔹️برای خارج شدن از شهر قم و افتادن در مسیر #کاشان، می‌بایست از بازار بگذریم که خود این کار یک ساعت وقت گرفت. چون بازار در بعضی قسمت‌ها به قدری #کم‌عرض بود که ناچار می‌بایست از چهار اسبِ دلیجان، دو اسب را باز کنند. 🔸️چرخ‌های #دلیجان، پیشخوان بسیاری از دکان‌ها را خراب کرد و بساط دکان‌دارهایی را که اندکی از حد دکان خود تجاوز کرده بودند در هم ریخت. 🔹️تخته‌های چند #دکان که هنوز باز نکرده بودند از جا کنده شد و چند جای دیگر بازار ویران گشت. تنور یک #نانوایی فرو ریخت و پاهای رهگذران بی‌احتیاطی که خود را به پناه دیوار یا دکان نمی‌کشیدند له شد. 🔸️بدین ترتیب موکب‌ ما با بارانی از #دشنام و لعن و نفرین عابران و دکان‌داران قمی #بدرقه شد و سرانجام با ناراحتی بسیار بازار را پشت سر گذاشتیم. 📚منبع: کلود آنه، کتاب گل‌های سرخ اصفهان، نشر روایت، ۱۳۷۰، ص ۲۰۷ 🔗به کانال #تاریخ_شفاهی_قم بپیوندید: @tarikhqom

📸#هتل‌ های قم در اوایل دهۀ پنجاه 🔸️تعداد هتل‌های موجود: ۷ عدد 🔹️تعداد هتل‌های در دست ساخت: ۲ عدد 🔸️تعداد مسافرخانه‌ها: ۶۹ عدد 📍منبع: قم‌شناسی 🔗به کانال #تاریخ_شفاهی_قم بپیوندید: @tarikhqom

✏️ابوالفضل قیامی 🔹️این گزارش، نکات ارزشمندی برای شناخت وضعیت #شهری قم دارد. مورخ کلود آنه متوفی ۱۹۳۱ میلادی یعنی ۱۳۰۹ شمسی است. سفر وی احتمال زیاد اواخر دورهٔ #قاجار است. 🔹️در این دوره تنها مسیر ورودی به شهر از طرف تهران پل #علیخانی است که به دروازه #تهران هم معروف بوده است. بعد از پل بلافاصله بازار شروع می‌شده است. عکس‌های سر در این دروازه موجود است. 🔸️بازار از پل علیخانی تا چهار راه بازار فعلی سرپوشیده بوده و در این جا #چهارسوق یا چهار مسیر داشته است: یکی به طرف حرم و سلامگاه مقابل مسجد امام و ورودی قبرستان #بابلان و به طرف حرم و یکی به طرف باجک فعلی و بازار مسگرها و یکی هم به طرف راسته بازار (ورودی فعلی چهار راه بازار) می‌رفته است. 🔹️مسافران (از جمله مورخ) احتمالا از این مسیر وارد بازار شده و مستقیم تا #حسین‌آباد آمده و سپس تا انتها از درون بازار کهنه گذشته و تا نزدیک #چهل‌اختران و درخت پیر وارد مسیر منتهی به محله #سرحوض شده و از آنجا از طریق محلات سنگ سیاه و دولتخانه وارد محله دروازه کاشان شده و از آنجا خارج می‌شده و از کنار گنبد #سبز و علی بن جعفر به طرف #کاشان می‌رفتند. 🔗به کانال #تاریخ_شفاهی_قم بپیوندید: @tarikhqom

📸درب حرم حضرت معصومه (س) 📍ابتدای خیابان موزه 🗓دهه پنجاه شمسی 🔗به کانال #تاریخ_شفاهی_قم بپیوندید: @tarikhqom

🌀یهودیان قم ✏️مهدی ملک‌صادقی 🔹️در مورد مطلب یهودیان در قم بالاخص دکتر مهدی (#میتی)، احتمال آن می‌رود که دکتر مهدی که مسمی به نام مهدی که از اسامی مسلمین خاصه اهل تشیع است از #یهودیان مشهد باشد که بعد از واقعه #الله‌داد که در سال ۱۲۱۸ شمسی در مشهد رخ داد، باشد که در پی آن #بالاجبار به مرکز کشور مهاجرت نموده و جزء یهودیان #آنوسی باشد یا به تعبیر دیگر یهودیان #جدیدالاسلام یا جدیدیم که زندگی دوگانه اعتقادی داشتند و همگام با مسلمانان تمام احکام شرعیه تشیع را اجرا و در باطن مقید به شریعت موسوی (#یهودیت) بودند. 🔸️به واسطه همین دوگانگی، یهودیان مشهد علاوه بر نام‌های یهودی که به صورت #مخفی داشتند از نام‌های مسلمین نیز در اجتماع جهت پنهان نمودن اعتقاد و تعلق اصلی خود به یهودیت برمی‌گزیدند و اعمال #حج نیز به جا می‌آوردند که برخی از آنها حتی از پیشوند #حاجی، #ملا و #شیخ نیز استفاده می‌کردند. 🔗به کانال #تاریخ_شفاهی_قم بپیوندید: @tarikhqom

🎙 آیت‌الله #منتظری در خطبه‌های #نمازجمعه قم: 🔸️ملت ایران حاضر است با چنگ و دندان ارتش #عراق را تکه تکه کند. 🗞روزنامه میزان، ۱۷ آبان ۱۳۵۹ 🔗به کانال #تاریخ_شفاهی_قم بپیوندید: @tarikhqom

📸 عکس دسته جمعی آیت‌الله #شریعتمداری موسس #دارالتبلیغ_اسلامی و اعضای هیات مدیره آن 📍آیت‌الله #جعفر_سبحانی و آیت‌الله #مکارم_شیرازی از افراد مورد اعتماد آیت‌الله شریعتمداری در آن دوران بودند که در تصاویر دیده می‌شوند. 🔗به کانال #تاریخ_شفاهی_قم بپیوندید: @tarikhqom