🌀 یهودیان قم ✏️محمد مهیار 🔺️بخش دوم 🔸️خریدار دل از کف داده هم که نمی‌توانست چشم از این #قماشِ الوان بردارد و از سویی پولی در بساط نداشت، حاضر می‌شد در مقابل چند متر پارچه یکی از لوازم #خانه‌اش را که شامل چراغِ لامپا، چراغ بغدادی، ظروف چینی و یا بلورِ و یا مسی بود تهاتر کند. 🔹️حتی اگر خریدار دلش نمی‌آمد که این لوازم خانه را #معاوضه کند فروشنده حاضر می‌شد به او نسیه بدهد و یا آن ظرف را به امانت بردارد. به هر حال می‌دانست که روزی آن شئ #نصیب خودش می‌شود. 🔸️البته این بزّازهای دوره‌گردِ یهودی با هم کار می‌کردند؛ مثلاّ اگر می‌خواستند شیئ را به قیمت #ارزان از چنگ کسی به درآورند، اوّلی اگر قیمتی را تعیین می‌کرد، دوره‌گرد دوم قیمت #پایین‌تری را برای آن شئ بیان می‌کرد، و تا زمانی که آن شئ را به چنگ نمی‌آوردند از پا نمی‌نشستند. 🔹️امّا یهودیان #کاشان بیشتر بودند و شغل‌های متنوع‌تری را بر عهده داشتند، و نظام اجتماعی خود را رعایت می‌کردند؛ مثلاً برای خود #کشتارگاه و گورستان جداگانه داشتند و برخی از آنها که به هر دلیل مسلمان می‌شدند، #جدیدالاسلام و یا #نومسلمان نامیده می‌شدند. #یهودیان_قم 🔗به کانال #تاریخ_شفاهی_قم بپیوندید: @tarikhqom

🔹️جناب میرزا مهدی‌خان اعتضادالدوله قاجار و ولد پسر مرحوم #میرزامحمدخان_قاجار، سپهسالار اعظم که علاوه بر این نسب جلیل به‌ شرف #مصاهرت [دامادی] سلطنت عظمی نیز نامی‌ست. 🔸️در سنه ۱۲۷۸ قمری به منصب #سرتیپ اول و نشان و حمایل از آن درجه نایل و در ۱۲۷۹ به منصب نیابت اول #وزرات_جنگ و خدماتی که از طرف دولت به سپهسالار وزیر جنگ محول و موکول بود سرافراز و منصوب گردید و یک قبضه #قداره_مرصع به معزی‌الیه مرحمت شد. 🔹️در سنه ۱۲۸۰ سوارۀ مهاجرین کلیه ولایات را علاوه بر خدمات سایر به معزی‌الیه واگذار و به اعطای نشان #تمثال_همایون از درجه اول مفتخر شدند. 🔸️در ۱۲۸۱ به منصب #امیرتومانی داخل نظام و اعطای حمایل و نشان از این رتبه و سرداری شمسۀ مرصع نایل و در سفر تشریف‌فرمایی موکب همایونی به عراق و تشرف به زیارت #عتبات_عالیات معزی‌الیه را به اعطای حمایل آبی و خطاب جنابی که از امتیازات بزرگ است سرافراز و بعد از مراجعت از اعتاب عالیات جناب ایشان را به لقب جلیل #اعتضادالدوله و منصب نبیل #ایلخانی‌گری ایل جلیل قاجار ملقب و مباهی فرمودند. 🔹️پس از چندی به حکومت #قم و #ساوه و #شاهسون مأمور گردیده بعد از سه سال احضار و باز به خدمات رکابی مشغول گردید و در ۱۲۹۵ به حکومت قم و #کاشان منصوب و مأمور گردیده و اکنون نیز به حکومت قم و ساوه و شاهسون منصوب و پیوسته مصدر خدمات دولت و مشمول عواطف و مراحم بندگان #اعلیحضرت همایون سلطنت و دارای همه نوع امتیازات بزرگ دولتی می‌باشند. 📜 منبع: ماهنامۀ شرف، نمره هجدهم، جمادی الاخری ١٣٠١ قمری (فروردین ١٢۶٣ شمسی) 🔗به کانال #تاریخ_شفاهی_قم بپیوندید: @tarikhqom

📜 روایت جهانگرد #فرانسوی از #بازار قم 🔹️برای خارج شدن از شهر قم و افتادن در مسیر #کاشان، می‌بایست از بازار بگذریم که خود این کار یک ساعت وقت گرفت. چون بازار در بعضی قسمت‌ها به قدری #کم‌عرض بود که ناچار می‌بایست از چهار اسبِ دلیجان، دو اسب را باز کنند. 🔸️چرخ‌های #دلیجان، پیشخوان بسیاری از دکان‌ها را خراب کرد و بساط دکان‌دارهایی را که اندکی از حد دکان خود تجاوز کرده بودند در هم ریخت. 🔹️تخته‌های چند #دکان که هنوز باز نکرده بودند از جا کنده شد و چند جای دیگر بازار ویران گشت. تنور یک #نانوایی فرو ریخت و پاهای رهگذران بی‌احتیاطی که خود را به پناه دیوار یا دکان نمی‌کشیدند له شد. 🔸️بدین ترتیب موکب‌ ما با بارانی از #دشنام و لعن و نفرین عابران و دکان‌داران قمی #بدرقه شد و سرانجام با ناراحتی بسیار بازار را پشت سر گذاشتیم. 📚منبع: کلود آنه، کتاب گل‌های سرخ اصفهان، نشر روایت، ۱۳۷۰، ص ۲۰۷ 🔗به کانال #تاریخ_شفاهی_قم بپیوندید: @tarikhqom

✏️ابوالفضل قیامی 🔹️این گزارش، نکات ارزشمندی برای شناخت وضعیت #شهری قم دارد. مورخ کلود آنه متوفی ۱۹۳۱ میلادی یعنی ۱۳۰۹ شمسی است. سفر وی احتمال زیاد اواخر دورهٔ #قاجار است. 🔹️در این دوره تنها مسیر ورودی به شهر از طرف تهران پل #علیخانی است که به دروازه #تهران هم معروف بوده است. بعد از پل بلافاصله بازار شروع می‌شده است. عکس‌های سر در این دروازه موجود است. 🔸️بازار از پل علیخانی تا چهار راه بازار فعلی سرپوشیده بوده و در این جا #چهارسوق یا چهار مسیر داشته است: یکی به طرف حرم و سلامگاه مقابل مسجد امام و ورودی قبرستان #بابلان و به طرف حرم و یکی به طرف باجک فعلی و بازار مسگرها و یکی هم به طرف راسته بازار (ورودی فعلی چهار راه بازار) می‌رفته است. 🔹️مسافران (از جمله مورخ) احتمالا از این مسیر وارد بازار شده و مستقیم تا #حسین‌آباد آمده و سپس تا انتها از درون بازار کهنه گذشته و تا نزدیک #چهل‌اختران و درخت پیر وارد مسیر منتهی به محله #سرحوض شده و از آنجا از طریق محلات سنگ سیاه و دولتخانه وارد محله دروازه کاشان شده و از آنجا خارج می‌شده و از کنار گنبد #سبز و علی بن جعفر به طرف #کاشان می‌رفتند. 🔗به کانال #تاریخ_شفاهی_قم بپیوندید: @tarikhqom