🌀 بی رحمی شاه صفی #صفوی در مجازات کردن #حاکم قم
🔹حاکم قم برای تامین مخارج مرمت #قلعه قم و پل #رودخانه و برخی مخارج دیگر، بدون اینکه به شاه چیزی #بنویسد و اجازه بخواهد به حکم شخصی خود مالیات مختصری به #سبدهای میوه اضافه کرد، خبر به گوش شاه صفی رسید و بشدت متغیر شد و امر کرد که حاکم قم را با #زنجیر به اصفهان بیاورند.
🔸️پسر حاکم قم نیز از خادمان دربار شاه صفی بود. شاه به پسر حاکم قم حکم کرد که اول #سبیل پدرش را بکند و سپس #بینی و #گوشهایش را ببُرد، پس از آن چشمهایش را بترکاند و سرش را قطع کند. همه این احکام اجرا شد و شاه، پسر را بجای پدرش، حاکم #قم کرد.
📸نگاره ای از شاه صفی
🔖(منبع: سفرنامه تاورنیه، ترجمه ابوتراب نوری، تصحیح دکتر حمید شیرانی، ص 85 و 86)
🔗به کانال #تاریخ_شفاهی_قم بپیوندید:
@tarikhqom
🔖 قم در دوران سه #پادشاه قاجار
🔹️لرد کرزن سیاستمدار انگلیسی در سفرنامه خود مینویسد: فتحعلیشاه در ایام جوانی #نذر کرده بود که اگر به سلطنت برسد اولاً از قم #مالیات نگیرد. ثانیاً آن را آباد کند و پس از جلوس به شرط دوم وفا کرد و با آنکه به امساک شهرت داشت در کمال سخاوت در #تعمیر و تزیین شهر قم کوشید.
🔸️گنبد حضرت معصومه(س) را با خشتهای مسین زراندود تزیین نمود و یک بیمارستان [مدرسه #دارالشفا] و یک آموزشگاه #روحانی و یک #مهمانسرا در شهر قم باز کرد و برای خویش #مقبرهای ساخت. قبر فتحعلی شاه و دو پسر و نوادهاش محمد شاه در جوار مرقد حضرت معصومه(س) است.
🔹️در زمان محمدشاه دوباره خرابی به قم راه یافته است. در جغرافیایی به نام «#جهاننما» که در زمان این پادشاه نوشته شده قم را شهری #مخروبه و از عمارت عاری معرفی کرده و جمعیت آن را ۲۵ هزار تن نوشته است.
🔸️در زمان ناصرالدینشاه گاهی از اوقات قم تیول زنان و شاهزادهها بوده است و #عوارض سنگین از مردم دریافت میکردهاند. از نوشته دکتر فوریه که اواخر سلطنت ناصرالدین شاه به قم رفته و عکسهایی از قم منتشر کرده چنین برمیآید که در آن زمان قم بارو و برج و #دروازه باعظمت و مجللی داشته است و آن شهر در وسط باغها و سبزهزارها واقع و عرض #رودخانه قم فوقالعاده زیاد بوده است.
🔸️در همین زمان است که یکی از زیباترین بناها در قم شد و آن صحن نو و ایوان آینه حضرت معصومه(س) است که ساختمان آن را میرزا ابراهیم امین السلطان شروع کرد و پسرش میرزاعلی اصغرخان #اتابک به انجام رسانید.
🔗به کانال #تاریخ_شفاهی_قم بپیوندید:
@tarikhqom
🌀 اختلافات حاجمحمد عرب با وکیلی (شهردار قم) -بخش دوم
🎙حاج محمد عرب:
🔹️دو سه هفته بعد از انتخابِ آقای وکیلی به عنوان #شهردار قم، روز جمعهای با آقای محمدی در دفتر نماز جمعه در #مصلی بودم که آیتالله #جنتی تشریف آورد.
🔸️ایشان به من گفت: بالاخره این آقای وکیلی را انتخاب کردید. چرا این کار را کردید؟
گفتم: من هیچ شناختی از ایشان نداشتم بلکه براساس گفتههای حاج علی #محمدی و آقای #تکیهای، #اربابی و #بنایی که روی ایشان شناخت داشتند، ایــن کار را انجام دادیم. این آقایان ایشان را آدمی انقلابی و دیندار و #پیرو خط امام میدانند.
🔹️ آقای جنتی گفت: اگر این طور است پس چرا این قدر مردم از او #ناراضی هستند؟ نصیحتش کنید و بگویید که با مردم بهتر رفتار کند.
من هم این کار را کردم.
🔸️ آن زمان از قم تا #جمکران جادهای بود که عاشقان امام زمان(ع) پیاده میرفتند. من به ایشان پیشنهاد دادم آنجا را آسفالت کنند تا ترافیک شهر از بین برود. ولی ایشان میگفت که اگر این کار را انجام دهیم #قیمت زمین چند برابر می شود و به هیچ وجه زیر بار نمیرفت. یک حالت #یکدندگی داشت و می خواست حرف خودش را به کرسی بنشاند.
🔹️اختلاف دیگر من با ایشان مربوط به مسئله #رودخانه قم بود. من میگفتم این رودخانه را از سمت جنوب آسفالت کرده و راه را باز کنیم تا راه بسته نباشد و زوار و غیر زوار از آن استفاده کنند. نزدیک سالگرد امام بود که ما این کار را انجام دادیم و ایــن رودخانه را به سمت جنوب شهر آسفالت کردیم و به دو جاده #اراک و #اصفهان منتهی میشد...
ادامه دارد...
🔗به کانال #تاریخ_شفاهی_قم بپیوندید:
@tarikhqom
📸 محدوده قم در دهه بیست
✏️سیدحسن فاطمیموحد
🔸️مرحوم حاج محمد #خوش_نژادیان، از سالمندان قمی و خوش حافظه بود. سال ۱۳۸۴ از ایشان خواستم #محدودۀ قم در سال ۱۳۲۰ را به من نشان دهد. او را سوار موتور سیکلت کرده به محلههای #قدیمی قم بردم و محدودۀ شهر را اینگونه نشانم داد:
🔹️قم از طرف #شمال، به محلههاى باغ پنبه و آلوچو منتهی میشد. و بيمارستان كامكار و شهربانى واقع در خيابان باجك و اطراف آنها باغ و زمين زراعى بود.
از طرف #جنوب، چهارراه شهدا و مدرسۀ حجتيّه زمين بود. كوچههاى پشت كتابخانۀ آيتاللّه #مرعشی نجفى و منزل امام خمينى هم باغ بود.
🔸️ از طرف #شرق، به بيمارستان نكويى نمىرسيد و در زمین اين بيمارستان زراعت میکردند و خيابان چهارمردان تا محلۀ سجاديه میرسید. خيابانهاى آذر و چهارمردان وجود نداشتند و هنوز ادامۀ كوچهها پيچ در پيچ در يك طرف خيابان، در طرف ديگر معلوم است. محلۀ چهارمردان قديمىتر از آذر است.
🔹️قم از طرف #غرب به رودخانۀ بزرگ منتهی میشد و این رودخانه تقريبا يك سوم مسجد اعظم و همۀ خيابان بهار را در بر میگرفت. خيابانهاى اراك و خاكفرج جادهاى با عرض تقريبا چهار متر بود و بقيۀ آن جزو رودخانه بود.
🔸️در گذشته #رودخانه ديوار نداشت تا اينكه #سيل آمد و برخى خانهها را خراب كرد. پس از آن، در دو طرف رودخانه ديوار كشيدند. طرف غرب رودخانه، بيابان و زمين زراعى و باغ قرار داشت و اوايل كوچههاى حاج زينل و #آقابقّال را تازه ساخته بودند و از آنجا تا رودخانه را زراعت مىكردند. #پمپ_بنزين در خيابان امام كاملا خارج قم قرار داشت.
قمپژوهی
🔗به کانال #تاریخ_شفاهی_قم بپیوندید:
@tarikhqom
🌀گزارش بارش #تگرگ و #سیل در قم
🗓اردیبهشت ۱۳۱۶
🔸️پریروز ۲ ساعت بعد از ظهر بغتتاً [ناگهان] يك قسمت فضا را ابر تیره فراگرفت با وزش بادهای سخت و #غرش_رعد تگرگ بیسابقه باریدن گرفت که به مقدار #نخود تا #گردو بود.
🔹️ساختمان آنها هم حیرت آور بود که بعضی مثلث و بعضی #مخروطی شکل و بعضی هم نیمکره و در تمام خط سیر خود در ظرف چند دقيقه تمام محصولات و غله و سردرختی #باغات را محو و نابود کرده، شیشه دربهای هدف خود خورد نموده و حتی بعضی از دربهای #عمارت را شکسته است.
🔸️خط سیر تگرگ در قسمت غربی و شمالی بود که کلیه باغات و #مزارع و ساختمانهای بخش دو شهر نو را گرفته از مزینان،کمیدان، سياران، هندیجان، نصرتآباد، #قلعه_صدری، سعد آباد، صالح آباد، گمر تا البرز ادامه پیدا کرد و تقریباً در عوض طول سه فرسخ تمام #محصولات را تباه کرده است.
🔹️دیروز هم نیم ساعت بعد از ظهر باران شدیدی بارید که تمام کوچهها و #معابر شهر را مملو از آب کرده بود طرف عصر هم سیل مختصری در #رودخانه جریان یافت.
🗞 منبع: روزنامۀ استوار، ٢٣ اردیبهشت ١٣١۶
🔗به کانال #تاریخ_شفاهی_قم بپیوندید:
@tarikhqom